سەنبى, 23 قاراشا 2024
جاڭالىقتار 2914 0 پىكىر 14 ماۋسىم, 2012 ساعات 10:13

سەرىك ەرعالي. جەتى اتالىق قۇرىلىم مەن ۇلتتىق يممۋنيتەت

ءححى عاسىردىڭ قوراسىنا كىردىك. زامانىمىز جاھاندانۋ قۇيىنىن تۇرعىزۋدا. جاھاندانۋ دەگەنىمىز - اۋلا تاڭدامايتىن قۇبىلىس، قاي ۇلت ەكەنىڭ ەسەپكە الىنبايدى، ەڭ باستىسى - 7 ملرد ادامزات ءۇشىن «بىرەگەي» جاسامپازدار بولادى دا، سول 7 ملرد ادام اتا ۇرپاعىنىڭ الدىنا الگى «بىرەگەيلەردىڭ» ءبىرتۇتاس تۇتىنۋشىسى بولۋ جازىلىپ وتىر. بۇل تۇتىنۋشىلىق ماتەريالدىق جانە يدەولوگيالىق سالادا جۇزەگە اسىپ، ادام بويىنان ەتەنەلىك (ەتنيكالىق) سيپات وشىرىلمەك. ول ءوشىرۋ قاساقانا جاسالماعاننىڭ وزىندە، جاھاندىق ۇدەرىستىڭ بارىسىندا بولماي قويمايتىن  ناتيجە ەكەنى بەلگىلى. «كوپپەن كورەتىن ۇلى توي» بولا تۇرا، بۇل قۇبىلىس ءىرى ۇلتتاردىڭ ءوزى ءۇشىن قاتەر بولا باستادى، سوندىقتان جەر بەتىن انتيجاھاندانۋ قوزعالىسى شارپۋدا. ءسويتىپ، جاڭا زامان الەمنىڭ سان جۇرتتارىنىڭ الدىنا ەكى ماسەلەنى قازقاتار قويىپ وتىر:

  • جاھاندانۋ قۇيىنى سالدارىنان جۇتىلىپ كەتپەۋ;
  • الەمدىك تورە حالىقتاردىڭ تابانىندا تاپتالماۋ.

وسى جاھاندانۋ ۇردىسىنە سايكەس ءار حالىق ءوزىنىڭ ءومىر قادامىن ولشەپ-ءپىشىپ، «قايتسەك، ءتىرى قالامىز» دەگەن جانتالاسقا ۇرىنىپ، بۇل سەرگەلدەڭ ەكونوميكادا دا، ساياساتتا دا،مادەنيەتتە دە، الەۋمەتتىك سالادا دا باستى ارەكەتتىڭ مايەگىنە اينالۋدا.

ءححى عاسىردىڭ قوراسىنا كىردىك. زامانىمىز جاھاندانۋ قۇيىنىن تۇرعىزۋدا. جاھاندانۋ دەگەنىمىز - اۋلا تاڭدامايتىن قۇبىلىس، قاي ۇلت ەكەنىڭ ەسەپكە الىنبايدى، ەڭ باستىسى - 7 ملرد ادامزات ءۇشىن «بىرەگەي» جاسامپازدار بولادى دا، سول 7 ملرد ادام اتا ۇرپاعىنىڭ الدىنا الگى «بىرەگەيلەردىڭ» ءبىرتۇتاس تۇتىنۋشىسى بولۋ جازىلىپ وتىر. بۇل تۇتىنۋشىلىق ماتەريالدىق جانە يدەولوگيالىق سالادا جۇزەگە اسىپ، ادام بويىنان ەتەنەلىك (ەتنيكالىق) سيپات وشىرىلمەك. ول ءوشىرۋ قاساقانا جاسالماعاننىڭ وزىندە، جاھاندىق ۇدەرىستىڭ بارىسىندا بولماي قويمايتىن  ناتيجە ەكەنى بەلگىلى. «كوپپەن كورەتىن ۇلى توي» بولا تۇرا، بۇل قۇبىلىس ءىرى ۇلتتاردىڭ ءوزى ءۇشىن قاتەر بولا باستادى، سوندىقتان جەر بەتىن انتيجاھاندانۋ قوزعالىسى شارپۋدا. ءسويتىپ، جاڭا زامان الەمنىڭ سان جۇرتتارىنىڭ الدىنا ەكى ماسەلەنى قازقاتار قويىپ وتىر:

