بۇگىنگى قوعامدا سۇراۋلى ماسەلە جەتەرلىك. سونىڭ دۇرىس جولىن نۇسقار ءبىلىمى مەن بىلىگى جوعارى ازاماتتار دا بار. كونفەرەنتسيامىزدىڭ كەزەكتى قوناعى كورنەكتى اقىن، ۇستاز «قازاق ەنتسيكلوپەدياسىنىڭ» باس ديرەكتورى، پروفەسسور باۋىرجان ءومىرجانۇلى جاقىپ مىرزا قازاق ادەبيەتىنىڭ تىنىس-تىرشىلىگى، ءوز شىعارماشىلىعى جايلى ويىن ورتاعا سالىپ جانە بىرنەشە بۋىن جۋرناليستەردىڭ ۇستازى رەتىندە قازىرگى قازاق جۋرناليستيكاسى ماسەلەلەرىنە وزىندىك كوزقاراسىن ءبىلدىرىپ، «قازاق ەنتسيكلوپەدياسىنىڭ» اتقارىپ جاتقان جۇمىستارىنا توقتالىپ، وقىرمانداردان كەلىپ تۇسكەن ساۋالداردىڭ العاشقى لەگىنە جاۋاپ بەرىپ وتىر.

«اباي-اقپارات»

- ءوزىڭىز شاكىرت تاربيەلەگەن ۇستازسىز. جۋرفاكتا دەكان بولدىڭىز. سوڭعى كەزدە جۋرناليستيكا فاكۋلتەتىندە بولىپ جاتقان جاعدايعا بايلانىستى ويىڭىزدى بىلسەك؟

بۇگىنگى قوعامدا سۇراۋلى ماسەلە جەتەرلىك. سونىڭ دۇرىس جولىن نۇسقار ءبىلىمى مەن بىلىگى جوعارى ازاماتتار دا بار. كونفەرەنتسيامىزدىڭ كەزەكتى قوناعى كورنەكتى اقىن، ۇستاز «قازاق ەنتسيكلوپەدياسىنىڭ» باس ديرەكتورى، پروفەسسور باۋىرجان ءومىرجانۇلى جاقىپ مىرزا قازاق ادەبيەتىنىڭ تىنىس-تىرشىلىگى، ءوز شىعارماشىلىعى جايلى ويىن ورتاعا سالىپ جانە بىرنەشە بۋىن جۋرناليستەردىڭ ۇستازى رەتىندە قازىرگى قازاق جۋرناليستيكاسى ماسەلەلەرىنە وزىندىك كوزقاراسىن ءبىلدىرىپ، «قازاق ەنتسيكلوپەدياسىنىڭ» اتقارىپ جاتقان جۇمىستارىنا توقتالىپ، وقىرمانداردان كەلىپ تۇسكەن ساۋالداردىڭ العاشقى لەگىنە جاۋاپ بەرىپ وتىر.

«اباي-اقپارات»

- ءوزىڭىز شاكىرت تاربيەلەگەن ۇستازسىز. جۋرفاكتا دەكان بولدىڭىز. سوڭعى كەزدە جۋرناليستيكا فاكۋلتەتىندە بولىپ جاتقان جاعدايعا بايلانىستى ويىڭىزدى بىلسەك؟

