قوڭىر كۇز سىرت قاراعاندا جايما-شۋاق كورىنگەنىمەن، ءىرى قالالارداعى «ءوز ءۇيىم - ولەڭ توسەگىم» دەيتىن تۇراقتى ورنى جوق باسپاناسىز جاندار ءۇشىن وتە قاربالاس مەزگىل. باسپاناعا ءزارۋ ادامداردىڭ كوبى مەگاپوليستەردىڭ ماڭىنا شوعىرلاناتىنى بەلگىلى جايت. اسىرەسە، الماتى مەن استانا قالالارىندا سۋىق تۇسپەي، ورىنجاي تابۋ ءۇشىن جانتالاس باستالاتىنى اركىمگە ايان. اتالمىش قالالاردىڭ جوعارعى وقۋ ورىندارىنا ءتۇسىپ، بىراق جاتاقحانا تاپشىلىعىن سەزىنگەن ستۋدەنتتەر، ۇكىلەگەن ۇمىتتەرىن ارقالاپ كەلگەن جاس وتباسىلار، اسىرەسە قۇرىلىس كومپانيالارىندا ەڭبەك ەتەتىن جۇمىسشىلار جايلى پاتەر ىزدەپ قارا سۋىق تۇسكەندە سانسىرايتىندارى تۇسىنىكتى جاعداي. وسىنداي سۇرانىستى پايدالانىپ، جۇرتتى اياۋسىز سان سوقتىرىپ كەتەتىن الاياقتاردىڭ ارەكەتتەرى دە سوڭعى كەزدە ءجيى  بوي كورسەتىپ ءجۇر. بىرەۋدىڭ قالتاسىن قاعىپ دانىككەندەردىڭ ءدال وسى كۇزدىڭ العاشقى ايىندا ايلارى وڭىنان تۋادى ەكەن.

ءسوزىمنىڭ ايعاعى رەتىندە بىرەر كۇندە قوڭىراۋ شالعان تانىسىمنىڭ جانايقايى دالەل بولا الادى. جۇمىس بابىمەن الماتىدان استاناعا قونىس اۋدارعان ەرلى-زايىپتى اسىلجانوۆتار كەلە سالا جارناما گازەتىن الىپ، پاتەر ىزدەي باستايدى. ولاردىڭ دا ىزدەگەندەرى الدىنان كەزدەسە كەتەدى. ..

قوڭىر كۇز سىرت قاراعاندا جايما-شۋاق كورىنگەنىمەن، ءىرى قالالارداعى «ءوز ءۇيىم - ولەڭ توسەگىم» دەيتىن تۇراقتى ورنى جوق باسپاناسىز جاندار ءۇشىن وتە قاربالاس مەزگىل. باسپاناعا ءزارۋ ادامداردىڭ كوبى مەگاپوليستەردىڭ ماڭىنا شوعىرلاناتىنى بەلگىلى جايت. اسىرەسە، الماتى مەن استانا قالالارىندا سۋىق تۇسپەي، ورىنجاي تابۋ ءۇشىن جانتالاس باستالاتىنى اركىمگە ايان. اتالمىش قالالاردىڭ جوعارعى وقۋ ورىندارىنا ءتۇسىپ، بىراق جاتاقحانا تاپشىلىعىن سەزىنگەن ستۋدەنتتەر، ۇكىلەگەن ۇمىتتەرىن ارقالاپ كەلگەن جاس وتباسىلار، اسىرەسە قۇرىلىس كومپانيالارىندا ەڭبەك ەتەتىن جۇمىسشىلار جايلى پاتەر ىزدەپ قارا سۋىق تۇسكەندە سانسىرايتىندارى تۇسىنىكتى جاعداي. وسىنداي سۇرانىستى پايدالانىپ، جۇرتتى اياۋسىز سان سوقتىرىپ كەتەتىن الاياقتاردىڭ ارەكەتتەرى دە سوڭعى كەزدە ءجيى  بوي كورسەتىپ ءجۇر. بىرەۋدىڭ قالتاسىن قاعىپ دانىككەندەردىڭ ءدال وسى كۇزدىڭ العاشقى ايىندا ايلارى وڭىنان تۋادى ەكەن.

