جۇما, 27 جەلتوقسان 2024
انىق-قانىعى 6693 7 پىكىر 5 ءساۋىر, 2018 ساعات 08:43

اۋىس-ءتۇيىس: كىمدەر كەلدى، كىمدەر كەتتى؟

كەشەگى كۇن اۋىس-ءتۇيىس كۇنى بولدى.  سونىمەن، ەسىم-سويى ەلگە ءمالىم ازاماتتار ءوزارا ورىن الماستىردى. ايتپاقشى، بۇل جولى سەناتتا ءبىر ورىن بوسادى. ال ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ  62 جاستاعى ارداگەرى جۇمىسسىز قالدى. ەندى سولار جايلى كەڭىرەك توقتالايىق.

دارحان كالەتاەۆ

پرەزيدەنتتەن پارمەن ءتۇسىپ، ەندىگى ەكس-سەناتور دارحان كالەتاەۆ قر ءدىن ىستەرى جانە ازاماتتىق قوعام ءمينيسترى بولىپ تاعايىندالدى.

«دارحان امانۇلى كالەتاەۆ قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءدىن ىستەرى جانە ازاماتتىق قوعام ءمينيسترى بولىپ تاعايىندالسىن!» بۇل – پرەزيدەنتتىڭ جارلىعى. اقوردانىڭ ءباسپاسوزى تاراتقان اقپار. سايكەسىنشە، سەناتتاعى وكىلەتتىلىگى توقتاتىلدى.

دارحان كالەتاەۆ  45 جاستا. ءبىلىمى – جوعارى. ساياساتتانۋ عىلىمدارىنىڭ دوكتورى. «قۇرمەت»، «پاراسات» وردەندەرىمەن جانە مەرەكەلىك مەدالدارمەن ماراپاتتالعان.

مينيسترلىككە دەيىن ول پرەزيدەنت اكىمشىلىگىندە ءبىرىنشى ورىنباسار، «نۇر وتان»  پارتياسىندا دا ءبىرىنشى ورىنباسار، «سامرۇق-قازىنا» قورىندا باسقارۋشى ديرەكتور قىزمەتىن اتقاردى. ءسويتىپ سەناتقا بارعان. ەندى مىنە، مينيستر لاۋازىمىن يەلەنىپ وتىر.

دارحان امانۇلى تىزگىنىن ۇستاعان بۇل مينيسترلىكتىڭ – قوعامدىق مينيسترلىك ەكەنى ەسكەرسەك،  اتقارۋشى بيلىككە جاڭادان كەلگەن ءمينيستردىڭ اتقارار شارۋاسى شاش ەتەكتەن ەكەنى انىق.

نۇرلان ەرمەكباەۆ

ايتپاقشى، دارحان امانۇلىنا دەيىن مينيسترلىكتى باسقارعان نۇرلان ەرمەكباەۆ تا قىزمەتسىز قالعان جوق. ءدىن ىستەرى جانە ازاماتتىق قوعام ءمينيسترىنىڭ كرەسلوسىن 45-تەگى كالەتاەۆقا ەرىكتى تۇردە تاپسىرىپ بەرگەن  55-تەگى ەرمەكباەۆ ەندى پرەزيدەنتتىڭ قاسىندا جۇرەتىن بولادى. ءيا، ول – پرەزيدەنتتىڭ كومەكشىسى بولىپ تاعايىندالدى. سونداي-اق، قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنە حاتشىلىق قىزمەتكە كىرىستى.

بايۇزاقتىڭ بالاسىنىڭ (ن.ە.-ءنى ايتامىز) بيوگرافياسى كىسى قىزىعارلىق.  ديپلوماتيالىق رانگى – توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشى. 1986 جىلى كسرو قورعانىس مينيسترلىگىنىڭ ماسكەۋدەگى اسكەري قىزىل تۋ ينستيتۋتىنىڭ شىعىس تىلدەرى فاكۋلتەتىن تامامداعان. 1996 جىلى قازاق مەملەكەتتىك ساۋلەت-قۇرىلىس اكادەمياسىنىڭ ەكونوميكا فاكۋلتەتىن تامامداعان. ورىس، قىتاي، اعىلشىن جانە پورتۋگال تىلدەرىن مەڭگەرگەن. ساياسي عىلىمدار كانديداتى.

نۇرلان بايۇزاقۇلى ەرمەكباەۆ بىرقاتار ەلدە ەلشىلىك قىزمەت ەتكەن ادام. مىنە: 2001-2003-تە قىتايدا ەلشىنىڭ كەڭەسشىسى بولدى. 2003-2004-تە سينگاپۋردا ۋاقىتشا سەنىمدى وكىلدىك ەتىپ، ديپميسسيانى باسقارعان. ءسويتىپ ءجۇرىپ، 2007 جىلى سىرتقى ىستەر ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى دارەجەسىنە كوتەرىلدى. 2012-2014 جىلدار ارالىعىندا ءۇش ەلدە ەلشىلىكتى قاتار اتقاردى. قىتايدا توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشى بولدى. ۆەتنامدا جانە كورەيا حالىقتىق دەموكراتيالىق رەسپۋبليكاسىندا قاتار ەلشىلىك ەتتى.

2016 جىلدىڭ قىركۇيەگىندە مەملەكەت باسشىسىنىڭ جارلىعىمەن قازاقستان رەسپۋبليكاسى ءدىن ىستەرى جانە ازاماتتىق قوعام ءمينيسترى بولىپ تاعايىندالعان ەدى.