- ءيا، ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىندە  ءۇزىلىسسىز 25 جىل شاكىرت تاربيەلەدىم. 14 جىل 2 كافەدرانىڭ مەڭگەرۋشىسى بولدىم. 8 جىل دەكاندىق قىزمەت اتقاردىم. ال سوڭعى كەزدە فاكۋلتەتتە  بولىپ جاتقان  جاعدايمەن بۇقارالىق اقپارات  قۇرالدارى ارقىلى تانىسپىن. وسىدان ءبىراز كۇن بۇرىن فاكۋلتەتتىڭ تۇڭعىش دەكانى قايىرجان بەكقوجيننىڭ تۋعانىنا 100 جىل تولۋىنا ارنالعان كونفەرەنتسياعا بارىپ قاتىسىپ، ءسوز سويلەدىم. سونداعى بايقاعانىم، قازىر فاكۋلتەتەگى  جاعداي قالىپتى. بيىل  فاكۋلتەتتى  بىرنەشە جىل باسقارعان، ونىڭ دامۋىنا ەرەن ەڭبەك سىڭىرگەن پروفەسسور تاۋمان اماندوسوۆتىڭ 90 جىلدىعى، پروفەسسور  تەمىربەك  قوجاكەەۆتىڭ تۋعانىنا 85 جىل. بۇل - قازاقستانداعى جۋرناليستەر  دايارلايتىن العاشقى جانە باستى ورتالىق. سوندىقتان  ونىڭ وزىندىك مەكتەپتەرى، ءداستۇرى، ۇلتتىق ەرەكشەلىگى بار. سونان كەيىن مۇندا وقيتىن  ءاربىر  ستۋدەنت - بولاشاق  تۇلعالى قالامگەر  ەكەندىگىن ۇمىتپاۋ كەرەك-اق.

- بۇگىنگى ادەبيەتپەن وقىرماننىڭ اراسى الشاقتاپ كەتۋىنە نە سەبەپ دەپ ويلايسىز؟

- ادەبيەت پەن وقىرمان اراسىنىڭ الشاقتاپ كەتۋىنە سەبەپ بىرنەشەۋ.

ماسەلەن، قازاقستان جازۋشىلار وداعى - قوعامدىق ۇيىم ساناتىندا. وداق باسشىلىعى  نارىق زامانىندا ءبىراز شارۋالاردى اتقارىپ وتىر. بىراق بۇرىنعىداي اقىن-جازۋشىلار شىعارمالارىن ناسيحاتتاۋ ماسەلەسى ءتيىستى  دەڭگەيدە ەمەس. ول ارينە  قارجىلىق  قيىنشىلىقتان  دا بولار.

مەملەكەتتىك تاپسىرىسپەن شىعاتىن  ادەبي كىتاپتاردىڭ تارالىمى 1000, 2000, 3000 دانادان اسپايدى.  بىر عانا  وڭتۇستىك قازاقستاننىڭ وزىندە 500 كىتاپحانا بار ەكەن. ياعني بۇل كىتاپتار ەلدەگى كىتاپحانالاردىڭ  وزىنە تولىق جەتپەيدى. قانشاما مەكتەپتەر بار. كىتاپ تارالىمىن ءوسىرۋ  قاجەت-اق. تاعى ءبىر جايت - وقىرمان نەنىڭ باعالى،  نەنىڭ شيكى  ەكەندىگىنەن  اجىراپ قالدى. قولىندا قاراجاتى بار كەز-كەلگەن ادام كىتابىن شىعارىپ، كوپشىلىككە  تاراتاتىن بولدى. بۇرىنعى بىرنەشە  ساتىدان تۇراتىن سۇرىپتاۋ  قازىر جوق. قالاماقى  ماسەلەسى دە شەشىلمەي تۇر. كىمنىڭ تالانتتى، كىمنىڭ ورتاقول، كىمنىڭ كوركەمدىگى تومەن شىعارمالار بەرىپ جۇرگەندىگىنىڭ اراجىگىن اجىراتىپ بەرەتىن  ءادىل ادەبي سىن جوق. وسى رەتتە تاكەن الىمقۇلوۆ، اسقار سۇلەيمەنوۆ، تولەگەن  توقبەرگەنوۆ، زەينوللا سەرىكقاليەۆ، ساعات اشىمباەۆ، ت.ب. سياقتى ناعىز سىنشىلار ەسكە تۇسەدى. قازاق ادەبيەتىنىڭ نەگىزگى وقىرماندارى  اۋىلدا. ال بۇگىنگى ادەبيەت قالادا عانا قالىپ قويعان سياقتى.