  • جاھاندانۋ قۇيىنى سالدارىنان جۇتىلىپ كەتپەۋ;
  • الەمدىك تورە حالىقتاردىڭ تابانىندا تاپتالماۋ.

وسى جاھاندانۋ ۇردىسىنە سايكەس ءار حالىق ءوزىنىڭ ءومىر قادامىن ولشەپ-ءپىشىپ، «قايتسەك، ءتىرى قالامىز» دەگەن جانتالاسقا ۇرىنىپ، بۇل سەرگەلدەڭ ەكونوميكادا دا، ساياساتتا دا،مادەنيەتتە دە، الەۋمەتتىك سالادا دا باستى ارەكەتتىڭ مايەگىنە اينالۋدا.

بۇل جانتالاستى مەملەكەتتىك اۋماعى الەمدەگى 9-ورىندى يەلەنىپ، جەر بايلىعى جاعىنان اعىل-تەگىل بولىپ وتىرعان قازاق حالقى دا كەشۋدە. الايدا، قازاق حالقى جاھاندانۋ ۇدەرىسىنە ازىرشە ءوزىن تەك قانا ەكونوميكالىق جاعىنان تىربىنىپ، رۋحاني قۇندىلىققا مۇرشاسى كەلمەي، بىرجاقتى عانا دايىندالىپ جاتقان سىڭايى بار. بۇل ارەكەتتىڭ قازىرگى قارقىنى قازاقتاردىڭ تەك قانا جاقسى تۇتىنۋشى بولىپ قالۋىمەن شەكتەلۋى ىقتيمال. ال، بىرجاقتى تۇتىنۋشى دەگەنىمىز - ۇسىنۋشىعا تاۋەلدى بولۋ دەگەن ءسوز. سەبەبى، قازاقتار ءوز ەلىندە دە، وڭىردە دە جاسامپازدىققا تولىق كوشىپ بولعان جوق، ازىرگە اتا-بابا قالدىرعان ماتەريالدىق مول بايلىقتى تۇتىنۋشى رەتىندە عانا كوزگە تۇسۋدە. ونىڭ ۇستىنە بابا ۇرپاقتىڭ يدەولوگيالىق مۇراسىنا كىسىمسي قارايتىن مەنمەندىك پايدا بولا باستاعانداي... بۇل ۇلتتىق ماڭگۇرتتىك پە، الدە اڭعىرتتىق پا؟ اتا-بابامىز بايلىقتىڭ ۇستىندە مىڭداعان جىلدار بويى تىرلىك ەتە ءجۇرىپ، زەرگەرلىكپەن ءتۇيىن تۇيسە دە، جەراستى بايلىعىن يگەرۋگە نەگە كىرىسپەدى دەگەن ساۋالدىڭ جاۋابى، كوشپەلى ۇرپاق تالاي وتىرىق ەلدەردى باعىندىرا ءجۇرىپ، وزدەرى سول وتىرىق جۇرتتاردىڭ دەموگرافيالىق قۇشاعىندا نەگە «ەرىپ» كەتە باردى دەگەن سۇراققا بەرىلەتىن جاۋاپپەن استاسىپ جاتقانداي...  ال، بۇل جۇتىلىس ءالى جاھاندانۋعا كەزىكپەگەندەگى سىيقىمىز.

