الماتى. 25 قازان. قازتاگ - جاڭا نومەرى سارسەنبى كۇنى ساۋداعا تۇسەتىن «مك ۆ كازاحستانە» گازەتىنىڭ رەداكتور ورىنباسارى ۆاديم بورەيكو، قازاقستانعا ەكونوميكالىق جانە ساياسي ماسەلەلەر جونىندە كەڭەسشىلىككە شاقىرىلعان توني بلەر قازاقشا ءبىلۋى كەرەك پا، دەگەن «بۇزىق» سۇراق قويادى.

«ەگەر انتون چارلزوۆيچ كەڭەسشى بولۋعا كەلىسسە (الدە كەلىسىپ قويسا) - دەمەك ول مەملەكەتتىك قىزمەتكەر. سوندىقتان ول مەملەكەتتىك تىلدە سويلەۋى ءتيىس. ول تۋرالى شەنەۋنىكتەردى - تەك ولاردى ەمەس، - تاۋەلسىزدىكتىڭ بارلىق 20 جىلىندا، اسىرەسە سوڭعى جىلدارى ەرەكشە قىسىممەن كوندىرگىسى كەلۋدە. ول قىسپاقتان ءالى ەلدى تاستاپ كەتپەگەندەر بار كۇشىن قازاق ءتىلىن تەزدەتىپ ۇيرەنۋ ادىستەرىن (ول ءالى جوق جانە ول تۋرالى اڭگىمە بولەك)تابۋعا سالۋدا.

ماعان قىزىعى: بلەردىڭ الدىندا قازاق ءتىلىن ۇيرەنۋ كەرەك دەگەن شارت قويدى ما ەكەن؟ الدە وعان جەڭىلدىك قاراستىرا ما ەكەن؟ بىراق، كەيدە مەن ەرتەك ايتۋدى اۋەس قىلعانىممەن، ەرىكسىز رەاليست بولعاندىقتان، مويىنداۋعا ءماجبۇرمىن: بەردى مەملەكەتتىك ءتىلدى بىلمەيسىڭ دەپ تەپكىگە الۋ ءۇشىن شاعىرعان جوق. جانە ساياساتكەر نۇرلان ەرىمبەتوۆ ايتقانداي، تەك قانا حالىقارالىق پيار ءۇشىن دە ەمەس. ا ءبىر كەزدە، كابينەتكە شاقىرىپ الىپ: «بىزگە دەموكراتيا ءۇشىن ەكى قويىپ جۇرگەندەر كىم؟»، - دەپ ايتۋ ءۇشىن، - دەپ جازادى ۆ. بورەيكو.

الماتى. 25 قازان. قازتاگ - جاڭا نومەرى سارسەنبى كۇنى ساۋداعا تۇسەتىن «مك ۆ كازاحستانە» گازەتىنىڭ رەداكتور ورىنباسارى ۆاديم بورەيكو، قازاقستانعا ەكونوميكالىق جانە ساياسي ماسەلەلەر جونىندە كەڭەسشىلىككە شاقىرىلعان توني بلەر قازاقشا ءبىلۋى كەرەك پا، دەگەن «بۇزىق» سۇراق قويادى.

«ەگەر انتون چارلزوۆيچ كەڭەسشى بولۋعا كەلىسسە (الدە كەلىسىپ قويسا) - دەمەك ول مەملەكەتتىك قىزمەتكەر. سوندىقتان ول مەملەكەتتىك تىلدە سويلەۋى ءتيىس. ول تۋرالى شەنەۋنىكتەردى - تەك ولاردى ەمەس، - تاۋەلسىزدىكتىڭ بارلىق 20 جىلىندا، اسىرەسە سوڭعى جىلدارى ەرەكشە قىسىممەن كوندىرگىسى كەلۋدە. ول قىسپاقتان ءالى ەلدى تاستاپ كەتپەگەندەر بار كۇشىن قازاق ءتىلىن تەزدەتىپ ۇيرەنۋ ادىستەرىن (ول ءالى جوق جانە ول تۋرالى اڭگىمە بولەك)تابۋعا سالۋدا.