- ارمىسىز، اعا! ەلىمىزدىڭ باس قۇجاتىندا تسەنزۋراعا جول جوقتىعى تايعا تاڭبا باسىلعانداي ايتىلعان، ونىڭ ۇستىنە باق تۋرالى زاڭ بولا تۇرا، جۋرناليستىك مىندەتىمىزدى اتقارۋعا توسقاۋىل كوپ، اسىرەسە مەملەكەتتىك باق-دا. ەگەر، جازارىمىزدى جازىپ، ايتارىمىزدى ايتا الماساق، ءجۋرناليستىڭ (جۋرناليستيكانىڭ) نە قاجەتى بار؟

- قازىر دەموكراتيا زامانى. ءسىزدىڭ وسى  سۇراعىڭىزدىڭ ينتەرنەتتە  تۇرۋىنىڭ ءوزى سول  جاريالىلىقتىڭ بەلگىسى ەمەس پە ؟ ال  كەز-كەلگەن وركەنيەتتى  مەملەكەتتىڭ  جۋرناليستيكاسى - سول ەلدىڭ نەگىزگى  قۇندىلىقتارىن، زاڭدارىن ساقتاۋعا قىزمەت ەتەدى. جۋرناليستيكا -  جازعىڭ كەلگەننىڭ ءبارىن جازا بەرۋ، ايتقىڭ كەلگەننىڭ ءبارىن ايتا بەرۋ ەمەس. قوعامنىڭ العا  دامۋىنا ىقپال ەتەتىن تەگەۋرىندى ويلاردى، شەشىمىن تاپپاعان ماسەلەلەردى كورسەتىپ وتىرۋ. جۋرناليستيكا بيلىك پەن حالىقتىڭ اراسىنداعى دانەكەرلىك ءرولدى اتقارادى.  جۋرناليستيكانىڭ ەڭ قۋاتتى قارۋى - ونىڭ  قوعامدىق پىكىر قالىپتاستىراتىندىعىندا. قازىرگى  قازاقستانداعى اقپارات  قۇرالدارى سول  مىندەتتەردى  ورىنداپ وتىر.

- قازاق ەنتسيكلوپەدياسىنىڭ ونىمدەرى مەكتەپتەر مەن وقۋ ورىندارىنا جانە وقىرمانعا جەتە مە؟ تارالىم ماسەلەسى قالاي؟

-«قازاق ەنتسيكلوپەدياسى» باس رەداكتسياسى  كەيىنگى  جىلدارى  مەملەكەتتىك تاپسىرىسپەن  كوپتەگەن كىتاپتار شىعاردى. «قازاقستان عىلىمى» 2 تومدىق، «الماتى  قالاسىنىڭ كوركەمسۋرەتتى تاريحى»، «قازاقستاننىڭ  كوركەمسۋرەتتى تاريحى» (4 تومدىق), «الماتى ونەرىندەگى جەكە تۇلعالار»، اۋعان سوعىسىنىڭ 20 جىلدىعىنا وراي «داڭق»، «قازاقستاندىق كەڭەس وداعىنىڭ باتىرلارى» ەنتسيكلوپەديالىق  انىقتامالىقتار ازىرلەندى. «بالالار ەنتسيكلوپەدياسى» (3-تومدىق), «قازاقستان تابيعاتى»  (4-تومدىق) ەنتسيكلوپەديالارى جوبالارى اياتالۋعا جاقىن. «قازاق ادەبي ءتىلى تۇسىندىرمە سوزدىگىنىڭ» 12,13 تومدارى  جارىق كوردى. ولار 2000, 3000 دانامەن شىعارىلعان. تارالىمى از، ارينە.  بىراق ءبىز وبلىستىق، قالالىق ءبىلىم بەرۋ  باسقارمالارىنا، جوعارى وقۋ ورىندارىنا، وبلىستىق، قالالىق كىتاپحانالارعا  رەسپۋبليكا بويىنشا جيىنى 63 جەرگە  تەگىن تاراتىپ وتىرمىز.  شىققان  كىتاپتاردىڭ  ەلەكتروندى نۇسقاسى دا  ينتەرنەتكە ەنگىزىلۋدە.

