مەملەكەت باسشىسىنىڭ قازاقستان حالقىنا ۇندەۋى
قۇرمەتتى قازاقستاندىقتار!
ەل ىشىندە بيىل كەزەكتەن تىس پرەزيدەنت سايلاۋىن وتكىزۋ ماسەلەسى قىزۋ تالقىلانۋدا. قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ كەڭەسى كوتەرگەن باستاماعا قوعام وكىلدەرى جان-جاقتى پىكىر بىلدىرۋدە. پارلامەنت دەپۋتاتتارى مەن ساياسي پارتيالار، قوعامدىق ۇيىمدار، ەڭبەك ۇجىمدارى ءوز پىكىرلەرىن ايتتى. ماعان كۇن سايىن ەلىمىزدىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىنەن جۇزدەگەن حاتتار كەلۋدە. بارشا جۇرت كەزەكتەن تىس پرەزيدەنت سايلاۋىن وتكىزۋ باستاماسىنا قىزۋ قولداۋ بىلدىرۋدە.
قۇرمەتتى قازاقستاندىقتار!
كەزەكتەن تىس پرەزيدەنت سايلاۋىن وتكىزۋگە دەموكراتيالىق كۇشتەردىڭ «قازاقستان-2050» جالپىۇلتتىق كواليتسياسى ءبىراۋىزدان قولداۋ ءبىلدىردى. ول 6 ساياسي پارتيانىڭ، 18 رەسپۋبليكالىق قوعامدىق بىرلەستىكتىڭ، 500 وڭىرلىك ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمداردىڭ باسىن بىرىكتىرەدى. اتالعان ماسەلە بويىنشا قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ كەڭەسى باستاماشىلىق جاسادى.
بۇل كۇندەرى مەنىڭ اتىما كاسىپورىنداردىڭ ەڭبەك ۇجىمدارىنان، ارداگەرلەردەن، ستۋدەنتتەردەن، جاسى جانە كاسىبى ءارتۇرلى ادامداردان كوپتەگەن حاتتار مەن جەدەلحاتتار ءتۇسىپ جاتىر. مۇنىڭ ءوزى ءبىزدىڭ ازاماتتارىمىزدىڭ وسە تۇسكەن ساياسي بەلسەندىلىگى مەن ولاردىڭ ەل تاعدىرىنا شىنايى قامقورلىعىن بىلدىرەدى. بارلىقتارىڭىزعا وسى ءۇشىن زور راحمەت.
ءبىزدىڭ ازاماتتارىمىز ءۇشىن بۇگىن نە نارسە اسا ماڭىزدى؟
بىرىنشىدەن، ماعان ارنالعان بارلىق ۇندەۋلەردە ەشقانداي ىشكى كيكىلجىڭدەر مەن سىرتقى جانجالدار ءبىزدىڭ ەلىمىزگە كەسىرىن تيگىزبەسىن دەگەن بۇكىلحالىقتىق الاڭداۋشىلىق بايقالادى. ادامدار بۇل ءۇشىن تۇراقتىلىق پەن قوعامىمىزدىڭ بىرلىگىن نىعايتۋ قاجەت ەكەنىن تۇسىنەدى.
ەكىنشىدەن، الەمدىك ەكونوميكالىق داعدارىس بەلەڭ الا تۇسكەن كەزەڭدە حالىققا ەرتەڭگى كۇنىنە دەگەن سەنىمدىلىك كەرەك. بۇل، ەڭ الدىمەن، جۇمىس ورىندارىمەن قامتاماسىز ەتۋ، الەۋمەتتىك تولەمدەردىڭ، جالاقىنىڭ، ستيپەنديالاردىڭ تۇراقتىلىعى.
ۇشىنشىدەن، جاھاندىق گەوساياسي قاراما-قايشىلىقتار ۋشىعا تۇسكەن جاعدايدا، ءبىزدىڭ ازاماتتارىمىزدى ۇلتتىق قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋ ماسەلەسى الاڭداتادى. سوندىقتان قازاقستاندىقتار تەڭدەستىرىلگەن ىشكى جانە سىرتقى ساياساتتىڭ ءارى قاراي جالعاستىرىلعانىن قالايدى.
بۇلار وڭاي ماسەلەلەر ەمەس. ولاردى شەشۋ بارلىق ازاماتتار مەن بارلىق دەڭگەيدەگى اتقارۋشى بيلىكتەن داعدارىستان شىعۋ جونىندەگى بەلگىلەنگەن باعدارلامالاردى ورىنداۋ ءۇشىن كۇش بىرىكتىرۋدى تالاپ ەتەدى. وسىلايشا، بارلىعىمىزدىڭ الدىمىزدا اسا اۋىر جۇمىس تۇر.
