دوسحان جولجاقسىنوۆتى بۇگىندە قاي قازاق بىلمەيدى؟ نەگىزى، مىقتى اكتەر عوي ول. كەيىنگى كەزدە دوسەكەڭ جاقسى رەجيسسەر رەتىندە دە مو­يىندالىپ ءجۇر.

ال ەندى وسى ازاماتتىڭ ءتاپ-ءتاۋىر ءانشى ەكەنىن دە بىلەمىز. «جىگىتكە جەتى ونەر دە از» دەگەن وسى شىعار!

تاياۋدا دوسحاننىڭ ورىنداۋىنداعى، ونىڭ جۇبايى قاراكوزگە ارناعان ءانى تابان استىندا «حيتكە» اينالىپ جۇرە بەردى. «نايزاعاي بولىپ» دەگەن اتاۋعا يە بولعان ول ءان بۇگىندە كەڭىنەن تارالۋدا.

ءسوز جوق، دوسحان ءاندى ادەمى ورىنداعان. جۇرەكپەن ايتا بىلگەن. سوندىقتان دا ول جۇرەكتەرگە جەتىپ جاتقانداي.

بىراق، وسى ورايدا ءبىر «اتتەگەن-اي!» بولدى. دوسحان بۇل ءاندى تورەعالي تورەالىۇلىنىڭ ءانى دەپ حابارلادى. بۇكىل ەلگە وسىلاي تاراپ كەتتى.

اتالمىش ءاندى تورەعاليدىڭ ورىنداپ جۇرگەنى راس. بۇل ءاندى تورەعالي دا ءبىرشاما تانىمال ەتكەنىن جوققا شىعارۋعا بولمايدى.

الايدا ءان اۆتورى تورەعالي ەمەس. ءاننىڭ اۆتورى – ۇكىتاي ەرنيازوۆ دەگەن جىگىت. ول ءوزى ءارى ءانشى، ءارى سازگەر ازامات. بۇگىندە استانادا تۇرادى.

ءاننىڭ باستاپقى اتاۋى «نايزاعاي كوڭىل» دەپ اتالعان. ونىڭ العاش­قى ءماتىنى دە باسقا بولعان. ول ءاندى ۇكىتايدىڭ ءوزى ۇلكەن كونتسەرتتەردە دە ورىنداعان. ول كونتسەرتتىڭ بەينەجازبالارى «يۋتۋب» جەلىسىندە تۇر.

بۇل ءان كەيىننەن تورەعاليدىڭ ءان-قورجىنىنا ءوتىپتى. الايدا انگە باسقا ءماتىن جازىلعان. «نايزاعاي بولىپ» دەپ اتالاتىن قازىرگى ءماتىننىڭ اۆتورى ايان سەيىتوۆ دەگەن جىگىت.

مىنە، باردى – بار، جوقتى – جوق دەپ ايتار بولساق، اڭگىمەنىڭ توقەتەرى وسىنداي. ياعني بۇل ءان تورەعاليدىڭ ءوز ءانى ەمەس، تورەعاليدىڭ ورىنداۋىنداعى ءان!

ءدال وسى ورايدا دوسحان جولجاقسىنوۆ قاتەلەسىپ كەتتى. مۇنداي ماسەلەدە اسىرەسە ساۋاتتى، ومىرلىك تاجىريبەسى مول ادامدار قاتەلەسپەگەنى دۇرىس قوي.

ءبىر بۇل ەمەس، شىندىعىن ايتقاندا، سوڭعى كەزدەرى قاي ءانشىنى الساڭ دا ءوزى ورىنداپ تۇرعان ءاننىڭ اۆتورىن اتامايتىن «اۋرۋعا» ۇشىراپ بارادى. باياعى كەزدە بۇعان ەرەكشە ءمان بەرىلەتىن. راديودان بولسىن، تەلەديداردان بولسىن، ساحنادان بولسىن، ءان ايتقان كەزدە ەڭ ءبىرىنشى سول ءاننىڭ اۆتورلارى حابارلاناتىن. ورىنداۋشىنىڭ اتى-ءجونى سودان كەيىن بارىپ ايتىلاتىن. ول ءبىر جازىلماعان زاڭ سياقتى ەدى، قاتاڭ قاعيدا بولىپ سانالاتىن.

