بەيسەنبى, 28 ناۋرىز 2024
46 - ءسوز 4976 16 پىكىر 7 تامىز, 2020 ساعات 15:54

الەۋمەتتىك تەڭسىزدىكتى شەشپەي، ساياسي رەفورما جاساۋ مۇمكىن ەمەس...

بىزگە دەموكراتيا قاجەت. ول ءۇشىن، ەلىمىزدە ساياسي رەفورمالار وتكىزۋ قاجەت.
دەگەنمەن، ەلىمىزدى رەفورماتسيا جاساۋدىڭ تاعى ءبىر، ەڭ نەگىزگى، اسپەكتىسى بار.
ول الەۋمەتتىك تەڭدىك. انىعىراق ايتساق، سول تەڭدىكتىڭ ءبىزدىڭ ەلدە تاپشىلىعى.

ءبىزدىڭ مەملەكەتتىڭ ۇلكەن پارادوكسى بار. ونى "قازاقستاندىق الەۋمەتتىك پارادوكس" دەپ ايتسا دا بولادى. ءبىزدىڭ مەملەكەت باي، حالىق كەدەي. ياعني، مەملەكەتىمىزدىڭ جەر استى، ءۇستى بايلىعىنىڭ باسىم كوپشىلىگى "ات توبەلىندەي" توپتىڭ قولىندا شوعىرلانعان.

حالىقتىڭ باسىم كوپشىلىگى "تاقىر كەدەي", پاندەميادان كەيىن، ولار ء"سىڭىر كەدەيلەردىڭ" قاتارىنا قوسىلاتىن بولادى. مىنە، وسى الەۋمەتتىك تەڭسىزدىك ماسەلەسىن شەشپەي، ءبىزدىڭ ەلدە ساياسي رەفورما، الەۋمەتتىك ترانسفورماتسيا جاساۋ مۇمكىن ەمەس. ويتكەنى، كەدەي ادامدار دەموكراتيانىڭ قۇندىلىقتارىن قاجەت ەتپەيدى. سوندىقتان، ەلىمىزدە الەۋمەتتىك تەڭدىك ماسەلەلەرىن شۇعىل جانە تۇبەگەيلى شەشۋ وتە ماڭىزدى.

ول دەگەنىمىز نە؟

ەڭ ءبىرىنشى، قالا مەن اۋىلدىڭ اراسىنداعى ينفراقۇرىلىمدىق تەڭسىزدىكتى جويۋ، ازاماتتارعا ساپالى، تەرەڭ ءبىلىم بەرۋ، جوعارى ءبىلىمى جوق ازاماتتارعا كۆاليتسيكاتسياسى جوعارى جۇمىسشى ماماندىعىن يگەرۋگە جول اشۋ، مەملەكەتتىڭ الەۋمەتتىك باعىتىن ارتتىرۋ.

تەك قانا مەملەكەتتىڭ قولىنان بۇل ماسەلەنى وڭدى، كەشەندى شەشۋ كەلمەيدى، ءىرى بيزنەس، ورتا بيزنەس وكىلدەرى ءوز پەرسونالىنىڭ الەۋمەتتىك ستاندارتتارىن وسىرۋگە قۇلقىلى بولۋلارى كەرەك.

مەملەكەتتىڭ تۇراقتىلىعى الەۋمەتتىك تەڭدىك، ادىلەتتىلىك بارلىق دەڭگەيدە ورناعاندا پايدا بولادى. الەۋمەتتىك تەڭدىكتىڭ "سكانديناۆتىق مودەلى" دەگەنىمىز وسى. بىزگە وسى مودەلگە تالپىنۋ كەرەك.

مەملەكەت، ءىرى بيزنەس، ورتا جانە كىشى بيزنەس، حالىق قول ۇستاسىپ وسى باعىتقا تالپىنعاندا عانا ءبىز تۇپكى ماقساتقا جەتەمىز. ەلىمىز اۋىر، قىم-قيعاشى مول، كۇردەلى پروتسەسستەردىڭ الدىندا تۇر. اباي ايتپاقشى، "بايدا مەيىر، كەدەيدە پەيىل دە جوق" بولسا، مەملەكەتىمىزدىڭ جاعدايى مۇشكىل بولۋى ىقتيمال.

بارشامىزعا تەرەڭ ويلاناتىن كەز كەلدى. ەلىمىزدىڭ بولاشاعى بارشامىزدىڭ قولىمىزدا.

ەرلان سايروۆتىڭ جازباسى

Abai.kz

16 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

العىس ايتۋ كۇنى

العىس ايتۋ كۇنى جانە ونىڭ شىعۋ تاريحى

جومارتبەك نۇرمان 1562
الاشوردا

قوجانوۆ مەجەلەۋ ناۋقانىندا (جالعاسى)

بەيبىت قويشىباەۆ 2256
عيبىرات

قايسار رۋحتى عازيز جان

مۇحتار قۇل-مۇحاممەد 3530