ەگەمەن العان بۇگىنگى قازاق قازىرگى جاعدايدا، وتىرىق ەلدى باسىپ الىپ، ءوزى سوعان ءسىڭىپ كەتە بارعان كەشەگى بابا ۇرپاقتىڭ احۋالىن كەشە باستاعانداي اسەر بار. وعان ءوز ەلىندە بارعان سايىن سانى ارتا تۇسسە دە، ءوز ءتىلى مەن ءدىلىن ساقتاۋ مۇڭ بولىپ بارا جاتقان قازاقى تىرلىكتىڭ شىندىعى ەشكىمگە ءشۇبا كەلتىرمەي وتىر. قازىر ەلدەگى قازاقتىڭ كوپشىلىگى وگەي تىلمەن كۇن كەشۋدە.  قالالىق ۇلت بولا باستاعان قازاقتاردىڭ كوبى ءوز ءتىلى مەن ءدىلىن ءوز تىرلىگىنە قولدانۋدان قالىپ بارا جاتقاندىعى قۇپيا بولماۋدا، قالعانى سولاردىڭ سوڭىنان جەتەكتەگى بوتانىڭ احۋالىمەن سومپەڭ قاعۋدا!

بارلىق دىلدىك ءنارى كوشپەندىلىككە نەگىزدەلگەن قازاقتىڭ ۇلتتىق يممۋنيتەتى قىزىل يمپەريا كەزىندە-اق جانشىلعان. حح عاسىردا بىرنەشە قوعامدىق ۇدەرىستى بىرگە باستان كەشكەن قازاق پەن وزبەكتى سالىستىرساق، ءوز دىلىنەن وزبەكتىڭ سونشالىقتى اجىراماۋىنا نە سەبەپ دەگەن ساۋال كولبەڭدەيدى. بۇعان باستى جاۋاپ - قازاقتىڭ كوشپەلى ءومىر سالتىن جوعالتىپ، وتىرىق وركەنيەتكە ۇشىراپ، ال، وزبەكتىڭ ءوز زامانىندا كورگەن قاي قۇقايدى دا، ءوز ءومىر (وتىرىق)  سالتىمەن قارسى العاندىعىندا ەدى.

قازاقى قوعامدىق-اكىمشىلىك قۇرىلىم

ءار ۇلتتىڭ ءتىلى مەن دىنىنەن باسقا وزىنە ءتان ەتنوستىق ىشكى قۇرىلىمى تۇرىندەگى يممۋنيتەتى بولادى، بۇل قۇرىلىم مەملەكەتتىك اكىمشىلىك - اۋماقتىق ءبولىنىستىڭ ەڭ تومەنگى ساتىسىن قالىپتاستىرادى. اتالمىش ءبولىنىس نەگىزىنەن وتىرىق سيپاتتى حالىقتاردا كەڭىستىك-ماتەريالدىق رەسۋرس بويىنشا، ال كوشپەلى قوعامدا ادام رەسۋرسى بويىنشا جۇزەگە اسادى. ەگەر وزبەك تىرلىگى ءۇشىن ءوز اۋماعىنداعى قىشلاق اكىمشىلىك - اۋماقتىق ءبولىنىستىڭ وزەگى بولسا، كوشپەلى قازاق (قازىرگى قازاق ءۇشىن اۋىل بولعانىمەن) ءۇشىن ءوزىنىڭ جەتى اتالى رۋى مەملەكەتتىك قۇرىلىمنىڭ نەگىزگى مايەگى ەدى. ءتىپتى، قازاق رۋىنا قوسىلمايتىن قوجالىق جانە تولەڭگىتتىك ينستيتۋتتاردىڭ ءوزى دە بەلگىلى ءبىر دارەجەدەگى سوسلوۆيەلىك مەملەكەتتىك قۇرىلىمنىڭ رۋلىق كورىنىسى بولاتىن. قازاق قۇرىلىمىنىڭ بۇل تومەنگى دەڭگەيىنىڭ بەرىكتىگى سوندا، قازاق ۋدى دا، سۋدى دا رۋىمەن ىشەتىن.  ول رۋ كەڭىس تالعاماي الەمنىڭ كەز كەلگەن جەرىنە كوشىپ قونىپ امان قالاتىن. كازىرگى سوناۋ امەريكالىق ۇندەيلەردىڭ ارعى تەگىنىڭ دەيتۇركىلىك تۇرپاتىنىڭ ساقتالۋ باسىمدىعىنىڭ ءمانى دە سوندا. بۇل - كوشەگەندىك ورتاعا عانا ءتان سوتسيۋمدىق  فەنومەن.

