بۇركىت نۇراسىل

ەندى 17 كۇننەن كەيىن  (شىلدەنىڭ 27-ءسى) الەمدىك دەڭگەيدەگى ۇلكەن سپورت دوداسى - لوندون وليمپياداسى شىمىلدىعىن تۇرەدى. اعىلشىن جەرىندە وتەتىن جازعى وليمپياداعا دۇنيەجۇزى بويىنشا ون جارىم مىڭنان استام سپورتشى قاتىسپاقشى. بارلىعى 39 سپورت تۇرىنەن 302 مەدال جيىنتىعى ساراپقا سالىناتىن بايراقتى باسەكەگە  اتاقتى پالۋانىمىز نۇرماحان تىناليەۆ باستاعان 115 سپورتشىمىز اتتانعالى وتىر. بىراق ءبىزدىڭ ايتپاعىمىز باسقا ماسەلە...

بۇركىت نۇراسىل

ەندى 17 كۇننەن كەيىن  (شىلدەنىڭ 27-ءسى) الەمدىك دەڭگەيدەگى ۇلكەن سپورت دوداسى - لوندون وليمپياداسى شىمىلدىعىن تۇرەدى. اعىلشىن جەرىندە وتەتىن جازعى وليمپياداعا دۇنيەجۇزى بويىنشا ون جارىم مىڭنان استام سپورتشى قاتىسپاقشى. بارلىعى 39 سپورت تۇرىنەن 302 مەدال جيىنتىعى ساراپقا سالىناتىن بايراقتى باسەكەگە  اتاقتى پالۋانىمىز نۇرماحان تىناليەۆ باستاعان 115 سپورتشىمىز اتتانعالى وتىر. بىراق ءبىزدىڭ ايتپاعىمىز باسقا ماسەلە...

سوڭعى كەزدەرى لوندون وليمپياداسىنا قاتىستى اڭىزعا بەرگىسىز ميستيكالىق اڭگىمەلەر كوپ ايتىلىپ ءجۇر. اسىرەسە توسىن تابيعات قۇبىلىستارى مەن استرونوميالىق تۇسىنىكسىز جايتتار تۋرالى ءاپسانا كوپ. ءدال وسى بايراقتى باسەكە قارساڭىندا جۇمىر جەردىڭ حالقى ماگنيتتى داۋىلدار، اسپان الەمىندەگى جۇمباق شۇعىلا-ساۋلەلەر سەكىلدى ادام ءتۇسىنىپ بولمايتىن جايتتارعا كۋا بولاتىن سەكىلدى. وسىدان تۋرا ءبىر جىل بۇرىن «ۋترو.رۋ» سايتى استرونومداردىڭ «كۇن بەلسەندىلىگىنىڭ كۇرت ارتقانىن سونىڭ سالدارىنان كۇن تاجىنەن بولىنگەن ماگنيتتى داۋىلداردىڭ كەسىرىنەن جەر بەتىندەگى كۇللى اقپاراتتىق جۇيە ىستەن شىعۋى مۇمكىن. بۇل وركەنيەت اتاۋلىعا ۇلكەن سوققى بولادى!» دەگەن دابىلىن جاريالاعان بولاتىن. ەڭ قىزىعى، ماگنيتتى داۋىلدار شابۋىلىنىڭ ەڭ بەلسەندى كەزەڭى 2012 جىلى لوندون قالاسىندا وتەتىن جازعى وليمپيادامەن تۇسپا-تۇس كەلەتىن سەكىلدى. وسىنىڭ سالدارىنان كۇللى كومپيۋتەرلىك جۇيەگە زيان كەلىپ، سپۋتنيكتەر ءبىراز ۋاقىتقا حابار تاراتا الماي قالماق. وسىلايشا ادامزات بالاسى وليمپيادا ويىندارىنىڭ تىكەلەي كورسەتىلىمىن كورە الماي قالۋى بەك مۇمكىن»، - دەپ جورامال جاسادى. بۇل اقپاراتتىڭ قانشالىقتى شىندىققا ساي كەلەتىنىن ۋاقىت كورسەتە جاتار.