- باۋىرجان اعا، جۋىردا تۇركىستاندا وتكەن نازرباەۆپەن زيالى قاۋىم وكىلدەرىنىڭ كەزدەسۋىندە، ءسىز نەگە ۇندمەي وتىردىڭىز؟ جالپى ءسىزدىڭ ازاماتتىق ۇستانىمىڭىز قانداي: ۇكىمەتتەن تاۋەلسىزسىز بە، جوق الدە بيلىككە تاۋەلدىسىز بە؟

- ناۋرىزدىڭ 11-ءشى جۇلدىزىندا تۇركىستاندا پرەزيدەنت ن.ءا. نازارباەۆپەن  زيالى  قاۋىم  وكىلدەرىنىڭ كەزدەسۋىنە مەن دە قاتىستىم. بىراق ۇندەمەي وتىرعان جوقپىن. 4-ءشى بولىپ ءسوز الدىم. «مادەني مۇرا»  باعدارلاماسى بويىنشا شىققان  قۇندى  كىتاپتار تۋرالى، «قازاق ەنتسيكلوپەدياسىنىڭ» قازىرگى  احۋالى  حاقىندا اڭگىمە ءوربىتتىم. ول كەزدەسۋ تۋرالى ارنايى  حابار 13- ناۋرىزدا ەفيردەن كورسەتىلدى. مەن قازىر - قازاقستانداعى جالعىز مەملەكەتتىك باسپانىڭ باسشىسىمىن. 100 پايىز اكتسيامىز - مەملەكەتتىك. ازاماتتىق ۇستانىمىم - تاۋەلسىز ەلىمىزگە ادال  قىزمەت ەتۋ. قازىرگى ساياسي  جاڭعىرۋلاردى قولدايمىن.  بەيبىت، تىنىش ومىرگە نە جەتسىن! حالىقتىڭ ءال-اۋقاتى دا ءوسىپ كەلەدى. رۋحاني دۇنيەمىز دە تۇگەندەلىپ جاتىر.  تمد-نىڭ باسقا  ەلدەرىمەن سالىستىرعاندا، قازاقستان  كوش ىلگەرى تۇر. ءبىز دە  بوستاندىق باعاسىن، ازاتتىق ارتىقشىلىقتارىن تەرەڭ ءتۇسىنۋىمىز كەرەك دەپ ويلايمىن.

- بۇگىنگى قازاق جۋرناليستەرىنىڭ سونىڭ ىشىندە تەلەارنالارداعى جۇرگىزۋشىلەر مەن تىلشىلەردىڭ كوبى ءسىزدىڭ شاكىرتتەرىڭىز. ولاردىڭ تىلدىك ساۋاتسىزدىقتارىن كورەرمەندەر جىر عىپ ايتادى. شاكىرتتەرىڭىزدىڭ ساۋاتسىزدىعى نەدەن دەپ ويلايسىز؟ بالكىم، كەزىندە وقۋدان قاشىپ-پىسىپ ءجۇرىپ ەندى بۇتكىل ەكراندى ءبۇلدىرىپ وتىرعان شىعار.

-مەنىڭ  شاكىرتتەرىم - تەلەارنالاردا قىزمەت اتقاراتىن، حابار جۇرگىزەتىن - ءلاززات تانىسباي، زەيىن الىپبەك، مارات مۇحامەدساليەۆ، اندرەي تاراكوۆ،  مەيىرجان الىبەكۇلى، گۇلناز الىمگەرەيقىزى، اينۇر قامىسبەكقىزى، مۇحيت ىقىلاس، دينارا ءساتجان، دۋلات ساتىبالديەۆ،  ازامات كەڭەسباي،  بيبىگۇل جەكسەنباي،  ارمان بالتابايۇلى، رينات دۋمانۇلى، جىگەر سارسەنۇلى، نۇرلان وقاۇلى، قازبەك قاسىموۆ،  ولجاس  سىدىقبەكوۆ، ت.ب. ولاردىڭ ارقايسىسىن ماقتان تۇتامىن.