بۇل قۇرىلىمنىڭ ءبىر ءوزى كوشپەلى ورتادا قازىرگى جەرگىلىكتى مەملەكەتتىك باسقارۋ مەن جەرگىلىكتى ءوزىن ءوزى باسقارۋ(دۇرىسى - مەڭگەرۋ) اتالاتىن ينستيتۋتتاردى ايىرباستاپ كەلگەن. كەز كەلگەن قازاقتىڭ قازاقتىعى ونىڭ بەلگىلى ءبىر رۋلىق ەتەنەلىككە تيىستىلىگىمەن ولشەنەتىن. ءتىپتى، قازاققا كىرگەن باسقا كىرمە جۇرتتاردىڭ ءوزى دە وزىنە ساي «اسپان الىپ»، تاڭباعا يە بولىپ، رۋىن جاساقتايتىن.

الايدا، قازاقتىڭ رۋحاني يممۋنيتەتىن جويۋعا باعىتتالعان كەڭەستىك يدەولوگيانىڭ قازاقتىڭ سۇيەگىنەن وتكەنى سونداي، قازىر بۇل تۋراسىنداعى اڭگىمە ۇلتتىق انتيتاقىرىپ دەڭگەيىنە جەتتى، ياعني قوزعاۋعا بولمايتىنداي ساموتسەنزۋرا قالىپتاسقان. ال، ءبىز تاريحتىڭ مۇراعاتىنا اينالعان رۋلىق ءبولىنىستى اڭساماساق تا، قايتا قالپىنا كەلتىرمەسەك تە، قازاق ءۇشىن جاھاندانۋ الاپاتىنا ەتنوستىق دەڭگەيدە قارسى تۇرارلىق قاۋقاردى قانشا جاسىرساق تا،  جەتى اتالىق تۋىستىق قارىم-قاتىناستان ۇلتتىق يممۋنيتەتتىڭ ۇشىعىن كورەمىز. بۇل تۋىستىق شەتەلگە شاشىراعان قازاقتاردىڭ ءومىرى ارقىلى سىناقتان وتكەن بۇگىنگى ەڭ ءتيىمدى ەتنوستىق قۇرىلىم بولىپ وتىر. ءبىر اتالىق تۋىستىققا بىرىككەن شالعاي شەتەلدىك قازاقتار بىزگە شاشىراماي جەتۋدە، كەرىسىنشە بۇل قۇرىلىمنان جۇرداي بولعان رەسەيلىك قازاقتاردىڭ جاعدايى الاڭدارلىق.  قازاقتىڭ بۇل رۋلىق قۇرىلىمى - ءبىرتۇتاس ورگانيزمگە ءتان مۇشەنىڭ تۇرپاتى بولىپ تابىلادى.

قاراپ وتىرساق، وزبەكتەردىڭ جەرگىلىكتى ءوزىن ءوزى مەڭگەرۋى سول باياعى قىشلاعى مەن قالاداعى ماحاللاسى ارقىلى جۇزەگە اسىپ جاتىر دا، بۇل قۇرىلىم وزبەك حالقىن سىرتتان كەلەتىن يدەولوگيالىق، ءتىپتى ەكونوميكالىق قاۋىپتەن قۇتقاراتىن بىردەن ءبىر قورعانىش ءرولىن اتقارۋدا. ال بىزدە بۇل جاعىنان كەڭەستىك قوعام ورناتقان كولحوز-سوۆحوزدار رەسمي شارۋاشىلىق قۇرىلىم بولعاندىقتان، ولارعا تاۋەلدى اۋىلدىق قازاقتاردىڭ احۋالى سول ىدىراعان شارۋاشىلىقپەن بىرگە رۋحاني كۇيزەلىسكە ءتۇسىپ وتىر; اۋىلداعى رۋلىق قۇرىلىمنىڭ ءرولى جۇرداي بولىپ، قازاقتىڭ تومەنگى قۇرىلىمى بولىپ تابىلاتىن اقساقال ينستيتۋتىنىڭ ورنىن كولحوز-سوۆحوزدىڭ زەينەتكە شىققان شال-كەمپىرلەرى عانا باسىپ، حالىقتىڭ دىلىنەن اجىراعان ولار تومەنگى دەڭگەيدەگى ۇلتتىق قاۋقاردى قامتاماسىز ەتە الماي قالدى. ءسويتىپ، قازاق جۇمىرتقانىڭ اق ۋىزىنداي قورعانىشتان ايىرىلىپ، ۇلتقا ءتان رۋحاني قۇرىلىمدىق يممۋنيتەتتەن جۇرداي بولعانداي احۋالدا.

