جاڭابەك شاعاتاي. جۇرت سۇيسىنگەن جاپونيا
قازاق ەلi مەن جاپون جۇرتىنىڭ اراسىندا ايتىپ تۇسiندiرە المايتىن الدەقانداي iشكi بiر نازiك بايلانىس بار ەكەنi كۇمان تۋعىزباسا كەرەك. تiپتi, كەڭەستiك يمپەريا تۇسىندا كاپيتاليستiك جۇيەگە قارسى جۇگەنسiز جۇرگiزiلگەن يدەولوگيالىق مايدان - "قىرعي-قاباق سوعىس" جىلدارىندا دا سول سىرى بەيمالiم بايلانىس ۇزiلگەن ەمەس. قاراپايىم ادامداردىڭ ءوزi باسقا كاپيتاليستiك، كوممۋنيستەر "يمپەرياليستەر" دەپ ايتاتىن دەرجاۆالار - اقش، ۇلىبريتانيا، فرگ، فرانتسيا، تاعى باسقالارىن ۇناتپاعانىمەن، جاپونياعا ءسال-ءسال بۇيرەگi بۇرىپ تۇراتىن. جاپون ەلiن جامانداۋدان، ونىڭ اتىنا اۋىر ءسوز ايتۋدان بويلارىن اۋلاق ۇستايتىن ەدi. نەگە؟ وسى بiر iشتەي سىيلاستىق، ءوزارا باۋىرلاستىعىن سەزiنۋ قالاي، نەلiكتەن پايدا بولدى؟ مۇنىڭ سىرىن ءالi كۇنگە ەشكiم ءتۇسiندiرiپ بەرە قويعان جوق.
قازاق ەلi مەن جاپون جۇرتىنىڭ اراسىندا ايتىپ تۇسiندiرە المايتىن الدەقانداي iشكi بiر نازiك بايلانىس بار ەكەنi كۇمان تۋعىزباسا كەرەك. تiپتi, كەڭەستiك يمپەريا تۇسىندا كاپيتاليستiك جۇيەگە قارسى جۇگەنسiز جۇرگiزiلگەن يدەولوگيالىق مايدان - "قىرعي-قاباق سوعىس" جىلدارىندا دا سول سىرى بەيمالiم بايلانىس ۇزiلگەن ەمەس. قاراپايىم ادامداردىڭ ءوزi باسقا كاپيتاليستiك، كوممۋنيستەر "يمپەرياليستەر" دەپ ايتاتىن دەرجاۆالار - اقش، ۇلىبريتانيا، فرگ، فرانتسيا، تاعى باسقالارىن ۇناتپاعانىمەن، جاپونياعا ءسال-ءسال بۇيرەگi بۇرىپ تۇراتىن. جاپون ەلiن جامانداۋدان، ونىڭ اتىنا اۋىر ءسوز ايتۋدان بويلارىن اۋلاق ۇستايتىن ەدi. نەگە؟ وسى بiر iشتەي سىيلاستىق، ءوزارا باۋىرلاستىعىن سەزiنۋ قالاي، نەلiكتەن پايدا بولدى؟ مۇنىڭ سىرىن ءالi كۇنگە ەشكiم ءتۇسiندiرiپ بەرە قويعان جوق.
بالكiم، سوعىستىڭ سوڭعى جىلدارى جانە ودان كەيiنگi اۋىر كەزەڭدە مىڭداعان جاپون تۇتقىندارىنىڭ قازاق جەرiندە بولىپ، ءتۇرلi قۇرىلىستار سالعان كەزiنەن قالعان قۇرمەت پە ەكەن؟ بالكiم، قازاق ادەبيەتiنiڭ كلاسسيگi مۇحتار اۋەزوۆتىڭ 1950 جىلداردىڭ سوڭىنا قاراي "جاپونيا جازبالارىن" جازۋى جانە ديكتوفوندى العاش رەت كورiپ سۋرەتتەۋi قازاق وقىرمادارىنىڭ جۇرەگiندە الىس جاپونياعا دەگەن سۇيiسپەنشiلiگiن وياتىپ، بەينەتكەش، ءوز جۇمىستارىنا ءارi تىندىرىمدى ءارi جۇمباق ادامدارعا iشتەي قۇرمەتiن ودان سايىن تەرەڭدەتە ءتۇستi مە؟ ايتەۋiر، جاپون ەلiن حالقىمىز جوعارى باعالاعانى راس. كونە مادەنيەتi اسا باي جاپون ەلi حح عاسىردا ەكونوميكالىق جاعىنان اسا قۋاتتى مەملەكەتكە اينادى. تىنىق مۇحيتتىڭ باتىس بولiگiندەگi وسىناۋ مەملەكەتكە جاسالعان تاۋارلار: اۆتوكولiكتەر، راديوتەحنيكا، ەلەكتروندى اپپاراتۋرالار مەن ساعاتتار جوعارى سۇرانىسقا يە بولدى. تiپتi, 70-80 جىلدارى جاپوندىق ماگنيتوفونى بار ستۋدەنت قازاق جاستارىنىڭ اراسىندا ءوزiن وزگەلەردەن بيiك ساناپ، قۇربى-قۇرداستارىنىڭ ورتاسىندا ەرەكشەلەنiپ جۇرەتiن.
