دوداعا «دوپۋسك» العاندار ەندىگى ۇگىت-ناسيحات جۇمىستارىنا بىلەك سىبانا كىرىسىپ كەتكەن. ولاردىڭ كىمدەر ەكەنىن وزدەرىڭىز دە بىلەسىزدەر. بيۋلەتەنگە ەسىم-سويى جازىلاتىن سول جەتەۋى عوي... ساياسي پارتيالار مەن قوعامدىق ۇيىمداردان ۇسىنىلعان بۇل جەتەۋى دە وزدەرىنىڭ سايلاۋالدى باعدارلامالارىن جۇرتقا جاريا ەتتى. وقىدىق، وي سۇزدىك. ەندى سول پوتەنتسيالدى «پرەزيدەنتتەردىڭ» باعدارلامالارىن رەت-رەتىمەن، كەزەك-كەزەگىمەن ساراپتايمىز. بۇگىن اڭگىمەنى كوممۋنيستەردەن باستاعاندى ءجون كوردىك.

نەگە؟ جوعارىداعى جەتەۋدىڭ ىشىندە جاكەڭنەن باسقالارى ءبىرىنشى مارتە پرەزيدەنتتىككە ءتۇسىپ وتىر. جاكەڭ ەڭ تاجىربيەلىسى. ول بۇعان دەيىن دە سايلاۋ كورگەن. اناۋ-مىناۋ ەمەس، نۇرسۇلتان نازارباەۆپەن بىرگە تاق تالاسىنا قاتىسىپ، باق سىناعان.

جامبىل احمەتبەكوۆ ەكىنشى رەت پرەزيدەنتتىككە تالاسادى

راس، جاكەڭ، وسىمەن ەكىنشى رەت پرەزيدەنتتىك كرەسلو ءۇشىن دوداعا ءتۇسىپ وتىرعان جالعىز ادام. ول – كوممۋنيست. ول – گيتاريست. ول – كاراتەدەن قارا بەلبەۋدىڭ يەسى. ول – ءماجىلىس دەپۋتاتى. ول – ەكى دۇركىن ۇمىتكەر. قازىر 58 جاستا. 2011 جىلى اقپاندا پرەزيدەنتتىككە ءتۇسىپ، جەڭىلىپ قالدى.  ال 2012 جىلى ماجىلىسكە دەپۋتات بولىپ تاڭدالدى.

جامبىل احمەتبەكوۆتىڭ بيىلعى باعدارلاماسى

جاكەڭ بيىل 5 بولىمنەن تۇراتىن باعدارلاما جازىپتى. ول كومپارتيانىڭ رەسمي سايتىندا جاريالاندى. Cايتقا 12 مامىر كۇنى سالىنعان. بۇگىن 15 مامىر. ارادا ءۇش كۇن ءوتتى. جاكەڭنىڭ باعدارلاماسىن قازاق تىلىندە – 61 ادام، ورىس تىلىندە – 270 ادام (كەشە بار بولعانى 31  قارالىم بولاتىن) وقىپتى. ەستەرىڭىزدە بولسا، وسك-عا تىركەلۋ ءۇشىن جاكەڭ قازاقستاننىڭ 16 وڭىرىنەن 138 294 ادامنىڭ قولىن جيناعان. وسك ونىڭ 135 506-ىن راس دەپ تانىدى.

سايلاۋالدى باعدارلاما – ول ۇمىتكەردىڭ ەڭ باستى ماقالاسى. ۇگىت-ناسيحات سول باعدارلامانىڭ مازمۇنى بويىنشا جاسالادى. جۇرت ول كانديداتتىڭ سىرت كەلبەتىنىڭ كوركەمدىگىنە ەمەس، باعدارلاماسىنىڭ مازمۇنىنا قاراي داۋىس بەرەدى.

سول ەسەپپەن ولشەيتىن بولساق، «جاكەڭ پرەزيدەنت بولسىن» دەگەن جاڭاعى 135 مىڭ ادامنىڭ ءوزى احمەتبەكوۆتىڭ ماقالاسىن وقىماعانى ما؟ سول وتكەندەگى 135 مىڭ ادام قايدا؟ تىم قۇرىعاندا وزدەرى داۋىس بەرگەن كانديداتتىڭ باعدارلاماسىنا ءبىر مارتە كوز جۇگىرتىپ شىعۋعا بولاتىن ەدى عوي...

