قمدب: قادىر تۇنگى قۇتتىقتاۋلار
قاسيەتتى قادىر ءتۇنى... اللانى پاكتەۋ، ءوزارا وسيەتتەسۋ، قۇران وقۋ، جاراتۋشىعا جالبارىنۋ، قىسقاسى قۇلشىلىق ءتۇنى. ەڭكەيگەن كارىدەن ەڭبەكتەگەن بالاعا دەيىن مەشىتكە جينالدى. زيالى قاۋىم وكىلدەرى دە بۇل ءتۇندى ىزگى نيەتپەن وتكىزدى. الماتى قالاسى ورتالىق مەشىتىنە كەلگەن الاش ازاماتتارى حالىقتى قادىر ءتۇنىنىڭ كەلۋىمەن قۇتتىقتادى.
شەيح ءابساتتار قاجى دەربىسالى, قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسىنىڭ توراعاسى، باس ءمۇفتي:
ەكى دۇنيەنىڭ باقىتىنا بولەنەيىك
- اللا تاعالا ايلاردان - رامازاندى، كۇندەردەن - جۇمانى، تۇندەردەن قادىر ءتۇنىن قاسيەتتى ەتتى. جاراتۋشى يەمىز بۇل تۇندە ەكى دۇنيەنىڭ باقىتىنا جەتكىزەتىن، اق پەن قارانى ايىرۋشى قاسيەتتى قۇران اياتتارىن تۇسىرە باستادى. بارىڭىزگە بەلگىلى، ەڭ العاشقى ايات: «وقى!» - دەپ باستالادى. يسلامنىڭ ءبىلىم مەن عىلىمعا كوڭىل بولەتىنىن وسى اياتتان ايقىن اڭعارۋعا بولادى.
قاسيەتتى قادىر ءتۇنى مىڭ ايدان قايىرلى. بۇل ءتۇندى قۇلشىلىقپەن وتكىزگەن ادام ۇلكەن ساۋاپقا كەنەلەدى. بارشاڭىزدى مۇباراك ءتۇننىڭ كەلۋىمەن قۇتتىقتايمىن. بۇل تۇندە ۋاقىت وتسە بولدى دەپ، سەريال كورىپ ياكي پايداسىز دۇنيەلەرمەن اينالىسۋ دۇرىس ەمەس. اللا تاعالا بىزگە ءوزىنىڭ رازى بولاتىن ساۋاپتى امالدارىمەن اينالىسۋدى ءناسىپ ەتكەي! دۇعا-تىلەكتەرىمىز قابىل بولىپ، ەكى دۇنيەنىڭ باقىتىنا بولەنگەن قۇلدارىنىڭ قاتارىنا قوسقاي! ءاۋمين!
قاسيەتتى قادىر ءتۇنى... اللانى پاكتەۋ، ءوزارا وسيەتتەسۋ، قۇران وقۋ، جاراتۋشىعا جالبارىنۋ، قىسقاسى قۇلشىلىق ءتۇنى. ەڭكەيگەن كارىدەن ەڭبەكتەگەن بالاعا دەيىن مەشىتكە جينالدى. زيالى قاۋىم وكىلدەرى دە بۇل ءتۇندى ىزگى نيەتپەن وتكىزدى. الماتى قالاسى ورتالىق مەشىتىنە كەلگەن الاش ازاماتتارى حالىقتى قادىر ءتۇنىنىڭ كەلۋىمەن قۇتتىقتادى.
شەيح ءابساتتار قاجى دەربىسالى, قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسىنىڭ توراعاسى، باس ءمۇفتي:
ەكى دۇنيەنىڭ باقىتىنا بولەنەيىك
- اللا تاعالا ايلاردان - رامازاندى، كۇندەردەن - جۇمانى، تۇندەردەن قادىر ءتۇنىن قاسيەتتى ەتتى. جاراتۋشى يەمىز بۇل تۇندە ەكى دۇنيەنىڭ باقىتىنا جەتكىزەتىن، اق پەن قارانى ايىرۋشى قاسيەتتى قۇران اياتتارىن تۇسىرە باستادى. بارىڭىزگە بەلگىلى، ەڭ العاشقى ايات: «وقى!» - دەپ باستالادى. يسلامنىڭ ءبىلىم مەن عىلىمعا كوڭىل بولەتىنىن وسى اياتتان ايقىن اڭعارۋعا بولادى.
