ءازىربايجان جاستارى: 30 جىل كۇتتىك. شىدامىمىز تاۋسىلدى
وتكەن جەكسەنبىدە ءازىربايجان مەن ارمەنيا اراسىنداعى شيەلەنىس قايتا ۋشىقتى. ءازىربايجاننىڭ توۆۋز اۋدانى مەن ارمەنيانىڭ تاۆۋش وبلىسى شەكارالاساتىن جەردە قارۋلى قاقتىعىس بولدى. ەكى جاقتان دا اسكەريلار قازا تاپتى. باكۋ اقپاراتىنا سايكەس، 11 ازىربايجاندىق اسكەر قازا تاپقان. ولاردىڭ اراسىندا گەنەرال-مايور پولاد حاشيموۆ تا بار.
ارمەنيا تارابى ءتورت سارباز قايتىس بولىپ، ونى جارالانعانىن مالىمدەدى. اپتاعا جۋىق ۋاقىت وتسە دە، تاراپتار اراسىنداعى قاقتىعىس ءالى باسىلعان جوق.
بۇگىن ءازىربايجان قورعانىس مينيسترلىگىنىڭ ءباسپاسوز حاتشىسى ۆاگيف دارگياحلى ارمەنيانىڭ اتوم ەلەكتر ستانتسياسىن زىمىرانمەن اتقىلايمىز دەپ سەس كورسەتتى.
«ارمەنيا تارابى ءبىزدىڭ ارميادا جاڭا زىمىران جۇيەلەرى بار ەكەنىن ۇمىتپاۋى ءتيىس، ەگەر مەتسامور اتوم ەلەكتر ستانتسياسىن اتقىلاساق، ارمەنيا ءۇشىن ۇلكەن اپات بولادى»، - دەدى دارگياحلى.
15 شىلدەدە تاڭەرتەڭ ازەربايجان بيلىگى ارمەنيانىڭ تاعى ءبىر اسكەري نىسانىنىڭ كوزىن جويعانىن حابارلادى.
ال ارمەنيانىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى 14 شىلدەدەن 15 شىلدەگە قاراعان ءتۇنى ەكى ەلدىڭ شەكاراسىندا ارتيللەريا قولدانىلماعانىن حابارلادى.
ارمەنيا قورعانىس مينيسترلىگىنىڭ ءباسپاسوز حاتشىسى شۋشان ستەپانياننىڭ ايتۋىنشا، 14 شىلدەدە ارمەنيانىڭ قارۋلى كۇشتەرى ازەربايجاننىڭ ەكى قاشىقتان باسقارىلاتىن ۇشاعىن اتىپ تۇسىرگەن.
وسىعان دەيىن تۇركيا پرەزيدەنتى رەجەپ تايىپ ەردوعان ءازىربايجاندى قولدايتىنىن ايتىپ، ارمەنيانى ايىپتاپ سويلەگەن.
«ارمەنيانىڭ سوڭعى شابۋىلدارى ەكى ەلدىڭ مەملەكەتتىك شەكاراسىندا ارمەنيانىڭ اۋىر قارۋ قولدانۋىمەن بولدى. ياعني، بۇل شەكارانى نەمەسە قاقتىعىستاردى بۇزۋ ارەكەتى ەمەس، ازىربايجانعا قارسى قاساقانا اشىق اگرەسسيا»،- دەگەن بولاتىن ەردوعان.
ارتىنان ىلە-شالا تۇركيانىڭ قورعانىس ءمينيسترى حۋلۋسياكار دا مالىمدەمە جاساپ، تۇركيا ارمياسى ءازىربايجاندى قولدايتىنىن ايتقان.
«ءبىز ارميان تاراپىنىڭ شابۋىلدارىن قاتاڭ ايىپتايمىز. ءازىربايجاننىڭ قاسىرەتى ءبىزدىڭ دە قاسىرەتىمىز. ءبىز باۋىرلاس حالقىمىزعا تەرەڭ قايعىرىپ، قازا بولعانداردىڭ وتباسى مەن جاقىندارىنا كوڭىل ايتامىز. تۇركيا مەن ونىڭ اسكەرى ءازىربايجان جەرلەرىنىڭ ءبىر بولىگىن، سونىڭ ىشىندە تاۋلى قاراباقتى باسىپ العان ارمەنيانىڭ اگرەسسياسىنا قارسى كۇرەستە ازىربايجانعا قولداۋ كورسەتۋگە دايىن»، - دەگەن مينيستر.