جاپونيا - تىنىق مۇحيتىنىڭ تەرiسكەيiندە سولتۇستiك-شىعىستان وڭتۇستiك-شىعىسقا قاراي 2900 شاقىرىمعا سوزىلىپ جاتقان ارحيپەلاگقا ورنالاسقان ەرەكشە مەملەكەت. ەل تەرريتورياسىن قۇرايتىن 4 مىڭنان استام ارالدىڭ ءاربiرiنiڭ وزiنە عانا ءتان ەرەكشەلiگi جەتەرلiك. ەل تەرريتورياسى - باستى ءتورت ارالدان: حوككايدو، حونسيۋ، سيكوكۋ جانە كيۋسيۋدان تۇرادى. جالپى اۋماعى 377819 شارشى شاقىرىمدى قۇراعانىمەن، قۇرىلىقتىڭ كوبiن تاۋ-تاستى جەرلەر مەن تiك قيالار، تەرەڭ قۇزدار الىپ جاتقاندىقتان ەل تەرريتورياسىنىڭ 15 بولiگi عانا ادامدار ءومiر سۇرۋگە قولايلى. سونىڭ وزiندە ادامداردىڭ تىعىز قونىستانۋى جاعىنان جاپونيا الەمدەگi توعىزىنشى ورىندى الادى. 127 ملن. حالقى بار مەملەكەتتiڭ وزگە ەلدەردەن باستى ايىرماشىلىعىنىڭ ءوزi دە وسىندا: تۇرعىنداردىڭ 99 پايىزى جاپوندار. مۇنىڭ ءوزi ەل ءومiرiنiڭ وزگە مەملەكەتتەرگە ۇقسامايتىن قىرلارىن ەرەكشەلەپ كورسەتەتiنi ءسوزسiز. كونستيتۋتسيالىق مونارحياعا نەگiزدەلگەن مەملەكەتتiك قۇرىلىسى جاڭا زامانعا ساي دەموكراتيامەن تولىق ۇندەستiك تاۋىپ وتىرعاندىقتان بۇل ەلدە ساياسي تۇرعىدان قۋدالانۋشىلار جوق دەۋگە بولادى.
ارينە، بۇل ەل ەڭ الدىمەن الەمدەگi بارشا حالىقتار ءۇشiن جۇمباق اڭىزعا اينالعان سامۋرايلارىمەن ايگiلi. جاۋجۇرەك، ءوز انتىنا ادال ءارi دۇشپاندارىنا ەش اياۋشىلىق تانىتپايتىن سامۋرايلار جاۋدان جەڭiلiپ قالعان جاعدايدا وزiنە ءوزi قول سالاتىن بولعان. عاسىرلارعا سوزىلعان وسىناۋ قاتىگەز سالت-ءداستۇردiڭ بارشا ادامداردىڭ بويىندا ەرەكشە قاسيەتتەر قالىپتاسۋىنا ىقپال تيگiزگەنiن ايتا كەتكەن ءجون. ءاربiر جاپوندىق ءوزi قولعا العان iستi جەرiنە جەتكiزە اتقارۋدى، وزگەلەر جەتە الماعان بيiكتەرگە جەتۋدi باستى مۇراتى سانايدى. ياكي، جاپون حالقى وزدەرi يگەرگەن iستەردiڭ شىڭىنا جەتكiزبەي قويمايتىن اسا تاباندىلىعى، iزدەنiمپازدىعىمەن ەرەكشەلەنiپ قانا قويماي، ارقاشان ءوز ەلiنiڭ شىنايى پاتريوتتارى بولىپ قالۋدا. الەم حالىقتارى سوعىس ماقساتىندا قىلىشتاردىڭ سان الۋان ءتۇرiن ويلاپ تاپتى. ۇزىنى دا بار، قىسقاسى دا بار. يمەگi دە، قولعا ۇستاعاندا جاۋ ۇرەيiن ۇشىراتىن قاھارلىسى دا بار. دەگەنمەن، وسىناۋ سان اۋلان قىلىشتاردىڭ ورتاسىندا جاپون قىلىشى - سامۋراي سەمسەرلەرiنiڭ الار ورنى ەرەكشە. تiپتi, مۇنى سۋىق قارۋ جاساۋ ونەرiنiڭ ەڭ بيiك شىڭى، قايتالانباس ۇلگiسi دەپ قاراۋ كەرەك. سامۋراي سەمسەرiنە قاتىستى تۇتاس فيلوسوفيا قالىپتاسقانى ءمالiم. سونداي-اق جاڭا زامانداعى جاپون جەڭiل ماشينالارى دا الەمدە ەرەكشە قۇرمەتتەلەتiنiن كۇندەلiكتi كوزبەن كورiپ ءجۇرمiز.