ال ەندى اسپان الەمىندەگى جۇمباق شۇعىلا-ساۋلەلەرگە قاراي ويىسساق. كەيبىر عالىمدار بۇنى ماگنيتتى داۋىلداردىڭ اسەرىنەن بولاتىن تابيعات قۇبىلىسى دەپ ءتۇسىندىرىپ وتىر. استرونومدار ءدال سپورت دوداسى قارساڭىندا بولماسا دا وسى جىلدىڭ قىس مەزگىلىندە كۇن بەتىنەن ءبولىنىپ شىققان ماگنيتتى داۋىلدار سالدارىنان عالامشارىمىز تۇگەلگە جۋىق پوليار شۇعىلاسىنا ورانادى دەيدى. دەگەنمەن، جەر بەتىنىڭ كوپ بولىگى ماگنيتتى داۋىلدار شابۋىلىنا قارسى جۇيەمەن جابدىقتالعانىن دا ەستەن شىعارماۋمىز قاجەت. ال بۇنداي جۇيە ورناتىلا قويماعان جەردىڭ وڭتۇستىك جانە سولتۇستىك پوليۋس حالقى بىرنەشە اپتا بويى عاسىر عاجايىبىنا كۋا بولاتىن سەكىلدى. الايدا بۇنداي عاجايىپتان العان اسەرلەرىن ادامدار جەردىڭ باسقا نۇكتەسىندەگى تۋىسقاندارىمەن بولىسە المايدى. «ويتكەنى،  دال سول ۋاقىتتا جەردىڭ وڭتۇستىك جانە سولتۇستىك پوليۋسىندە بىرنەشە اپتا بويى ينتەرنەت تورابى مەن سپۋتنيكتى بايلانىس جۇيەسى ىستەن شىعادى»، - دەيدى استرونوم عالىمدار. ايتپاقشى، «اقىرزامان - 2012» داقپىرتى تاعى بار. بۇل تۋرالى ءسوز قوزعاماي-اق قويالىق.

الايدا سوڭعى كەزدەرى بۇدان دا كۇدىكتى ءارى قورقىنىشتى جايتتار ايتىلا باستادى. عالامتور بەتىندە لوندون وليمپياداسىنىڭ بويتۇمارلارىنا قاتىستى پىكىر تالاس ءورشىپ-اق تۇر.  ادەتتە سپورت تاريحىندا وليمپيادا سيمۆولى رەتىندە جانۋارلار تاڭدالىپ الىنادى. سونىڭ ىشىندە ادامعا ەرەكشە اسەر سىيلايتىن بارىس، دەلفين، قونجىق سەكىلدى سۇيكىمدى جانۋارلار بولادى. ال بۇل وليمپيادانىڭ سيمۆولى - ۆەنلوك پەن ماندەۆيل - مۇلدەم وعاش تىرشىلىك يەسى. ميفتيك بەينە دەۋگە دە كەلمەيدى. قۇبىجىق دەۋگە بولادى. ءبىرى باسىندا پيراميدا (!) تارىزدەس ءتاج، ەكىنشىسى قامال بەينەسىندەگى باس كيىم كيگەن جالعىز كوزدى قوس بەينە. كوزى قاراقتى وقىرمان پيراميدا مەن 13 قاتاردان تۇراتىن قامالدىڭ «الەمدىك ۇكىمەت» دەپ اتالاتىن قۇپيا ۇيىم - ماسونداردىڭ بەلگىسى ەكەنىن جاقسى تۇيسىنەدى. ەندەشە بۇنداي ماسوندىق بەلگىلەردىڭ الەمدىك دەڭگەيدەگى باسەكە - وليمپياداعا قانداي قاتىسى بولۋى مۇمكىن. ءارى جالعىز كوزدى قوس تاجالدىڭ اتاۋىنىڭ ءوزى - كۇدىكتى كورىندى. عالامتوردى اقتارىپ وتىرىپ، Wenlock ءسوزىنىڭ «شىركەۋدىڭ اۋليە-انبيەسi, جەبەۋشىسى»، ال «mandevil-ءدىڭ» كونە فرانتسۋز سوزىنەن العاندا - «ۇلى قالا» نەمەسە ۇلكەن وقيعا بولاتىن ايماق جانە  جاسىرىن ۋاقىت دەگەن ماعىنا بەرەتىنىن كورىپ جاعامىزدى ۇستادىق.