نۇرلان بايۇزاقۇلىنىڭ مەملەكەتتىك قىزمەتتە ءجۇرىپ جەتكەن جەتىستىكتەرى تاققان ءتوس بەلگى، مەدالدەرى ءبىر باسىنان اسارى انىق. دەيتۇرعانمەن ونىڭ ەندىگى قىزمەتى – پرەزيدەنتتىڭ كومەكشىسى، قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ حاتشىسى. بۇل جۇمىس نۇرلان ەرمەكباەۆقا تاڭسىق ەمەس.

2006 جىلى قر پرەزيدەنتىنىڭ كەڭەسشىسى بولىپ تاعايىندالىپ، بۇل قىزمەتتى 2007 جىلعا دەيىن اتقارعان. تاجىربيەسى بار. ول از دەسەڭىز، 2010 جىلى قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ كومەكشىسى بولىپ تاعايىندالىپ، 2012 جىلعا دەيىن سوندا جۇمىس جاسادى. ءتىپتى 2016 جىلى ارنايى جارلىق شىعىپ، ءدىن ىستەرى مينيسترلىگىنە كەلمەس بۇرىن، 2014 جىلدان باستاپ قر پرەزيدەنتىنىڭ كومەكشىسى، قر قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ حاتشىسى بولىپ قىزمەت ەتتى. سوندىقتان، ەرمەكباەۆ ەسكى كرەسلوسىنا قايتا جايعاستى دەۋگە ابدەن بولادى.

ۆلاديمير جۇماقانوۆ

نۇرلان بايۇزىقۇلىنا دەيىن بۇل كرەسلودا 62 جاستاعى ۆلاديمير جۇماقانوۆ وتىرعان ەدى. پرەزيدەنتتىڭ جارلىعىمەن ول ەندى قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ حاتشىسى قىزمەتىنەن بوسادى.

2016 جىلدىڭ 8-قىركۇيەگىنە دەيىن ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ توراعاسى بولىپ قىزمەت ەتكەن گەنەرال-لەيتەنانت ەندى قانداي قىزمەتكە تاعايىندالاتىنى ءالى بەلگىسىز. دەگەنمەن، ۇقق توراعالىعىن ول كارىم ماسىموۆكە تاپسىرىپ بەرگەن ەدى.

تالعات دوناقوۆ

تالعات سوۆەتبەكۇلى دوناقوۆ ەندى قازاقستانىڭ جوعارعى سوتىندا توراعا. پرەزيدەنت اكىمشىلىگىندە ورىنباسارلىق جۇمىس جاساپ كەلگەن تالعات سوۆەتبەكۇلى وسىلايشا جوعارعى سوتتى باسقاراتىن بولىپ شىقتى. پرەزيدەنتتىڭ جارلىعى بار قولىندا.

53 جاستاعى سەمەيدىڭ تۋماسى تالعات دوناقوۆ 2008 جىلدان باستاپ پرەزيدەنت اكىمشىلىگىندە جۇمىس جاسايدى. ايتپاقشى، 2015 جىلى مەملەكەتتىك قىزمەت جونىندەگى مينيسترلىك قۇرىلىپ، 2016 جىلى مەملەكەتتىك قىزمەت جانە سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى كۇرەس اگەنتتىگى بولىپ وزگەرتىلگەن مينيسترلىكتى باسقارعان جالعىز مينيستر وسى كىسى بولعان. جالپى مينيسترلىكتىڭ ءوزى 1 جىل عانا مينيسترلىك بولىپ تۇردى. كەيىن اگەنتتىككە اينالىپ، مينيسترلىك جابىلىپ قالعان. ءسويتىپ، 2016 جىلى ەسكى جۇمىسىنا قايتاپ بارعان.

2015 جىلدىڭ جەلتوقسانىنان بەرى جوعارعى سوتتا توراعا بولىپ كەلگەن سمولين اناتولي قىزمەتىنەن كەتتى.

ايتپاقشى، پرەزيدەنت جارلىعىندا بۇل مىرزالار باسقا جۇمىسقا اۋىسۋىنا بايلانىستى قىزمەتىنەن بوساتىلدى دەپ جازىلعان. ازىرگە سمولين مەن جۇماقانوۆتىڭ جاڭا جۇمىسى جايلى اقپار جوق.  جۇماقانوۆ 62 جاستا بولسا، سمولين 59-عا ەندى كەلەدى. سەناتتا ءبىر ورىن ءالى بوس تۇر.

ايتپاقشى، قازاقستان ۇلتتىق ارناسىندا دا اۋىس-ءتۇيىس بولىپ جاتىر. ەركىن تاڭاتقانۇلى مۇحامەدجانوۆ قازاقستان ۇلتتىق ارناسىنىڭ ديرەكتورى بولدى. ەركىن مۇحامەدجانوۆ 1978 جىلى قوستاناي وبلىسىندا تۋعان. ۇلتتىق ارنا شتاتىنداعى شوۋبيز وكىلى دينارا ءساتجان دا قىزمەتسىز قالاتىن ءتۇرى بار. ول ازىرگە شتاتتان بوساتىلعانىمەن، شتاتتان تىس كەڭەسشى دەگەن قىزمەتى ساقتالعان ەكەن. ءوزى سولاي دەپ جازدى.

اۋىس-ءتۇيىستىڭ اۋانى ازىرگە – وسى.

نۇرگەلدى ابدىعانيۇلى

Abai.kz

7 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

46 - ءسوز

تيبەت قالاي تاۋەلسىزدىگىنەن ايىرىلدى؟

بەيسەنعازى ۇلىقبەك 2061