بۇل مينيستر جەڭىس قاسىمبەكتىڭ دەرەگى. بۇل جايلى primeminister.kz سايتى حابارلادى.

وتكەن جىلى قر ۇكىمەتى دۇنيەجۇزىلىك بانكپەن بىرلەسىپ 2018–2022 جىلدارعا ارنالعان ۇلتتىق ينۆەستيتسيالىق ستراتەگيانى ازىرلەدى.

بۇل ستراتەگيانىڭ نەگىزگى مىندەتى — تىكەلەي شەتەلدىك ينۆەستيتسيالاردىڭ سالىنۋ كولەمىن ۇلعايتۋ. ستراتەگيا اياسىندا جاڭا ينۆەستورلاردى تارتۋعا عانا ەمەس، سونىمەن قاتار جۇمىس ىستەپ جۇرگەن ينۆەستورلاردى ۇستاپ تۇرۋعا جانە ولاردى قايتا ينۆەستيتسيا سالۋعا ىنتالاندىرۋعا باسا نازار اۋدارىلاتىنىن اتاپ وتكەن ءجون.

سونداي-اق، ەكونوميكالىق مۇمكىندىكتەردى ەسكەرە وتىرىپ، ينۆەستيتسيالاردى تارتۋعا 36 الەۋەتتى ەل انىقتالدى، ونىڭ 11 باسىمدىققا يە، سونىڭ ىشىندە فرانتسيا دا بار. بۇل ەلدەر بۇكىل الەم بويىنشا ينۆەستيتسيالار مەن جاڭا تەحنولوگيالاردىڭ دونورلارى سانالادى. وسى باسىم ەلدەردىڭ ارقايسىسىمەن جۇمىس ىستەۋ ءۇشىن قر ءسىم-مەن بىرلەسە وتىرىپ، ءىس-قيمىلداردىڭ جەكە ءتاسىلى مەن ناقتى جوسپارى ازىرلەنەتىن بولادى.

مينيستر مەملەكەت باسشىسى الەمنىڭ اسا دامىعان 30 ەلىنىڭ قاتارىنا كىرۋ تۋرالى تاپسىرما بەرگەنىن اتاپ ءوتتى. وسى ماقساتقا جەتۋ ءۇشىن قازاقستاندا ينۆەستيتسيالاردى تارتۋدىڭ قولايلى جاعدايلارى جاسالىپ جاتىر.

ناقتى جۇمىس تۋرالى ايتا كەلىپ، ج. قاسىمبەك ەلىمىزدە وتكىزىلىپ جاتقان ماڭىزدى جۇيەلى ءىس-شارالارعا نازار اۋداردى. ماسەلەن، شەتەلدىك وكىلدەر مەن وڭىرلىك بولىمشەلەر جەلىسىمەن كazakh Invest ينۆەستيتسيالار جونىندەگى ۇلتتىق كومپانياسى ءساتتى جۇمىس ىستەۋدە. كazakh Invest ماقساتتى تۇك جانە ءىرى كومپانيالارمەن ۇكىمەت اتىنان «بىرىڭعاي كەلىسسوز جۇرگىزۋشى» رەتىندە قىزمەت اتقارادى.

ينۆەستورلارعا كەدەندىك باج سالىعىنان بوساتۋ، سالىقتىق جەڭىلدىكتەر، سالىقتىق دەمالىستار، زاتتاي گرانتتار جانە ت.ب. سەكىلدى جەڭىلدىكتەر ۇسىنىلادى.

قازاقستاندا ءارتۇرلى سالالىق باعىتتارى بار 11 ارنايى ەكونوميكالىق ايماق جانە 22 يندۋستريالىق ايماق بار. اەا قاتىسۋشىلارىنا «ءبىر تەرەزە» قاعيداتى بويىنشا جەڭىلدىكتەر مەن قىزمەتتەر پاكەتى ۇسىنىلادى. يندۋستريالىق ايماقتاردىڭ قاتىسۋشىلارىنا مەملەكەت بارلىق قاجەتتى ينفراقۇرىلىمدى قامتاماسىز ەتەدى.

قازىرگى تاڭدا قازاقستاندا ءىرى مەملەكەتتىك كاسىپورىنداردى جەكەشەلەندىرۋ بويىنشا اۋقىمدى ناۋقان جۇرگىزىلىپ جاتىر. ساتۋعا شامامەن 800-گە جۋىق اكتيۆ ۇسىنىلدى. بۇل تاۋ-كەن ونەركاسىبى جانە مەتاللۋرگيا، مۇناي-گاز سالاسى، ەنەرگەتيكا، كولىك جانە بايلانىس، ينفراقۇرىلىم جانە ت.ب. كومپانيالارداعى اكتسيالار.

مەملەكەتتىك-جەكەشەلىك ارىپتەستىك قاعيداتتارى بويىنشا تۇرعىن ءۇي-كوممۋنالدىق شارۋاشىلىق، دەنساۋلىق ساقتاۋ، اۆتوكولىك جولدارى مەن تەمىرجول قۇرىلىسى سالاسىندا جوبالار ىسكە اسىرىلۋدا.