جاپونيانى جانارتاۋلار ەلi دەپ اتاۋعا تولىق نەگiز بار. ەلدە 200-دەن استام جانارتاۋ بولسا، سونىڭ 77-سi قازiرگi كەزدە دە ارەكەت ەتۋiن توقتاتقان جوق. ال سۇلۋلىعى جاعىنان قايتالانبايتىن فۋدزياما جانارتاۋى - جاپون حالقىنىڭ ەرەكشە قاستەرلەيتiن، ۇلتتىق سيمۆولعا اينالعان تاۋى. فۋدزياما توكيودان 100 شاقىرىم باتىسقا قاراي ورنالاسقان، جاپونياداعى ەڭ بيiك تاۋ. ونىڭ بيiكتiگi - 3776 مەتر. فۋدزياما ەڭ سوڭعى رەت 1707 جىلى اتقىلاعانىنا قاراماستان، ول ءالi سونبەگەن جانارتاۋ دەپ سانالادى جانە ونىڭ كەز كەلگەن ساتتە اتقىلاۋى ىقتيمال. ەل اۋماعىندا جەر استىنان اتقىلاپ جاتقان ىستىق قاينارلاردىڭ اسا كوپ ەكەنiن جانە تسۋناميلاردىڭ جيi تiركەلەتiنiن ايتا كەتۋ كەرەك. ياعني، بۇل ايماقتا جەر سiلكiنiسi جيi بولىپ تۇراتىنىن بارشامىز جاقسى بiلەمiز. جىل سايىن جاپونيادا 800-دەن 1000-عا دەيiن جەر سiلكiنۋلەر تiركەلەدi ەكەن.
بiر سوزبەن ايتقاندا، وزدەرiن جانارتاۋدىڭ ۇستiندە وتىرعانداي سەزiنەتiن جاپوندار، قالا قۇرىلىستارىنىڭ قاۋiپسiزدiگiنە، قۇرىلىس ماتەريالدارىنىڭ بەرiكتiگiنە ەرەكشە ءمان بەرەدi. تەڭiز جاعالاۋلارىنداعى جازىقتاردا ورنالاسقان قالالاردىڭ بارiندە جەر سiلكiنiسiنە قارسى امالدار اسا جوعارى دەڭگەيدە جۇرگiزiلەتiنi سوندىقتان. جاپون قالالارىنىڭ ءاربiرi وزگەلەرگە ۇقسامايتىن، وزiنە عانا ءتان قاسيەتتەرi, كورiنiستەرiمەن ەرەكشەلەنسە دە، جاپون استاناسى توكيونىڭ ءاربiر جاپوندىق ءۇشiن ورنى بولەك.