ارينە،  بەس ساۋساق بىردەي ەمەس.  وتكەندە «تارازى»  حابارىن  جۇرگىزەتىن  ەرلان ءابدىرۇلى دەگەن شاكىرتىمىزدىڭ  جۋرناليستىك ادەپ  نورمالارىن بۇزىپ، قازاق حالقىنىڭ  بۇلبۇلى بيبىگۇل تولەگەنوۆاعا  قويعان ىڭعايسىز ساۋالدارى ءۇشىن ۇيالدىم. كوبىنە  ەفيردى  لاستاپ جۇرگەن  باسقا ماماندىق يەلەرى  ەكەندىگىن دە  ۇمىتپايىق. سول ءۇشىن حاباردى  راديودا دا، تەلەديدار دا دا كاسىبي  جۋرناليستەر جۇرگىزگەندىگىن  جاقتايمىن.

- ءسىز اقىن ايبەرگەنوۆتىڭ كۇيەۋ بالاسىسىز. اقىننىڭ قىزىن جار رەتىندە ءسۇيىپ الدىڭىز با، جوق الە اكەسىنىڭ پوەزياسىنا عاشىقتىقتان تاۋەكەلگە باردىڭىز با؟ (تەك شىنىڭىزدى اتىڭىزشى!)

- تولەگەن ايبەرگەنوۆتىڭ ولەڭدەرىن وقىماي 70-ءشى، 80-ءشى، 90-شى جىلدارى پوەزياعا كەلگەن ءبىر دە ءبىر اقىندى ءوز باسىم بىلمەيمىن. كەلەر جىلى اقىننىڭ تۋعانىنا 75 جىل. سوعان وراي ول كىسىگە ارنالعان ولەڭدەردى جيناقتاعاندا، سوعان كوزىم جەتتى. نەبارى 30 جاسىندا ومىردەن وزعان اسا دارىندى اقىن ت.ايبەرگەنوۆتىڭ ەكىنشى قىزى ماحابباتپەن قازاق تەلەديدارىندا قىزمەت ىستەگەندە تانىستىم. ءبىر-ءبىرىمىزدى ۇناتتىق. تاعدىر قوستىق. بيىل قوسىلعانىمىزعا 25 جىل تولادى.

- اسسالاۋماعالەيكۋم! وتكەندە تۇركىستاندا پرەزيدەنتپەن كەزدەسۋدە بولدىڭىز، حابار تەلەارناسى ەستۋىمىزشە كوپ نارسەلەردى قيىپ بەرگەنگە ۇقسايدى. سول ەكراننان كورسەتىلمەي قالعان، ءدىن تاقىرىبىندا، مادەنيەت، ونەر تاقىرىبىندا باسقا قانداي اڭگىمە بولدى؟ پرەزيدەنت ۇلتتىق يدەولوگيانىڭ ءۇش تۇعىرىن قالايشا تارقاتتى؟ وسىعان بايلانىستى ءسىزدىڭ پىكىرىڭىز قانداي؟

- پرەزيدەنتپەن تۇركىستانعا كەزدەسۋدەن كەيىنگى اسەرىمدى «ايقىن» گازەتىنە جاريالادىم. قاراڭىز: «ايقىن»، 19 ناۋرىز، سەنبى، 2011 جىل، №50

- ءسىز دەكان كەزىڭىزدە قانشاما بولاشاق جۋرناليستەرگە باعىت-باعدار بەرىپ، بولاشاقتارىنا داڭعىل جول اشتىڭىز. ونىڭىزدى ەشكىم ۇمىتپايدى. الايدا، كەيدە پەندەشىلىكپەن ءوزىڭىز قيانات جاساپ قويعان تالاپكەرلەردى ويلاعاندا قينالمايسىز با؟

-مەن  فاكۋلتەت دەكانى  بولعان كەزىمدە تالاپكەرلەرگە كاسىبي  بىلىكتىلىگىنە قاراي  باعا بەردىم.  «تالانت كورسەڭ، كوزىن اش» دەگەن  حالىق دانالىعىن پرينتسيپ ەتىپ ۇستاندىم. ءاربىر ستۋدەنتتى  تولعاندىرعان ماسەلەنى  شەشۋگە تىرىستىم. قىسقاسى، ءومىر-باقي جاقسىلىق جاساۋمەن بولدىم. ونى بار شاكىرتىم راستايدى. ءوزىم قولداعان، دەمەگەن ستۋدەنتتەردىڭ بۇگىن تاۋەلسىز ەلىمىزدىڭ اقپارات كەڭىستىگىندە ايانباي ەڭبەك ەتىپ جۇرگەنىنە قۋانامىن.

