پارلامەنت سەناتى الەۋمەتتىك-مادەني دامۋ جانە عىلىم كوميتەتىنىڭ كەڭەيتىلگەن وتىرىسىندا «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كەيبىر زاڭنامالىق اكتىلەرىنە ءدىني قىزمەت جانە ءدىني بىرلەستىكتەر ماسەلەلەرى بويىنشا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى» زاڭ جوباسى قارالدى.

زاڭ جوباسىنىڭ ماقساتى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءدىني قىزمەت سالاسىنداعى قولدانىستاعى زاڭناماسىن جەتىلدىرۋ بولىپ تابىلادى.

زاڭ جوباسىمەن ەلىمىزدىڭ بىرقاتار زاڭدارىنا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ كوزدەلىپ وتىر.

قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى كودەكسىنە بەت-الپەتتى تانۋعا كەدەرگى كەلتىرەتىن كيىم-كەشەكتى قوعامدىق ورىنداردا كيىپ جۇرگەنى; ءدىني بىرلەستىك باسشىسىنىڭ، مۇشەلەرىنىڭ نەمەسە ءدىني بىرلەستىكتىڭ وسى ءدىني بىرلەستىكتىڭ جارعىسىندا ايقىندالعان ماقساتتار مەن مىندەتتەردىڭ شەگىنەن شىعىپ كەتەتىن ارەكەتتەر جاساعانى; ازاماتتاردىڭ شەت مەملەكەتتەردە رۋحاني ء(دىني) ءبىلىم الۋى بويىنشا ەلىمىز زاڭناماسىنىڭ تالاپتارىن بۇزعانى; ءدىني راديكاليزم كورىنىستەرىن تانىتقانى; دەسترۋكتيۆتى ءدىني اعىمدارعا جاتاتىندىعىن كورسەتەتىن سىرتقى اتريبۋتتاردى، كيىم-كەشەكتى قوعامدىق ورىنداردا پايدالانعانى، كيىپ جۇرگەنى جانە تاراتقانى ءۇشىن اكىمشىلىك جاۋاپتىلىق كوزدەيتىن تۇزەتۋلەر ەنگىزىلەدى.

زاڭ جوباسىمەن ەنگىزىلەتىن جەكەلەگەن تۇزەتۋلەر ءدىني قىزمەت تۋرالى زاڭنامانى بۇزعانى ءۇشىن تاعايىندالاتىن اكىمشىلىك ايىپپۇلدار مولشەرىن ازايتۋعا باعىتتالعان.

قىلمىستىق-اتقارۋ كودەكسىنە تۇزەتۋلەر قىلمىستىق-اتقارۋ جۇيەسى كوميتەتىنە قىلمىستىق-اتقارۋ جۇيەسىنىڭ مەكەمەلەرىندەگى سوتتالعاندارمەن تەولوگيالىق وڭالتۋ جۇمىسىن ۇيىمداستىرۋ جونىندەگى قاعيدالاردى بەكىتۋ بويىنشا قۇزىرەت بەرۋدى كوزدەيدى.

«ءدىني قىزمەت جانە ءدىني بىرلەستىكتەر تۋرالى» زاڭعا «دەسترۋكتيۆتى ءدىني اعىم»، «ءدىني راديكاليزم»، «ءدىني بىرلەستىكتىڭ قاتىسۋشىسى (مۇشەسى)» دەگەن جاڭا ۇعىمدار ەنگىزىلەدى.

زاڭ جوباسىندا سونىمەن قاتار مەملەكەت پەن ءدىن اراسىنداعى ءوزارا قاتىناستاردى رەتتەيتىن، وڭىرلىك ءدىني بىرلەستىكتەردىڭ قىزمەتىنە مەملەكەتتىك باقىلاۋدى جۇزەگە اسىراتىن جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانداردىڭ ءدىني قىزمەت جانە ءدىني بىرلەستىكتەرمەن ءوزارا ءىس-قيمىل ماسەلەلەرى جونىندەگى قۇزىرەتىن ايقىندايتىن تۇزەتۋلەر كوزدەلىپ وتىر.

