قازاقستاننىڭ ىشكى ىستەر مينيسترلىگى استانا جۇرتىنا قۇلاققاعىس جاسادى. ءۇش ايدان بەرى قازاق جانە شەتەل تۋريستەرىن قوناق ەتكەن ايدىك شاھار تۇرعىندارىنا حالىقارالىق كورمەنىڭ جابىلۋى كەزىندە قالا سىرتىنا شىعىپ كەتۋگە كەڭەس بەردى. ءيا، قالىس ەستىپ، شالىس وقىعان جوقسىزدار. اناۋ-مىناۋ ەمەس، مينيستر قالمۇحامبەت قاسىموۆ مىرزا جەتەكشىلىك ەتەتىن مينيسترلىكتىڭ ءوزى استانا حالقىن قالادان شىعىپ كەتۋىن قالاپ وتىر. بۇل اقپاراتتى "Today.kz" پورتالى تاراتتى.

انىعىراق ايتساق، بۇل جايدى قاۋىپسىزدىك شارالارى تۋرالى بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنا بايانداپ، بريفينگ وتكىزگەن قر ءىىم اكىمشىلىك پوليتسيا كوميتەتىنىڭ توراعا ورىنباسارى تالعات مۇساحانوۆ ءمالىم ەتكەن.

"شارانىڭ رەسمي جابىلۋى كەزىندە بىزدە يسلام مەملەكەتتەرىنىڭ ءسامميتى وتەدى. 18 مەملەكەتتىڭ پرەزيدەنتى كەلەدى دەپ كۇتىلۋدە. تاعى 20-سى بەلگىسىز. شىنىمەن دە، قالا قاربالاس بولادى. ءار پرەزيدەنتكە ءبىز جول باستاپ جۇرەمىز. ولار 8 قوناق ۇيگە جانە 2 رەزيدەنتسياعا ورنالاسادى. ولار تاعى ەكسپو-نىڭ جابىلۋىنا قاتىسادى. وعان قوسا كونتسەرتتىك باعدارلاما تاعى بار. ءبىز قالادا قاۋىپسىزدىكتى ارتتىرۋ ءۇشىن قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنىڭ بارلىق كۇشىن جۇمىلدىرىپ وتىرمىز. شىداي تۇرۋ قاجەت. جالپىسى 30 مەملەكەت قاتىسادى. ولاردىڭ ارقايسىسىنا جول باستاپ ءجۇرۋ كەرەك", - دەيدى تالعات مۇساحانوۆ.

مينيسترلىك وكىلىنىڭ مالىمدەگەنى وسى. سوندىقتان دا، قالادا قولايسىزدىق تۋىنداماۋى ءۇشىن قالانىڭ سىرتىنا شىعىپ كەتۋگە، ارينە ۋاقىتشا، كەڭەس بەرىپتى.

ايتپاقشى، ءدال وسى كۇنى قالا تۇرعىندارى جەكە كولىكتەرىن قولدانباعانى دا ءجون ەكەندىگىن ەسكەرتتى.

ء"بىز قالا تۇرعىندارىنا جەكە كولىكتەرىمەن جۇرمەۋگە، مۇمكىندىگىنشە قالا تەرريتورياسىنان شىعىپ كەتۋگە كەڭەس بەرەمىز", - دەيدى مينيسترلىك وكىلى.

مينيسترلىكتىڭ ءبىر كوميتەتىن تىزگىندەپ وتىرعان تالعات مىرزا، استانالىقتارعا وسىلاي دەدى.

ەندى تارقاتىپ ايتايىق. بۇل نە ءۇشىن كەرەك بولدى دەگەندە، قاۋىپسىزدىك پەن قولايلىلىق ءۇشىن ەكەن. قاۋىپسىزدىكتى بۇزاتىن كىم، قولايسىزدىقتى تۋدىراتىن كىم؟ الدە استاناداعى ميلليونعا جەتەر-جەتپەس جۇرت قالاعا سىيماي قالدى ما؟

استانا حالقى ءۇش اي بويى شەتەلدىك تۋريستەردى قوناق ەتتى. 3 ميلليون تۋريست كەلدى. قالاعا سىيدى، حالىقتىڭ سىيىن كوردى.

