سەنبى, 23 قاراشا 2024
جاڭالىقتار 3671 0 پىكىر 12 جەلتوقسان, 2010 ساعات 22:21

ەسەپ تۇگەلوۆ. كورشى ەلدەردىڭ ۇلتتىق مەيرامدارى قانداي؟

قازاقستاننىڭ تاۋەلسىزدىك كۇنى دە كەلىپ قالدى. الايدا، مەرەكەلىك كوڭىل-كۇي، وسى ءبىر ارداقتى كۇنگە ساي مەملەكەتتىك، قوعامدىق تىرشىلىك سەزىلەر ەمەس. كەرىسىنشە، قازاق باسپاسوزىندە، ءتىپتى پارلامەنتتىك مىنبەردەن جاراسباي سۇلەيمەنوۆ سياقتى اعالارىمىز ۇلتتىق ءتول مەيرامىمىزدىڭ جاڭا جىل تويىنىڭ اياسىندا، كولەڭكەسىندە قالىپ قالعانى تۋرالى اڭگىمەلەر كوپتەپ ايتىلۋدا. ءباسپاسوز بەن ينتەرنەتتە قازاق جاستارى «الاش كۇنىن»، «ۇلتتىق ازا كۇنىن»، «قازاق مەملەكەتىنىڭ قۇرىلعان كۇنىن»، «قازاق باتىرلارىن ەسكە الۋ كۇنىن» دەگەن سياقتى مەيرامدار كەرەك دەپ جاتىر.

وسى ورايدا بىزدەر اعايىن، كورشى ەلدەردىڭ ۇلتتىق مەيرامدارىن سارالاپ شىققاندى ءجون كوردىك. ولار قانداي كۇندەردى قۇرمەت تۇتىپ، ۇلتتىق دەڭگەيدە تويلايدى ەكەن؟

وزبەكستان.

قازاقستاننىڭ تاۋەلسىزدىك كۇنى دە كەلىپ قالدى. الايدا، مەرەكەلىك كوڭىل-كۇي، وسى ءبىر ارداقتى كۇنگە ساي مەملەكەتتىك، قوعامدىق تىرشىلىك سەزىلەر ەمەس. كەرىسىنشە، قازاق باسپاسوزىندە، ءتىپتى پارلامەنتتىك مىنبەردەن جاراسباي سۇلەيمەنوۆ سياقتى اعالارىمىز ۇلتتىق ءتول مەيرامىمىزدىڭ جاڭا جىل تويىنىڭ اياسىندا، كولەڭكەسىندە قالىپ قالعانى تۋرالى اڭگىمەلەر كوپتەپ ايتىلۋدا. ءباسپاسوز بەن ينتەرنەتتە قازاق جاستارى «الاش كۇنىن»، «ۇلتتىق ازا كۇنىن»، «قازاق مەملەكەتىنىڭ قۇرىلعان كۇنىن»، «قازاق باتىرلارىن ەسكە الۋ كۇنىن» دەگەن سياقتى مەيرامدار كەرەك دەپ جاتىر.

وسى ورايدا بىزدەر اعايىن، كورشى ەلدەردىڭ ۇلتتىق مەيرامدارىن سارالاپ شىققاندى ءجون كوردىك. ولار قانداي كۇندەردى قۇرمەت تۇتىپ، ۇلتتىق دەڭگەيدە تويلايدى ەكەن؟

وزبەكستان.