ءجا، سونىمەن، باعدارلاماعا ويىسايىق. باعدارلامالىق ماقالا 5 بولىمنەن، 50 جولدان تۇرادى. ۇزىن-سونار ماقالانى تۇگەل كوشىرىپ جاتپادىق. وقىعىلارىڭىز كەلسە، كوممۋنيستەردىڭ سايتىن اقتارا جاتارسىزدار...

ءبىرىنشى ءبولىم – «باتىستىڭ ىقپالى مەن جالعان قۇندىلىقتارىنان باس تارتۋ» دەپ اتالادى.

اۋەلى تاقىرىپقا توقتالايىق. جاكەڭ بۇ جولى ءبارىمىزدىڭ كوزىمىزدى باقىرايتىپ قويىپ، ۇرلىق جاساپتى. يدەيا ۇرلاعان، ءسوز ۇرلاعان. كىمنەن دەيسىز عوي، ءوزىنىڭ بايىرعى قارسىلاسى نازارباەۆتان.

2019 جىل. 12 مامىر. جامبىل احمەتبەكوۆ. كومپارتيانىڭ رەسمي سايتى:

«باتىستىڭ اقشاعا تابىنۋشىلىق، كەز كەلگەن جولمەن تابىس تابۋ جانە ادامگەرشىلىككە جات ءداستۇرى ءبىزدىڭ وتانىمىز ءۇشىن قاۋىپتى. ەگوتسەنترلى ينديۆيدۋاليزم جاڭا باتىستىق ءداستۇر ءىزباسارلارىنىڭ مىنەز-قۇلقىنا ءتان بولىپ تابىلادى. ول كوپۇلتتى قازاقستان حالقىنىڭ بىرەگەي مادەنيەتىنە، ءبىزدىڭ دىلىمىزگە، مورالدىق مەجەمىزگە جات».

2019 جىل. 23 ءساۋىر. نۇرسۇلتان نازارباەۆ:

«باتىستىڭ ارتىنان جۇگىرىپ، دەموكراتيالى ەل بولامىز دەگەندەر بار. ونى ءبىز كورمەي وتىرعان جوقپىز. بىراق تا ءبىزدىڭ جاعدايىمىزدا، ەگەر دە بيلىكتى قولدان شىعارىپ الساق، ءبىز ەلدىكتەن ايىرىلامىز، تاۋەلسىزدىكتەن دە جۇرداي بولامىز. ەڭ كەرەگى – قازاقتىڭ بىرلىگى، كوپۇلتتى حالقىمىزدىڭ بىرلىگى».

2019 جىل. 29 ءساۋىر. نۇرسۇلتان نازارباەۆ. بەيجىڭ:

«قىتاي ەشقاشان شارت قويمايدى. باتىس بىزگە ىلعي ايتىپ جۇرگەندەي، قىتاي «ءبىز سەكىلدى ءومىر سۇرىڭدەر» دەپ ەشقاشان ايتپايدى. باتىس ەلدەرى: «ءبىز سەندەرگە كومەكتەسەمىز، «سەندەر ءبىز سەكىلدى بولىڭدار» دەيدى. ءبىز ولار سياقتى بولا المايمىز. ءبىز – قازاقپىز، ولار – نەمىس. نەمەسە سەندەر – قىتاي، ولار – امەريكالىقتار. سوندىقتان قىتايدىڭ وسى ساياساتى ۇنايدى».

2018 جىل. 12 ءساۋىر. نۇرسۇلتان نازارباەۆ. استانا:

«قانشا رەت باتىستان كەلىپ، «ءبىز سياقتى دەموكراتيا بولىڭدار. امەريكا سياقتى، باتىس سياقتى بولىڭدار» دەيدى. ءبىز – قازاقپىز، امەريكالىق، نەمىس، اعىلشىن ەمەسپىز. ءبىز سول بۇكىل الەم كەلە جاتقان دەموكراتيا جولىمەن كەلە جاتىرمىز. بىراق، ءبىر كۇننىڭ ىشىندە مىڭ كۇندىك شارۋانى اتتاپ كەتپەيمىز».

پلاگيات پا، الدە سايكەستىك پە؟ وزدەرىڭىز باعامداي جاتارسىزدار...