ماعان قاراعاندىدان نينا الەكسەەۆنا ميسوچەنكو بىلاي دەپ جازادى:
«كۇن سايىن بالالارىمنىڭ اماندىعى ءۇشىن، جەرىمىزدەگى بەيبىتشىلىك پەن تىنىشتىق ءۇشىن ءمىناجات ەتەمىن. كۇن سايىن قۇدايدىڭ الدىندا ءبىزدىڭ ۇيلەرىمىزگە ەشقاشان ەشقانداي الاۋىزدىق پەن ەشقانداي سوعىس قاتەر توندىرمەسىن، ءبىز قاشاندا بەيبىت جانە باقىتتى ءومىر سۇرەيىك دەپ جالبارىنامىن. قازاقستاندا بارلىق ادامدار تاتۋلىق پەن ءبىر-بىرىنە سەنىممەن ءومىر ءسۇرىپ جاتسا، بۇل ءسىزدىڭ ەرەن ەڭبەگىڭىزدىڭ ارقاسى. قازاقستاندىقتار بىرگە ەڭبەك ەتىپ، ءبىر-بىرىنە قولۇشتارىن بەرەدى، بالالارى مەن نەمەرەلەرىن الاڭسىز وقىتىپ، ءوسىرىپ جاتىر. ارقاشان جانە ماڭگىلىك وسىلاي بولا بەرسىن!».
راحمەت، نينا الەكسەەۆنا! بۇل تەك مەنىڭ عانا ەمەس، ءبىزدىڭ بۇكىل حالقىمىزدىڭ ەڭبەگى. تاۋەلسىزدىك جىلدارىندا قازاقستاندىقتاردىڭ بويىندا بەيبىتشىلىك پەن كەلىسىم – باستى جالپىحالىقتىق يگىلىگىمىز دەگەن دانالىق ۇعىم مىقتاپ ورنىقتى. جانە ونى ءار كۇن سايىنعى ەڭبەكپەن قورعاۋ جانە نىعايتۋ قاجەت. بۇگىنگى ءبىزدىڭ قازاقستاندىق مىنەز ءبىتىمىمىز وسىنداي! بىرلىك پەن تۇراقتىلىق – بۇل ءبىزدىڭ جاۋاپتى تاڭداۋىمىز! بۇل ءبىزدىڭ وتانىمىزدىڭ تابىستى دامۋىنىڭ باستى فورمۋلاسى.
قىمباتتى وتانداستار!
وتكەن 23 جىل – ءبىز ءۇشىن عاسىرعا بەرگىسىز جىلدار. كەزەڭ-كەزەڭىمەن جۇرگىزىلگەن تۇراقتى ساياساتتىڭ ارقاسىندا ءبىز بۇگىنگى بەلەسكە كوتەرىلدىك. قازاق قازاق بولعالى قازىرگىدەي ءتورت قۇبىلاسى تۇگەل، قۋاتتى ەلگە اينالىپ كورگەن ەمەس. ءبىز بۇگىن قارياسى قامسىز، ازاماتى الاڭسىز، ۇرپاعى ۋايىمسىز ەلدەردىڭ قاتارىنا ۇمتىلدىق. ءبىز ءۇشىن كوك اسپانىمىز اشىق، كوك بايراعىمىز اسقاق بولعاننان ارتىق مارتەبە جوق.
جەر بەتىندە سانى قانشا ميلليون بولسا دا تۋىن تىگەر ۇلتاراقتاي جەردى، ۇرپاعىنا ميراس ەتەر ەلدى ارمان ەتكەن ۇلتتار قانشاما! ەلى بولعانمەن باعدارى جوق، باعدارى بولعانمەن بەرەكەسى جوق حالىقتار دا كوز الدىمىزدا. قازاقستان دامۋ كوشىنە ىلەسكەن ەلدەردەن سۋىرىلىپ شىعىپ، كوش تىزگىنىن ۇستاعان ەلدەردىڭ ساناتىنا بەت الدى. بىراق، ءبىز وتكەندى ەشقاشان ۇمىتپاۋعا ءتيىسپىز.
