ەلباسىدان "كەشىرىم سۇراۋدى" ۇيرەن، شەنەۋنىك!
وسىعان دەيىن پاراقورلىقپەن ءھام قىزمەتىن اسىرا پايدالانىپ ءىستى بولعان قانشاما شەنەۋنىك ەلباسىدان كەشىرىم سۇرادى. ولاردىڭ تالايى بوستاندىققا شىقتى. كەيبىرى ءتىپتى، ارتقان سەنىمدى دە اقتامادى. كەشە عانا "شەتەلدە وقىدى دەپ اسپەتتەگەن", "بولاشاقپەن" وقىپ كەلىپ، بولاشاعىن اباقتىعا كۇرمەپ قويعان بۇرىنعى ۇلتتىق ەكونوميكا ءمينيسترى قۋاندىق بيشىمباەۆ قر پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆتەن كەشىرىم سۇرادى. "بۇقاعا تۋعان كۇن بۇزاۋعا دا تۋارىن" ەسكەرىپ، كەشىرىم سۇراعىشتاردىڭ بىرقاتارىنىڭ سوزدەرىن وسىندا جاريالاۋدى ءجون سانادىق. مايلى كرەسلودا وتىرعان ءار اعايىن، سوزدەرىن جۇپتاپ، دايىندىق جاساي ءجۇرسىن!
قۋاندىق بيشىمباەۆ، بۇرىنعى ۇلتتىق ەكونوميكا ءمينيسترى:
– بارلىق جەتىستىكتەرىم مەملەكەت باسشىسىنىڭ ارقاسىندا. "سامۇرىقتا", "بايتەرەكتە", مينيسترلىكتە، قايدا جۇمىس ىستەسەم دە مەملەكەت باسشىسى بەرگەن تاپسىرمالاردى ورىنداۋعا تىرىستىم. مەن سياقتى جاس ازاماتقا سەنىپ، وعان جانە ەلگە قىزمەت ەتۋگە مۇمكىندىك بەرگەنى ءۇشىن پرەزيدەنتكە شەكسىز العىس ايتامىن. پرەزيدەنتتىڭ الدىندا كىنالى ەكەنىمدى بىلەمىن. ءوزىم جۇمىسقا شاقىرعان جاقسىباەۆ، جاقىپوۆ جانە باسقالار ماعان كەسىرىن تيگىزدى. كادرلاردى تاڭداۋ كەزىندە قاتتى قاتەلەستىم. ادامداردى وزىمە جاقىنداتتىم. ولار سەنىمىمە كىرىپ، مەنى پايدالانىپ كەتتى. پرەزيدەنتتەن كەشىرىم سۇرايمىن، حالىقتان وسى ءۇشىن كەشىرىم سۇرايمىن.
سەرىك احمەتوۆ، بۇرىنعى ۇكىمەتباسى:
– نازارباەۆتىڭ ءۇمىتىن اقتاي الماعانىم ءۇشىن كەشىرىم سۇرايمىن. قاراعاندى وبلىسىنداعى قازىرگى ۋاقىتتا قالىپتاسقان احۋالعا بىردەن-ءبىر جاۋاپتى ەكەنىمدى جاقسى تۇسىنەمىن. وسى ءۇشىن دە مەملەكەت باسشىسى كوپ ويلاندى جانە كوپ ۋايىمدادى.
ەگەر سوت جانە مەملەكەت باسشىسى ماعان قاتارعا قوسىلۋعا مۇمكىندىك بەرسە، ءوز تاراپىمنان مەملەكەت مۇددەسى ءۇشىن بار ءبىلىمىم مەن تاجىريبەمدى جۇمساۋعا ءازىرمىن جانە وسى ارقىلى ءوزىمنىڭ ادال اتىمدى قايتارعىم كەلەدى. قالاي بولعان كۇننىڭ وزىندە مەن مەملەكەتىمە، حالقىما جانە ۇلت ليدەرىنە ادال بولىپ قالامىن.