وليمپيادانىڭ لوگوتيپىنداعى «2012» سانىنىڭ دا تسيفردان گورى «Zion» سوزىنە قاتتى ۇقسايتىنى كەزىندە ۇلكەن داۋ تۋدىردى. سيون ءسوزى يەرۋساليم قالاسىنداعى ءداستۇرلى ەۆرەيلىك بەلگىنىڭ اتاۋى سەكىلدى. (تاعى ءبىر دەرەكتەردە «Zion» ءسوزى يەرۋساليم قالاسىنىڭ اتاۋى)  وسىنى دەر كەزىندە اڭعارعان يران يسلام رەسپۋبليكاسى وسى جىلدىڭ ناۋرىز ايىندا لوندون ويىندارىنا بويكوت جاريالاعان بولاتىن. كەي دەرەكتەردە قۇبىجىق بەينەسىندەگى وسى تاڭبا مەن بەينەروليكتى عالامتوردان كورگەن كوپتەگەن ادامدار جۇيكە اۋرۋىن شالدىققانى تۋرالى ايتىلىپ ءجۇر. بىراق بۇل دا ناقتىلانباعان جايت. ۆەنلوك پەن ماندەۆيلدىڭ بەينەسىن بريتاندىق «Wolff Olins» برەند-ديزاينەرلىك فيرماسى جاساپ شىعارىپتى. بۇل فيرمانىڭ  نەگىزىن قالاعان ادام -  ەۆرەي جۇرتىنان شىققان ۋوللي ولينس اتتى ادام. ول كۇللى ءۇرىم-بۇتاعى، تۇقىمىمەن ماسون بولعان كورىنەدى.

تاعى ءبىر كۇدىك تۋدىرىپ وتىرعان ماسەلە - بايراقتى باسەكەنىڭ انگليادا ءوتۋى بولىپ تۇر. تۇماندى البيوندى الەمدىك دەڭگەيدەگى سپورت باسەكەسىن وتكىزۋگە قۇقى بار زايىرلى مەملەكەتتىڭ ءبىرى دەگەنىمىزبەن  رەسمي لوندون ماسوندىق ۇيىمداردىڭ نەگىزگى ورداسى سانالادى. اسا قۇپيا لوجالاردىڭ ءبىرازى وسى ەلمەن تىكەلەي بايلانىستى بولىپ جاتادى. ونىڭ ۇستىنە بۇل باسەكە وليمپيادالىق ەسەپ بويىنشا، وتىزىنشى ويىن. ادەتتە حالىقارالىق ستاندارت بويىنشا، بۇل رەتتىك ءنومiر ريمدiك تسيفرمەن جازىلادى. ياعني XXX ء(ۇش يكس) بولىپ شىعادى. ءاربىر وقيعادان قۇپيا استار ىزدەيتىن ماماندار وزگە ەمەس ءدال وتىزىنشى وليمپيادانى وتكىزۋ باقىتىنىڭ انگلياعا بۇيىرۋىنىڭ ءوزى كەزدەيسوقتىق بولماسا كەرەك دەپ وتىر. كەيبىر باتىستىق باسىلىمدار «ءۇش يكستى» ءىبىلىستىڭ سانىن بىلدىرەتىن 666 ياعني «ءۇش التىلىقتىڭ» قۇپيا بەينەلەنگەن نۇسقاسى دەپ جازىپ ۇلگەردى.