- ءوزىڭىزدىڭ قاسىڭىزدا جۇرگەن ساعاتبەك مەدەۋبەكۇلى ءسىز قىزمەتتەن كەتكەندە قۋانىپتى دەيدى. ال كاكەن قامزين باستاعان، مۇرات شايماران سياقتى ناعىز اقىنجاندى ازاماتتار قامىققان سياقتى. جالپى جۋرفاكتەگى ۇستازارعا از-كەم باعا بەرە كەتىڭىزشى.

- بۇل جاڭساق اڭگىمە بولسا كەرەك. ساعاتبەك مەدەۋبەكۇلى - مەنىڭ عىلىمي كەڭەسشىلىگىممەن «اۋىزشا پۋبليتسيستيكا پوەتيكاسى» اتتى دوكتورلىق ديسسەرتاتسياسىن جازىپ، اياقتادى. ومىردە دە دوسپىز. جۋرناليستيكا فاكۋلتەتىندە ءوز ءىسىن جەتىك بىلەتىن، بىلىكتى ماماندار بار. عىلىم  دوكتورلارى، پروفەسسورلار ابدۋل-حاميت مارحاباەۆ، ساعىمباي قوزىباەۆ، كاكەن حامزين، ساۋلە بارلىباەۆا، قۇدايبەرگەن تۇرسىن، نازگۇل شىڭعىسوۆا، دوتسەنتتەر ساكەن نۇربەكوۆ، دامەگۇل باياليەۆا، امانقوس مەكتەپ، ورىنتاي وشانوۆا، سۆەتلانا ۆەليتچەنكو، ايگۇل نيازعۇلوۆا، ريمما جاقسىلىقباەۆا، گۇلنار وزبەكوۆا، ت.ب. ولاردىڭ ارقايسىسى ءوزى وقيتىن دارىستەرىنە جاۋاپكەرشىلىكپەن قارايدى.

- قازاقتىڭ اقىن-پروزاشىلارى ەل ساياساتىا نەگە ارالاسپايدى؟

- اقىن-جازۋشىنىڭ، باستى جۇمىسى - ادەبي شىعارما تۋعىزۋ. ەل ساياساتىن جۇرگىزۋ - ساياساتكەرلەردىڭ ەنشىسىندە. دەگەنمەن، نەگىزگى ۇلتتىق قۇندىلىقتارىمىز تۋرالى ءوز پىكىرلەرىن اشىق ايتىپ جۇرگەن قالامگەرلەر جوق ەمەس.

- ءسىز «دات» گازەتىنىڭ جاۋىنگەر باس وقىرمانى - ەرمۇرات باپي-دڭ كۋرستاسى ەكەنسىز. ەرمۇرات ومىردە قانداي ادام، باسپاسوزدە قانداي جۋرناليست، ساياساتتا قانداي مامان؟

- ەرمۇراتپەن بەس جىل بىرگە وقىدىق. ومىردە اقكوڭىل، دوستىققا ادال ازامات. باسپاسوزدە باتىل جۋرناليست. توقتار اۋباكىروۆ عارىشقا ۇشقاندا، «ەگەمەن قازاقستاندا» ۇشۋ ساپارىن باسقارۋ ورتالىعىنان تسيكلدى رەپورتاجدار جازدى. سونى ءبىر كىتاپ ەتىپ شىعارسا، دۇرىس بولار ەدى.