ال سوڭعى كەزدەرى بۇل ءۇردىس بۇزىلدى. انشىلەر وزگەلەردىڭ تۋىندىسىن ءوز اتىنا جاپسىرا سالاتىن بولدى. ءبىر جاڭا ءاندى ورىنداپ شىقسا، «پالەنشە ءانشىنىڭ جاڭا ءانى!» دەپ جار سالىپ، جارنامالايتىن بولدى. اۆتوردى اۋىزعا الۋلارى قيىن بولىپ بارادى. ءتىپتى بەينەبايان تۇسىرگەن كەزدە دە انشىلەر ءوز اتتارىن ايقايلاتىپ جازدىرىپ قويادى دا اۆتورلاردى «ۇمىتىپ» كەتكەنسىپ وتىرا بەرەدى. ال كەي-كەيدە اۆتوردىڭ اتى-ءجونىن كورسەتەر بولسا، وندا دا تىشقاننىڭ ىزىندەي مايدا ارىپتەرمەن جازدىرادى. ونى دۇرىستاپ وقي دا المايسىڭ.

مۇنىڭ ءبارى، ادىلىنە كەلگەندە، اۆتورلىق قۇقىقتى بۇزۋ بولىپ تابىلادى. ياعني بۇل – تۋىندىنىڭ اۆتورىن سىيلاماۋ، ونى كورەر-كوزگە شەتتەتۋ دەگەن ءسوز. ادەتتە بۇل ءانشى مادەنيەتىنىڭ دەڭگەيىن دە كورسەتەتىن جاعداي.

شىعارماشىلىق تۋىندى –  ول اۆتوردىڭ جۇرەگىنەن جارىپ شىققان دۇنيەسى. ونى اۆتوردىڭ ءتول پەرزەنتى دەسە دە بولادى. ال تۋىندىنىڭ ءوزىن پايدالانىپ، ونىڭ اۆتورىن ايتپاي قويا سالۋ قياناتتىڭ ءبىر تۇرىنە جاتادى. سوندىقتان اۆتوردىڭ اتى-ءجونى بارلىق كەزدە دە اتالىپ وتىرۋعا مىندەتتى. ۇلكەن ساحنادا عانا ەمەس، توي داستارحانى ۇستىندە دە ايتىلاتىن ءاننىڭ اۆتورى اتاپ كورسەتىلسە، ونىڭ ەش ايىبى جوق. قايتا ول ءانشىنىڭ كورگەندى جان ەكەندىگىن كورسەتەدى.

ءبىز مۇنىڭ ءبارىن سوزدەن ءسوز تۋعان سوڭ ايتىپ وتىرمىز. اسىرەسە، دوسحان سياقتى اۋزىنا ەل قاراعان ابىرويلى ازاماتتاردىڭ بولمايتىن جەردەن سۇرىنبەگەنىن قالايمىز. بۇل جاي باسقا دا ونەر تارلاندارى ءۇشىن ساباق بولسا ەكەن دەيمىز.

قىسقاسى، ءومىردىڭ قاي سالاسىندا بولسا دا ءار نارسە ءوز اتىمەن اتالسا، ەشكىمگە دە ورىنسىز قيانات جاسالماسا، بارلىق جەردە دە تۋرالىق بولىپ تۇرسا، حالىققا كەرەگى دە وسى ەمەس پە؟ سوندىقتان مۇمكىن بولسا تەگىس جەردە سۇرىنبەسەك ەكەن...

ا. كەلەسباي

Abai.kz