ال، اۋىلدىق قازاقى كەڭىستەن قالاعا كەلگەن جاستار وگەي كەڭىستىككە تاپ بولىپ، قالىپتاسقان بۇرالقى ءتىلدى، وگەي ءدىلدى قاۋىمنىڭ دەگەنىنە مويىنسۇنىپ، وزگە تىلگە بەت بۇرىپ، وگەي مەنتالدىق قۇلىققا امالسىز كوندىگىپ، بەيىمدەلۋدە. بۇل جاعداي اۋىلق قازاقتاردىڭ ەمەس، جالپى قازاقتىڭ بويىنداعى «مادەني شاراسىزدىق» رەتىندە قابىلداعان قوعامدىق پىكىرگە ۇلاستى. مۇنى زەرتتەگەن، زەردەلەگەن ەشبىر ەتنوالەۋمەتتىك عىلىم سالاسى بولعان جوق، بولسا دا، جەكەلەگەن عالىمدار مەن كوسەمسوزشىلەر تاراپىنان ايتىلعان پىكىرمەن شەكتەلدى. ءسويتىپ، كوز الدىمىزدا ءوزىمىزدىڭ ومىرلىك كەڭىستىگىمىزدەن اجىراعان ۇلتىمىزدىڭ جاعدايىمەن ساناسا الماۋ شاراسىزدىعى قالىپتاستى.

جەتىاتالىق قۇرىلىم - ءوزىن ءوزى مەڭگەرۋ ۇلگىسى

وزبەكتىڭ قىشلاعىنا قارسى ءبىز قازىرگى اۋىلدى مىسال ەتۋىمىزگە بولادى. بىراق بۇل تامىرىن تەرەڭگە جايعان ەتنوستىق قۇرىلىمنان جۇرداي، اۋىل اكىمىنىڭ اۋىزىنا قاراعان رەسمي مەكەن عانا ەمەس، كەشەگى كەڭەستىك ساياسي كەلىدەن شىققان «قوعامدىق تالقان» ەكەنىن جاسىرىپا كەرەك ەمەس. مۇنداي «قازاقى ءومىر كەڭىسىن» كەڭەس وكىمەتى قازاق حالقىنىڭ جارتىسىنا جۋىعىن اشتىقپەن قىرۋ ارقىلى العىشارت جاساعانى بەلگىلى. ءتىپتى، قازاق اۋىلى دەگەندە شالعايداعى ءشول مەن شولەيت، سۇرىقسىز دالانى عانا ەلەستەتەتىن قاساڭ كورىنىس قالىپتاسقانى تاعى راس.

