قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتى  

ن.ءا. نازارباەۆقا

اشىق حات

قۇرمەتتى نۇرسۇلتان ءابىشۇلى!

ءسىزدىڭ «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كونستيتۋتسياسىنا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى» قازاقستان رەسپۋبليكاسى زاڭىنىڭ جوباسىن بۇكىلحالىقتىق تالقىلاۋ تۋرالى وكىمىڭىزگە سايكەس ءوزىمىزدىڭ پىكىرىمىزدى جەتكىزۋدى تۋرا دەپ سانادىق.

1. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭىنىڭ جوباسى بۇكىلحالىقتىق تالقىلاۋى  2017 جىلعى 26 قاڭتار مەن 26 اقپان ارالىعىندا وتكىزۋ مەرزىمى وتە قىسقا. سەبەبى مەملەكەتتىڭ  جانە بۇكىل حالىقتىڭ بولاشاق دامۋىن شەشەتىن كونستيتۋتسيانى ءاربىر قر ازاماتى وقىپ، ءتۇسىنىپ، ءوز پىكىرىن رەفەرەندۋم ارقىلى جەتكىزۋگە قۇقىلى. دۇنيەجۇزىلىك تاجىريبەدە كونستيتۋتسيانىڭ ءبىر بابىن نەمەسە ءبىر تىرناقشاسىن وزگەرتۋ بۇكىل حالىقتىق رەفەرەندۋم وتكىزىلىپ  شەشىلەدى. سوندىقتان ءبىزدىڭ ۇسىنىسىمىز  «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كونستيتۋتسياسىنا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى» ساياسي شارانى 3 ايعا سوزىپ، وزگەرىس تەك رەفەرەندۋم ارقىلى وتكىزۋ كەرەك. وعان قوسىمشا ايتارىمىز بۇگىنگى كونستيتۋتسيادا اتا زاڭىمىزدى وزگەرتۋ تۋرالى  «بۇكىلحالىقتىق تالقىلاۋ» دەگەن تۇسىنىكتەمە  جوق.

2. جيىرما جىل بويى رەسپۋبليكانىڭ بۇگىنگى تاڭداعى قولدانىلىپ جۇرگەن  كونستيتۋتسياسى اياسىندا الەمگە تانىمال تاۋەلسىز مەملەكەت قۇردىق، ول  قالىپتى جانە جەمىستى ءومىر ءسۇرىپ كەلەدى. وسى 1995-شى  جىلعى كونستيتۋتسياعا  ءوىڭىز جوعارى باعا بەرىپ كەلدىڭىز، ءبىز ءسىزدىڭ پىكىرىڭىزبەن كەلىسەمىز. كازىرگى كونستيتۋتسياداعى «1. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتتارى زاڭدى تۇردە العان قانداي دا بولسىن مۇلكiن جەكە مەنشiگiندە ۇستاي الادى. 2. مەنشiككە، ونىڭ iشiندە مۇراگەرلiك قۇقىعىنا زاڭمەن كەپiلدiك بەرiلەدi»، دەگەن 26-شى باپ جەتكىلىكتى، ونى وزگەرتۋ كەرەك ەمەس.

قر كونستيتۋتسيالىق كەڭەس توراعاسى يگور روگوۆ جانە ءسىزدىڭ كەڭەسشىلەرىڭىز، زاڭگەرلەرىڭىز بۇل باپتان «قازاقستان رەسپۋبليكاسى ازاماتتارى» دەگەن سوزدەردى نەگە الىپ تاستاپ وتىر؟ قازاقستان تاۋەلسىز مەملەكەت ەمەس پە، ونىڭ ازاماتتارىنىڭ (قازاق جانە باسقا دا ۇلتتاردىڭ ) قۇقىعى نەگە ەسكەرىلمەيدى؟ ونىڭ ورنىنا   «1. اركiم زاڭدى تۇردە العان قانداي دا بولسىن مۇلكiن جەكە مەنشiگiندە ۇستاي الادى» 26-باپتىڭ 1 تارماق مىناداي جاڭا رەداكتسيادا جازىلسىن دەلىنگەن. ياعني «اركىم» دەگەنىمىزدىڭ ماعىناسى  قر ازاماتتارىنان باسقا شەتەلدىكتەر دە (ماشكەۆيچتەر، كيمدەر، لۋشكوۆتار، گۋسينسكيلەر جانە باسقالار) كىرەدى. بۇنى حالىق تۇسىنبەسىن دەپ قيتۇرقى ارەكەتتەرگە بيلىك بارىپ وتىر. ونىڭ سەبەبى  شەتەلدىك مونوپوليستەردىڭ جانە ترانسۇلتتىق كورپوراتسيالاردىڭ (تەنگيز –شەۆرويل، ميتتال اكسەلور ستيل، قىتاي مۇناي كومپانياسى جانە تاعى باسقالار) تاپسىرماسى بويىنشا بولاشاقتا قازاقستاننىڭ جەرى مەن بايلىعى،  مەنشىگى، مۇلكى شەتەلدىك وليگارحتارعا ساتۋ جولىن زاڭداستىرۋ بولىپ وتىر.

قازاق حالقىنىڭ بولاشاعىن ويلاپ، ءبىزدىڭ تالابىمىز كازىرگى قولدانۋداعى كونستيتۋتسيانىڭ  26-بابى وزگەرىسسىز قالۋى كەرەك.

ال رەسپۋبليكا پرەزيدەنتىنىڭ  وكىلەتتىگىن پارلامەنت پەن ۇكىمەت اراسىندا  قايتا ءبولۋ  جونىندەگى ۇسىنىستاردى قولدايمىز.

د.س.احمەتوۆا                                          

گ.احەتوۆا 

Abai.kz