جالپى باتىستى جاۋ كورۋ – كرەمل قوجايىنىنىڭ نەگىزگى يدەولوگياسىنا اينالعان. رەسەي پروپوگانداسىنىڭ قارۋىنا اينالعان ورىس تەلەەفيرىنەن كۇن سايىن، ءتىپتى ساعات سايىن ايتىلىپ جاتقان اڭگىمە. ابدەن جاۋىر بولعان ءسوز. جيرينوۆسكي، بوگداساروۆ، كيسيلەۆ، سولوۆەۆ سەكىلدى "توسەكتەگى تەورەتيكتەردىڭ" ابالاپ ايتىپ، تابالاپ كورسەتىپ جاتقانى. كرەمل ايتاعىمەن عانا ۇرەتىن الگىلەر كۇنىنە ەكى-ءۇش مارتە "باتىستى – قۇبىجىق، دەموكراتيانى – اگرەسسيا" دەپ ايتپاسا، باستارى اۋىرىپ، بالتىرلارى سىزدايتىن حالگە جەتكەن.

جاكەڭ دە، كرەملدەگىلەر دە باتىس قۇندىلىقتارى، ونىڭ دەموكراتياسى – وتانىمىز ءۇشىن قاۋىپتى دەيدى. سوندىقتان، جاكەڭنىڭ بۇ بولىمدە ايتپاعى ءبىز ءۇشىن جاڭالىق ەمەس.

ءارى قاراي «حالىق كوممۋنيستەرى ينتەرناتسيوناليزمنىڭ، ەۋرازياشىلدىق يدەيانىڭ جانە XXI عاسىرداعى ۇلتتىڭ ەرەكشە جولىنىڭ جاقتاۋشىسى» دەيدى. وسى جەردەگى "XXI عاسىرداعى ۇلتتىڭ ەرەكشە جولى" دەگەنگە توقتالايىق. ول قانداي جول؟ جاكەڭ، ول تۋرالى اشىپ ەشتەڭە جازباپتى. ءسىرا، نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ جولى بولسا كەرەك. قانشا دەگەنمەن، مەملەكەتتىك ءتىل ەمتيحانىندا «رۋحاني جاڭعىرۋ» تاقىرىبىندا شىعارما جازىپ، كوميسسيانىڭ جوعارعى باعاسىن العان ادام عوي...

سونان سوڭ، جاكەڭ ءوز باعدارلاماسىندا «ينتەرنەتتىڭ بەلگىلى ءبىر كونتەنتى جاستار ءۇشىن قاۋىپتى دەپ سانايمىز» دەيدى. قازىر  ەلدە ينتەرنەت بۇعاتتالاتىن ادەت پايدا بولدى. بۇل قوعامنىڭ نارازىلىعىن تۋدىرۋدا. ءدال وسى تۇستا جاكەڭنىڭ ينتەرنەتكە تسەنزۋرا كەرەك دەۋى – ول ءۇشىن قانشىلىق ءتيىمدى؟

دەسە دە، جۇرتتى شاتاستىرۋعا حاقىمىز جوق. باعدارلامانىڭ بۇل بولىگىندە دۇرىس ماسەلە كوتەرىلگەن.  ينتەرنەتتەگى دەسترۋكتيۆتى اعىمداردى ناسيحاتتايتىن، پورنوگرافيالىق مازمۇنداعى نەمەسە سۋيتسيدكە ۇگىتتەيتىن سۋبمادەنيەت اعىمدارىنىڭ كونتەنتتەرى بالا-شاعاعا قولجەتىمدى. وسى رەتتە جاكەڭنىڭ: «مەملەكەت ءبىزدىڭ بالالارىمىزدى ينتەرنەت-كونتەنتتىڭ كەرى اسەرىنەن قورعاۋى ءتيىس، سونىمەن قاتار كوركەم ادەبيەت، ۇلتتىق جانە الەمدىك كلاسسيكانىڭ ۇزدىك شىعارمالارىن وقىتۋدى ناسيحاتتاۋعا ەرەكشە نازار اۋدارۋى كەرەك» دەگەن جازباسىنا الىپ-قوسارىمىز جوق. بىراق، جاكەڭ قازىرگى بيلىكتىڭ كەش باتا الەۋمەتتىك جەلىنى بۇعاتايتىنىن قولداپ كەتپەسە بولعانى...

ەكىنشى ءبولىم – «بارلىق قاشقىن وليگارحتاردى سوتقا تارتۋ!» دەپ اتالادى.