جەر شارىنداعى ەڭ ۇلكەن ءارi جىلى مۇحيتتىڭ ورتاسىندا ورنالاسقاندىقتان جاپون جەرiنiڭ وسiمدiكتەر الەمi اسا باي. مۇنداعى 17 مىڭنان استام ءتۇرلi وسiمدiكتەردiڭ بiرقاتارى دۇنيەنiڭ وزگە تۇكپiرلەرiندە ۇشىراسپايدى. ەل تەرريتورياسىنىڭ 60 پايىزىن قالىڭ ورماندار، بەينەلەپ ايتساق، يت مۇرىنى وتپەيiن قالىڭ نۋلار الىپ جاتىر. اسiرەسە، جىلىنا مەترلەپ ءارi تاستى جارىپ وسەتiن اسا بەرiك ءارi يiلگiش بامبۋكتەردiڭ ورنى ەرەكشە. وسiمدiكتەردi اسا جاقسى كورەتiن جاپوندىق گۇل وسiرۋشiلەردiڭ يكەبانا ونەرi - گۇلدەردەن قايتالانبايتىن ونەر تۋىندىسىن جاساۋشىلار مەن قاراپايىم تاستاردان فيلوسوفيالىق مانگە تولى پاركتەر جاساۋشى شەبەرلەردiڭ جانى سونشالىق نازiكتiگiنە تاڭدانۋشىلار الەمدە جىلدان جىلعا ۇلعايىپ كەلە جاتقانى بەلگiلi. بۇل ەلدە قۇستاردىڭ 400-دەن استام ءتۇرi بار. ال جانۋارلار الەمi ونشا باي ەمەس. ايۋلار، جابايى شوشقا، بۇعىلار عانا ۇشىراسادى. بiراق مايمىلداردىڭ ەرەكشە ءتۇرi - جاپون ماكاكالارى ەل حالقىنىڭ ماقتانىشىنا اينالعان.
جوعارىدا ايتقانىمىزداي، جيi سiلكiنەتiن ايماقتا ورنالاسقاندىقتان جاپوندار قۇرىلىسقا ەرەكشە دەن قويىپ، ونىڭ بەرiكتiگiنە ايرىقشا نازار اۋدارادى. سونداي-اق، سۇلۋلىلققا ەرەكشە قۇشتارلىقتارى قايتالانباس قۇرىلىس نىساندارىن سالۋعا يتەرمەلەگەن. اسiرەسە، 1603 جىلى بيۆا كولiنiڭ شىعىس جاعالاۋىندا سالىنعان حيكونە سارايى مەن ەدو كەزەڭiندەگi (1603-1868) ريتسۋرين پاركi ءوز سۇلۋلىعىمەن كورگەندەردi تامساندىرادى. ال توبەسi سابانمەن جابىلعان ءداستۇرلi جاپون ۇيلەرi - گاسسە-دزۋكيلەر ءوزiنiڭ قاراپايىمدىلىعى، تۇرمىسقا اسا قولايلىعىمەن ونەر تۋىندىسىنا اينالعان. سوندىقتان دا وسىنداي ۇيلەردەن تۇرعىزىلعان سيراكاۆا-گو اۋىلىن يۋنەسكو الەمدiك مادەنيەت ەسكەرتكiشتەرi تiزiمiنە ەنگiزگەن بولاتىن. مۇنىڭ ءوزi ەلگە تۋريستەردiڭ بۇرىنعىدان دا كوپتەپ اعىلىپ كەلۋiن قامتاماسىز ەتتi. جاپون جەرiنiڭ كوپ بولiگiن تاۋلار الىپ جاتقاندىقتان ادامدار ءومiر سۇرۋگە قولايلى ايماقتار تىم از. سوندىقتان جاپون حالقى عاسىرلار بويى iرi ءارi تىعىز توپتاسىپ ءومiر سۇرۋگە تاريحي تۇرعىدان ءماجبۇر بولىپ كەلەدi. الەمدەگi ەڭ iرi قالالاردىڭ بiرi توكيونىڭ تاريحى مۇنىڭ ناقتى دالەلi. 1869 جىلى ەل استاناسىنا اينالعانعا دەيiن بۇل قالا ەدو اتالىپ كەلگەن-دi. تiپتi, حVIII عاسىردىڭ وزiندە-اق قالادا 1 ميلليوننان استام تۇرعىن ءومiر ءسۇردi. قازiر ەل استاناسى توكيودا 30 ملن.-نان استام تۇرعىن بار. ياعني، سانى بۇكiل قازاقستاننىڭ بارشا حالقىمەن تەڭ ادامدارعا الەمنiڭ تۇكپiر-تۇكپiرiنەن اعىلعان تۋريستەر قوسىلىپ، ەل استاناسىن قۇمىرسقانىڭ يلەۋiندەي ەتەدi. بiر عاجابى، وسىنشاما حالىق شوعىرلانعانىنا قاراماستان توكيو الەمدەگi قىلمىس ەڭ از جاسالاتىن، قاۋiپسiز قالانىڭ بiرi بولىپ سانالادى. وسىنداي iرi قالالاردى جالعاستىرىپ جاتقان تەمiر جولداردىڭ مۇلتiكسiز قىزمەتi دە جاپون حالقىنىڭ ورىندى ماقتانىشىنا اينالعان.