قاسيەتتى قادىر ءتۇنى مىڭ ايدان قايىرلى. بۇل ءتۇندى قۇلشىلىقپەن وتكىزگەن ادام ۇلكەن ساۋاپقا كەنەلەدى. بارشاڭىزدى مۇباراك ءتۇننىڭ كەلۋىمەن قۇتتىقتايمىن. بۇل تۇندە ۋاقىت وتسە بولدى دەپ، سەريال كورىپ ياكي پايداسىز دۇنيەلەرمەن اينالىسۋ دۇرىس ەمەس. اللا تاعالا بىزگە ءوزىنىڭ رازى بولاتىن ساۋاپتى امالدارىمەن اينالىسۋدى ءناسىپ ەتكەي! دۇعا-تىلەكتەرىمىز قابىل بولىپ، ەكى دۇنيەنىڭ باقىتىنا بولەنگەن قۇلدارىنىڭ قاتارىنا قوسقاي! ءاۋمين!
ءاسانالى ءاشىموۆ, حالىق ءارتىسى:
«ازان ايتىلسا قۋانامىن»
- مەشىتكە كىرمەس بۇرىن اللا ۇيىنە سىيماي، اۋلادا جاراتقانعا ءمىناجات ەتىپ وتىرعان جاستارعا قاراپ ءسۇيسىندىم ءھام تەبىرەندىم. راسىندا دا بۇل جاقسىلىقتىڭ نىشانى. قانشاما جاستار قىلمىس جاساپ، ءوز ومىرلەرىن وزدەرى قۇرتۋدا. ال يسلام ادامدى ىزگىلىككە ۇندەيدى. ابايدىڭ: «اللانىڭ ءوزى دە راس، ءسوزى دە راس...» دەۋى تەگىن ەمەس. مەن دە جۇمىسىمنىڭ قاۋىرت بولعانىنا قاراماستان، مەشىتكە ءجيى باس سۇعىپ تۇرامىن. ءۇيدىڭ جانىندا مەشىت بار. ازان شاقىرىلعاندا قۋانامىن. ۇيىمنەن شايتان شىعار دەگەن ۇمىتپەن. قادىر ءتۇنىنىڭ قادىرىن تاڭدى تاڭعا ۇرىپ ايتا بەرۋگە بولادى. اللا دۇعالارىڭىزدى قابىل ەتسىن.
مۇرات جۇرىنوۆ, اكادەميك:
«ءدىن - عىلىمنىڭ اناسى...»
- ءدىن مەن عىلىمدى ءبىر-بىرىنە قارسى قويۋعا بولمايدى. ءدىن - شەكسىز عىلىم. ادام اقىلى كوتەرمەيدى. عىلىم كوزبەن كورىپ، قولعا ۇستاعان نارسەنى عانا دالەلدەيدى. ال دىندە ءبىز بىلە بەرمەيتىن دۇنيەلەر وتە كوپ. ماسەلەن، ءسىزدىڭ بالاڭىز شەتەلدە ءجۇرىپ، دەنەسىنە زاقىم ياكي اۋىرىپ قالسا، ءاربىر انا ونى جۇرەكپەن سەزەدى. ياعني، اللا تاعالا انا مەن بالانىڭ اراسىندا ءبىر بايلانىس ورناتقان. ونى عىلىم ءالى دالەلدەگەن جوق. مۇقاعاليدىڭ: «ءدىن - عىلىمنىڭ اناسى»، - دەيتىنى دە سوندىقتان. يمان ادام جۇرەگىنە باقىت سىيلايدى. قۇرمەتتى، حالايىق، تۇتقان ورازالارىڭىز بەن قادىر تۇنىندە جاساعان قۇلشىلىق-عيباداتتارىڭىزدى اللا قابىل ەتكەي!
ءومىرزاق ايتبايۇلى, قوعام قايراتكەرى:
ورازامىز قابىل، يمانىمىز كامىل بولعاي!