باعدارلامانىڭ بۇل بولىمىندە 2 ابزاتس نەمەسە 5 جول ءماتىن جازىلعان ەكەن. ەل-حالىقتىڭ، مەملەكەتتىك قارجىسىن قالتاعا باسىپ، قاشىپ كەتكەن شەنەۋنىكتەر از ەمەس بىزدە. ولاردىڭ بارلىعىن سوتقا تارۋعا احمەتبەكوۆتىڭ  ءداتى دەمەسەك تە، دارمەنى جەتە مە؟ نۇرسۇلتان نازارباەۆ وتىز جىل ەل باسقارعاندا قايتارا الماعان قاشقىنداردى احمەتبەكوۆ قايتارادى دەگەنگە سەنەسىز بە؟ مەيلى، اقىرى ءوز باعدارلاماسىندا ايشىقتاپ جازعان ەكەن، دەمەك قانداي دا ءبىر مەحانيزمدى بىلەتىن بولۋى كەرەك.

ءارى قاراي «پرەزيدەنتتىككە ۇمىتكەر رەتىندە مەن بىزدەن ۇرلانعان كاپيتالداردى حالىققا، وتانعا قايتارۋعا مەملەكەت پەن قوعامنىڭ بار كۇشىن سالاتىن ۋاقىت جەتتى دەپ مالىمدەيمىن» دەيدى. قاراپايىم سوزبەن ايتار بولساق، شەتەلدەگى قازاق كاپيتالىن ەلگە اكەلەمىن دەيدى. ول قانداي كاپيتال؟ ول جاڭاعى قاشقىن وليگارحتاردىڭ اقشاسى، سوسىن – قازاقستانداعى شەندى-شەكپەندىلەردىڭ وفشورداعى اقشاسى.

جاكەڭ، وفشورداعى اقشا تۋرالى ايتپاپتى. ۇلتتىق بانك مالىمەتىنشە 100 ميلليارد دوللار، حالىقارالىق ساراپشىلاردىڭ مالىمەتىنشە 140 ميلليارد دوللار شەتەلدە، وفشوردا جاتىر. ول قازاقستاننىڭ اقشاسى. سالىستىرمالى تۇردە ايتساق، قازاقستاننىڭ ۇلتتىق قورىنىڭ بيۋدجەتى – 100 ميللياردتىڭ اينالاسىن قۇرايدى.

ءۇشىنشى ءبولىم – «كەدەيلىكپەن كۇرەس» دەپ اتالادى.

باعدارلامانىڭ بۇل بولىگى جالپىلاما جازىلعان دەسەك تە، كوتەرىلگەن ماسەلە ورىندى-اق! «قازىرگى تاڭدا كەدەيلىك جۇمىسسىزدىقپەن ەمەس، تومەن تابىسقا بايلانىستى بولىپ تۇر» دەپ جازادى.

جاكەڭنىڭ باعدارلاماسىندا تومەن تابىس تاباتىن حالىقتىڭ تابىسىن ارتتىرۋ، جۇمىسشى ازاماتتاردىڭ جاعدايىن جاساۋ، كەدەيشىلىكپەن كۇرەس باعدارلاماسىن ازىرلەۋ، ۇزاق مەرزىمدى ستراتەگيا ازىرلەۋ، الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق ماسەلەلەردى شەشۋ، وتاندىق تاۋارعا، اۋىلشارۋاشىلىعىنا كومەك كورسەتۋ ت.ب. ماسەلەلەر قامتىلعان ەكەن.

نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ 2018 جىلعى 5 قازانداعى قازاقستان حالقىنا جولداۋى بار. «قازاقستاندىقتاردىڭ ءال-اۋقاتىنىڭ ءوسۋى: تابىس پەن تۇرمىس ساپاسىن ارتتىرۋ» دەپ اتالادى. جاكەڭ، ءوز باعدارلاماسىندا 9 جولعا سىيدىرىپ جازعان ماسەلەلەردىڭ بارلىعى دەرلىك نازارباەۆ جولداۋىندا ايتىلعان بولاتىن. ونىڭ ورىندالعانى قانشا، ورىندالماعانى قانشا...

ءتورتىنشى ءبولىم – «كورشى ەلدەرمەن ەكونوميكالىق ينتەگراتسيا!» دەپ اتالادى.

جاكەڭ، جازىپ وتىرىپ جالىعىپ كەتكەن بە، الدە جازارى تاۋسىلعان با، ايتەۋىر، بۇل بولىمدە 2 ابزاتس نەمەسە 4 جولمەن شەكتەلىپتى.