جەڭىس قاسىمبەكتىڭ ايتۋىنشا، قازاقستان دا فرانتسيا سەكىلدى اگرارلىق سەكتورعا ەرەكشە كوڭىل بولەدى. اگروونەركاسىپ كەشەنىن دامىتۋدىڭ 2017–2021 جىلدارعا ارنالعان مەملەكەتتىك باعدارلاماسى ىسكە اسىرىلۋدا. ەلباسىنىڭ «قازاقستاننىڭ ءۇشىنشى جاڭعىرۋى: جاھاندىق باسەكەگە قابىلەتتىلىك» اتتى جولداۋىنا سايكەس، «Made in Kazakhstan» برەندى ەكولوگيالىق تازا ونىمدەر ەتالونى، ال اگرارلىق سەكتور — ەكونوميكانىڭ جاڭا درايۆەرى بولۋى كەرەك.

بۇدان وزگە، قازاقستاندا ەىدۇ ۇسىنىستارىن ەسكەرە وتىرىپ، جەر قويناۋى جانە جەر قويناۋىن پايدالانۋ تۋرالى جاڭا كودەكس ازىرلەندى، ول 2018 جىلدىڭ شىلدە ايىنان باستاپ كۇشىنە ەنەدى. كودەكستىڭ قابىلدانۋىمەن شەشىلەتىن باستى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى — «ءبىرىنشى كەلگەن – ءبىرىنشى الادى» قاعيداتىن قولدانۋ. وسىعان بايلانىستى ج. قاسىمبەك فرانتسۋز كومپانيالارىنا جەر قويناۋىن پايدالانۋ سالاسىنداعى جاڭا مۇمكىندىكتەرگە قاتىسۋعا اسىعۋعا كەڭەس بەردى.

«ءبىز مىس، التىن، قورعاسىن، مىرىش جانە باسقا دا مەتالداردى گەولوگيالىق بارلاۋ سالاسىنداعى جوبالاردى ىسكە اسىرۋ ءۇشىن ينۆەستورلارمەن جۇمىستى ودان ءارى جالعاستىرۋعا دايىنبىز، سونداي-اق ىنتىماقتاستىق ءۇشىن بوس كەن ورىندارىن ۇسىنۋعا ءازىرمىز»، — دەدى مينيستر.

ج. قاسىمبەك قاتىسۋشىلارعا وسى جىلدىڭ ماۋسىم ايىندا «جەر قويناۋى جانە جەر قويناۋىن پايدالانۋ تۋرالى» قر زاڭىنا سايكەس جەر قويناۋىن پايدالانۋ قۇقىعىن بەرۋ تۋرالى اۋكتسيون وتكىزۋ جوسپاردا بار ەكەنىن مالىمدەدى. بارلىعى 69 جەر قويناۋى تەلىمى دايىندالدى، ونىڭ 5-ءى — وندىرۋگە جانە 64 — بارلاۋعا ارنالعان.

بۇدان وزگە، مينيستر ەۋرازيانىڭ جۇرەگىندە، ەۋروپا مەن قىتاي اراسىندا ورنالاسقان قازاقستاننىڭ ءتيىمدى گەوگرافيالىق ورنالاسۋىنا توقتالدى. قازاقستاننان 2 مىڭ شاقىرىم راديۋستا 500 ملن استام ادام ءومىر سۇرەدى. بۇدان وزگە، قازاقستاننىڭ ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداققا مۇشەلىگى 180 ملن-نان استام تۇتىنۋشىسى بار وداقتىڭ ورتاق نارىعىن اشادى.

قازىرگى تاڭدا ەۋرازيالىق ترانسقۇرلىقتىق دالىزدەردىڭ جاڭا ارحيتەكتۋراسىن قالىپتاستىرۋ جونىندە جۇيەلى جۇمىستار جۇرگىزىلىپ جاتىر. كولىك سالاسىنداعى باستى مىندەت — 2020 جىلعا قاراي ترانزيتتەن تۇسەتىن جىل سايىنعى كىرىستەردى $5 ملرد دەيىن ارتتىرۋ. جالپى العاندا 2017 جىلى قازاقستان ارقىلى وتكەن جۇك ءترانزيتى شامامەن 17 ملن توننانى قۇرادى.

جىل سايىن قازاقستان ارقىلى قىتاي مەن ەۋروپا اراسىنداعى كونتەينەرلىك تاسىمالداردىڭ ەكى ەسەگە ارتۋى بايقالادى، بۇل وسى باعداردىڭ ماڭىزدىلىعىن راستايدى.

قر ترانزيتتىك الەۋەتىن ەسكەرە وتىرىپ، 2015 جىلى «نۇرلى جول» جاڭا ەكونوميكالىق ساياساتى مەن «جىبەك جولىنىڭ ەكونوميكالىق بەلدەۋى» باستامالارىنىڭ تۇيىندەسۋى بويىنشا ىنتىماقتاستىق جوسپارىنا قول قويىلدى، قازاقستان مەن قىتايدىڭ كولىكتىك-لوگيستيكالىق ينفراقۇرىلىمىن بىرىكتىرۋ پروتسەسى بەلسەندى تۇردە جالعاسۋدا.