ءازىربايجاننىڭ «جاس رەفورماتورلار» قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ توراعاسى فاريد شاحبازلى (Farid Shahbazli) مىرزا اتالعان ماسەلەگە قاتىستى پىكىر بىلدىرگەن بولاتىن.
حالىقارالىق قاۋىمداستىق ارمەنيانىڭ اگرەسسيالىق ساياساتىن ايىپتاۋى كەرەك!
فاريد شاحبازلى:
- 12 شىلدەدە ارمەنيانىڭ قارۋلى كۇشتەرى اتىستى توقتاتۋ رەجيمىن ورەسكەل بۇزىپ، ارتيللەريامەن ءازىربايجان-ارمەنيا مەملەكەتتىك شەكاراسىنىڭ توۆۋز باعىتىندا ءازىربايجان قارۋلى كۇشتەرىنىڭ پوزيتسيالارىنا وق جاۋدىردى. ارينە، ءازىربايجان قارۋلى كۇشتەرىنىڭ قايتارعان قارسى شابۋىلدارىنىڭ ناتيجەسىندە تويتارىس بەرىلدى.
ارمەنيانىڭ ازىربايجانعا جاساعان اگرەسسياسى مەن ەكى ەل شەكاراسىندا 30 جىلدان بەرى جالعاسىپ كەلە جاتقان ارانداتۋشىلىقتار، بۇۇ-نىڭ قارارلارىنان باسقا، ارمەنيا مۇشە بولىپ تابىلاتىن اسكەري-ساياسي ۇيىمداردىڭ قۇقىقتىق قۇجاتتارىنا قايشى كەلەدى. وسىنداي اسكەري اۆانتيۋرالار ارقىلى رەسمي ەرەۆان ارميان-ءازىربايجان قاقتىعىسىنا اسكەري-ساياسي ۇيىمداردى تارتۋعا تىرىسادى.
ەلدەگى COVID-19-دىڭ كەڭ تارالۋى اياسىندا، ودان دا اۋىر الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق پروبلەمالار اياسىندا شيەلەنىستىڭ وسۋىنە جاعداي جاسايدى جانە نازاردى ىشكى پروبلەمالاردان الشاقتاتادى.
بۇل فاكت جانە ارمەنيانىڭ اتىستى توقتاتۋ ەرەجەسىن ۇنەمى بۇزۋى وسى ەلدىڭ ساياسي ەليتاسىنىڭ بۇۇ باس حاتشىسىنىڭ كوروناۆيرۋسقا بايلانىستى جاھاندىق اتىستى توقتاتۋ تۋرالى باستاماسىن قولداۋى ەكىجۇزدىلىكتەن باسقا ەشتەڭە ەمەس ەكەنىن تاعى دا دالەلدەيدى. سوندىقتان حالىقارالىق قاۋىمداستىق ارمەنيانىڭ ازىربايجانعا قارسى اگرەسسيالىق ساياساتىن جانە شەكاراداعى ارانداتۋشىلىق ارەكەتتەردى قاتاڭ ايىپتاۋى كەرەك دەپ سانايمىن.
كەشەلى بەرى ونداعان مىڭ ادام بۇكىل ەلدە ءازىربايجان ارمياسىنا قولداۋ كورسەتۋ ءۇشىن ميتينگىلەر وتكىزە باستادى. ءبىزدىڭ مەملەكەتىمىز بەن حالقىمىز ءازىربايجان تەرريتوريالارىن مەرزىمىنەن بۇرىن باسىپ الۋدى تالاپ ەتەدى. ءبىز پروبلەمانى بەيبىت جولمەن شەشۋدى 30 جىلعا جۋىق ۋاقىت كۇتتىك. حالىقارالىق قۇقىقتى بۇزعىمىز كەلمەيدى. بىراق شىدامىمىز تاۋسىلدى. ءازىربايجان ارمياسى - ايماقتاعى جانە الەمدەگى ەڭ كۇشتى ارميالاردىڭ ءبىرى. ءبىزدىڭ حالقىمىز قاراباحقا ەشقانداي جەڭىلدىك جاسامايدى. ەگەر ماسەلە قىسقا مەرزىمدە بەيبىت جولمەن شەشىلمەسە، ازەربايجان ءوز جەرلەرىن كۇشپەن بوساتۋعا بەل بۋادى.