ماعان قىزىعى: بلەردىڭ الدىندا قازاق ءتىلىن ۇيرەنۋ كەرەك دەگەن شارت قويدى ما ەكەن؟ الدە وعان جەڭىلدىك قاراستىرا ما ەكەن؟ بىراق، كەيدە مەن ەرتەك ايتۋدى اۋەس قىلعانىممەن، ەرىكسىز رەاليست بولعاندىقتان، مويىنداۋعا ءماجبۇرمىن: بەردى مەملەكەتتىك ءتىلدى بىلمەيسىڭ دەپ تەپكىگە الۋ ءۇشىن شاعىرعان جوق. جانە ساياساتكەر نۇرلان ەرىمبەتوۆ ايتقانداي، تەك قانا حالىقارالىق پيار ءۇشىن دە ەمەس. ا ءبىر كەزدە، كابينەتكە شاقىرىپ الىپ: «بىزگە دەموكراتيا ءۇشىن ەكى قويىپ جۇرگەندەر كىم؟»، - دەپ ايتۋ ءۇشىن، - دەپ جازادى ۆ. بورەيكو.

«قاسىرەتتى ساۋدالاۋ» اتتى ماقالاسىندا «مك ۆ كازاحستانە» اپتالىعىنىڭ ءتىلشىسىس تاتيانا كۋان «ادام ولىمىنەن كىمدەر پايدا تابۋدا جانە جاقىنىڭدى و دۇنيەگە اتتاندىرۋ قانشا تۇرادى؟»، - دەپ سۇرايدى. ماسەلە، رەداكتسياعا الماتىلىق كۋزنەتسوۆتار وتباسى جۇگىندى. بيىلعى شىلدەدە ولار قايعىلى قاسىرەتكە شالدىعىپ، ءتورت جاسار بالالارى قايتىس بولىپتى. ونى جەرلەۋمەن بالانىڭ اجەسى تاتيانا ۆالەرەۆنا اينالىسىپتى. الماتىنىڭ ورتالىق زيراتحاناسىنىڭ كاسساسىنىڭ الدىندا جەرلەۋ راسىمدىك قىزمەتى ءۇشىن اقى تولەپ تۇرىپ، كوزى جاسقا تولى ايەل، كوپ جىلدىق قارجىگەر دەگەن ءوتىلى بار ونى، اقشادان «قاعىپ» جىبەرمەكشى دەگەن كۇدىك تۋىندايدى...

«ۆاگوننىە سپورى - پوسلەدنەە دەلو» ماقالاسىندا باسىلىم جەڭىستىڭ مەرەيلى جىلى مايدانگەر يۆان سولداتوۆتى  پولكتاس مايدانگەرىمەن كەزدەسۋگە اپارعان ايەلىنەن شەنەۋنىكتەر تەمىر جولمەن تەگىن جۇرگەنى ءۇشىن اقى الماقشى بولىپ جاتقانى تۋرالى ايتىلادى.

«ۇكىمەت مەملكەت باسشىسىنا بەكىتۋگە جاڭا اسكەري دوكترينانى ەنگىزدى - دەپ جازادى اپتالىقتىڭ ساراپشىسى ساعيت وسپانوۆ «دۋالدان باستاپ تۇسكى اسقا دەيىن رەفورما» دەگەن ماقالاسىندا. - بۇرىنعى دوكترينادا «ەكونوميكالىق جانە ساياسي تۇراقتىلىققا قاۋىپ توندىرەرلىك ۇيىمداسقان قىلمىس» دەگەن قاۋىپ-قاتەر كورسەتىلگەندى. جاڭا رەداكتسيادان ونى الىپ تاستاپتى. ۇيىمداسقان قىلمىس -  دالىرەك ايتساق، جەمقورلىق - ۇلتتىق قاۋىپسىزىدككە تونەتەىن نەگىزگى قاتەرلەردىڭ ءبىرى. ول مەملەكەتتىك ساتىپ الۋلار تيىمسىزدىگى جاعدايىندا قورعانىس ساپاسىن تىكەلەي تومەندەتە الادى. ول قوعامداعى الەۋمەتتىك قايشىلىقتاردى تەرەڭدەتىپ، قورعانىستى جاناما تۇردە دە تومەندەتە الادى»، دەپ جازادى.