كوميتەت وتىرىسىندا «ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق قوعامداستىققا مۇشە ءبىر مەملەكەتتىڭ ازاماتتارى ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق قوعامداستىققا مۇشە ەكىنشى مەملەكەتتىڭ اۋماعىندا ەڭبەك قىزمەتىن جۇزەگە اسىرۋ كەزىندە ۇشىراعان وندىرىستەگى جازاتايىم وقيعالاردى تەرگەپ-تەكسەرۋ ءتارتىبى تۋرالى كەلىسىمدى راتيفيكاتسيالاۋ تۋرالى» زاڭ جوباسى دا قارالدى.

زاڭ جوباسى ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق قوعامداستىققا مۇشە مەملەكەتتەردىڭ ەڭبەك قاۋىپسىزدىگى جانە ەڭبەكتى قورعاۋ سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋ بولىگىندەگى كەلىسىلگەن الەۋمەتتىك ساياساتى تۇجىرىمداماسىن ىسكە اسىرۋ ماقساتىندا ازىرلەنگەن.

كەلىسىم ەۋرازەق-قا مۇشە مەملەكەتتەردىڭ وندىرىستەگى جازاتايىم وقيعالار سالدارىنان زارداپ شەككەن ازاماتتارىنىڭ ەڭبەكتەگى قۇقىقتارىن ءوزارا قورعاۋعا باعىتتالعان.

كەلىسىمدە ەۋرازەق-قا مۇشە ءبىر مەملەكەتتىڭ ازاماتتارى ەۋرازەق-قا مۇشە ەكىنشى مەملەكەتتىڭ اۋماعىندا ەڭبەك قىزمەتىن ۋاقىتشا جۇزەگە اسىرۋ كەزىندە ۇشىراعان وندىرىستەگى جازاتايىم وقيعالاردى ەڭبەككە ورنالاستىراتىن مەملەكەتتىڭ زاڭناماسىنا سايكەس تەرگەپ-تەكسەرۋ ءتارتىبى بەلگىلەنەدى.

كەلىسىمدى ىسكە اسىرۋ جازاتايىم وقيعالاردى تەرگەپ-تەكسەرۋ كەزىندە وندىرىستەگى جازاتايىم وقيعا تۋرالى بىرىڭعاي سيپاتتاعى اكتىنى پايدالانۋعا مۇمكىندىك بەرەدى، وندا جۇمىسكەر، جۇمىس بەرۋشى جانە جازاتايىم وقيعا تۋرالى بارلىق قاجەتتى اقپارات قامتىلادى.

جازاتايىم وقيعانىڭ تەرگەپ-تەكسەرىلۋىنە بايلانىستى بەرىلگەن، ەۋرازەق-قا مۇشە ەلدىڭ ءبىرىنىڭ اۋماعىندا رەسىمدەلگەن قۇجاتتاردى نەمەسە ولاردىڭ راستالعان كوشىرمەلەرىن ەۋرازەق-قا مۇشە باسقا ەلدەر زاڭداستىرماي قابىلدايدى.

وندىرىستەگى جازاتايىم وقيعادان زارداپ شەككەن جۇمىسكەردىڭ دەنساۋلىعىنا كەلتىرىلگەن زياندى وتەۋ ەڭبەككە ورنالاستىرعان مەملەكەتتىڭ زاڭناماسىنا سايكەس جۇرگىزىلەدى.

كوميتەت توراعاسى بىرعانىم ءايتىموۆا ەۋرازەق-قا مۇشە باسقا ەلدەر اۋماعىنداعى كاسىپورىنداردا وندىرىستىك تاجىريبەدەن ءوتىپ جاتقان جوعارى جانە ورتا وقۋ ورىندارى ستۋدەنتتەرىنىڭ قۇقىقتارى زاڭدى تۇردە قورعالماعانىنا نازار اۋداردى. دەپۋتات سوعان بايلانىستى وندىرىستەگى جازاتايىم وقيعالاردى تەرگەپ-تەكسەرۋ ەڭبەك شارتى بويىنشا قىزمەت ەتەتىن جۇمىسشىعا عانا ەمەس، تاجىريبەدەن ءوتۋشى ستۋدەنتتەرگە دە قاتىستى بولۋى مۇمكىندىگى تۋرالى ەرەجەنى قاراستىرۋدى ۇسىندى. زاڭ جوباسى پالاتانىڭ قاراۋىنا جىبەرىلدى.

Abai.kz