وزبەك اعايىنداردىڭ ۇلتتىق مەيرامدارىنىڭ سانى كوپ ەمەس ەكەن. مەملەكەتتىك دەڭگەيدە اتاپ وتىلەتىن مەيرامداردىڭ سانى وننان اسپايدى. 1 قاڭتار - جاڭا جىل (Yangi Yil Bayrami); 14 قاڭتار - وتاندى قورعاۋشىلار كۇنى (Vatan himoyachilari kuni) (بۇل كۇنى 1992 جىلى وزبەكستاننىڭ ارمياسى قۇرىلعان); 8 ناۋرىز - حالىقارالىق ايەلدەر كۇنى (Xalqaro Xotin-Qizlar Kuni); 21 ناۋرىز - ناۋرىز مەيرامى (Navro'z Bayrami); 9 مامىر - جەڭىس كۇنى (Xotira va Qadirlash Kuni) ; 31 تامىز - جاپپاي قۋعىن-سۇرگىن قۇرباندارىن ەسكە الۋ كۇنى; 1 قىركۇيەك - تاۋەلسىزدىك كۇنى (Mustaqillik Kuni); 1 قازان - مۇعالىمدەر مەن ۇستازدار كۇنى (O'qituvchi va Murabbiylar Kuni); 8 جەلتوقسان - كونستيتۋتسيا كۇنى.

بۇلارمەن قاتار وزبەكستاندا قۇربان-ايت پەن ورازا-ايت كۇندەرى مەرەكەلەنەدى.

قىرعىزستان.

قىرعىز ەلىندەگى ۇلتتىق مەيرامداردىڭ سانى دا اسا كوپ ەمەس. اينالىپ كەلگەندە ءبىزدىڭ ەلدەگىدەي. ءبىر ايىرماسى قىرعىز بايكەلەر 7 قاراشا - ۇلى قازان سوتسياليستىك توڭكەرىسىن ءالى كۇنگە دەيىن تويلاپ كەلەدى ەكەن. قىرعىز مەيرامدارى: 1 قاڭتار - جاڭا جىل; 7 قاڭتار - روجدەستۆو; 23 اقپان - وتاندى قورعاۋشىلار كۇنى; 8 ناۋرىز - حالىقارالىق ايەلدەر كۇنى; 21 ناۋرىز - ناۋرىز مەيرامى; 24 ناۋرىز - توڭكەرىس كۇنى; 1 مامىر - كوكتەم مەن ەڭبەك كۇنى; 9 مامىر - جەڭىس كۇنى; 31 تامىز - تاۋەلسىزدىك كۇنى; 7 قاراشا - ۇلى قازان سوتسياليستىك توڭكەرىسى كۇنى.

بۇلارمەن قاتار قىرعىزستاندا قۇربان-ايت پەن ورازا-ايت كۇندەرى مەرەكەلەنەدى.

تۇرىكمەنستان.

تۇرىكپەن اعايىنداردىڭ ءبىر ەرەكشەلىگى - بۇل ەلدە حالىقتى، قوعامدى توپتاستىرۋعا باعىتتالعان مەيرامدار سانى كوپ ەكەن. نەگىزگى مەرەكەلەرى: 1 قاڭتار - جاڭا جىل; 12 قاڭتار - ازا كۇنى (1881 جىلدىڭ 12 قاڭتارىندا ورىستاردىڭ كوكتوبە قالاسىن قيراتۋى كەزىندە قازا بولعانداردى ەسكە الۋ); 19 اقپان - ۇلتتىق جالاۋ كۇنى; 8 ناۋرىز - حالىقارالىق ايەلدەر كۇنى; 20-22 ناۋرىز - ناۋرىز مەيرامى; ءساۋىردىڭ العاشقى جەكسەنبىسى «تامشى سۋ - تامشى التىن» مەيرامى; ءساۋىردىڭ سوڭعى جەكسەنبىسى - تۇرىكمەن جىلقىسىنىڭ كۇنى; 9 مامىر - جەڭىس كۇنى; 18-19 مامىر - جاڭعىرۋ، بىرلىك جانە ماقتىمقۇلى پوەزياسىنىڭ كۇنى; مامىردىڭ سوڭعى جەكسەنبىسى - تۇرىكمەن كىلەمىنىڭ كۇنى; تامىزدىڭ ەكىنشى جەكسەنبىسى - تۇرىكمەن قاۋىنىنىڭ كۇنى; 1 قىركۇيەك - ءبىلىم جانە ستۋدەنت جاستار كۇنى; قىركۇيەكتىڭ ەكىنشى جەكسەنبىسى - تۇرىكمەن باقسىسىنىڭ كۇنى; 6 قازان - ۇلتتىق ازا كۇنى (اشگاباتتاعى جەر سىلكىنىسى قۇرباندارىن ەسكە الۋ كۇنى); 27 قازان - تاۋەلسىزدىك كۇنى; قاراشانىڭ سوڭعى جەكسەنبىسى - ماقتا مەيرامى; جەلتوقساننىڭ ءبىرىنشى جەكسەنبىسى - كورشىلەر كۇنى (بۇل كۇنى كورشىلەردى قوناققا شاقىرىپ، توي جاسالىنادى); 12 جەلتوقسان - بەيتاراپتىق كۇنى.

