ايماق باسشىسى ەڭ ءبىرىنشى كەزەكتە اۋا رايى ماماندارى بولجاعانداي، الداعى كۇندەرى كۇتىلگەن كۇننىڭ كۇرت جىلىنۋىنا بايلانىستى قاۋىپسىزدىك شارالارىن جۇرگىزۋدى قولعا الۋ قاجەتتىگىنە توقتالدى.

- اپتانىڭ سوڭىن الا اۋا تەمپەراتۋراسى +12 گرادۋسقا، ءساۋىردىڭ 20-سىنا قاراي +25 گرادۋسقا دەيىن كوتەرىلەدى دەگەن بولجام بار. سوعان سايكەس ءبىز قازىردەن باستاپ ءتيىستى جۇمىس توبىن قۇرىپ، شۇعىل ىسكە كىرىسۋىمىز قاجەت. ءاربىر اۋدان مەن قالا بويىنشا كەمشىلىكتەر انىقتالىپ، تەز ارادا جويۋ جۇمىستارى ءجۇر-

گىزىلسىن. اسىرەسە گيدروتەحنيكالىق عيمارات-تار ورنالاسقان ەلدى مەكەندەردىڭ اكىمدەرى بارلىعىن ارالاپ، ءبىر-ەكى كۇننىڭ ىشىندە ماعان قاجەتتى اقپاراتتاردى بەرسىن. سۋ قوندىر-عىلارى بار جەرلەردى قاداعالاۋ تاۋلىك بويى جالعاسسىن. بىلتىرعى جۇزەگە اسىرىلعان ءىس-شارالار قايتادان قولعا الىنسىن، - دەپ شەگەلەپ تۇرىپ تاپسىرعان وبلىس اكىمى ءوزىنىڭ ورىنباسارى گريگوري پينچۋككە اتالعان سالا ماماندارىمەن بىرگە وبلىستاعى سۋ قويمالارىن، توعاندار مەن بوگەتتەردى تەگىس ارالاپ، تەكسەرىپ شىعۋدى جۇكتەدى.

ايماق باسشىسى ەڭ ءبىرىنشى كەزەكتە اۋا رايى ماماندارى بولجاعانداي، الداعى كۇندەرى كۇتىلگەن كۇننىڭ كۇرت جىلىنۋىنا بايلانىستى قاۋىپسىزدىك شارالارىن جۇرگىزۋدى قولعا الۋ قاجەتتىگىنە توقتالدى.

- اپتانىڭ سوڭىن الا اۋا تەمپەراتۋراسى +12 گرادۋسقا، ءساۋىردىڭ 20-سىنا قاراي +25 گرادۋسقا دەيىن كوتەرىلەدى دەگەن بولجام بار. سوعان سايكەس ءبىز قازىردەن باستاپ ءتيىستى جۇمىس توبىن قۇرىپ، شۇعىل ىسكە كىرىسۋىمىز قاجەت. ءاربىر اۋدان مەن قالا بويىنشا كەمشىلىكتەر انىقتالىپ، تەز ارادا جويۋ جۇمىستارى ءجۇر-

گىزىلسىن. اسىرەسە گيدروتەحنيكالىق عيمارات-تار ورنالاسقان ەلدى مەكەندەردىڭ اكىمدەرى بارلىعىن ارالاپ، ءبىر-ەكى كۇننىڭ ىشىندە ماعان قاجەتتى اقپاراتتاردى بەرسىن. سۋ قوندىر-عىلارى بار جەرلەردى قاداعالاۋ تاۋلىك بويى جالعاسسىن. بىلتىرعى جۇزەگە اسىرىلعان ءىس-شارالار قايتادان قولعا الىنسىن، - دەپ شەگەلەپ تۇرىپ تاپسىرعان وبلىس اكىمى ءوزىنىڭ ورىنباسارى گريگوري پينچۋككە اتالعان سالا ماماندارىمەن بىرگە وبلىستاعى سۋ قويمالارىن، توعاندار مەن بوگەتتەردى تەگىس ارالاپ، تەكسەرىپ شىعۋدى جۇكتەدى.

