انا ءتىلىمىزدىڭ جاناشىرى، بەلسەندى قۋات احمەتوۆ ەلىمىزدىڭ بىرنەشە قالاسىندا مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ حال-جاعدايىن انىقتاۋدى مۇرات ەتكەن «ءتىل ءپاترۋلى» دەگەن شارانى وتكىزگەننەن كەيىن كورشىمىز جەردەن جەتى قويان تاپقانداي، باياعى سول پالە ىزدەگەن ۇلىدەرجاۆالىق شوۆينيزم اۋرۋىنا باسىپ، «ويباي، قازاقستاندا ورىس تىلدىلەردى قۋدالداپ جاتىر» دەپ، قازاقستاننان بۇل «بەيباستىقتى» دەرەۋ تىيۋدى قاتاڭ تالاپ ەتتى. 

وبالى نە، ءبىزدىڭ بيلىك تە مۇنى ساعىزداي سوزباي، جەدەلدەتە ءۇن قاتتى. ەلىمىزدىڭ پرەزيدەنتى اكىمشىلىگىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى داۋرەن اباەۆ مىرزا سالعاننان-اق، مۇنى «ۇڭگىرلىك ۇلتشىلدىققا» باعالاپ، ولار زاڭعا سايكەس جاۋاپقا تارتىلاتىندىعىن ايداي الەمگە جار سالدى.

ارينە، مۇنى ديپلوماتيالىق داستۇرمەن «وكىنىشكە قاراي، قاي ەلدە دە كەزدەسىپ قالاتىن «تۇرمىستىق ۇلتشىلىدىق»، ءبىز مۇنى جاۋاپسىز قالدىرمايمىز» دەپ، سىپايى عانا جاۋاپ بەرۋىنە بولار ەدى. امال نە، «بولارى بولدى، بوياۋى ءسىڭدى». ەندى ايت نە، ايتاپ نە، توي وتكەن سوڭ، داڭعىرا.

ال ەندى ءبىز بولساق، «اقتالىپ بولدىق، قاناعاتتاناتىن جاۋابىن بەردىك، وسىمەن ماسەلە تىنعان بولار» دەپ ويلادىق. ونىڭ ۇستىنە رەسەيدىڭ دە سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى ءبىزدىڭ ءوز «كەمشىلىگىمىزدى» مويىنداعانىمىزعا «ۇلكەن قاناعاتتىلىق» تانىتىپتى.

كىم بولسا، سوعان سەنگىش حالىق ەمەسپىز بە، قاي ەلدە دە كەزدەسىپ قالاتىن مۇنداي ۇساق-تۇيەك دۇنيەگە نۇكتە قويىلعان شىعار دەگەن ويىمىز مۇلدەم قاتە بولىپ شىقتى. رەسەيدىڭ شوۆينستەرى بۇل تاقىرىپتى ۇلكەن ءبىر ناۋقانعا اينالدىرىپ، قازاقستاندى تاعى ءبىر نۇقىپ قالۋدى ماقسات تۇتقان سىڭايلى.

وتكەندە You Tube-تا رومانوۆ دەگەن بلوگەر وسى تاقىرىپتى جەرىنە جەتكەنشە قاۋزاپ، «قازاقستاندى تازا ۇلتشىلدار مەكەنى، وندا ورىس تىلدىلەردىڭ قۇقىعى ۇنەمى بۇزىلادى» دەگەن سارىندا بايبالامعا سالىپ، ءبىر دۇرلىكتىردى.

ءجا، مۇنى قاتارداعى ءبىر حايپ قۇمار بلوگەردىڭ كەزەكتى ءبىر ساندىراعى دەگەنگە سايالىق. الايدا ماسەلەنىڭ ۇلكەنى الدا ەكەن. ەدى بۇعان اتىنان ات ۇركەتىن مىقتى ءبىر قاۋىمدار قوسىلىپتى. جاقىندا عانا ناقتىراق ايتقاندا، كۇنى كەشە عانا ياعني 23 تامىزدا «RT نا رۋسسكوم» دەگەن ارناسىندا رەسەي وفيتسەرلەرى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقاەۆقا، ۇندەۋ جاريالاپ، قازاقستانداعى ءورىستىلدى ازاماتتارعا شابۋىل جاساعان كىنالىلەردى جاۋاپقا تارتۋعا شاقىرىپتى.  (ورىسشاسى ءتىپتى قاتاڭ ەستىلەدى. «وفيتسەرى روسسي» وبراتيليس ك پرەزيدەنتۋ كازاحستانا كاسىمۋ-جومارتۋ توكاەۆۋ س پروسبوي پريۆلەچ ك وتۆەتستۆەننوستي ۆينوۆنىح ۆ ناپادەنياح نا رۋسسكويازىچنىح گراجدان رەسپۋبليكي).

بۇل ۇندەۋدە «رەسەي وفيتسەرلەرى» قوعامى پرەزيديۋمىنىڭ توراعاسى، رەسەي باتىرى سەرگەي ليپوۆوي دەگەننىڭ تاسس اگەنتتىگىنە: «كەيىنگى كەزدەرى بىرقاتار باق پەن قوعام ىشىندە قازاقستانداعى ءورىستىلدى ازاماتتارعا شابۋىل جاساۋ مەن ۇرىپ-سوعۋ سەكىلدى شەكتەن شىققان بىرنەشە جاعدايدى قىزۋ تالقىلاۋدا. جابىرلەنۋشىلەر مەن كۋالادردىڭ ايتۋىنشا مۇنداي قىلمىستار ۇلتتىق جانە ءدىني نەگىزدە جاسالعان» دەپ، ەشبىر دالەلسىز، ەشبىر فاكتىسىز ءۇزىلدى-كەسىلدى ءتۇيىن جاسايدى. جانە وسى ارانداتۋشىلىق سوزدەرىن اناۋ-مىناۋ ەمەس، پرەزيدەنتتىڭ وزىنە جولدايدى. دەمەك، وزدەرىن قاتارداعى قوعام ەمەس، رەسەيدىڭ كۇش-قۋاتى اسىپ-تاسقان قارۋلى كۇشتەرىنىڭ قاتارىنا قوساتىن سەكىلدى. ءسىرا، ولار ءۇشىن قازىرگى تاڭدا دۇنيەجۇزىن دۇرلىكتىرىپ جاتقان اۋعانستانداعى تالىبتەر ەمەس، رەسەي ءۇشىن اسا قاۋىپتى جاۋ ءبىزدىڭ ەلدەگى اتى-ءجونى بەلگىسىز فاشيستەرگە بەرگىسىز «ۇلتشىلدارىمىز» سەكىلدى.

ەندى بۇدان كەيىن مۇنى تاۋەلسىز ەلىمىزگە جاڭادان ءبىر قاۋىپ ءتونىپ كەلە جاتقاندىعىنىڭ ايقىن بەلگىسى دەمەسكە لاج جوق.

جايبەرگەن بولاتوۆ

Abai.kz