جاپون پوەزى - سينكانسەن ("جەبە پوەزد") الەمدەگi ەڭ جۇيرiك پوەز بولىپ سانالادى. ول ساعاتىنا 260 شاقىرىمنان استام جىلدامدىقپەن جۇيتكيدi. ءيا، بiزدiڭ سارىارقانىڭ شەكسiز دالاسىندا دا وسىنداي سيكانسەندەر جۇيتكiپ جۇرسە، شiركiن! وندا الماتىلىقتار اناۋ استاناعا نەبارى 5 ساعاتتا جەتiپ بارىپ، سونداعى تۋىستارىن تاڭعالدىرار ەدi-اۋ. امال قانشا، سينكانسەندەر بiزگە قول جەتپەس ارمان.
ۇزاق عاسىرلار بويى وزگە الەمنەن بولەكتەنiپ جاتقان جاپون مادەنيەتi وزگە مادەنيەتتەردiڭ ىقپالىنان تىس بولعانى بەلگiلi. Iشكi كودەكستەرi, ءتۇرلi سالت-جورالعىلار مەن ادەت-عۇرىپتار وشپەس iزiن قالدىرعان جاپون مادەنيەتi ەشكiمگە ۇقسامايتىندىعىمەن ەرەكشە اسەر قالدىرادى. جاپون حالقىنىڭ ونەرi, ادەبيەتi, مۋزىكاسى مەن تەاترى بارشا الەمگە كەڭiنەن تانىمال. ايگiلi نوبەل سىيلىعىنىڭ يەگەرi اراسىندا جاپون جازۋشىلارىنىڭ شوقتىعى بيiك. بiر تاڭدانارلىعى، تەحنيكاسى ەرەكشە دامىعان جاپونيا الەمدەگi ەڭ كوپ وقيتىن ەلدەردiڭ بiرi بولىپ سانالادى. 2005 جىلى ماسكەۋدەگi "ماحاون" باسپاسىنان جارىق كورگەن "بولشوي يلليۋستريروۆاننىي سپراۆوچنيك" كiتابىنىڭ جازۋىنشا، بۇل ەلدە كۇنiنە 70 ملن. گازەت، جىلىنا 1,5 ملرد.كiتاپ ساتىلادى ەكەن.
وتكەنiن قاستەرلەمەيتiن جانە تەرەڭ بiلمەيتiن، بۇگiنگi جاقسى iستەرiن قادiرلەمەيتiن ءارi جارقىن كەلەشەكتەن ۇمiتتەنبەيتiن ۇلتتىڭ ءورiسi تار. وركەنيەتتi, تەحنيكالىق تۇرعىدان وزىق ۇلتتاردى بولاشاققا جەتەلەگەن، دامۋىنا كەڭ جول اشقان ءۇمiت پەن شىنايى سەنiم، قايسارلىق پەن تاباندىلىق ەكەنi داۋ تۋعىزباس اقيقات. ونىڭ ۇستiنە بيلiكتiڭ ادiلدiككە بiر تابان جاقىن بولۋى حIح عاسىرعا دەيiن الەمدiك وركەنيەتتiڭ سوڭىندا قالىپ كەلگەن جاپونيانى زور تابىستارعا جەتەلەدi. ەكiنشi دۇنيەجۇزiلiك سوعىستا جەڭiلiس تاۋىپ، توبەسiن قايعىنىڭ قارا بۇلتى تورلاعانىمەن، تاريحي تۇرعىدان اسا قىسقا ۋاقىت iشiندە الەمدەگi جەتەكشi ەلگە اينالۋى تاڭدانارلىق قۇبىلىس. سوندىقتان قازاقستان پرەزيدەنتi نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ بىلتىر وسى ەلگە ساپارى اسا تابىستى بولعانى، اسiرەسە قازاق ەلi قاراپايىم جاپوندىقتاردىڭ زور قىزىعۋشىلىعىن وياتقانى بەلگiلi. تiپتi, جاپون كاسiپكەرلەرiنiڭ دە بiزدiڭ ەلگە زور قىزىعۋشىلىق تانىتىپ وتىرعانىن وسى ەلدە وتكiزiلگەن بيزنەس-فورۋمدار ايقىن كورسەتiپ بەردi. جاپون مينيسترi اكيرا امارا مىرزا: "نۇرسۇلتان نازارباەۆ قازاقستاندا جاڭعىرتۋ ساياساتىن جۇرگiزۋدە. بۇل جۇمىستىڭ پرەزيدەنتتiڭ قولىمەن ويداعىداي اتقارىلارىنا سەنەمiز. قازiردiڭ وزiندە بiز قازاقستاندا عاسىر عاجابىن كورiپ وتىرمىز", - دەگەن بولاتىن تەرەڭ تولعانىسپەن.
