ەرەسەكتەرگە ارنالعان ەسەپ
Abai.kz اقپاراتتىق پورتالى ماسەلە ەسەپتىڭ ەرەسەكتەرگە ارنالعان نۇسقاسىن ۇسىنادى. ومىردە بىلايدا ءجيى كەزدەسەتىن ماسەلە اتاۋلىنى ماتەماتيكاعا اينالدىرساق تومەندەگىدەي بولىپ شىعادى ەكەن. ەندەشە، باس قاتىرىپ كورەلىك.
1. ورالباي ابدىكارىموۆ باسقاراتىن «نۇر-وتان» پارتياسىنىڭ سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى كوميسسياسى مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ ىشىندەگى ەڭ جەمقور «ۇيىمداردىڭ» رەيتينگىسىن جاساپ شىقتى. سونىڭ ناتيجەسىندە كەدەن، سوت جانە قارجى پوليتسياسى العاشقى ءۇش ورىنعا يە بولدى. ەگەر، سوتتىڭ ەكىنشى ورىن الماعانى، ال كەدەننىڭ ءۇشىنشى ورىنعا يە بولماعانى انىق بولسا، مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ قايسىسى قانداي ورىن الدى؟
2. ۇننىڭ باعاسى قاڭتار ايىندا 30%-عا، ال اقپان ايىندا 20%-عا وسكەن. وسى ەكى ايدىڭ ىشىندە باعا قانشا پايىزعا ارتىپ وتىر؟
3. ءبىر كاسىپكەر اي بويى تاپقان پايداسىنىڭ 11%-ىن اۋدان اكىمىنە «وتكات» قىلىپ بەرەدى. وسىدان كەيىن ونىڭ قولىندا تەك 7120 ەۆرو قالادى. سوندا كاسىپكەردىڭ ايلىق تابىسى قانشا؟
4. وقو وبلىستىق ءبىلىم دەپارتامەنتىندەگى شەنەۋنىكتەردىڭ 14-ءى «د» رۋىنىڭ وكىلدەرى. ال سول دەپارتامەنتەگى «ق» رۋىنىڭ وكىلدەرى ولاردان 7 ادام ارتىق. دەپارتامەنتتەگى شەنەۋنىكتەردىڭ نەشە پايىزى «د» رۋىنىڭ وكىلدەرى؟
5. قورداباي شال سوعىمعا بايلاعان تايىنشاسىنان تازا 35 كگ ەت الادى. ول ەتتىڭ 65 پايىزى قۇدا-قۇداعيلارعا سىباعا رەتىندە كەتەدى. سوندا قۇدالاردىڭ ەنشىسىنە قانشا كگ ەت تيەسىلى؟
Abai.kz اقپاراتتىق پورتالى ماسەلە ەسەپتىڭ ەرەسەكتەرگە ارنالعان نۇسقاسىن ۇسىنادى. ومىردە بىلايدا ءجيى كەزدەسەتىن ماسەلە اتاۋلىنى ماتەماتيكاعا اينالدىرساق تومەندەگىدەي بولىپ شىعادى ەكەن. ەندەشە، باس قاتىرىپ كورەلىك.
1. ورالباي ابدىكارىموۆ باسقاراتىن «نۇر-وتان» پارتياسىنىڭ سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى كوميسسياسى مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ ىشىندەگى ەڭ جەمقور «ۇيىمداردىڭ» رەيتينگىسىن جاساپ شىقتى. سونىڭ ناتيجەسىندە كەدەن، سوت جانە قارجى پوليتسياسى العاشقى ءۇش ورىنعا يە بولدى. ەگەر، سوتتىڭ ەكىنشى ورىن الماعانى، ال كەدەننىڭ ءۇشىنشى ورىنعا يە بولماعانى انىق بولسا، مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ قايسىسى قانداي ورىن الدى؟
2. ۇننىڭ باعاسى قاڭتار ايىندا 30%-عا، ال اقپان ايىندا 20%-عا وسكەن. وسى ەكى ايدىڭ ىشىندە باعا قانشا پايىزعا ارتىپ وتىر؟
3. ءبىر كاسىپكەر اي بويى تاپقان پايداسىنىڭ 11%-ىن اۋدان اكىمىنە «وتكات» قىلىپ بەرەدى. وسىدان كەيىن ونىڭ قولىندا تەك 7120 ەۆرو قالادى. سوندا كاسىپكەردىڭ ايلىق تابىسى قانشا؟
4. وقو وبلىستىق ءبىلىم دەپارتامەنتىندەگى شەنەۋنىكتەردىڭ 14-ءى «د» رۋىنىڭ وكىلدەرى. ال سول دەپارتامەنتەگى «ق» رۋىنىڭ وكىلدەرى ولاردان 7 ادام ارتىق. دەپارتامەنتتەگى شەنەۋنىكتەردىڭ نەشە پايىزى «د» رۋىنىڭ وكىلدەرى؟
