ەلىمىزدە الداعى 9-ماۋسىم كۇنى كەزەكتەن تىس پرەزيدەنت سايلاۋى وتەدى. ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسىنا رەسمي تىركەلگەن ۇمىتكەرلەر قازىر سايلاۋالدى ۇگىت جۇمىستارىن جۇرگىزىپ جاتىر. ال، بيىلعى سايلاۋدىڭ ءبىر ەرەكشەلىگى جەتى كانديداتتىڭ ىشىندە العاش رەت ايەل ادام پرەزيدەنتتىككە ۇمىتكەر بولىپ ۇسىنىلدى.

ول – ساياسي دوداعا “اق جول” پارتياسىنىڭ اتىنان ءتۇسىپ وتىرعان – دانيا ماديقىزى ەسپاەۆا.

ءساۋىر ايىنىڭ سوڭىندا “اق جول” پارتياسىنىڭ 300 گە جۋىق دەلەگاتتارى قاتىسقان پارتيا سەزى ءوتتى. وندا 6 ۇمىتكەر باق سىناسقان. ال، دەلەگات وكىلدەرى سول التاۋعا داۋىس بەرۋ ارقىلى دانيا ماديقىزىنىڭ كانديداتۋراسىن قولداعان. پارتيا سەزىنەن سوڭ، دانيا حانىم ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسىنىڭ تالاپتارىنان ءوتىپ، رەسمي تۇردە تىركەلدى. وسىلايشا، ەگەمەندىك العان ۋاقىتتان بەرگى سايلاۋ دەيتىن ساياسي دودادا العاش رەت ايەل ۇمىتكەر باق سىنايدى.

بۇل تۋرالى ەۋروپارلامەنت وكىلدەرى قازاقستاندىق ايەل كانديداتقا قاتىستى پىكىر ءبىلدىردى. ماسەلەن، ەۋرووداق ليبەرالدار مەن دەموكراتتار اليانسىنىڭ مۇشەسى ي.گريگۋلەنىڭ ايتۋىنشا، “اق جول” پارتياسىنىڭ سەزىنەن سوڭ، ەۋروپارلامەنت دەپۋتاتتارى ەسپاەۆانىڭ كانديداتۋراسىنا ۇلكەن قىزىعۋشىلىق تانىتقان. سونداي-اق، ولار  دانيا حانىمنىڭ بۇل ساياسي قادامى ارقىلى قازاقستاننىڭ ميلليونداعان ايەلدەرىنە جول اشىلىپ، ەل تاريحىنىڭ جاڭا كەزەڭى باستالدى دەپ باعالايدى.سونداي-اق، گريگۋلە: “قۇپيا داۋىس بەرۋ مەن دەباتتان كەيىنگى جەڭىسىڭىز – ەۋروپالىق ءداستۇردىڭ ءسىزدىڭ ەلدەگى ساياسي تاجىريبەگە ەنۋىنە ۇلكەن ىقپال ەتتىڭىز” دەگەن ويىن ايتقان.

ايتا كەتەيىك، دانيا حانىم سياقتى ايەل ادامداردىڭ مەملەكەت باسقارۋعا دەگەن تالپىنىسى قازاقستاندى ايتپاعاندا، ورتالىق ازيا مەملەكەتتەرىندە سيرەك كەزدەسەدى. ال، الەمدىك ماسشتابتا قالىپتى قۇبىلىس سانالاتىن بۇل قادام - ەلىمىزدەگى گەندەرلىك ساياساتتىڭ وڭ ناتيجە بەرگەنىنە ناقتى مىسال بولا الادى.

ال، ەسپاەۆا سەكىلدى ساياسي دودادا جۇرگەن نازىك جاندىلاردىڭ ارەكەتىن قوعام قالاي قابىلدايدى دەگەنگە كەلسەك. ەلىمىز ايەلدەر قۇقىعىن قورعاۋ جونىنەن الەمنىڭ دامىعان 30 ەلىنە كىرەدى. ماسەلەن، بۇگىندە قازاقستان اسكەرىندە مىڭعا جۋىق ايەل وفيتسەر بار. ال، ەلىمىزدەگى ايەلدەردىڭ ۇشتەن ءبىرى ءارتۇرلى كاسىپورىن تىزگىنىن ۇستاپ وتىر. ال، قازاقستان حالقىنىڭ 52 % نازىك جاندىلار قۇرايدى. سونىمەن قاتار قازاقستاننىڭ نەگىزگى زاڭ شىعارۋشى ورىندارىندا وتىرعان دەپۋتاتتاردىڭ 30 پروتسەنتى ايەلدەر.

ال، 10 پروتسەنت ايەلدەر جەرگىلىكتى باسقارۋ ورگاندارىنىڭ تىزگىنىن ۇستاعان. كەيبىر دەرەكەتەرگە سايكەس، ەلىمىزدە 300 دەن استام ايەل اۋدان، اۋىل اكىمدەرىنىڭ قىزمەتىن اتقارىپ وتىر. ال، بۇگىندە مەكتەپ مۇعالىمدەرىنىڭ 80-90 پايىزى ايەل ادامدار ەكەنىن دە ەسكەرۋگە ءتيىسپىز.

سونىمەن، ەسپاەۆا حانىمنىڭ سايلاۋالدى باعدارلاماسىنا كوز جۇگىرتسەك. باعدارلاما 3 بولىمنەن تۇرادى. ءبىرىنشى – تۇراقتى دامۋدىڭ نەگىزى – باسەكەلەستىك پەن جاپپاي كاسىپكەرلىك. ەكىنشى باعدارلاما – ۇلتتىق تاۋەلسىزدىك.ءۇشىنشى – جەمقورلىقپەن كۇرەسۋ جانە دە-وفشوريزاتسيا. سونداي-اق، ەسپاەۆا حانىم ءوزىنىڭ سايلاۋالدى باعدارلاماسىندا “الەۋمەتتىك ادىلدىك، نارىقتىق ەكونوميكا، دەموكراتيا عانا لايىقتى ءومىردىڭ كەپىلى بولادى” دەيدى. ەسپاەۆا حانىمنىڭ بۇل سوزدەرى - ەلىمىزدەگى قانشا ايەلدەردىڭ قوعامداعى بەلسەندىلىگى ارتۋىنا سەبەپ بولدى.

دەمەك، الداعى ۋاقىتتا دا قوعامنىڭ ءار سالاسىندا ايەل ادامداردىڭ ءرولى ارتا بەرمەك. بۇل الەمدىڭ تاجىريبە. دەموكراتيانى نەگىزى ۇستانىم ەتكەن ەۋروپالىق ءداستۇردىڭ جارقىن كورىنىسى.

Abai.kz