ەندى انە-مىنە دەگەندە قازاقستاندا كەزەكتى رەت كەزەكتەن تىس پرەزيدەنت سايلاۋى وتەدى. سايلاۋدىڭ رەسمي ناتيجەسى اسا ءبىر ينتريگا تۋدىرا قويماسا دا، بۇل جولعى ۇمىتكەرلەر دە، ەلەكتورات تا بەلسەندى. ۇمىتكەرلەر دە، ولاردى قولداۋشىلار دا، وعان قارسىلار دا كوپ بالالى انالار دا، ءبارى، ءبارى بەلسەندى. ەندى ساناۋلى كۇندەر قالدى. سايلاۋ – 9 ماۋسىمعا بەلگىلەنگەن.

ال اقورداعا ارىز ايتقان انالار مەن ادىلەتسىز سوتتاردان قاجىعان حالىقتىڭ شۋى كۇن ساناپ ارتىپ كەلەدى. ءتىپتى سايلاۋ مەن سايلانۋشىلاردىڭ سارساڭى ەكىنشى پلانعا ىسىرىلىپ قالعانداي. ءوز ەلىندە، ءوز جەرىندە باسپاناسىز بوسىپ جۇرگەن باتىر انالاردىڭ تىلەگى جالعىز – باسپانا. ءجا، ايتپاعىمىز ول دا ەمەس. ترانزيتتىك كەزەڭ عوي. سايلاۋ جاقىن. قوعامدا نارازىلىق تا كۇشىنە ەنىپ تۇر. سىرتقى فاكتوردىڭ بيلىكتەگى مۇددەسى تاعى بار. ايتەۋىر الەك كوپ. الەكتەنۋشىلەر كوپ.

قازاقستان شەكاراسىنا رەسەي اسكەرى تارتىلۋدا

بۇل «Zakon.kz» دەيتىن سايتتىڭ جازعانى. تاقىرىپ تا سولاردىكى، ماقالا دا سولاردىكى. «موسكوۆسكي كومسومولەتس» دەيتىن گازەتتىڭ ورىسشا ماقالاسىن قازاقشاعا قوتارىپتى. تۇپنۇسقا تاقىرىبى – «نا ورەنبۋرگسكو-كازاحستانسكوي گرانيتسە زامەچەنا پوۆىشەننايا اكتيۆنوست» ەكەن. تاقىرىبىن سىلاپ-سيپاپ، جۇمسارتىپ قويعانىمەن، اندرەي سوبولەۆ دەيتىن ءتىلشى شەكارانىڭ شەگەندەلۋىن قازاقستانداعى سايلاۋعا اكەپ تىرەگەن ەكەن. ماقالادا:

«شەكارالىق ايماقتاردا الدە ءبىر ماڭىزدى وقيعاعا دايىندىق ءجۇرىپ جاتىر. اۋىلداردا جولدارعا تاس توسەلۋدە. بارلىق قوناق ۇيلەر بروندالعان. بولمەلەردى ارلەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە. جەرگىلىكتى تۇرعىندار بىرنەشە كۇننەن بەرى اسكەري تەحنيكالار مەن ۇلكەن بۋدكالار تيەلگەن كامازداردى بايقاعان.

News.rambler.ru مالىمەتىنشە، رەسەي مەن قازاقستان بيىل ەكى ەلدىڭ اۋماعىندا وتەتىن اسكەري وقۋ-جاتتىعۋعا قاتىسۋ ءۇشىن اسكەر الماسادى. رەسەي اسكەريلەرى كورشى رەسپۋبليكاعا بارادى. ال باۋىرلاس مەملەكەتتىڭ اسكەرى بىزگە كەلەدى.  قازاقستان ءوز اسكەري بولىمشەلەرىن رەسەيگە جونەلتەدى. سوندىقتان اسكەريلەردىڭ بۇل بەلسەندىلىگى الداعى حالىقارالىق اسكەري ويىندارعا قاتىستى.

بىراق ءبىر "نو" بار – اسكەري-شتابتىق جاتتىعۋدىڭ ۋاقىتى قازاقستانداعى پرەزيدەنت سايلاۋىمەن تۇسپا-تۇس كەلىپ تۇر، ول ەلدە سايلاۋ 9 ماۋسىمعا بەلگىلەنگەن. وسى ءبىر قوزعالىستار سول ەلدە تۋىنداپ وتىرعان شيەلەنىستەرمەن بايلانىستى بولۋى مۇمكىن. ەل بيلىگى قاۋىپسىزدىك شارالارىن قولعا الىپ جاتىر.

كورشى ەلدە ءبارى بەيبىت اياقتالىپ، شەكاراعا تارتىلىپ جاتقان اسكەري كۇشتەر – شىنىمەن دە تەك ويىن بولسا ەكەن دەپ ۇمىتتەنگىمىز كەلەدى».