قازاق – تاريحي جادى مىقتى، سوڭىنا قاراپ تاۋبەسىن ايتقان، جولىنا قاراپ تاۋەكەل ەتكەن حالىق. اسىرەسە، وسى كۇندەرى ماعان جۇزدەگەن حاتتار كەلىپ تۇسۋدە. سولتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ جاسى توقساننان اسقان تۇرعىنى بايقۋانىش سارسەمبين اقساقال بىلاي دەپ جازىپتى:
«وتكەن عاسىرداعى ءتۇرلى تاريحي وقيعالاردىڭ ءبارى مەنىڭ كوز الدىمدا ءوتتى. بىردە قۇلدىراپ، بىردە ورلەگەن قيلى زامانداردى كوردىك. بىراق، ءدال قازىرگىدەي التىن عاسىر حالقىمىزدىڭ باسىندا ەشقاشان بولعان ەمەس. ەلىنىڭ شەكاراسىن بەكىتىپ، بارلىق ەلدەرمەن دوستىق قاتىناس ورناتىپ، بارشا ادامزات تاعدىرىن شەشۋگە ارالاسىپ وتىرعان قازاق بالاسى ەشقاشان بولماعان»، – دەيدى بايقۋانىش قاريا.
مەن جەتكەن ابىروي، مارتەبە – بارشا قازاقستاننىڭ مەرەيى. ءاربىر حات يەسىنىڭ بۇگىنگى قازاقستاندى ماقتان ەتىپ، مارقاياتىنىن كورەمىن.
ءبىز ورەسى بيىك، رۋحى بەرىك، وتانشىل ەلمىز. ءبىز ءۇشىن تۋعان ەلدىڭ ءبىر ۋىس توپىراعىنان قاسيەتتى جەر جوق، ءبىر ءتۇپ جۋسانىنان جۇپار ءيىس جوق. ەلدىڭ بىرلىگىن نىعايتىپ، وتانىمىزدى كوركەيتۋگە باعىتتالعان كەز كەلگەن ۇسىنىس مەن ءۇشىن قۇندى. قوعامدا تالقىلانىپ جاتقان كەزەكتەن تىس پرەزيدەنت سايلاۋىن وتكىزۋ جايىن مەن وسى تۇرعىدان سارالادىم.
قۇرمەتتى وتانداستار!
بۇرىنعى پرەزيدەنت سايلاۋىنان بەرى 4 جىل ءوتتى. بۇل قازاقستان ءۇشىن جاڭا مۇمكىندىكتەر اشقان كۇردەلى ۋاقىت ەدى. ءبىز 2011 جىلعى سايلاۋالدى ناۋقانى بارىسىندا مەنىڭ تاراپىمنان ايتىلعان بارلىق ماقساتتارعا قول جەتكىزدىك. ءبىز الەمدەگى اسا دامىعان 30 ەلدىڭ قاتارىنا ەنۋ جونىندەگىۇزاق مەرزىمدى 2050 ستراتەگياسىن جۇزەگە اسىرۋدامىز. بۇگىندە مەن جاھاندىق ەكونوميكالىق جانە گەوساياسي تاۋەكەلدەردى ەسەپكە الا وتىرىپ ايقىنداپ بەرگەن مەملەكەتتىك باعدارلامالاردا دامۋدىڭ بارلىق ستراتەگيالىق ماسەلەلەرى بەلگىلەنگەن.
داعدارىس پەن ءبىزدىڭ ەكسپورتتىق تاۋارلارىمىزعا باعانىڭ كۇرت تومەندەۋىنەن بىزگە بيۋدجەت ساياساتىن جەدەل وڭتايلاندىرۋعا تۋرا كەلدى. داعدارىسقا قارسى شارالار كەشەنى جۇزەگە اسىرىلۋدا. ءبىز جاھاندىق دامۋدىڭ اۋىرتپالىقتارىن ابىرويمەن ەڭسەرەتىنىمىزگە سەنىمدىمىن. بىزدە بۇل ءۇشىن بارلىق جاعداي – ءىس-قيمىلدىڭ ناقتى جوسپارلارى، حالىقتىڭ بىرلىگى مەن قاجەتتى رەسۋرستار بار.
ەندى سايلاۋ تۋرالى ايتايىن. بۇگىن مەن پارلامەنت سەناتى مەن ءماجىلىسى باسشىلىعىمەن، پرەمەر-مينيسترمەن جانە رەسپۋبليكا كونستيتۋتسيالىق كەڭەسىنىڭ توراعاسىمەن كونسۋلتاتسيالار وتكىزدىم. ونىڭ الدىندا سەنات توراعاسىنىڭ ساۋالى بويىنشا كونستيتۋتسيالىق كەڭەس كەزەكتەن تىس پرەزيدەنت سايلاۋىن وتكىزۋ بويىنشا جان-جاقتى تۇسىنىكتەمە بەردى. پرەزيدەنت جانە پارلامەنت سايلاۋلارىن وتكىزۋدىڭ كۇنتىزبەلىك مەرزىمى 2016 جىلعا ءدوپ كەلىپ، ءىس جۇزىندە قوساقتالىپ تۇر. كونستيتۋتسيا بۇعان جول بەرمەيدى.