ءار ءسوز-لەبiزiنە تۇڭعيىق تەرەڭ ءمان بەرiپ، ءاربiر iس-ارەكەتتiڭ استارىنا ارقاشان بايىپپەن قارايتىن جاپوندار ەلiمiزدiڭ الەۋەتiنiڭ كۇن وتكەن سايىن نىعايىپ كەلە جاتقانىن ۇنەمi نازاردا ۇستايتىنىن جاسىرعان جوق. ەڭ باستىسى، وزدەرi الەمدەگi تەڭدەسسiز ەڭبەكقور ءارi تىندىرىمدى حالىق بولعان سوڭ، تاۋەلسiزدiگiن الىپ، ەۋرازيانىڭ ءداپ كiندiگiندە جاڭا استاناسىن تۇرعىزىپ جاتقان قازاق ەلiن دە اسا جوعارى باعالايتىندارىن بiلدiردi. بiزدiڭ ەلiمiزدەگi ەكولوگيالىق پروبلەمالاردى شەشۋ جولىنداعى ازىن-اۋلاق ۇلەستەرi رەتiندە 100 ءتۇپ ساكۋرا اعاشىن قازاقستانعا تەگiن جەتكiزiپ بەرەتiندەرiن دە ماقتانىشپەن مالiمدەدi. ساكۋرا - جاپونداردىڭ ۇلتتىق ماقتانىشى ءارi قايتالانباس بايلىعى. بارشا الەم قىزىعاتىن جاپوندىق تەڭدەسسiز جاڭا تەحنولوگيا ەمەس، كادiمگi شيەنiڭ بiر ءتۇرi. بiراق، جاپون ۇلتى ءۇشiن ەڭ قاسيەتتi, جەر بەتiندەگi بارلىق بايلىققا باعالانبايتىن كيەلi اعاش. دەمەك ەڭ قاسيەتتi قۇندىلىعىن شىن جۇرەكتەن تارتۋ ەتكەن ەل قازاق حالقىنىڭ دا شىن قادiرiن ۇققانى، باعالاي بiلگەنi دە. جاپونيادا نۇرسۇلتان ءابiشۇلى: "مەن پرەمەر-مينيستر مىرزاعا جاپون كورپوراتسيالارىنىڭ قازاقستانداعى ستراتەگياسىن وزگەرتۋدiڭ، ءسويتiپ قۇرال-جابدىق جەتكiزۋ مەن قىزمەت كورستەۋدەن تiكەلەي ينۆەستيتسيالاۋعا كوشۋدiڭ ۋاقىتى كەلگەنiن ايتتىم،" - دەگەن بولاتىن ەكi ەل باسشىلارىنىڭ ءوزارا اڭگiمەسi تۋرالى ايتا كەلiپ. كەيiنiرەك ەلباسى قازاقستانداعى بەدەلدi بەس قازاق رەداكتورلارىمەن سۇحباتىندا: "بiز ۇيرەنەتiن ۇلتتان ەندi ۇيرەتەتiن ۇلتقا اينالۋىمىز كەرەك.
ۇيرەنەتiنi باردىڭ عانا ۇيرەتەرi بولادى. ۇيرەتەتiن ۇلتقا اينالۋ - قازاق ۇلت رەتiندە ساپالىق تۇرعىدان جاڭا سيپاتقا اۋىسۋى كەرەك دەگەن ءسوز. ول ءۇشiن ۇلتتىڭ ءوزi جاڭعىرۋعا تيiس. Iشتەي تۇلەۋگە تيiس. شيرىعىپ، شىنىعۋعا تيiس", - دەگەنi بەكەر ەمەس. وسى ورايدا قازاقستانعا كيەلi ساكۋرالارىن سىيلاعان جاپون حالقىنان ۇيرەنۋiمiز ءالi دە كوپ ەكەنiن دە ەستەن شىعارماۋىمىز كەرەك.
«تۇركىستان» گازەتى