اسىرەسە ءۇرجار، زايسان، كۇرشىم، كاتونقاراعاي، كوكپەكتى، تارباعاتاي اۋداندارى قاتاڭ باقىلاۋعا الىناتىن بولدى. ءدال قازىرگى كۇنى قاردىڭ قالىڭدىعى جىلدىق نورمادان 60-80 پايىزعا ارتىق، ەگەر اۋا رايى كۇرت جىلىنسا، توپان سۋ قاپتاۋى كادىك. وسى قاۋىپتى قاپەرگە ۇستاعان ءوڭىر باسشىسى جەرگىلىكتى اكىمدەر مەن ءتيىستى ورىنداردىڭ باسشىلارىنا بارلىق سۋ اعارلاردى تازارتىپ، وزەندەردىڭ، ارىقتاردىڭ، بۇلاقتاردىڭ ارنالارىن اشۋدى، سۋ قويمالارىنىڭ سىيىمدىلىعىن، بەرىكتىگىن، سۋ اعىزۋ مۇمكىندىگىن مۇقيات تەكسەرۋدى تاپسىردى. بۇدان بولەك جەردىڭ ىلعالدىلىعىن دا ەسكەرگەن ابزال، ويتكەنى، بىلتىرعى قالىڭ قار مەن كۇزدى كۇنگى جاۋىن-شاشىننىڭ اسەرىنەن جەردىڭ ىلعالدىلىعى تىم ارتىپ كەتتى، شامامەن 1,5 مەترگە جەتەدى. سونىڭ سالدارىنان توپىراق قارعىن سۋدى قابىلدامايدى، ەندەشە قار سۋى قايدا بارماق؟! البەتتە، ساي-سالامەن، ارىق-اڭعارلارمەن سارقىراي اعادى، ودان اسسا جازىق دالاعا جايىلادى. وسىنداي اپاتتىڭ الدىن الۋ ءۇشىن جوعارىدا اتالعان جۇمىستاردى اتقارۋ كەرەك. جولدار دا تازالانىپ، ەلدى مەكەندەردىڭ اراسىنداعى قارىم-قاتىناس ۇزىلمەۋى ءتيىس.

كەلەسى كۇن تارتىبىنە قويىلعان ماسەلە - ەلدى مەكەندەردى تازارتۋ، كورىكتەندىرۋ، ءار سەنبى سايىن سەنبىلىك ۇيىمداستىرىپ اعاش وتىرعىزۋ، گۇل ەگىپ، اباتتاندىرۋدى باستاۋ. ءساۋىردىڭ 16-سىنان باستاپ ءار سەنبى سايىن رەسمي تۇردە سەنبىلىك وتكىزىلەدى. وعان بارلىعى قاتىسۋعا مىندەتتى، جوعارىداعى باسشىدان قاراپايىم جۇمىسشىعا دەيىن تازالىققا دەن قويۋى كەرەك. اسىرەسە وسكەمەن مەن سەمەي قالاسىنىڭ اكىمدەرى ۇيىمداستىرۋ جاعىنا ءمان بەرەتىن بولادى. قار كەتە سالا وبلىس كولەمىندە جاس شىبىقتاردى وتىرعىزۋ ناۋقانى قىزادى. ايماق باسشىسىنىڭ ايتۋىنشا، جاڭا ۇيلەر بوي كوتەرگەن تارباعاتاي، زايسان، كۇرشىم، كوكپەكتى اۋداندارى مەن وسكەمەن قالاسىندا مىندەتتى تۇردە اعاش ەگۋ قولعا الىنباق.

جەردىڭ بەتى اق قاردان ارىلا سالا بىلەك سىبانىپ كىرىسەتىن كەلەسى ءبىر شارۋا - ەگىن ەگۋ.

- ماۋسىم، شىلدە ايلارىندا قاتتى ىسىپ، جاۋىن-شاشىن بولماۋى مۇمكىن. سوندىقتان ديقاندار ەرتەرەك قيمىلداپ، جەردەگى بار ىلعالدى پايدالانۋ جاعىن ويلاستىرعاندارى ءجون. بىلتىرمەن سالىستىرعاندا ەگىس القابى 6 پايىزعا ارتىق ەگىلسىن. ول ءۇشىن قاجەتتى تۇقىم دا، جەر كولەمى دە بار. اۋىل شارۋاشىلىعى مادەنيەتىن ساقتاپ، جوعارى ساپالى تۇقىم ەگۋگە، تىڭايتقىشتار مەن تەحنيكالاردى پايدالانۋعا جەتە كوڭىل ءبولىنسىن، - دەدى وبلىس اكىمى بەردىبەك ساپارباەۆ.