«قكحپ ۇمىتكەرى كورشى ەلدەرمەن ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق (ەاەو) جانە «ءبىر بەلدەۋ – ءبىر جول» جوباسى اياسىنداعى حالىقارالىق قارىم-قاتىناستىڭ جانە ەكونوميكالىق ينتەگراتسيانىڭ جالعاسۋىن قولدايدى» دەيدى.

ەۋرازيالىق وداق اۋەل باستا ەكونوميكالىق وداق بولىپ قۇرىلعانىمەن، بۇگىندە ساياسي وداققا اينالعان. ءيا، جاكەڭ جاتا-كەپ جارماسىپ وتىرعان ەاەو ساياسي ماقساتتا ءام رەسەيدىڭ مۇددەسى ءۇشىن قۇرىلعان وداق. ول رەسەي مونوپولياسىنا جۇمىس جاسايدى. ول – ءولى وداق. رەسەي ءوزىن ەۋرازيالىق ەمەس، ەۋروپالىق مەملەكەت ەكەنىن مويىنداعان كۇنى ىدىرايتىن وداق. وداق ورتاق ەمەس، ورىستىكى. قايسىبىر جىلى بىشكەكتەگى  سامميتتە وداقتاعى مونوپوليانى سىناپ سويلەگەن بەلورۋسسيا پرەزيدەنتى الەكساندر لۋكاشەنكوعا ۆلاديمير ءپۋتيننىڭ وڭ قولى دميتري  مەدۆەدەۆ اشىقتان-اشىق قوقان-لوقى جاساعانى ەسىمىزدە. «وداقتان كەتسەڭدەر، گاز باعاسىن كوتەرەمىز» دەپ شورت كەسكەن. شىنداپ كەلگەندە ەاەو دەيتىن پسەۆدوەكونوميكالىق وداقتىڭ بەرەكەسى كەتە باستاعان بۇگىندە. بىزگە بۇل وداقتان شىعۋ كەرەك. ءتۇپتىڭ-تۇبىندە بۇل جاكەڭنىڭ ءوز تىلىمەن ايتساق، تاۋەلسىزدىگىمىزگە قاۋىپتى وداق. ول تۋرالى ساياساتكەرلەر ءجيى ايتىپ ءجۇر.

ءبىرازدان بەرى كرەملدەگى ساياساتكەرسىماقتار وداق اياسىندا ورتاق اقشا ەنگىزۋ تۋرالى ايتىپ ءجۇر. ورتاق اقشا تۋرالى 2014 جىلدان بەرى رەسەيدىڭ ءتۇرلى لاۋازىمداعى شەنەۋنىكتەرى ايتىپ كەلەدى. 2016 جىلى ۆلاديمير ءپۋتيننىڭ ءوزى قاراماعىنداعىلارعا ورتاق اقشا ەنگىزۋ پروتسەسسىن قاراستىرۋدى تاپسىرعان.

العاشقىلاردىڭ ءبىرى بولىپ، تەڭگەدەن باس تارتۋ، ورتاق ۆاليۋتا ەنگىزۋدى قولداعان ءدال وسى كوممۋنيستەر ەدى. ايقىن قوڭىروۆ دەيتىن جاكەڭنىڭ پارتيالاسى، ماجىلىستەگى فراكتسيالاسى قولداپ سويلەپ، «بۇل باستامانى قازاقستاندىق دەپۋتاتتار دا قولدايدى» دەگەنى ەسىمىزدە.

ودان ءارى جاكەڭ قىتايدىڭ «ءبىر بەلدەۋ – ءبىر جول» جوباسىن قولداپ، سول باعىتتاعى ينتەگراتسيانى جالعايتىنىن ايتقان. قىسقا قايىرساق، ەاەو – ەلباسىنىڭ يدەياسىمەن قۇرىلعان، دەسە دە كەيىننەن ءپۋتيننىڭ سىڭارجاق ساياساتى كەسىرىنەن رەسەي مۇددەسى ءۇشىن جۇمىس جاسايتىن وداققا اينالىپ كەتتى. ال «ءبىر بەلدەۋ – ءبىر جول» قىتايدىڭ ەكونوميكالىق ءام ساياسي جوباسى. بۇل جوبالارمەن جۇمىس جاساۋ دا نازارباەۆتىڭ باستاماسى بولاتىن. دەمەك، جامبىل احمەتبەكوۆ بۇل باعدارلاماسىنىڭ بۇل ءبولىمى ارقىلى نازارباەۆ ساياساتىن جالعاۋشى ەكەنىن تانىتىپ وتىر. قايتالاپ ايتساق، جاڭا ەشتەڭە جوق. كۇندە ەستىپ جۇرگەنىمىز، سول.