5. قورداباي شال سوعىمعا بايلاعان تايىنشاسىنان تازا 35 كگ ەت الادى. ول ەتتىڭ 65 پايىزى قۇدا-قۇداعيلارعا سىباعا رەتىندە كەتەدى. سوندا قۇدالاردىڭ ەنشىسىنە قانشا كگ ەت تيەسىلى؟
6. وبلىس اكىمى اپپاراتىنىڭ شتاتى 12 پايىزعا قىسقارعاننىڭ وزىندە 440 ادام قالىپتى. سوندا قىسقارتۋعا دەيىن وبلىس اكىمشىلىگىندە قانشا ادام جۇمىس ىستەگەن؟
7. «ك-بانك» ءوزىنىڭ سالىمشىلارىنا سالىمنىڭ جىلدىق ءوسىمىن 4%-عا ارتتىرماق. ەگەر قاراپايىم سالىمشى بانككە 1200 تەڭگە سالسا، ء بىر جىلدان كەيىن الاتىن قاراجاتىنىڭ سوماسىن قانشا بولادى؟
8. كاسىپكەر بەيسەنباي جۇمابايۇلى مەملەكەتتىك تاپسىرىس بويىنشا جاريالانعان كونكرۋستان ۇتىپ العان قارجىسىنىڭ 15 پايىزىن اكىمنىڭ ورىنباسارىنا اپارىپ بەرەدى ەكەن. وسى «مىندەتىنەن» قۇتىلعاننان كەيىن ونىڭ ەسەپشوتىندا 170 ميلليون تەڭگە قالادى. ەندەشە، وبلىس اكىمشىلىگى جاريالاعان تەندەردىڭ جالپى سوماسى قانشا بولعانى؟
9. وبلىستىق مادەنيەت باسقارماسى باستىعىنىڭ كوتتەدجىن تولىعىمەن سىرلاپ شىعۋ ءۇشىن بوياۋشى ساعيراعا 3 كۇن ۋاقىت كەرەك ەكەن. ءبىرىنشى كۇنى ساعيرا ءۇيدىڭ 56 پايىزىن، ەكىنشى كۇنى - 75 پايىزىن، ال ءۇشىنشى كۇنى قالعان 33 شارشى مەترىن سىرلاپ شىعادى. سوندا باستىقتىڭ كوتتەدجىنىڭ اۋدانى قانشا شارشى مەتر؟
10. ءورت ءسوندىرۋشى بەرىك، سالىق جيناۋشى مارات، پوليتسيا باستىعى بولات كاسىپكەر قازاقباي حالىقۇلىنىڭ فيرماسىنا سايكەسىنشە 3 كۇندە، 4 كۇندە، 5 كۇندە ءبىر رەت بارادى. ولار اتالعان فيرمادا دۇيسەنبى كۇنى كەزدەستى. نەشە كۇننەن كەيىن جانە اپتانىڭ قاي كۇنى ولار قازاقبايدىڭ فيرماسىندا قايتادان كەزدەسەتىن بولادى؟
11. ۇكىمەت ۇسىنعان زاڭ جوباسىن 4 اۋدارماشى 32 ساعاتتا اۋدارىپ بىتەدى ەكەن. ەگەر اۋدارماشىلاردىڭ سانى ەكى ەسە كەميتىن بولسا، زاڭ جوباسىن اۋدارۋعا قانشا ۋاقىت قاجەت بولادى؟
12. مەكەمە باستىعى قىزىنىڭ تويىنا قىزمەتكەرلەر قىمبات سىيلىق الىپ بەرەتىن بولىپتى. ەگەر ءار قىزمەتكەر جالاقىسىنان 75 دوللاردان بەرسە، بارلىق شىعىنعا 440 دوللار جەتپەيدى، ەگەر ارقايسىسى 80 دوللاردان وتكىزسە، وندا 440 دوللار ارتىلىپ قالعان بولار ەدى. سىيلىققا قانشا قىزمەتكەر اقشا قوسادى؟
13. اۋدان اكىمى ۇلدارىنا 700 م2 جەردى مۇراعا قالدىرماق. ەگەر اكىمنىڭ كىشى ۇلىنىڭ ەنشىسى ۇلكەن ۇلىنىڭ ەنشىسىنىڭ بولىگىندەي بولسا، وندا ۇلكەن ۇلدىڭ ەنشىسىنە قانشا جەر ءتيدى؟
14. سۋسيىر «تۇرسىنباي» زەبرا «سەيسەنبايدان» 480 كگ-عا ارتىق، ياعني سۋسيىردىڭ سالماعى زەبرادان 5 ەسە اۋىر. سۋسيىردىڭ سالماعى قانشا؟
15. زاۋىتتا 880 جۇمىسشى بار. ولاردىڭ 35%-ءى قازاق. ورىستار مەن كارىستەردىڭ جالپى سانىنىڭ 75%-ىن ورىستار قۇرايدى. زاۋىتتا قانشا ورىس جانە قانشا كارىس بار؟
وسى ەسەپتەردى دۇرىس شىعارىپ، جاۋابىن ەڭ ءبىرىنشى جىبەرگەن وقىرمانعا رەداكتسيانىڭ ازىن-اۋلاق سىيلىعى بار ەكەنىن ەسكەرتەمىز!
«اباي-اقپارات»
