ءبىلىم جۇيەسىنىڭ ساپاسى كوپتەگەن فاكتورلاردىڭ ارقاسىندا تۇزىلەدى. سولاردىڭ ىشىندەگى ەڭ باستىلارى ستاندارتتار، باعدارلامالار جəنە وقۋلىقتار ساپاسى ەكەنى اقيقات. قازىر مەملەكەت ساپالى وقۋلىقتار شىعارۋعا جىل سايىن قوماقتى قاراجات ءبولىپ كەلەدى. مəسەلەن، 2015 جىلى وقۋلىقتار شىعارۋ ءۇشىن بيۋدجەتتەن 10 ملرد تەڭگە بولىنسە، 2016 جىلى 19 ملرد، 2017 جىلى 27 ملرد تەڭگە ءبولىندى. ءبىلىم جəنە عىلىم مينيسترلىگى جىل سايىن مەكتەپ وقۋلىقتارىن جەتىلدىرۋ بويىنشا وراسان زور جۇمىستار ىستەلىنگەنى جونىندە مəلىمەت بەرەدى. بولىنگەن قاراجاتتار تۇتاستاي يگەرىلگەن بولىپ شىعادى. الايدا، وقۋلىقتاردان كونتسەپتۋالدىق، فاكتولوگيالىق، ورفوگرافيالىق، ستيلدىك قاتەلىكتەر تابۋشىلار جəنە سالماعى مەن كولەمىنىڭ ۇلكەندىگىنە الاڭداۋشىلىق بىلدىرۋشىلەر قاتارى ارتا تۇسۋدە. مەكتەپ وقۋلىقتارىن شىعارۋ جۇمىسىنا قاتىستى ايتىلىپ جۇرگەن كەمشىلىكتەردى جۇيەلەسەك تومەندەگىدەي بولدى:

1.ەلىمىزدە وقۋلىق جازا الاتىن بىلىكتى ماماندار از، ال وقۋلىقتانۋ عىلىمى ءتىپتى دامىماعان. جوو-لاردىڭ كəسىپتەر رەەسترىندە مۇنداي كəسىپ ءتىپتى قاراستىرىلماعان. وقۋلىقتاردى وسى سالا بويىنشا ارنايى ءبىلىمى جوق ادامدار جازىپ ءجۇر.

2.اۆتورلىق ۇجىمداردىڭ ءبىر-بىرىمەن بايلانىس ورناتۋى دا كەمشىن ەكەنى كورىنىپ تۇرادى. ءتۇرلى پəندەردىڭ وقۋلىقتارىندا ءبىر وقيعالار، فاكتىلەر مەن ولاردىڭ بولعان ۋاقىتتارى ءəرتۇرلى بولىپ كورسەتىلەدى. سونىمەن قاتار وقيعالار وتە كوپ جəنە ولار كۇردەلى ويلار مەن جەتكىزىلگەن. نەمەسە كەرىسىنشە. مəسەلەن، «دۇنيەجۇزى تاريحى» وقۋلىعىندا ۇلى وتان سوعىسى تاقىرىبىنا ءبىر-اق پاراگراف ارنالعان. 7 سىنىپقا ارنالعان «ورىس ءتىلى» وقۋلىعى تۋرالى نارازىلىقتار وتە ورىندى ايتىلدى، ويتكەنى əدەبي تىلمەن جاسالۋعا ءتيىستى əڭگىمەلەسۋلەر قارادۇرسىن، تۇرمىستىق تىلمەن بەرىلگەن. بۇل جەردە مəتىندەر ارقىلى تəربيە مəسەلەسىن ايتۋدىڭ ءوزى ارتىق.

وسىعان وراي ءبىز، پارلامەنتتەگى حالىقتىق كوممۋنيستەر پارتياسى فراكتسياسىنىڭ مۇشەلەرى، پرەمەر- مينيستر ب.ساعىنتاەۆتىڭ اتىنا دەپۋتاتتىق ساۋال جولداپ، تومەندەگى سۇراقتارعا جاۋاپ بەرۋىن وتىندىك:

1.بىزدە وقۋلىققا ەنگىزىلۋگە ءتيىستى ماتەريالداردىڭ سۇرىپتالۋىن، ساپاسىن، قۇرىلىمىن تالاپ ەتەتىن ارنايى قۇجات بار ما؟

2.كەز كەلگەن وقۋلىق تəجىريبەدە قولدانىلماس بۇرىن اپروباتسيادان وتكىزىلىپ، ساراپشىلار، پەداگوگتار، اتا-انالار تاراپىنان وڭ باعاسىن الۋى كەرەك. وسى ورايدا 2017 جىلى 5-7 سىنىپتارعا ارنالعان وقۋلىقتار اپروباتسيادان وتكى- ءزىلدى مە؟

3.رەسپۋبليكالىق «وقۋلىق» عىلىمي-پراكتيكالىق ورتالىعى نە ءۇشىن قۇرىلعان، ولاردىڭ وقۋلىق ساپاسىنا ءبىز جاۋاپتى ەمەسپىز، وعان باسپا نەمەسە بعم جاۋاپ بەرەدى دەگەن سوزدەرى شىندىق پا؟ وسى قىزمەت باستىقتارىنىڭ ءجيى اۋىسۋى سىبايلاس جەمقورلىقپەن بايلانىستى ەمەس پە؟

4.بىزدە ساراپشىلاردىڭ قاتارى قانداي تəرتىپپەن قۇرىلادى؟ ولاردىڭ وقۋلىق جازۋداعى بىلىكتىلىگىن كىم انىقتايدى؟

5.وقۋلىقتاردى ءəربىر ءتورت جىل سايىن اۋىستىرۋدىڭ قانداي نەگىزى بار؟ وسى مəسەلەنى قاراستىرعاندا وزىق شەتەلدەردىڭ وقۋلىقتارىن تۇراقتى ۇستايتىن سەبەبى ەسكەرىلدى مە (مىسالى، ۇلىبريتانيا)?

6.وقۋلىقتار باعاسىنىڭ جىل سايىن شارىقتاي ءوسۋىنىڭ سەبەبى نەدە؟ مəسەلەن، ءبىر-اق جىلدا وقۋلىقتار باعاسىنىڭ 2-3 ەسە وسكەنىن كورىپ وتىرمىز. بۇل باعالار تابيعي مونوپوليالاردى رەتتەۋ جəنە بəسەكەلەستىكتى قورعاۋ كوميتەتىمەن كەلىسىلدى مە؟

ءبىز ۇكىمەت باسشىسىنان وسى سۇراقتارعا جازباشا جاۋاپ بەرۋدى وتىندىك.

يرينا سميرنوۆا،

ءماجىلىس دەپۋتاتى

Abai.kz