-بۇدان بۇرىن اتقارعان قىزمەتتەرىڭىز، قازىر اتقارىپ جۇرگەن قىزمەتىڭىز شىعارماشىلىعىڭىزعا كەدەرگى كەلتىرمەي مە؟

-مەن قايدا قىزمەت اتقارسام دا، ءسوز ونەرىنىڭ توڭىرەگىندە ءجۇردىم. ولەڭ جازسام، تەك تۇندە جازامىن. سوندىقتان كەدەرگى جوق.

- باۋىرجان اعا، ءبىزدىڭ اعا بۋىن اعالار سوڭىنداعى جاستار تۋرالى ايتۋعا شابان. «وقىمادى» دەپ وتىراتىندارى دا بار. وزىڭىزدەن كەيىنگى بۋىنداعى اقىن ىنىلەرىڭىز تۋرالى پىكىرىڭىز قانداي؟ قاي جاس اقىنداردىڭ جىرلارى كوڭىلىڭىزگە قونىمدى؟

- قازىر وقىرمان تۇگىلى، جازۋشىلاردىڭ ءوزى ءبىر-ءبىرىن وقۋدان قالىپ بارادى. بۇل جاقسى تەندەنتسيا ەمەس. كەزىندە ادەبيەتتەگى الىپتار توبى سانالعان مۇحاڭ، قوس عابەڭ، سابەڭدەر، ءتىپتى ءابدىلدا تاجىباەۆ، سىرباي ماۋلەنوۆ، عافۋ قايىربەكوۆتار كەيىنگى تولقىن ىنىلەرىنە باعا بەرىپ، ءسات ساپار تىلەپ، اقىل-كەڭەسىن اياماعان. سول ءداستۇر ءۇزىلىپ قالعان سياقتى كورىنەدى ماعان. ادەبيەتتىڭ دامۋى ءۇشىن بۇل اسىل قاسيەتتەردى ساقتاپ قالۋىمىز كەرەك-اق.

وزىمىزدەن كەيىن ادەبيەتكە 90-شى، 2000-جىلدارى كەلگەن جاس اقىنداردىڭ كوپشىلىگى ءبىر كەزدەگى شاكىرتتەرىم. ولاردىڭ العاشقى ولەڭدەرىنەن باستاپ بىلەمىن. جانە ءاربىر قادام الىستارىن قاداعالاپ وتىرامىن. مارالتاي، جاراس سارسەك، ءامىرحان بالقىبەك، تالعات ەشەنۇلى، جاناربەك ءاشىمجان، جانات اسكەربەكقىزى، تاناكوز تولقىنقىزى، باۋىرجان باباجانۇلى، الىبەك شەگەباي، ەرلان جۇنىستەردىڭ بولاشاعىنان كوپ ءۇمىت كۇتەمىن.

پروزادا ايگۇل كەمەلباەۆا، دۋمان رامازان، اقەدىل تويشانۇلى، ماقسات مالىكۇلى سياقتى تالانتتار بار.

اقتوبەدەگى جاننا ەلەۋسىزوۆا، جانار نۇرعاليەۆا، قىزىلورداداعى سامال جالىمبەتوۆا، اتىراۋداعى ساعىندىق رزاحمەتوۆ، اقتاۋداعى راحات قوسبارماقوۆ، تالدىقورعانداعى ساعىنىش نامازشاموۆا، قاراعاندىداعى رۋسلان نۇرباي سياقتى تالانتتى جاستاردىڭ شىعارمالارىن سوڭعى كەزدەرى كورە الماي ءجۇرمىن.

- باۋكە، قازاقتىڭ قاسيەتتى دە، قاسىرەتتى ولكەسى تورعاي تۋرالى ەنتسيكلوپەديا قاشان شىعادى؟ -ەستۋىمىزشە سول جۇمىستى قولعا الدى دەپ ەدى. تالاي تالانتتاردى بەرگەن ولكە جايلى ءبىر ەنتسيكلوپەديا كەرەك اق. ءار وبلىستىڭ ەنتسيكلوپەدياسى بار.