ءسويتىپ، بىرىنەن سوڭ ءبىرى جاسالعان وتىرىق قوعامنىڭ ۇدەرىستەرى تاراپىنان رۋحاني تاركىگە ۇشىراتىلعان بۇگىنگى قازاق وزىنە ءتان جەرگىلىكتى ءوزىن ءوزى مەڭگەرۋ ء(جوم) قۇرىلىمىنان ادا بولدى. ءوزىن ءوزى رۋلىق مەڭگەرۋ ۇلتتىڭ وزىنە قارسى قۇرىلىم رەتىندە ناسيحاتتالىپ، قىزىل يمپەريالىق  يدەولوگيا رۋحاني قۇرىلىمدى شاڭ قاپتىردى. دەگەنمەن، قازىرگى اۋىلدى تۋىس-تامىرسىز ەلەستەتۋ قيىن، الايدا، ول وزبەكتىڭ جاھاندانۋعا قارسى تۇرارلىق ەتەنە رەفلەكسى قالىپتاسقان ءبىرتۇتاس ۇلتتىق ورگانيزمنىڭ جاسۋىنداي (كلەتكا) قىشلاق ەمەس، قاشان زەينەتاقى مەن جاردەماقى بەرەدى دەگەن تىلەمسەك جاندۇنيەنى بويىنا سىڭىرگەن، ەتنوجاسامپازدىقتان جۇرداي ەتىلگەن، كەشەگى جەلكەلەپ ءجۇرىپ شارۋاشىلىق ورناتقان سوۆحوزدىق كۇنكورىستىك پسيحولوگيادان ارىعا بارا الماۋدا.

ءبىر اتادان تاراعان جەتى ارىستىق اۋلەت قازىر بۇرىنعىداي ءبىرتۇتاس ۇجىمدىق قاۋقارعا يە ەمەس، كىمنىڭ بالاسى قايدا، قالاي جۇرگەندىگىن تەرگەپ، تەگىن تۇپتەپ، تۇگەندەپ، ءتارتىبىن قاداعالاپ وتىراتىن «زارجاق شالدار» قازىر كوزدەن بۇلبۇل ۇشتى، سولارمەن بىرگە ۇلتتىڭ مايەگى ىسپەتتى جەتى اتالىق تۇتاستىق تا كەلمەسكە كەتەتىن سىڭايى بار.

قازاقتىڭ قازىرگى رۋحاني تۋىستىق قۇرىلىمى توي-ساداقانى قامتۋمەن عانا شەكتەلىپ پريميتيۆتىك سيپاتقا ءتۇستى. حح عاسىردىڭ باسىنا ءتان كەز كەلگەن يدەولوگيالىق-ەكونوميكالىق زاۋالعا قارسى تۇرۋ مۇمكىندىگى بار، ءار اۋىلدىڭ «قوي» دەيتىن  قوجاسى مەن «ءاي» دەيتىن اجەسى بولعان، ەجەلگى شەجىرە شەرتەر رۋحاني اقساقالدىڭ ورنىن، جاي عانا زەينەتكەرلەر باستى. قاقپانى قاققان ۇلى جاھانداۋعا قارسى سايمان رەتىندە ۇلتتىڭ ىشكى قورعانىشى بولىپ تابىلاتىن جەتى اتالىق تۋىستىق قۇرىلىمدى قايتا تۇلەتۋ، كەرىسىنشە قازاق ءۇشىن زاۋال ەمەس، ساۋاپ بولار ەدى. ونىمەن بىرگە اقساقالدىق ينستيتۋت قالپىنا كەلىپ، حالىقتىڭ رۋحاني سالاۋاتتانۋى مەن دارمەندەنۋى جۇزەگە اسارى ءسوزسىز. بۇل قۇرىلىم قازاق حالقىنىڭ ەسكىلىكتى ەسىركەۋ ءۇشىن عانا ەمەس، جاڭا زامان تالاپتارىنا شىداس بەرۋگە قاجەتتى ۇلتتىڭ ىشكى الەۋەتىن جاڭعىرتۋ پيعىلىنىڭ ءىس جۇزىندەگى كورىنىسى بولار ەدى. ال، وعان قول جەتكىزۋ مەملەكەتتىك شارادان گورى قوعامدىق سالاعا كوبىرەك جاتاتىن جانە ازاماتتىق جوعارى سانانى تالاپ ەتەتىن ارەكەتتەن تۇرادى. دەگەنمەن، ەكونوميكانىڭ ورلەۋى جاعدايىندا ۇلتتىڭ ىشكى قۋاتتانۋى مەن يممۋنيتەتىن جاقتايتىن جوبالاردى ىسكە اسىرۋعا قوعامدىق ۇيىمدار ءۇشىن مەملەكەت تاراپىنان گرانت ەسەبىندە ارنايى قارجى ءبولىپ كوتەرمەلەۋگە ابدەن بولادى.