تانىمال جازۋشى قازبەك يسماگيلوۆ باسپادان «بىۆشي مەنت» اتتى - زامانبەك نۇرقادىلوۆ پەن التىنبەك سارسەنباەۆتىڭ ولتىرىلۋىنە قاتىستى جاڭا ساياسي دەتەكتيۆ باسىپ شىعارماقشى. جانە وسى تۋرالى اپتالىققا ينتەرۆيۋ بەرىپ، ءبىر ساباق بولارلىق وقيعانى ايتىپتى.

«كوررۋپتسيا»(«جەمقورلىق») اڭگىمەسى ناقتى وقيعاعا نەگىزدەلگەن. ءبىر ەر ازامات ۇكىمەت ءۇيىنىڭ الدىنداعى وتكەلگە «كوپ تىلدەردى بىلەتىن باستاۋشى جەمقور كەز كەلگەن ۇسىنىستاردى قارايدى. باعاسى - ارزان. تەلەفون شالىڭىزدار، مىرزالار!» دەگەن حابارلاندىرۋ ءىلىپ قويادى. ءبىر كەزدە وعان بىرەۋ: «ا ءسىز وتاندى ساتا الاسىز با؟» دەپ تەلەفون شالىپتى. جەمقور باعاسىن ارتتىرماق بولىپ، «و نە دەگەنىڭىز، ارينە، جوق...» دەپ سىزدانىپتى. بۇل رەتتە جەلىنىڭ ار جاعىنداعى داۋىس وزەۋرەپ: «مەن جاقسى تولەيمىن» دەپتى. ساۋداگەر بولسا، ءوزىن سىپايى ەتىپ كورسەتۋدى جالعاستىرىپتى. ناتيجەسىندە انا جاقتاعى شارشاپ كەتىپ: «سەن ەسۋاسسىڭ»، - دەپ تەلەفوندى ىلە سالىپتى. ال جەمقور بولسا، «دەگەنمەن مەن بەكەر تىراشتاندىم» دەگەن ەكەن. شىن مانىسىندە، بارلىعى دا ساتىلىپ كەتكەندىگىنەن تىم كوڭىلسىزبىن. بىراق مەن كەز كەلگەن جاعدايدا كوڭىلىمدى تۇسىرمەۋگە تىرىسامىن».

اپتالىقتىڭ ساياسي شولۋشىسى دوسىم ساتپاەۆ بولسا، «كوشەدەگى پاقىردى، پاتشا بول دەپ شاقىردى» دەگەن ماقالاسىندا «ءبىزدىڭ مەملەكەت ءۇشىن ورتاشا كلاسستىڭ مەنشىكتى سالماعىن ارتتىرۋ قاجەت. ولار تىم كەدەيلەرگە جانە تىم بايلارعا قاراعاندا مەملەكەتكە دە جانە جەكە الەۋمەتتىك ميسسياسىنا دا جاۋاپكەرشىلىكپەن قارايدى. قوعامنىڭ اۋقىمدى «مارگينالدى» ىرگەتاسقا نەگىزدەلگەن، توبەسىندە ات توبەلىندەي الىپساتارلار تۇرعان پيراميدالىق قۇرىلىمى - ول اقىرى كۇيرەۋگە سوقتىرار قۇرىلىم، سەبەبى بايلار مەن كەدەيلەر الدەقاشان ءار ءتۇرلى ولشەمدە ءومىر سۇرەدى»، - دەپ جازادى.

سونداي-اق اپتالاقتان سىزدەر نەلىكتەن قازاقستاندىق مەكتەپ وسىنشاما قۇلدىراعانىن، ءبىزدىڭ ەر ازاماتتار ىرىكتەۋلى بەلسىزدىككە ۇشىراعانىن; نەلىكتەن فوتوگراف ناتايا ساركيسون تسيليۋليتتەرى بار مودەلدەرگە اقشا تولەۋگە دايىن ەكەندىگىن جانە باسقا تولىپ جاتقان قىزىقتى اقپاراتتاردى رەسەي جانە الىس شەتەلدەردەن وقي الاسىزدار.

اپتالىقتاعى ماقالالاردى www.mk.kz سايتىنان بۇگىن دە وقۋعا بولادى.