ول از دەسەڭىز، كورمەگە 115 مەملەكەتتىڭ وكىلى قاتىستى. حالىقارالىق ۇيىمدار تاعى بار. ولاردىڭ ارقايسىسى ۇزىن-ىرعا دەلەگاتسياسىمەن كەلدى. ءبىزدىڭ ءتور ۇيگە ولار دا سىيدى. ەسەپتەي بەرىڭىز. قاتىسۋشىلارمەن قوسا ەسەپتەگەندە 4 ميلليونعا جۋىقتايتىن جۇرت ەمىن-ەركىن استاناعا سىيىپ جۇرمەدى مە؟. ەندى جابىلۋىنا كەلەتىن 30 پرەزيدەنت ءۇشىن ەل-جۇرتتى قالادان قاشىرىپ جىبەرۋ نەگە كەرەك؟

ايتپاقشى، كورمەنىڭ اشىلۋ سالتاناتىنا دا 17 مەملەكەتتىڭ باسشىلارى مەن ۇكىمەت باسشىلارى كەلىپ قاتىسقان-تىن. ول كەزدە ءبارى تىنىش وتكەنىن وزدەرىڭز دە بىلەسىزدەر.

ەندى مىنە، كورمەنىڭ جابىلۋى سالتاناتى سەكىلدى دۇنيەجۇزى كوز تىككەن شارا كەزىندە ءوز ازاماتتارىمىزدى وزەكتەن تەپكەندەي، ءوز ۇيلەرىنەن قۋىپ نە كورىندى؟

ءبىز بۇنى قاۋىپسىزدىك شاراسى ءۇشىن قاجەت دەپ تاپقان بولار دەپ تۇيدىك.

وتكەندە عانا "ابۋ-دابي پلازادا" بولعان كەلەڭسىز جايتتىڭ ءىزى سۋعان جوق. ەل جۇرت ءالى كۇنگە اق-قاراسىن ايىرا الماي، داۋدىڭ باسى نەدەن باستالعانىن تالقىلاپ جاتىر. الەۋمەتتىك جەلىنىڭ بەتى قازاق-ءۇندى قاقتىعىسىنىڭ قايدان شىققانى تۋرالى اقپاراتقا تولى.

استانا بيلىگى وسى سيپاتتاعى تاعى ءبىر وقيعانىڭ قايتالانباسى ءۇشىن بارلىق شارانى قولدانۋعا بار ەكەندىگىن، تاكەڭنىڭ مالىمدەمەسىنەن اڭعارۋعا ابدەن بولادى.

بيلىك وكىلىنىڭ بۇلاي كەڭەس بەرۋىنىڭ بار شىندىعى - حالىق بىردەڭەنى بۇلدىرە مە دەگەن قاۋىپ. راس، جۇرت قالادا بولماسا، قالا دا تىنىش. ايتپاعىمىز، بۇل استانا بيلىگىنىڭ ءوز ازاماتتارىنا سەنبەيتىندىگىنىڭ كورىنىسى مە، جوق الدە قاۋىپسىزدىكتى بۇزاتىن نەگىزگى نىسان - حالىق دەگەن تۇسىنىك پە؟

ايتپاقشى، 2010 جىلى ەلوردادا  ەقىۇ ءسامميتى وتكەنى ەلدىڭ ەسىندە. ول كەزدە دە باس ال دەسە، شاش الاتىن پوليتسيا ەلوردالىقتارعا "بالكونعا شىعۋعا بولمايدى" دەپ بۇيرىق سوققان ەدى. بۇل جولى، مۇلدە قالادان كەتۋگە كەڭەس بەرىپ وتىر. ءيا، بۇيرىق ەمەس، كەڭەس.

ال ءبىزدىڭ ايتارىمىز، حالىق كورمەنىڭ جابىلۋى سالتاناتى دەگەن اقتا-توك شارانى جۇرت قاتارلى تاماشالاعىسى كەلەدى. جانە كورەدى. وعان تولىق قۇقىلى دا. ەندەشە، جۇرتتى قالادان قۋالاعانشا، ساقتىقتىڭ ساۋ ءتۇرىن، ساۋاتتى ءتۇرىن قاراستىرعان ابزال.

ءتۇيىن

دۇنيە ءجۇزى كوز تىككەن كورمەنىڭ اشىلۋىنا قارا حالىق قاجەت بولدى. كورمەنى كورۋگە دە قازاق ەلىنىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىنەن مۇعالىم-دارىگەرلەردى قويداي ءيىرىپ اكەلگەنىمىز جانە بار. سوندا ءبىزدىڭ بيلىك حالىقتى قايدا ايداعىسى كەلسە، سوندا جىبەرە مە؟ كەڭەس بەرۋ دەگەن جاي ءسوز. مۇنى بۇيرىق دەپ قابىلدايتىن شولاقبەلسەندىلەر استاناداعى حالىقتىڭ قۇقىعىن تاپتاپ، قولىنا قامشى الماسىنا كىم كەپىل؟

نۇرگەلدى ابدىعانيۇلى

Abai.kz