مەنىڭ مەملەكەت باسشىسى لاۋازىمىنداعى كونستيتۋتسيالىق وكىلەتتىلىگىمنىڭ مەرزىمى 2016 جىلى اياقتالادى. وسىعان بايلانىستى ەكى ۇسىنىس ايتىلۋدا. ءبىرىنشى – ەل پرەزيدەنتىنىڭ سايلاۋىن مەرزىمىنەن بۇرىن وتكىزۋ. ەكىنشى – مەملەكەت باسشىسىنىڭ وكىلەتتىلىگىن ۇزارتۋ تۋرالى رەفەرەندۋم وتكىزۋ. ەكى ۇسىنىستى دا جۇزەگە اسىرۋعا بولادى.
كوڭىلگە قونىمدىسى، كونستيتۋتسيا تالاپتارىنا جاۋاپ بەرەتىنى سايلاۋ وتكىزۋ بولىپ تابىلادى. سوندىقتان حالىقتىڭ مۇددەسىنە وراي، ونىڭ ءوتىنىشىن، جالپىعا ورتاق ەرىك-جىگەرىن ەسەپكە الا وتىرىپ، نەگىزگى زاڭدى بۇلجىتپاي ساقتاۋ ءۇشىن مەن كونستيتۋتسيانىڭ 41-بابىنىڭ 3.1 تارماعىنا سايكەس شەشىم قابىلداپ، 2015 جىلدىڭ 26 ساۋىرىندە كەزەكتەن تىس پرەزيدەنت سايلاۋىن بەلگىلەۋ تۋرالى جارلىققا قول قويدىم. قازاقستان ءۇشىن سايلاۋ قاشاندا قوعامداعى بىرلىك پەن كەلىسىمنىڭ جوعارى تەتىگى بولدى. قازىر دە جانە ارقاشاندا سولاي بولاتىنىنا سەنىمدىمىن!
سايلاۋ – اسا ماڭىزدى كونستيتۋتسيالىق جانە پاتريوتتىق اكت. ونى زاڭناماعا قاتاڭ سايكەس، اشىق جانە ادال، وتاندىق جانە حالىقارالىق بايقاۋشىلاردى كەڭىنەن قاتىستىرا وتىرىپ وتكىزۋ قاجەت. الداعى سايلاۋعا ءوزىمنىڭ قاتىساتىنىما وراي شەشىمدى مەن كەيىنىرەك، ەلىمىزدىڭ كونستيتۋتسياسى مەن زاڭدارىنا تولىق سايكەس قابىلدايتىن بولامىن.
قىمباتتى قازاقستاندىقتار!
قايتا قاھارىنا مىنگەن الەمدىك داعدارىس جاعدايىندا بىرلىك بىزگە بۇرىنعىسىنان بەتەر قۇندى. مەملەكەتتىڭ تىنىشتىعى مەن ەلدىڭ بىرلىگىن ساقتاپ، دامىتۋ پرەزيدەنتى باستاپ، ەلى قوستاعان كەزدە عانا باياندى بولماق. جاۋاپكەرشىلىك بۇكىل حالىققا دا جۇكتەلەدى. وسىنى ۇمىتپايىق. الداعى بيىك بەلەستەر مەن اسقار اسۋلار ءۇشىن ءبىز بارلىق كەدەرگىلەردى باعىندىرىپ، العا باسۋعا ءتيىسپىز.
قۇزىرلى ورگاندار قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ باستاماسى ەلىمىزدىڭ كونستيتۋتسياسىنا جانە سايلاۋ تۋرالى زاڭعا ساي دەگەن قورىتىندى شىعاردى. مەن سايلاۋعا قاتىستى ء«يا» مەن «جوقتى» مۇقيات وي تارازىسىنا سالدىم. ءسويتىپ، «كەزەكتەن تىس پرەزيدەنت سايلاۋىن وتكىزگەن ءجون» دەگەن پايىمعا كەلدىم. سايلاۋ ەلىمىزدى ۇلى ىستەرگە ۇيىستىرىپ، باياندى بولاشاق جولىندا بىرىكتىرە تۇسەرىنە سەنەمىن. قازاقستاندىقتاردى ەل تاريحىنداعى تاعى ءبىر تاعدىرلى وقيعاعا جاۋاپكەرشىلىكپەن قاراپ، بەلسەنە قاتىسۋعا شاقىرامىن.
بارشاڭىزعا بىرلىك پەن بەرەكە، شاڭىراقتارىڭىزعا شاتتىق تىلەيمىن!
دەرەككوز: www.akorda.kz