ءماجىلىس توراعاسى نۇرلان نىعماتۋلين پارلامەنتارالىق ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋدى جانە جاھاندىق كۇن تارتىبىندەگى وزەكتى ماسەلەلەردى بەيبىت جولمەن شەشۋ ءۇشىن پارلامەنتتىك ديپلوماتيا قۇرالدارىن پايدالانۋدى قولدادى.

وسى كۇندەرى ۆەنا قالاسىندا ءوتىپ جاتقان پارلامەنتتەر سپيكەرلەرىنىڭ بەسىنشى دۇنيەجۇزىلىك كونفەرەنتسياسى اياسىندا نۇرلان نىعماتۋلين ەۋروپالىق جانە ازيالىق پارلامەنتشىلەرمەن، حالىقارالىق پارلامەنتتىك ۇيىمدار باسشىلارىمەن، سونداي-اق ۇلتتىق دەلەگاتسيا وكىلدەرىمەن ەكىجاقتى كەزدەسۋلەر وتكىزدى.

پارلامەنتارالىق وداقتىڭ توراعاسى دۋارتە پاشەكومەن كەزدەسۋ بارىسىندا ودان ءارى ءوزارا ءىس-قيمىلدىڭ كەلەشەگى جايى تالقىلاندى. سونىمەن قاتار، ءماجىلىس سپيكەرى قازاقستاندىق پارلامەنت وكىلدەرى نەگىزگى قۇقىقتار مەن بوستاندىقتاردى ساقتاي وتىرىپ، بارلىق ادامدار ءۇشىن تەڭ مۇمكىندىكتەردى قامتاماسىز ەتەتىن، الەۋمەتتىك ءادىل جانە قاۋىپسىز الەم پايىمىنا نەگىزدەلگەن پارلامەنتارالىق وداقتىڭ قاعيداتتارىن ۇستاناتىنىن اتاپ ءوتتى.

سونىمەن قاتار، كەزدەسۋ بارىسىندا اۋعانستانداعى جاعدايدى تۇراقتاندىرۋدىڭ ماڭىزدىلىعى تۋرالى دا ايتىلدى. نۇرلان نىعماتۋليننىڭ پىكىرىنشە، پارلامەنتارالىق وداق پارلامەنتتىك ديپلوماتيا قۇرالدارىن پايدالانا وتىرىپ، اۋعان ماسەلەسىن رەتتەۋدە ماڭىزدى ءرول اتقارا الار ەدى.

ءماجىلىس سپيكەرى پارلامەنت وكىلدەرىنە تولەرانتتىلىق پەن مادەني سان الۋاندىق يدەولوگياسىن ىلگەرىلەتۋ، جاھاندىق كۇن تارتىبىندەگى وزەكتى ماسەلەلەردى بەيبىت جولمەن شەشۋگە جانە ىمىراعا كەلۋگە شاقىرۋ قاجەت دەپ ەسەپتەيدى.

ءماجىلىس توراعاسى ءوزىنىڭ يسپاندىق ارىپتەسى - دەپۋتاتتار كونگرەسىنىڭ سپيكەرى مەريتچەل باتەتپەن كەزدەسۋدە قازاقستان پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقاەۆ باستاماشى بولعان ساياسي رەفورمالارعا، سونداي-اق ايەلدەر مەن جاستاردىڭ ساياسي ومىرىنە قاتىسۋ مۇمكىندىگىن كەڭەيتۋگە، پارتيالاردىڭ پارلامەنتكە ءوتۋىنىڭ شەكتى دەڭگەيىن 7-دەن 5%-عا دەيىن تومەندەتۋگە، سايلاۋ بيۋللەتەندەرىنە «بارشاعا قارسى» باعانىن ەنگىزۋگە جانە ت. ب. ماسەلەلەرگە قاتىستى وزگەرىستەرگە نازار اۋداردى.

- ءبىز قازاقستاننىڭ قارقىندى دامىپ كەلە جاتقانىن جانە دەموكراتيانى نىعايتۋ باعىتىندا ۇلكەن قادامدار جاسالىپ جاتقانىن كورىپ وتىرمىز. ەڭ الدىمەن، ايەلدەر مەن جاستاردىڭ ءرولىن كۇشەيتۋگە قاتىستى ساياسي رەفورمالار – بۇل جالپى دەموكراتيانى دامىتۋ ءۇشىن وتە ماڭىزدى، - دەدى ءوز كەزەگىندە مەريتچەل باتەت.

ودان ءارى كورەيا رەسپۋبليكاسى ۇلتتىق اسسامبلەياسىنىڭ توراعاسى پاك بيون سوكپەن كەزدەسۋ بارىسىندا ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋ تاقىرىبى جالعاسىن تاپتى.

تاراپتار قازاقستاندىق جانە كورەيالىق پارلامەنت وكىلدەرىنىڭ ءوزارا ءىس-قيمىلىنىڭ كەڭەيۋى ەكى مەملەكەت باسشىلارىنىڭ ۋاعدالاستىقتارىن ىسكە اسىرۋعا ىقپال ەتەتىنىنە سەنىم ءبىلدىردى. ءماجىلىس سپيكەرى نۇرلان نىعماتۋلين اتاپ وتكەندەي، جاقىندا قازاقستان پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ سەۋلگە مەملەكەتتىك ساپارى ەكى ەلدىڭ ساياسي ديالوگىن دامىتۋعا جانە ستراتەگيالىق سەرىكتەستىگىن كەڭەيتۋگە سەرپىن بەردى.

ءماجىلىس سپيكەرى ازەربايجان جانە قىرعىزستان پارلامەنتتەرىنىڭ باسشىلارى ساحيبا گافاروۆا جانە تالانت مامىتوۆپەن كەڭ اۋقىمدى ماسەلەلەردى تالقىلادى.

نۇرلان نىعماتۋلين پارلامەنت وكىلدەرىنىڭ، سونىڭ ىشىندە تۇركى ينستيتۋتتارى اياسىنداعى بىرلەسكەن سىندارلى جۇمىسى باۋىرلاس حالىقتار مەن ەلدەر اراسىنداعى جان-جاقتى ءوزارا ءىس-قيمىلدى، دوستىق پەن تاتۋ كورشىلىكتى ودان ءارى نىعايتۋعا ىقپال ەتەتىنىنە سەنىم ءبىلدىردى.

سونىمەن قاتار، ءماجىلىس توراعاسى تۇركىتىلدەس ەلدەر پارلامەنتتىك اسسامبلەياسىنىڭ بيىلعى قىركۇيەك ايىنىڭ سوڭىندا تۇركىستاندا وتكىزىلۋى جوسپارلانعان X پلەنارلىق وتىرىسى الداعى ىنتىماقتاستىق ءۇشىن جاڭا پەرسپەكتيۆالىق باعىتتاردى اشاتىنىن اتاپ ءوتتى.

پارلامەنتتەر سپيكەرلەرىنىڭ بەسىنشى دۇنيەجۇزىلىك كونفەرەنتسياسى اياسىندا نۇرلان نىعماتۋلين بەلگيا وكىلدەر پالاتاسىنىڭ سپيكەرى ەليان تيلەمەن دە كەلىسسوزدەر جۇرگىزدى.

Abai.kz