بۇعان قوسا كەڭەس بارىسىندا الداعى كەلە جاتقان 1-مامىر، 9-مامىر مەرەكە كۇندەرىن ءوز دەڭگەيىندە اتاپ ءوتۋ جاعدايى دا تالقىلاندى. ءبىزدىڭ وبلىس كوپتەگەن ۇلت وكىلدەرى تۇراقتاعان ءوڭىر سانالعاندىقتان، 1-مامىردى ەرەكشە ۇيىمداستىرۋدى ايماق باسشىسى ورىنباسارى ءتۇسىپحان تۇسىپبەكوۆكە جۇكتەدى. ارداگەرلەرىمىز دە ەسكەرۋسىز قالمايتىن بولدى، 9-مامىردا وتان قورعاعان، تىلدا ەڭبەك ەتكەن اتا-اپالارى-مىزعا ءتيىستى قۇرمەت كورسەتىلمەك. جالپى، بيىل قازاقستاندا - ۇلكەن مەرەكە. ەل تاۋەلسىزدىگىنە - 20 جىل. وسىعان وراي «20 جارقىن ءىس» دەگەن اكتسيا بويىنشا وبلىسىمىزدا كوپتەگەن مەرەكەلىك ءىس-شارالار وتكىزىلەدى. «تۋعان ەل - التىن بەسىگىم»، «تۋعان جەرگە - تاعزىم»، اكتسيالارى دا ءوز جالعاسىن تاپپاق. ءبىر ايتا كەتەتىن جايت، بيىلعى ماۋسىم ايىنىڭ باسىندا استانا قالاسىندا شىعىس قازاقستان وبلىسىنىڭ كۇندەرى اتاپ وتىلمەك. وعان قوسا حالىقتى جۇمىسپەن قامتۋ، ازىق-تۇلىك پەن كوممۋنالدى قىزمەتتەر باعاسىن تۇراقتاندىرۋ، مەموراندۋمداردىڭ جۇمىس ىستەۋىن قاداعالاۋ، شاعىن نەسيەلەندىرۋدى جۇزەگە اسىرۋ، ەلەكتر قۋاتىمەن، جىلۋمەن، سۋمەن ۇزدىكسىز قامتۋدى جولعا قويۋ، بولىنگەن بيۋدجەت قاراجاتىن ماقساتتى جۇمساۋ پروبلەمالارى دا قالتارىستا قالماي، جالعاسا بەرەدى. ايتالىق، سەمەي قالاسىنىڭ جىلۋمەن قامتاماسىز ەتۋ جۇمىستارىنا بيۋدجەتتەن 7,2 ملرد. تەڭگە قارجى بولىنگەن، ەندى وسى اقشانى دۇرىس يگەرۋدى قالا اكىمى باقىلاۋىنا الۋى ءتيىس. جاستاردىڭ سپورتپەن اينالىسۋىنا مۇمكىندىك جاساۋ دا باستى نازاردا.

وبلىس اكىمى بەردىبەك ساپارباەۆ سونىمەن قاتار وسكەمەن قالالىق اكىمدىگىندە جەرگى-لىكتى تۇرعىندارمەن كەزدەسىپ، قالالىقتارعا پرەزيدەنتتىك سايلاۋدا كورسەتكەن بەلسەن-دىلىكتەرى ءۇشىن ريزاشىلىعىن ءبىلدىردى.

- مەن وسىندا ارنايى كەلىپ، سىزدەردىڭ اتقارعان جۇمىستارىڭىز ءۇشىن العىسىمدى ايتپاقپىن. وسى سايلاۋدا وسكەمەندىكتەر

جاقسى ناتيجەگە قول جەتكىزدى. بۇعان دەيىن بولعان كەزدەسۋدە مەن سىزدەرمەن كەزدەسۋ وتكىزىپ، سايلاۋعا سالعىرت قاراماڭىزدار دەپ قاتتى ەسكەرتكەن ەدىم، ەندى سول ءسوزىمدى قايتىپ الدىم. سىزدەر وزدەرىڭىزدىڭ ازاماتتىق ۇستانىمدارىڭىزدى، ەلىمىزدىڭ بولاشاعىنا الاڭداۋشىلىق بىلدىرەتىندىكتەرىڭىزدى بايقات-تىڭىزدار، كوپ راقمەت سىزدەرگە، - دەگەن ايماق باسشىسى ءبىزدىڭ وبلىستا وسكەمەننىڭ ورنى وزگەشە ەكەندىگىن تاعى دا قايتالادى.

كوكتەمدە اتقارىلاتىن شاھار شارۋا-شىلىعى مۇندا دا ءسوز بولدى. اۋلالاردى اباتتاندىرۋ، كوگالداندىرۋ، تازالىق جۇمىستارىن جۇرگىزۋ، مەرەكەلىك ءىس-شارالاردى ۇيىمداس-تىرۋ سياقتى سان قيلى مىندەتتەردى اكىم ءتيىستى قۇرىلىم باسشىلارىنا جۇكتەدى.

رەتى كەلگەندە زالعا جينالعان قاراپايىم حالىق تا ايماق باسشىسىنا دەگەن شەكسىز ريزاشىلىقتارىن جاۋدىرىپ، ەلدىڭ قامى ءۇشىن اتقارعان  ەڭبەگىنە جەمىس تىلەدى.

№38, 6-ءساۋىر، 2011 جىل.