بەسىنشى ءبولىم – «ادىلەتتى  سالىق سالۋدى ەنگىزۋ!» دەپ اتالادى ەكەن.

«قازاقستاندا اۋقاتتى جانە وتە اۋقاتتى ادامداردىڭ سانى وتە كوپ. مۇنىمەن قاتار كەدەيلىك شەگىندە نەمەسە وعان جاقىن دەڭگەيدە ءومىر سۇرەتىن ادامداردىڭ سانى ارتىپ كەلەدى. قازاقستاننىڭ سالىق سالۋ جۇيەسى بايلار ءۇشىن ەلىمىزدى جۇماققا اينالدىرىپ وتىر. بۇل – ادىلەتسىز!» دەپ جازادى جاكەڭ. الىپ-قوسارىمىز جوق. وتە ورىندى ماسەلە كوتەرگەن. شىندىق. ول شىندىقتان قاشىپ قۇتىلمايسىڭ، ارينە.

تەك «قازاقستاندا اۋقاتتى جانە وتە اۋقاتتى ادامداردىڭ سانى وتە كوپ» دەگەن سوزىنە از-كەم دەرەك كەلتىرۋگە بولادى.

ءبىز بىلەتىن 50 باي بار. قارجىسى ميللياردپەن ەسەپتەلەتىن 5 ادام بار. ولار: بولات وتەمۇراتوۆ، تيمۋر مەن دينارا قۇلىباەۆالار،  كيم مەن يبراگيموۆ. بۇدان بولەك «فوربس قازاقستان» تىزىمىندەگى تاعى 45 ادام. جاكەڭنىڭ كوپ دەپ كولگىرسىپ وتىرعانى وسى كىسىلەر بولسا كەرەك...باسقاسىن ءبىز بىلمەيدى ەكەنبىز...

سالىق ماسەلەسىنە كەلگەندە كانديدات: "ەىدۇ ەلدەرىندە جەكە تۇلعالاردىڭ تابىس سالىعى 42% قۇراسا، بىزدە بۇل كورسەتكىش نەبارى 10% قۇرايدى. ورتا تاپتى قوزعاماي، ۇستەمە تابىسقا يە ادامدارعا تابىس سالىعىنىڭ جوعارى مولشەرلەمەسىن قولدانۋ قاجەت" دەپتى. قاراپايىم تىلمەن ايتساق، تابىسى از ادامدارعا تومەن سالىق، تابىسى جوعارىلارعا ۇستەمە سالىق سالۋ كەرەك دەيدى.

بۇل تۋرالى 2013 جىلى ازات پەرۋاشەۆ،  بىلتىر جەلتوقساندا «اق جول» فراكتسياسى،  بيىل ناۋرىزدا ءماجىلىس دەپۋتاتى ەكاتەرينا نيكيتينسكايا ماجىلىستە دەپۋتاتتىق ساۋال جولداعان. بىركەلكى سالىق شاعىن جانە ورتا بيزنەستىڭ دامۋىنا كەدەرگى ەكەنىن، ازاماتتاردىڭ تابىسىنا قاراي سالىق مولشەرىن بەكىتۋ كەرەكتىگىن ايتقان. بۇل ساۋالدار ءماجىلىس ميكروفونىندا ايتىلىپ جاتقاندا، جاكەڭدەر دە سوندا بولعان. ەستىگەن. ەسىندە قالعان بولۋى كەرەك، ەندى سونى باعدارلامادا ارنايى جازىپ، كورسەتىپتى. دەسە دە ءبىز جاكەڭنىڭ بۇل جازعانىن پلاگيات دەمەيمىز. ماسەلە ورىندى كوتەرىلىپ وتىر.

پرەزيدەنتتىككە ۇمىتكەر جامبىل احمەتبەكوۆتىڭ 5 بولىمنەن تۇراتىن سايلاۋالدى باعدارلاماسىنىڭ جالپى اۋانى وسى. كونكرەتيكا از، كوبىنە جالپىلاما ءسوز. قىزىل ءسوز. قىزىلداردىڭ وكىلى قىزىل سوزگە شەبەر ەكەنىن بىلدىك.