باۋىرجان ءابدىشەۆ, قاراعاندى وبلىسىنىڭەكس-اكىمى:
– ءومىر بويى ادال قىزمەت ەتتىم. كوپبالالى وتباسىندا ومىرگە كەلدىم. اكە-شەشەم قاراپايىم جۇمىسشىلار-تىن. وتباسىمىزداعى باستى قۇندىلىقتىڭ اتى – ەڭبەك ەدى. وسىنىڭ ارقاسىندا ءوستىم. ەلباسىنىڭ ارقاسىندا جاۋاپتى مەملەكەتتىك ءىستى اتقاردىم. ۋاقىت وتە حالىق مەن اتقارعان جۇمىستىڭ ءادىل باعاسىن بەرە جاتار. ەشقاشان ءوز مۇددەمدى ويلاعان ەمەسپىن. وبلىستىڭ ماسەلەسىن شەشەردە زاڭ جۇزىندە ارەكەت ەتتىم. ودان اتتاعام جوق…
قاراعاندى وبلىسىن باسقارۋ – ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىك. پرەزيدەنت ءوزىنىڭ ساياسي جانە ەڭبەك جولىن ءدال وسى وڭىردەن باستاعان. مۇنى ەشقاشان ۇمىتقان ەمەسپىن. قىلمىستىق جوسپار قۇرۋ، قىزمەتىمدى اسىرا پايدالانۋ، كاسىپكەرلەرگە كەدەرگى كەلتىرۋ مەنىڭ ويىمدا دا جوق ەدى. مەن پرەزيدەنتتىڭ ادال ساربازىمىن. پرەزيدەنتكە جانە حالىققا ادال قىزمەت ەتتىم. ماعان بىرەۋلەر ادەيى قاستاندىق جاسادى، وسى سەبەپتى دە نازارباەۆتەن كەشىرىم سۇرايمىن.
ەرلان ارىن، پاۆلودار وبلىسىنىڭ ەكس-اكىمى:
– مەملەكەتتىك قىزمەتكەردىڭ اتىنا كىر كەلتىرگەم جوق، وسى سەبەپتى قازىر وسى ارادا وتىرۋ ماعان وتە اۋىر. ەلىمىزدەگى ەڭ ءىرى ءوڭىردىڭ بىرىنە باسشىلىق ەتكەن مەنى ايىپتى ساناۋدا. مەن پرەزيدەنتتىڭ، ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ سەنىمدى ادامىمىن.
پرەزيدەنتتىڭ ءۇمىتىن اقتاي المادىم. ءدال وسى ارادا مەملەكەت باسشىسىنان كەشىرىم سۇراعىم كەلەدى. 1991 جىلدان مەن پرەزيدەنتتىڭ بارلىق رەفورماسىن قولداپ كەلەمىن جانە ءاردايىم سونىڭ كومانداسىندا بولدىم. مەملەكەت باسشىسىنىڭ سەنىمدى ادامدارىنىڭ قاتارىندا بولۋ انشەيىن ول قويىپ كەتكەن قىزمەتتە وتىرۋ ەمەس. كاسىبي مامان بولۋ، ەلىڭدى ءسۇيۋ، ادال قىزمەت اتقارۋ. بۇل تۇرعىدا مەن تاعدىرىمنىڭ قالاي شەشىلەرىنە قاراماي، ءوزىمدى ءالى دە بولسا ەلباسىنىڭ كومانداسىنداعى اداممىن دەپ سانايمىن.
مۇرات وسپانوۆ, تابيعي مونوپوليالاردى رەتتەۋ اگەنتتىگىنىڭ ەكس-توراعاسى:
– مەن ەشقاشان پارا العان ەمەسپىن. ءتاريفتى كوتەرۋى ءۇشىن «اتىراۋ جارىق» كاسىپورنىنان 300 مىڭ دوللار تالاپ ەتكەنىم وتىرىك. سوندىقتان ماعان تاعىلعان كىنانى مويىندامايمىن. تەك تىم سەنگىشپىن، سوعان وكىنەمىن. قىزىمنىڭ تويى وتەتىن ەدى. سوعان الگى اقشانى قارىزعا سۇراعانمىن… مۇنىڭ ءبارى مەنىڭ بەت-بەدەلىمە داق ءتۇسىردى. ەل مەنى «جەمقور» دەپ ويلايدى. ودان بۇرىن ماعان ۇلكەن ءۇمىت ارتقان پرەزيدەنتتىڭ سەنىمىن اقتاي المادىم. وكىنەمىن. قاتتى وكىنەمىن».
ءتۇيىن
ەلباسىدان كەشىرىم سۇراعان شەنەۋنىكتەر بۇلارمەن شەكتەلمەيدى. كەدەندىك باقىلاۋ كوميتەتىنىڭ توراعاسى بولعان سەرىك بايماعانبەتوۆ، ەنەرگەتيكا، يندۋستريا جانە ساۋدا ءمينيسترى بولعان مۇحتار ءابليازوۆ، دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنىڭ ەكس-باسشىسى جاقسىلىق دوسقاليەۆ، ت.ب شەندىلەر ەلباسىنىڭ الدىندا باس ءيىپ، قول قۋسىرعان-دى. ونىڭ ءبىرى دە ەلدەن، قازاق حالقىنان كەشەۋىل وتىنگەن جوق.
حالىق – قۇدايدىڭ ءبىر اتى. وسىنى دا ۇمىتپاسا ەكەن شەنەۋنىكتەر!
ءشارىپحان قايسار
Abai.kz