- قۇرمەتتى جاماعات! ءبارىمىز وسىناۋ تاماشا عيمارات - اللانىڭ ۇيىندە وتىرمىز؟ نەگە وتىرمىز؟ وسىعان ءجىتى نازار اۋدارايىق. اللا ۇيىنە كەلگەن سوڭ جاراتۋشى يەنىڭ ەسىمى ۇلىقتالىپ، بارشا قۇلشىلىق سوعان ارنالۋى ءتيىس. ءوزارا مەيىرىمدى بولايىق. ۇرىس-كەرىستەن، عايبات-وسەكتەن ساقتانايىق. بۇگىن ەرەكشە ءتۇن. دۇعا قابىل بولاتىن ءتۇن. اللانىڭ ءاربىر ءتۇنى قايىرلى. الايدا بۇل ءتۇننىڭ ەرەكشەلىگى - ساۋابىنىڭ مولدىعىندا. سوندىقتان التىن ۋاقىتىمىزدى عاپىلدىقپەن وتكىزبەلىك.
ءبىزدىڭ قوعامدى تەك يسلام عانا قۇتقارادى. بارشا جاقسىلىقتىڭ باستاۋى بولعان يسلام ءدىنىن كوركەيتىپ، حالىققا ناسيحاتتايىق. اللا ورازالارىڭىزدى قابىل، يماندارىڭىزدى كامىل ەتكەي!
ەركىن قاجى دۋاناباي, قازاقستان قاجىلارى قاۋىمداستىعىنىڭ توراعاسى:
جۇرەك نۇرعا بولەنەتىن ءتۇن
مەشىتتە وتىرعان جاستاردىڭ اتا-انالارى باقىتتى. شىنىمەن دە باقىتتى. ويتكەنى، ادامنىڭ يمانى ارتقان سايىن ءومىردىڭ ءمانىن تۇسىنەدى. ءبىز كىمبىز؟ قايدان كەلدىك؟ قايدا بارامىز؟ يماندى ادام وسىنداي سۇراقتارعا جاۋاپ ىزدەيدى. ال ادام تەك يسلامنان عانا قاناعات، ءلاززات الادى. سوندا جۇرەك نۇرعا بولەنەدى. اللا ءبىزدى جاقسىلىقتا جولىقتىرىپ، ەكى دۇنيەدە دە ءجۇزىمىزدى جارىق ەتكەي! قادىر تۇنىندە تىلەگەن تىلەكتەرىڭىز اللا تاعالانىڭ قۇزىرىندا قابىل بولسىن!
دايىنداعان اعابەك قوناربايۇلى،
قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسىنىڭ ءباسپاسوز حاتشىسى
P.S. الماتى قالاسىنداعى ورتالىق مەشىتتە وتكەن قادىر تۇنىندە جاراتقان حاقتى ماداقتاعان جوعارىداعىداي لەبىزدەر ايتىلىپ، قوعامنىڭ ىشكى رۋحاني كەلبەتى تۋرالى سوزدەر سويلەندى. جاماعات ءبىر-بىرىنە يماننىڭ، ادامگەرشىلىكتىڭ، ىزگىلىكتىڭ ەكى دۇنيەدەگى ساۋابىن وسيەتتەسىپ، بەك تابىستى. ارينە، جۇرتتىڭ ءبارى ورتالىق مەشىتكە سيا بەرمەيدى. ونىڭ ۇستىنە الماتىداي ايدىك قالانىڭ ءبىر قيىرىنان كەلىپ جەتۋ دە جاسى ۇلعايعان نەمەسە اياق ارتار اۆتوكولىگى جوق جاندارعا وڭايعا سوقپايدى. سول سەبەپتەن دە قادىر ءتۇنى قازاقستان ۇلتتىق ارناسىنان تىكەلەي ەفير ارقىلى كورسەتىلىپ كەلگەن ەدى. وسى جولى اتالعان ارنا سونداي ساۋاپتى ءىستىڭ بەتىن جىلى جاۋىپ قويدى. نەگە؟ مۇمكىندىگى بولماي قالدى ما، الدە باسقا سەبەپ ىقپال ەتتى مە؟ بۇل عالامتوردى ەركىن پايدالاناتىن تۇتىنۋشىلاردىڭ بىزگە قويعان ساۋالدارىنىڭ ءبىر پاراسى عانا. سۇراققا ارنا باسشىلارى جاۋاپ بەرەتىن شىعار دەگەن قورتىندى جاساي وتىرىپ ءبىز قادىر ءتۇنىن ىزىگى نيەتپەن وتكەرگەن جاماعاتقا بارشا تىلەك دۇعالارىڭىزدى جاراتقان حاق قابىل ەتكەي دەيمىز.
«اباي-اقپارات»