وزدەرىڭىز بىلەسىزدەر، بۇۇ جارعىسىن جانە حالىقارالىق قۇقىقتىڭ باسقا مىندەتتەمەلەرىن ورەسكەل تۇردە بۇزعان ارمەنيا ازىربايجانعا قارسى اسكەري اگرەسسيا جاساپ، ءازىربايجاننىڭ تاۋلى قاراباح ايماعىن جانە وعان ىرگەلەس جاتقان جەتى ايماقتى باسىپ الدى. بۇۇ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ 822, 853, 874 جانە 884 قارارلارى ارميان اسكەرلەرىنىڭ ءازىربايجاننىڭ باسىپ الىنعان جەرلەرىنەن تولىعىمەن جانە داۋسىز شىعارىلۋىن تالاپ ەتەتىنىنە قاراماستان، ارميان جاعى قاقتىعىس ايماعىندا دا، ءازىربايجاننىڭ باسقا دا باعىتتارىندا اتىستى توقتاتۋ رەجيمىن ۇنەمى بۇزىپ كەلەدى.
ارمەنيانىڭ شەكارادا جاساعان ارانداتۋى، ناتيجەسىندە ءازىربايجان ارمياسىنىڭ اسكەري قىزمەتكەرى قازا بولدى. بۇل رەسمي ەرەۆاننىڭ ارمەنيا-ءازىربايجان قاقتىعىسىن كەلىسسوزدەر ارقىلى رەتتەۋگە بەيتاراپ ەكەندىگىنىڭ تاعى ءبىر دالەلى.
قازاقستاننىڭ ۇستانىمى:
قازاقستان رەسۋبليكاسى ءوزىنىڭ سىرتقى ساياساتىندا كوپۆەكتورلى باعىت پەن بىتىمگەرلىك پوزيتسيانى ۇستاناتىنداعى ءمالىم. وسىعان سايكەس قر ءسىم اتالعان داۋعا قاتىستى ارنايى مالىمدەمە جاريالاپ، «قاقتىعىستى شەشۋدىڭ بەيبىت جولدارىن ىزدەۋگە بارىنشا جاردەمدەسۋگە دايىن» ەكەندىگىن مالىمدەدى.
قازاقستان رەسپۋبليكاسى ادام ولىمىنە اكەلىپ سوققان ازەربايجان-ارمەنيا شەكاراسىندا بولعان قارۋلى قاقتىعىسقا الاڭداۋشىلىق بىلدىرەدى.
دوستاس ازەربايجان رەسپۋبليكاسى مەن ارمەنيا رەسپۋبليكاسىن داۋلى ماسەلەلەردى شەشۋدە ۇستامدىلىق تانىتۋعا جانە كۇش قۇرالدارىن پايدالانۋدان باس تارتۋعا شاقىرامىز.
COVID-19 پاندەمياسى مەن الەمدەگى الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق جاعدايدىڭ ناشارلاۋى اياسىندا قاقتىعىستىڭ ودان ءارى ءورشۋى كۇتپەگەن تەرىس سالدارعا اكەلۋى مۇمكىن.
بەيبىتشىلىك پەن كەلىسىمگە، ەڭ الدىمەن، ەكىجاقتى فورماتتا تەز ارادا قول جەتكىزەتىنىنە ءۇمىت ارتامىز. حالىقارالىق ۇيىمدار شەڭبەرىندە، بۇۇ، ەقىۇ، تمد، اوسشك الاڭدارىدا قاقتىعىستى شەشۋدىڭ بەيبىت جولدارىن ىزدەۋگە بارىنشا جاردەمدەسۋگە دايىنبىز.
Abai.kz