تاريحقا ءۇڭىلىپ كورسەك، العاشقى كەزدەرى وليمپيادا اتتى ءدۇبىرلى دودانىڭ  تۇپكى ماقساتى بولعانىن بايقاۋعا بولادى. جارىستاردىڭ بارلىعى دا باستاپقىدا سپورتتىق شارا ەمەس، اپوللونعا، ياعني ىبىلىسكە تابىنۋ ماقساتىندا جاسالعان دiني جورالعىلارى بولدى. بۇگىندە سول سەكۋلياريزم مەن تولىقتاي وككۋلتتىك بىلىققا اينالعان بۇل ءدىني سيپاتتاعى جورالعى تەك سپورتتىق ويىن عانا ەمەس، الەۋمەتتىك، ساياسي استارى بار وقيعا رەتىندە الەم ەلدەرىنىڭ باسىن قوسىپ كەلە جاتقان الەمدىك شاراعا اينالىپ كەتكەنىنە ءبىر عاسىردان اسىپ بارادى. ونىڭ ۇستىنە وليمپيادالىق قوزعالىستىڭ نەگىزىن قالاۋشى پەر دە كۋبەرتەن ماسوندىق ۇيىمداردىڭ بەلدى مۇشەسى بولعانى تاريحتان بەلگىلى. وسىعان قاراپ، كەيبىر قۇپيا ۇيىمداردى زەرتتەۋشىلەردىڭ «وليمپيادالىق ويىندار ەڭ الدىمەن، الەمدىك ۇيىم قۇرۋدىڭ العاشقى قادامى بولدى. وليمپيادانىڭ رەسمي سيمۆولى - قۇرلىقتار. ەمبلەماداعى 6 قۇرلىقتى ساقينا ەتىپ، ءبىر-بىرىمەن بايلانىستىرۋ ارقىلى الەمدىك ۇيىم قۇرۋ يدەياسى شىنايى ومىرگە قادام باستى» دەگەن بولجامىندا شىندىق جاتىر ما دەگەن وي كەلەدى. ولارعا سەنسەك، اقش دوللارىنداعى قۇپيا سيمۆولدار مەن بەلگىلەردىڭ سيمۆوليكادان اۋىسىپ جاراتىلىس رەتىندە كورىنىس تاۋىپ وتىر. ياعني تۋراسىن ايتقاندا، لوندون وليمپياداسى قارساڭىندا الەمدىك ۇكىمەت اتتى اسا قۇپيا ۇيىم جاڭا ساتىعا قادام باسادى-مىس!

ونىڭ ۇستىنە لوندون وليمپياداسىمەن قاسيەتتى رامازان ايىنىڭ سايكەس كەلۋى دە كوڭىلگە كۇدىك بولىپ وتىر. بالكىم ۇلى جاراتۋشىنىڭ يسلام دىنىنە بەرىك مۇسىلمان ەلدەرىنە «بۇل باسەكەگە بارماڭدار!» دەگەن ەسكەرتۋى بولۋى مۇمكىن ەمەس پە؟ ارينە، ونداي جايتتان بەتىن اۋلاق قىلسىن دەيمىز.

ايتپاقشى، جاقىندا «ماسا.كز» سايتى تۋريستەرگە تولى لوندوندا ۇلكەن تەراكتى بولۋى مۇمكىن دەپ جورامال جاساپتى. «يادرولىق  نەمەسە بيولوگيالىق قارۋ پايدالانادى. (ادام ساناسىنا وزگەرىس اكەلۋى دە عاجاپ ەمەس). ناتيجەسىندە كوپتەگەن قۇرباندارمەن لوندوننىڭ ءبىر بولىگى زارداپ شەگەدى. سول كەزدە تاجال پايدا بولىپ، ەس - تۇسىنەن ايرىلعان حالىققا قول سوزادى. ونىڭ كەرەمەتىن كورگەن حالىق سوڭىنان ەرەدى... پروتسەستەر جالعاسا بەرەدى...»، - دەپتى.

«حالىق ءسوزى» گازەتى