جەتىاتالىق قۇرىلىم،ءتىپتى، شەتەلدىك قازاقتاردىڭ ۇجىمداسا ءومىر ءسۇرۋى مەن ەلگە ورالۋىن دا بارىنشا ءتيىمدى ەتەرى ءسوزسىز. بىراق ءبىزدىڭ قوعام ءالى كۇنگە مۇنداي كوشپەلى جەرگىلىكتى ءوزىن ءوزى مەڭگەرۋ قۇرىلىمىن ترايباليستىك تاپتاۋرىن تۇسىنىكتەن اجىراتا الماي، ماڭگىرۋدە. جەتى اتا مەن رۋدى، رۋ مەن تايپانى شاتاستىرۋدان ءالى ارىلعان جوقپىز. بۇل دا ءوزىمىزدى وزىمىزدەن جيىركەندىرگەن قىزىليمپەريالىق جىمىسقى ساياساتتىڭ سالدارى. ءالى كۇنگە قازاقتان باسقا جىكشىل حالىق جوق دەگەندى قاساقانا سىڭىرگەن قىيتۇرقى يدەولوگيا ۇلتتىڭ ناعىز جۇمىلدىرۋ مايەگى نە ەكەنىن سىرتقى دۇشپانكوز يدەولوگيانىڭ ىشكى قۇرىلىمىمىزدى قاساقانا بۇرمالاپ، باسىمىزدى قاتىرعانىنا ءالى دە ءمان بەرمەي وتىرمىز.

بۇل تاقىرىپتى قوزعاعاندا، اڭگىمەنى رۋلىق-تايپالىق بىرلەستىكتى قايتا قۇرىپ، مەملەكەتتىك اۋماقتىق-اكىمشىلىك ءبولىنىستى كوشپەلى قوعامعا ءتان قۇرىلىممەن اۋىستىرۋدى ۇسىنىپ، قايداعىنى قوزدىرۋ ەمەس ەكەنىن جۇرتىمىز ۇقسا ەكەن. ءبىزدىڭ بار ايتقىمىز كەلىپ وتىرعانى - حالىقتى كازىرگى الەۋمەتتىك ازعىندىقتان قۇتقاراتىن، جاھاندىق ۇدەرىسكە جاراۋ اتتاي كىرىستىرەتىن جايتتاردى ۇلتىمىزدىڭ بويىنان تابۋعا تىرىسايىق دەگىمىز كەلگەن ەدى.  جەتىاتالىق قۇرىلىمدى مەملەكەت تاراپىنان قولداۋ، رۋلىق بيلىكتى قالپىنا كەلتىرۋ ەمەس، قازاقتىڭ گەنوفوندىق ساۋلىعىن، الەۋمەتتىك الدىگىن، ابىرويلىق احۋالىن جاقسارتۋعا قاجەت ىشكى رەسۋرسىن ىسكە قوستىرۋ بولار ەدى. الايدا، مۇنداي ماقساتقا ەڭ اۋەلى ۇلتتىڭ ەليتاسى كوڭىل ءبولىپ، اڭگىمە ارقاۋىن ەسۋدى ءوز قولىنا العانى ابزال.

«اباي-اقپارات»

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

سىني-ەسسە

«تالاسبەك سىيلىعى»: تالقاندالعان تالعام...

اباي ماۋقاراۇلى 1474
بىلگەنگە مارجان

«شىعىس تۇركىستان مەملەكەتى بەيبىت تۇردە جوعالدى»

ءالىمجان ءاشىمۇلى 3249
ءبىرتۋار

شوقاننىڭ ءازىل-سىقاقتارى

باعدات اقىلبەكوۆ 5448