ءمينيستردىڭ ايتۋىنشا، بۇگىنگى تاڭدا ليانيۋنگان تەڭىز پورتىنداعى قازاقستان-قىتاي تەرمينالى مەن «قورعاس» اەا قۇرعاق پورتى سەكىلدى بىرلەسكەن ينفراقۇرىلىمدىق جوبالار وڭىرلىك حابتار بولىپ سانالادى جانە قازاقستان اۋماعى ارقىلى ترانسپورتتىڭ بارلىق ءتۇرى بويىنشا قىتايدان ەۋروپاعا ەكسپورتتىق-يمپورتتىق جانە ترانزيتتىك تاسىمالدار كورسەتكىشتەرىنىڭ تۇراقتى ءوسىمىن قامتاماسىز ەتەدى.

سونىمەن قاتار، ج. قاسىمبەك بۇگىنگى تاڭدا «باتىس ەۋروپا — باتىس قىتاي» حالىقارالىق ترانزيتتىك ءدالىزى ازىرلەنىپ جاتقانىن، ونىڭ 2787 شاقىرىمى قازاقستان اۋماعى ارقىلى وتەتىنىنە، بۇل جۇكتەردى تاسىمالداۋ ۋاقىتىن ەداۋىر قىسقارتاتىنىنا نازار اۋداردى.

«ورتالىق ازياداعى ينۆەستيتسيالاردىڭ 70%-دان استامى قازاقستاننىڭ ۇلەسىنە تيەسىلى، بۇل ەلىمىزدىڭ شەتەلدىك ينۆەستورلار ءۇشىن تارتىمدىلىعىنىڭ جوعارى ەكەنىن كورسەتەدى. وسى قارقىنمەن جۇمىستى جالعاستىرۋعا دايىنبىز»، — دەدى ج. قاسىمبەك، فرانتسۋزدىق ارىپتەستەردى قازاقستاننىڭ دامۋشى ەكونوميكاسىنا باتىل قاداممەن ينۆەستيتسيا سالۋعا شاقىرا وتىرىپ.

انىقتاما: 2018 جىلدىڭ 26 ساۋىرىندە وتكەن فورۋم اياسىندا قر يدم مەن فرانتسيانىڭ ءسوپ اراسىندا ءوزارا تۇسىنىستىك جانە ناتيجەلى ىنتىماقتاستىقتى كەڭەيتۋ تۋرالى مەموراندۋمعا قول قويىلدى.

مەموراندۋم قازاقستان مەن فرانتسياداعى بيزنەستىڭ باسەكەگە قابىلەتتىلىگىن ارتتىرۋدىڭ ماڭىزدى تەتىگىنە اينالادى، تىعىز كوممەرتسيالىق بايلانىستاردى دامىتۋعا، ەكىجاقتى ينۆەستيتسيالار كولەمىن ۇلعايتۋ مەن تەحنولوگيالار ترانسفەرتىن دامىتۋعا نەگىز بولادى.

قۇجات اياسىندا ينۆەستيتسيالىق جوبالاردى ىسكە اسىرۋ ءۇشىن مەملەكەتتىك قولداۋ كورسەتۋ ماسەلەلەرى، سونداي-اق الەۋەتتى ىسكەرلىك سەرىكتەستەر (قازاقستان مەن فرانتسيا كومپانيالارى) تۋرالى اقپاراتتى قوسا العاندا، حالىقارالىق ساۋدا جونىندەگى اقپاراتپەن الماسۋ، تالدامالىق شولۋلار، ماركەتينگتىك زەرتتەۋلەر جاساۋ جانە مەملەكەتتىك رەتتەۋ شارالارى تۋرالى اقپاراتپەن الماسۋ كوزدەلگەن.

تاراپتار ەكى ەلدىڭ ەكونوميكالىق ساياساتىنىڭ باسىم باعىتتارى بويىنشا ءوزارا ءىس-قيمىل جاساۋعا كەلىستى. الدىن الا ەكونوميكانىڭ باسىمدىقتى سەكتورلارى انىقتالدى، ولاردى دامىتۋعا ەكى ەلدىڭ كۇش-جىگەرى جۇمسالادى.

باسىم سەكتورلار قاتارىندا: ازىق-تۇلىك ونىمدەرىن، فارماتسەۆتيكالىق ونىمدەردى، قاعاز جانە قاعاز ونىمدەرىن، كومپيۋتەرلەردى، ەلەكتروندى جانە وپتيكالىق ونىمدەردى، كولىك قۇرالدارىن شىعارۋ، سونداي-اق دەنساۋلىق ساقتاۋ، ءبىلىم بەرۋ، مەتاللۋرگيا ونەركاسىبى، اۋىل شارۋاشىلىعى، يننوۆاتسيالار جانە اT, تۋريزم، حيميا ونەركاسىبى ونىمدەرىن شىعارۋ، ماشينا جاساۋ، قۇرىلىس ماتەريالدارىن ءوندىرۋ، مۇناي، گاز جانە ت.ب سالالارداعى قىزمەتتەر.

Abai.kz