ءسوزىمنىڭ ايعاعى رەتىندە بىرەر كۇندە قوڭىراۋ شالعان تانىسىمنىڭ جانايقايى دالەل بولا الادى. جۇمىس بابىمەن الماتىدان استاناعا قونىس اۋدارعان ەرلى-زايىپتى اسىلجانوۆتار كەلە سالا جارناما گازەتىن الىپ، پاتەر ىزدەي باستايدى. ولاردىڭ دا ىزدەگەندەرى الدىنان كەزدەسە كەتەدى. ..

جىلۋ ماۋسىمىنىڭ باستالاتىن جانە ستۋدەنتتەر مەن جۇمىسشىلاردىڭ استاناعا اعىلاتىنىن ەسكەرگەن اككىلەر جالعا بەرىلەتىن پاتەرلەردى قوجايىندارىنان قولجەتىمدى باعاعا السا دا، ۇستىنە ەكى ەسەلەپ ولاردى قايتا تاپسىرادى. سوندىقتان بولار، جارناما گازەتتەرىنىڭ بارىندە دەرلىك ءبىر بولمەلى پاتەردىڭ قۇنى ورتا ەسەپپەن 70 مىڭ تەڭگەنى كورسەتسە،  ەكى بولمەلى پاتەر 100 مىڭنان كەم تۇسپەيدى. جاس وتباسى ءۇشىن بۇل ارينە، قالتاعا اۋىر سالماق. دەگەنمەن ءبىر اپتاعا جۋىق پاتەر ىزدەگەن اسىلجانوۆتار ءبىر بولمەلى پاتەردى كوممۋنالدىق قىزمەتىن قوسا ەسەپتەگەندە 45 مىڭ تەڭگەگە وتكىزەمىن دەگەن حابارلاندىرۋدى وقيدى.

اتالمىش حابارلاندىرۋدا كورسەتىلگەن ۇيالى تەلەفون نومىرىنە حابارلاسادى. تەلەفون تۇتقاسىن كوتەرگەن ايەل ىلتيپاتپەن جاۋاپ بەرىپ، تەز ارادا رەسەيگە كوشەتىن بولعاندىقتان پاتەرىن ارزان باعاعا تاپسىرىپ جاتقانىن ايتادى. ءسويتىپ، پاتەر جالداۋشىلار سول كۇنى-اق ايەل ايتقان مەكەن-جايعا بارادى. بەس قاباتتى تۇرعىن ءۇيدىڭ ءبىرىنشى قاباتىندا ورنالاسقان ەكى بولمەلى پاتەر ەكەن. ءبىر بولمەسىنىڭ ەسىگىن قۇلىپتاپ، جالعا تەك ءبىر بولمەنى عانا بەرەتىندىگىن ايتىپتى. سول ۋاقىت ارالىعىندا ەسىكتىڭ قوڭىراۋى سوعىلادى. كەلگەندەر دە ولار سەكىلدى  كەزەكتى پاتەردى جالعا الۋشىلار ەكەن. كىشكەنتاي ءسابيى بار جاستار دا پاتەردى ۇناتادى. كەڭ، تازا، باعاسى دا قول جەتىمدى پاتەرگە قىزىققاندارىن ايتادى. «تەز ارادا ءبىز پاتەردى الماقشى بولىپ، كۇيەۋىمىزبەن كەلىسكەلى تۇرعانبىز. سول كەزدە پاتەردىڭ قوجايىنى سىزدەردەن كەيىن كەلگەن جاستار پاتەردى الماقشى بولدى، جارتى سوماسىن قالدىردى، سوندىقتان ايىپ ەتپەڭىزدەر»  دەگەن ايەلدىڭ ءسوزى كوڭىلىمىزدى قۇلازىتىپ جىبەردى. ءسويتىپ سىرتقا شىعىپ نە ىستەرىمىزدى بىلمەي تۇرعاندا جاڭاعى ايەل ۇيالى تەلەفونىمىزعا تاعى حابارلاستى» دەپ ايگەرىم  ەسكە الادى.