قازاقستان مەن رەسەي بىرلەسىپ اسكەري جاتتىعۋلار وتكىزىپ تۇراتىنا راس.  سونداي ءبىر وقۋ-جاتتىعۋ شاراسى بيىل دا وتەتىنى تۋرالى 2019 جىلدىڭ ناۋرىزىندا بەلگىلى بولعان. رەسەيدىڭ «تسەنتر – 2019» اسكەري جاتتىعۋ شاراسىنا قازاقستاننىڭ دا قارۋلى كۇشتەرى قاتىساتىنى رەسمي حابارلانعان.

رەسەي قك باس شتابىنىڭ باستىعى، رف قورعانىس ءمينيسترىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى ۆالەري گەراسيموۆ ءسوز الىپ، «قازاقستان ورتالىق ازياداعى ەڭ باستى ستراتەگيالىق وداقتاسىمىز» دەپ سويلەگەن. سول جەردە گەراسيموۆ «تسەنتر - 2019» وقۋ-جاتتىعۋ شاراسىنا قازاقستان اسكەرى دە قاتىساتىنىن ايتقان.

«بۇگىندە اۋە قورعانىسى بويىنشا بىرلەسكەن ايماقتىق جۇيەنى جەتىلدىرۋ قولعا الىنعان. سونداي-اق، ۇلتتىق قارۋلى كۇشتەردى بىرىكتىرىپ قولدانۋ دا قاراستىرىلىپ جاتىر. قازاقستان مەن رەسەي ىنتىماقتاستىعى تەك ەكىجاقتى عانا ەمەس، ەقىۇ، تمد جانە شىۇ اياسىندا دا دامىپ كەلەدى»، دەگەن ەدى گەراسيموۆ.

مەيلى عوي، رەسەي اسكەري وقۋ-جاتتىعۋىن وتكىزسىن. وعان ءبىزدىڭ اسكەرىمىز دە بارىپ قاتىسسىن، كورسىن، ءبىلسىن-اق. دەسە دە، رەسەيدىڭ ناۋرىزدان بەرى ايتىپ جۇرگەن جاتتىعۋى بىزدەگى پرەزيدەنت سايلاۋىمەن تۇسپا-تۇس كەلۋىن سايكەستىككە جوري الامىز با؟

ال قازاقستاننىڭ قورعانىس مينيسترلىگىنىڭ رەسمي سايتىنان قازاقستان اسكەرى رەسەيدەگى وقۋ-جاتتىعۋ شاراسىنا قاتىسادى، يا قاتىسىپ جاتىر دەگەن اقپاراتتى ىزدەپ تابا المادىق.

تاپقانىمىز – 31 مامىر كۇنگى مىنا ءبىر اقپارات. وندا «قازاقستاننىڭ قارۋلى كۇشتەرىندە قاۋىپسىزدىك شارالارى بويىنشا ادىستەمەلىك-نۇسقاۋ بەرۋ ساباقتارى وتكىزىلۋدە» دەپ جازىلعان ەكەن. اقپاراتقا سەنسەك، بۇل نۇسقاۋ ساباقتارى اسكەردىڭ جازعى ماۋسىمعا دايىندىعىن پىسىقتاۋ ءۇشىن-ءمىس. وعان دا سەنگەندەي بولايىق...

ال جاقىندا عانا ىشكى ىستەر ءمينيسترى ەرلان تۇرعىمباەۆ مالىمدەمە جاسادى. سايلاۋعا بايلانىستى 7-12 ماۋسىم ارالىعىندا قازاقستان پوليتسياسى كۇشەيتىلگەن رەجيمدە  جۇمىس جاسايتىن بولدى. سايلاۋ كۇنى بارلىق ايماقتا قاۋىپسىزدىك شارالارى كۇشەيتىلەدى.

«9 ماۋسىمدا سايلاۋ، ول وتە ەرتە باستالادى. قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن ءبىزدىڭ پاترۋل بارلىق جەردە جۇمىس ىستەيدى. بۇل سايلاۋ كەزىندە وتكىزىلەتىن قالىپتى شارالار»، - دەيدى مينيستر.

ءتۇيىن

سونىمەن، 9 ماۋسىمدا پرەزيدەنت سايلاۋى. سوعان بايلانىستى پوليتسيا كەشەيتىلگەن رەجيمگە اۋىسپاق. ال رەسەي اسكەرى شەكاراعا جاقىن كەلدى. وقۋ-جاتتىعۋ وتكىزبەك. نەگە رەسەيدىڭ بۇل ءىس-شاراسى ءدال 9-ماۋسىمنىڭ الدىندا قولعا الىنىپ جاتىر؟ ءبىزدىڭ كوكەيدە وسى ساۋال تۇر. بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنداعى وسى ءبىر الاڭداتقان ساۋالعا ەلىمىزدىڭ كۇشتىك قۇرىلىمدارى جاۋاپ بەرۋى كەرەك. 

نۇرگەلدى ابدىعانيۇلى

Abai.kz