بۇلارمەن قاتار قۇربان-ايت پەن ورازا-ايت اتاپ وتىلەدى.

تاجىكستان.

تاجىكتەردىڭ مەيرامدارى اسا كوپ ەمەس ەكەن. نەگىزگى مەيرامدارى: 1 قاڭتار - جاڭا جىل; 8 ناۋرىز - حالىقارالىق ايەلدەر كۇنى; 20-22 ناۋرىز - ناۋرىز مەيرامى; 1 مامىر - كوكتەم مەن ەڭبەك كۇنى; 9 مامىر - جەڭىس كۇنى; 9 قىركۇيەك - تاۋەلسىزدىك كۇنى; 6 قاراشا - كونستيتۋتسيا كۇنى; 9 قاراشا - ۇلتتىق تاتۋلاسۋ كۇنى.

بۇلارمەن قاتار قۇربان-ايت پەن ورازا-ايت اتاپ وتىلەدى.

ءازىربايجان.

نەگىزگى مەيرامدارى: 1 قاڭتار - جاڭا جىل; 20 قاڭتار - ۇلتتىق ازا كۇنى; 26 اقپان - قوجالى قۇرباندارىن ەسكە الۋ كۇنى; 8 ناۋرىز - حالىقارالىق ايەلدەر كۇنى; 20-24 ناۋرىز - ناۋرىز مەيرامى; 31 ناۋرىز - ءازىربايجانداردىڭ گەنوتسيدى كۇنى; 9 مامىر - جەڭىس كۇنى; 28 مامىر - رەسپۋبليكا كۇنى (1918 جىلعى رەسپۋبليكانىڭ قۇرىلۋى); 15 ماۋسىم - ءازىربايجان ۇلتىن قۇتقارۋ كۇنى (گەيدار اليەۆتىڭ بيلىككە كەلۋ كۇنى); 26 ماۋسىم ءازىربايجان قارۋلى كۇشتەرىنىڭ كۇنى; 1 تامىز - ءازىربايجان ءتىلى مەن ءالىپبيى كۇنى; 18 قازان - مەملەكەتتىك تاۋەلسىزدىك كۇنى; 12 قاراشا - كونستيتۋتسيا كۇنى; 17 قاراشا - ۇلتتىق جاڭعىرۋ كۇنى; 31 جەلتوقسان - الەم ءازىربايجاندارىنىڭ تۇتاستىعى كۇنى.

بۇلارمەن قاتار قۇربان-ايت پەن ورازا-ايت اتاپ وتىلەدى.

قالعانىن وزدەرىڭىز توپشىلاي بەرىڭىزدەر.

«اباي-اقپارات»

 

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

سىني-ەسسە

«تالاسبەك سىيلىعى»: تالقاندالعان تالعام...

اباي ماۋقاراۇلى 1490
بىلگەنگە مارجان

«شىعىس تۇركىستان مەملەكەتى بەيبىت تۇردە جوعالدى»

ءالىمجان ءاشىمۇلى 3257
ءبىرتۋار

شوقاننىڭ ءازىل-سىقاقتارى

باعدات اقىلبەكوۆ 5534