ونىڭ بايانداۋىنشا،  ايەل پاتەردى جاستاردىڭ قىمباتسىنىپ اقشالارىن قايتارىپ العاندىقتارىن ايتىپ، اسىلجانوۆتاردى قايتا ورالىپ، پاتەردى الۋلارى ءۇشىن الدىن-الا اقى (زاداتوك) تاستاۋ كەرەكتىگىن ايتادى. ءسويتىپ، ەكەۋى جاڭاعى ۇيگە قايتىپ كەلەدى.

ايەل ءبىر ايلىق پاتەر اقىسىنىڭ ءبىر بولىگىن قالدىرۋلارىن سۇرايدى. بۇلار ايەلدىڭ سۇراعان اقىسىن بەرەدى. ودان قۇجات سۇراعاندا جول ءجۇرۋ بيلەتتەرىن الۋ ءۇشىن بەرىپ جىبەرگەندىگىن ايتادى. جاس وتباسىنىڭ تەك ءبىر اپتادان كەيىن عانا كوشىپ كەلە الاتىندىقتارىن ايتادى. ونىڭ سەبەبىن جۇگىن تاسىمالداپ اكەتەتىن كولىكتىڭ تەك ءبىر اپتادان كەيىن عانا كەلەتىندىگىن تۇسىندىرەدى. ارادا ءبىر اپتا ءوتىپ ايگەرىم قوڭىراۋ شالسا، پاتەردى جالعا بەرەم دەگەن ايەلدىڭ ۇيالى تەلەفونى ءسوندىرۋلى. ءسويتىپ كەشكە وزدەرى بولعان مەكەن-جايعا كەلەدى.

پاتەر ەسىگىن قانشا قاقسا دا ەشكىم اشپايدى. ءسويتىپ تۇرعاندا كورشىسىنىڭ بىرەۋى ءبىر كۇننىڭ وزىندە بىرنەشە ادامنىڭ وسىلايشا كەلىپ كەتكەندىكتەرىن ايتادى. ال پاتەر يەسىنىڭ كىم ەكەنىن، وندا كىمدەر تۇراتىندىعىنان ەشقايسىنىنىڭ حابارى جوق ەكەندىگىن جەتكىزەدى. الدانعان جاستار جاڭاعى ءۇي قارايتىن پيك-كە بارادى. ءۇي كىمنىڭ اتىنا جازىلعاندىعىن انىقتاپ، پاتەر يەسىنە قوڭىراۋ شالادى. تەلەفون تۇتقاسىن العان پاتەر قوجايىنى: «سىزدەر ءبىرىنشى ادام ەمەسسىزدەر ماعان حابارلاسىپ تۇرعان. ءتىپتى سانىنان جاڭىلدىم. مەن پاتەرىمدى تاۋلىكتىك ۋاقىتقا وتكىزەمىن. سىزدەرگە كومەكتەسە المايمىن» دەپ ماسەلەگە نەمقۇرايلى قاراپ، تەلەفوندى تاستاي سالادى. پوليتسياعا حابارلاسقان جاپا شەككەندەر ول جاقتان دا ماردىمدى ارەكەت كورمەيدى. ءبىر ساعاتتان اسىپ ارەڭ دەگەندە جەتكەن پوليتسيا قىزمەتكەرلەرى ەش كومەكتەسە المايتىندىقتارىن ايتادى. ولار ادەتتەگى وقيعا سەكىلدى سالعىرتتىق تانىتۋدان ءارى اسا الماعان.

سونىمەن، ناعىز «ءىس ءبىتتى، قۋ كەتتى» دەگەنننىڭ كەبىن كيىپ، اقشاسىنان ايرىلعان جاس وتباسى سان سوعىپ قالا بەرەدى. ولار ءبىر عانا وتباسى بولسا عوي. بىرنەشە ادام، ءتىپتى توپ-توبىمەن ايدىڭ-كۇننىڭ امانىندا تىرنەكتەپ جيناعان ناپاقاسىن قاس قاعىم ساتتە جوعالتىپ وتىر. الداپ سوققان الاياقتار بولسا، ەش جازاسىز ءالى تايراڭداپ ءجۇر. ال، وعان توسقاۋىل بولىپ، الدانىپ جاپا شەككەندەردى مۇسىركەپ جاتقان پوليتسيا جوق. نە ىستەمەك كەرەك؟!

«اباي-اقپارات»