تورعاي وبلىسى جابىلعانىمەن ونىڭ ورنى ون وبلىسقا تاتيدى ەمەس پە؟

عالىم، اقىن ادامسىز، كەلىسەرسىز؟

- «تورعاي ەلى» ەنتسيكلوپەدياسىن تانىمال ەنتسيكلوپەديست تاڭاتقان رساەۆ باستاعان توپ دايىنداۋ ۇستىندە. «قازاق گازەتتەرى» جاق پرەزيدەنتى جۇمابەك كەنجالين، عالىم جەتپىسباي بەكبولاتوۆتار قولعا الىپ ءجۇر. ءبىز ەكى جىل قاتارىنان مەملەكەتتىك تاپسىرىس ەسەبىنەن شىعارۋعا تالپىنىپ، قولجازبانى ۇسىنىپ كوردىك. بىراق اقپارات جانە مۇراعات كوميتەتىندەگى ساراپشىلار كوميسسياسىنان وتپەي قالىپ وتىر. تۇبىندە بۇل ەنتسيكلوپەديا شىعادى دەپ ويلايمىن. ويتكەنى احمەت بايتۇرسىنۇلى، مىرجاقىپ دۋلاتۇلى، نۇرحان احمەتبەكوۆ، قاينەكەي جارماعانبەتوۆ، سىرباي ماۋلەنوۆ، عافۋ قايىربەكوۆ، ءشامىل مۇحامەتجانوۆ، كەڭشىلىك مىرزابەكوۆ، ت.ب. سياقتى تۇلعالار شىققان ولكەنىڭ انىقتامالىعى تاسقا باسىلىپ، جيناقتالىپ شىعاتىن كەز كەلدى. قازىر كىتاپقا دەمەۋشى بولۋدى - ءبىزدىڭ كاسىپكەرلەر مۇلدەم قويعان سياقتى. ايتپەسە وسىنداي قۇندى ەڭبەكتەردىڭ ەل قولىنا جەتۋىنە، بولاشاققا مۇرا ەتىپ قالدىرۋعا جاردەمدەسەر ەدى عوي.

- باۋكەن! شىعارماشىلىعىڭا شابىت، جۇمىسىڭا جەمىس تىلەيمىز. «قازاق ەنتسيكلوپەدياسىنىڭ» قازىرگى ۇستانعان باعىتى، كەلەشەك جوسپارلارى تۋرالى ايتىپ بەرسەڭىز. سىزدەردىڭ كىتاپتارىڭىزدى قايدان ساتىپ الۋعا بولادى. كەڭەس كەزىندەگىدەي الدىن-الا جازىلۋ تارتىبىنە قالاي قارايسىز. زارقىن تايشىباي، پروفەسسور

- ءبىزدىڭ شىعارعان كىتاپتاردى kazenc.kz ۆەب-سايتىنا سۇرانىس ءتۇسىرۋ ارقىلى دا، تىكەلەي الماتىداعى مەكەن-جايىمىزعا حابارلاسۋ ارقىلى (تەل. 225-80-62) دا ساتىپ الۋعا ابدەن بولادى. ال ەنتسيكلوپەديالاردى الدىن-الا جازىلۋ ارقىلى كوپشىلىككە جەتكىزۋ ماسەلەسى جاقىن ۋاقىتتا شەشىلىپ قالار.

- كىتاپ جازۋ نيەتتەنگەن ءاربىر ادامنىڭ قولىنان كەلەتىن ءىس پە؟ ءسىزدىڭ جازعان كىتاپتارىڭىز ءبىر شاما، ءاربىر كىتاپقا كانشا ۋاقىتىڭىز كەتتى؟

- وسى ۋاقىتقا دەيىن مەنىڭ 7 ولەڭدەر جيناعىم جارىق كورىپتى. 2 مونوگرافيام، 1 وقۋلىعىم باسپادان شىقتى. ولاردى الدىن الا جوسپارلى تۇردە ەمەس، ءومىر بويى جازىپ كەلەمىن. شىعارماشىلىق - ول مەنىڭ ءومىرىم.

جالعاسى بار