ال بۇل جاكەڭنىڭ ەلەكتوراتىنا قانشالىق سەنىم بەرەدى؟ جوعارىدا ايتقانىمىزداي، بۇل باعدارلامانى باسقاسىن قويىپ، سايلاۋالدى جانىگىپ داۋىس بەرگەن ءوز قولداۋشىلارى دا وقىماعان سەكىلدى.

جاكەڭ، بۇرىن دا سايلاۋعا ءتۇسىپ كورگەن دەدىك قوي. ول 2011 جىل ەدى. ول كەزدە قالاي بولدى؟ از-كەم دەرەك مىنە:

2011 جىلعى سايلاۋ

• 14 اقپاندا كوممۋنيستەر سەزى جاكەڭدى پرەزيدەنتتىككە ۇسىندى;
• 17 اقپاندا مەملەكەتتىك ءتىل ەمتيحانىن تاپسىردى;
• 26 اقپاندا وسك جامبىل ءاۋجانۇلىن رەسمي تۇردە تىركەدى;
• 2011 جىلى ول 96 557 ادامنىڭ قولىن جينادى.
• 1,36% داۋىس جيناپ، 4 ادامنىڭ ىشىندە ءۇشىنشى ورىن الدى.

2011 جىلى جاكەڭ «جامبىل احمەتبەكوۆتىڭ ءۇش حالىقتىق باستاماسى» اتتى سايلاۋالدى باعدارلاما ازىرلەگەن. ءبىرىنشى باستاماسى – تومەنگى تابىس كورسەتكىشىن جاقسارتۋ تۋرالى بولدى. حالىقتىڭ تاۋارلار مەن قىزمەتتەرگە قولجەتىمدىلىگىن ارتتىرۋ، ەڭ تومەنگى تۇتىنۋشى بيۋدجەتىن بەلگىلەۋ بولعان. ول كەزدە جاكەڭ: "حالىقتىڭ ەڭ تومەنگى ايلىعى 200 مىڭ، ورتاشا جالاقى 300 مىڭ، ەڭ تومەنگى زەينەتاقى 120 مىڭ تەڭگە بولۋى ءتيىس" دەپ سويلەگەن.

ەكىنشى باستاماسىندا – جوو تۇلەكتەرىنە العاشقى جۇمىس ورىندارىن تاۋىپ بەرۋگە مەملەكەت مىندەتتى ەكەنىن ايتقان.

ءۇشىنشى باستاماسىندا – كوممۋنالدىق تاريفتەر باعاسىن تومەندەتىپ، سالىقتى ازايتۋعا ۋادە بەرگەن.

بايقاساڭىز، جاكەڭ، حالىقتىڭ تۇرمىسى، تومەنگى تابىسى، سالىقتى ازايتۋ ماسەلەسىن قايتا كوتەرىپتى. ارادا 8 جىل ءوتتى عوي، بىراق... ول كەزدە جاكەڭ حالىقتىڭ 40 پايىز داۋىسىن جينايتىنىنا سەنىمدى بولعان. بۇ جولى شە؟ بۇ جولى جەڭەتىنىنە سەنىمدى ەكەنىن ازاتتىق ارقىلى جاريالاپ تا قويدى.

رەسمي دەرەكتەرگە قاراساق، جامبىل احمەتبەكوۆتىڭ پارتياسىندا 2012 جىلى 94 مىڭنان اسا ادام مۇشەلىكتە بوپتى. قازىر 135 مىڭعا جۋىق بولسا كەرەك. وتكەندە وسك-عا تاپسىرعان 135 مىڭ قولدىڭ يەلەرىن ايتامىز... سول 135 مىڭ جاكەڭنىڭ سەنەرى قازاق ەلىن كوممۋنيستىك ەلگە اينالدىرىپ جىبەرمەسى انىق. سويتسە دە، يدەولوگيانى لەنيننەن، يدەيانى نازارباەۆتان ۇرلايتىن  كانديداتتىڭ ەكىنشى جولعى جورىعىن سىرتتاي باقىلاۋدىڭ ءوزى ءبىز ءۇشىن قىزىقتى بولسا كەرەك...

نۇرگەلدى ابدىعانيۇلى

Abai.kz