كورنەكتى ادەبيەتتانۋشى عالىم، سىنشى، فيلولوگيا عىلىمىنىڭ دوكتورى، اكادەميك سەرىك قيراباەۆ 95 جاسقا قاراعان شاعىندا دۇنيە سالدى.

سەرىك سمايىلۇلى قيراباەۆ 1927 جىلى 23 ناۋرىزدا قاراعاندى وبلىسى، جاڭارقا اۋدانى، اتاسۋ اۋىلىندا تۋعان. 1951 جىلى اباي اتىنداعى قازاق پەداگوگيكالىق ينستيتۋتىن بىتىرگەننەن كەيىن اسپيرانتۋرادا وقي ءجۇرىپ، قازاقتىڭ مەملەكەتتىك كوركەم ادەبيەت باسپاسىنىڭ اعا رەداكتورى، «ادەبيەت جانە يسكۋسستۆو» جۋرنالىنىڭ ءبولىم مەڭگەرۋشىسى بولىپ ىستەگەن. 1952-1955 جىلدارى «پيونەر» جۋرنالىندا رەداكتور، 1955-1958 جىلدارى. «سوتسياليستىك قازاقستان» (قازىرگى «ەگەمەن قازاقستان») گازەتىندە مەڭگەرۋشى، رەداكتسيالىق القا مۇشەسى بولدى. 1958 جىلدان اباي اتىنداعى قازاق پەداگوگيكالىق ينستيتۋتىندا 30 جىل بويى دوتسەنت، پروفەسسور، فيلولوگيا فاكۋلتەتىنىڭ دەكانى، قازاق ادەبيەتى كافەدراسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى، ينستيتۋت رەكتورىنىڭ وقۋ ءىسىن باسقاراتىن ورىنباسارى قىزمەتتەرىن اتقاردى. 1988-1995 جىلدارى قازاق كسر عا-نىڭ م.و.اۋەزوۆ اتىنداعى ادەبيەت جانە ونەر ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى، كەيىننەن ءبولىم مەڭگەرۋشىسى بولدى.

فيلولوگيا عىلىمىنىڭ دوكتورى (1964), پروفەسسور (1966), كسرو پەداگوگيكا عىلىمدارى اكادەمياسىنىڭ كوررەسپوندەنت-مۇشەسى (1968), قر ۇعا-نىڭ اكادەميگى (1994), قازاقستان جانە قىرعىزستان رەسپۋبليكالارى عىلىمىنىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى (1977, 1995), قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ يەگەرى (1996).

قازاق ادەبيەتىنىڭ وزەكتى ماسەلەرىنە ارنالعان سىن ماقالالارى مەن رەتسەنزيالارى 1948 جىلدان باستاپ جارىق كورە باستادى. سودان بەرگى ۋاقىتتا 800-دەن استام ادەبي-سىن عىلىمي ماقالالارى مەن ەڭبەكتەرى جارىق كوردى. قازاق كسر جوعارعى كەڭەسىنىڭ «قۇرمەت» گراموتاسىمەن، كسرونىڭ «ەڭبەك قىزىل تۋ» وردەنى، كسرونىڭ «حالىقتار دوستىعى» وردەنىمەن ماراپاتتالعان. 1994 جىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسىنىڭ اكادەميگى، 1995 جىلى «قىرعىز رەسپۋبليكاسىنىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن عىلىم قايراتكەرى اتاعى بەرىلدى. 1996 جىلى قازاقستاننىڭ مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ يەگەرى اتاندى. 2005 جىلى «قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى» قۇرمەتتى اتاعىنىڭ يەگەرى. 2007 جىلدىڭ 30 ناۋرىزىندا قر تۇڭعىش پرەزيدەنتى – ەلباسى نۇرسۇلتان ءابىشۇلى نازارباەۆتىڭ جەكە قابىلداۋىندا بولىپ، قازاق عىلىمىنا سىڭىرگەن ايرىقشا ەڭبەكتەرى ءۇشىن ەلىمىزدىڭ ەڭ جوعارعى «وتان وردەنى» مەن ماراپاتتادى. 2012 جىلى ءىى دارەجەدەگى «بارىس وردەنى» مەن ماراپاتتالدى.

Abai.kz اقپاراتتىق پورتالىنىڭ ۇجىمى اتىنان مارقۇمنىڭ تۋعان-تۋىس، ەت-جاقىندارىنا قايعىرىپ كوڭىل ايتامىز.

ىرىسبەك دابەي، جازۋشى:

- ەرتەرەكتە «قازاق ادەبيەتى» گازەتىندە جۇمىس ىستەپ جۇرگەندە جۇماعا — جۇماباي شاشتايۇلىنىڭ تاپسىرماسىمەن ايتارى كوپ تالاي اقساقالمەن سويلەسۋدىڭ رەتى بولدى. سەرىك قيراباەۆ اقساقالمەن دە سول جىلدارى قاۋقىلداسىپ قالدىق. تۇندە و كىسىنىڭ و دۇنيەلىك بولعانىن ەستىپ، ايتقان اڭگىمەسى، ءبىراز ەستەلىكتەرى ەسىمە ورالدى.

«عابيت مۇسىرەپوۆتىڭ «دوس بولمايتىن اداممەن، دوس كەزىڭدە ايىرىلىس» دەگەن ءبىر جاقسى ءسوزى بار ەدى. كۇندەلىكتى قارىم-قاتىناستا وسى ءسوزدى نەگىزگە العان ادام وكىنبەيدى دەپ ويلايمىن...». «اكەمىز اعايىندى كىسىلەر ەدى عوي» دەپ تاعى ءبىر اڭگىمەنىڭ تيەگىن اعىتتى. «اكەم اعايىندى ۇشەۋ، مەن ورتانشىسىنىڭ بالاسى ەدىم. مەنى اكەمنىڭ اعاسىنىڭ ايەلى باۋىرىنا سالىپ الىپتى. ءسويتىپ، سمايىل دەگەن كىسىنىڭ بالاسى بولىپ كەتتىم... تۋعان اكەم ومىرىندە مەنىمەن وڭاشا وتىرىپ ءبىر اۋىز ءسوز سويلەسكەن كىسى ەمەس. اسىراپ العان اكەمنىڭ كوڭىلىنە كەلەدى دەپ، مەنەن اۋلاق جۇرەتىن. سمايىل اكەم و دۇنيەلىك بولعاندا دا وسى ادەتىنەن جاڭىلعان جوق. كەيىن ءوزى توسەك تارتىپ، قايتىس بولار الدىندا كوڭىلىن سۇراي بارعانىمدا: «اكەڭنىڭ كوڭىلىنە كەلەر دەپ جاقىن تارتىپ، بەتىڭنەن ءسۇيىپ كورمەپ ەدىم. قولىڭنان سۇيەيىن»، - دەپ قولىمنىڭ سىرتىنان ءسۇيدى...».

«بۇرىنعىنىڭ ادامى» دەگەن ءسوز بولۋشى ەدى، ونداي كىسىلەردىڭ دە قاتارى سيرەدى. اللا الدىنان جارىلقاسىن جاتقان جەرى جارىق، توپىراعى تورقا بولسىن.

Abai.kz