قاسىرەتتى قاڭتار وقيعالارىنىڭ اياقتالعانىنا ءبىر ايدىڭ ءجۇزى بولدى. تاۋەلسىز قازاقستان بۇرىن-سوڭدى كورمەگەن قاندى قىرعىن ەل ىرگەسىن شايقالتۋعا شاق قالعانى راس. كوشەگە شىققان مىنداعان بەيبىت شەرۋشىلەردىڭ اراسىنا قوسىلعان بۇلىكشى توپتار ەلىمىزدىڭ ءىرى قالاسى الماتىنىڭ ءبىر كۇندە اپاي-توپايىن شاعاردى.

اكىمدىك ورتەندى، دۇكەندەر تونالدى، كولىكتەر قيرادى. پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ حالىقتى باسۋعا شاقىرىپ قايتا-قايتا مەملەكەتتىك تەلەارنالاردان ۇندەۋ جاسادى، الەۋمەتتىك جەلىدە دە حابارلاما جازىپ وتىردى. قاڭتارداعى شەرۋدىڭ ارتى قاندى قىرعىنعا ۇلاسا باستاعاننان كەيىن مەملەكەت باسشىسى 5 قاڭتار كۇنى ۇقشۇ اسكەرلەرىنەن كومەك سۇرادى. بىتىمگەرلىك اسكەرى ەلىمىزدىڭ ماڭىزدى نىساندارىن كۇزەتىپ، ەل ءىشى تىنىشتالعان سوڭ 13 قاڭتاردان باستاپ پرەزيدەنتتىڭ بۇيرىعىمەن قازاقستاننان شىعارىلا باستادى. ميسسياسىن تولىق اياقتاعان ۇقشۇ اسكەرى 19 قاڭتار كۇنى تولىقتاي ەلدەن كەتتى.

پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ قاڭتار بۇلىگىنەن كەيىن ەل تىزگىنىن بۇرىنعىدان بەتەر تارتا ءتۇستى. مەملەكەت قۇرامى وزگەرتىلدى. جاۋاپقا تارتىلۋى ءتيىس لاۋازىمدى تۇلعالار جاۋاپكەرشىلىكتەن قاشىپ قۇتىلا المايتىنىن كوردىك. الداعى ۋاقىتتا ءالى دە تەرگەپ-تەكسەرۋ جۇمىستارى جالعاسا بەرمەك. مەملەكەت باسشىسىنىڭ «جاڭا قازاقستاندى بىرگە قۇرايىق!» دەگەن ۇرانىنان كەيىن، قازاقستاننىڭ جاڭاراتىنىنا اركىمدە ءبىر ءۇمىت پايدا بولدى. ءبىر اي بۇرىنعى قاسىرەتتى قاڭتار وقيعالارىنان كەيىن ەتەك-جەڭىن جاڭا جيناي باستاعان ەلىمىز بۇدان قانداي ساباق الۋى كەرەك؟ ءبىز ساياساتكەر سامات نۇرتازا مىرزاعا حابارلاسىپ، پىكىر سۇرادىق.

سامات نۇرتازا:

- كونستيتۋتسيا بويىنشا پرەزيدەنتىمىز قاۋىپسىزدىكتىڭ كەپىلى عوي، سوندىقتان ول كىسىنىڭ مىندەتى ءوز حالقىن قورعاۋ. قاڭتاردىڭ باسىندا بىزگە قيىن-قىستاۋ زامان تۋعاندا پرەزيدەنتىمىز كەيبىر ەلدەردىڭ باسشىلارى سياقتى قاشىپ كەتپەي، ءوز قارا باسىن ويلاماي، ءوزىنىڭ بەدەلىن، بيوگرافياسىن دەۋگە بولادى، بايگەگە سالىپ ەلىمىزدى قورعادى. باتىل شەشىمدەر قابىلدادى. مۇمكىن، باتىستىڭ ساراپشىلارى، كەيبىر مەملەكەتتەر ۇقشۇ قۇرامىنداعى مەملەكەتتەردەن كومەك سۇراۋدى ءالى كۇنگە دەيىن تۇسىنبەي وتىر. بۇل جەردە قازاقستان ءوزىنىڭ دوستارىن كومەككە شاقىردى دەپ ەسەپتەۋگە بولادى. مەن وعان كامىل سەنەمىن. سەبەبى، ادام ءوزى قينالعاندا دوستارىن شاقىرادى عوي، سول سياقتى مەملەكەتتە قينالعان تۇستا دوستارىن شاقىردى. دوستارى كەلدى، كومەكتەستى، قورعادى، قايتادان ەلدەرىنە كەتتى. كەيبىر ادامداردىڭ قورقىنىشى بولدى عوي، «ولار قالىپ قويادى، شىقپايدى» دەگەن. ولاي ەمەس. اككى ديپلومات رەتىندە، كاسىپقوي ساياساتكەر رەتىندە پرەزيدەنتىمىز ولاردى اكەلە دە ءبىلدى، شىعارا دا ءبىلدى. سوندىقتان، بۇل جەردە تازا لوگيكامەن سويلەۋ كەرەك دەپ ەسەپتەيمىن.

قاڭتار ايىندا، اسىرەسە، الماتى قالاسىنىڭ حالقى زارداپ شەكتى. سونداي كەزدە مەملەكەت باسشىسى جاعدايدى ءوز قولىنا الىپ، سەنىمسىز ادامداردى لاۋازىمىنان ايىرىپ، سەنىمدى ادامداردىڭ وكىلەتتىگىن كەڭەيتتى. جالپى ماسەلەنى شەشتى دەپ ەسەپتەيمىن. وسىنداي قيىن-قىستاۋ زاماندا ءبىر قاتەلىك كەتىپ، الماتى قالاسى نەمەسە جاقىن قالالار تەررورشىلارعا، قىلمىسكەرلەرگە ءوتىپ كەتكەندە نە بولار ەدى؟ ونى ەلەستەتۋدىڭ ءوزى قورقىنىشتى. وسى قاڭتار قاسىرەتىنەن كەيىن بىزدە بەيبىت ءومىردىڭ، اشىق اسپاننىڭ قادىرىن تۇسىندىك. بۇرىن اۋىزبەن ايتىپ قانا قويساق، بۇگىندە جۇرەكپەن تۇسىندىك. جانىپ جاتقان عيماراتتى، كولىكتى كوردىك. مەرت بولعان بەيبىت حالىقتى كوردىك. وققا ۇشقان پوليتسيا قىزمەتكەرلەرىن كوردىك. سوندىقتان دا، وسىنىڭ ءبارى ۇلكەن ساباق بولادى. «قاندى ساباق» بولادى دەۋگە نەگىز بار. ءبىزدىڭ جانە بولاشاق ۇقپاقتىڭ مىندەتى وسى «قاندى قاڭتاردان» ساباق الىپ، ونىڭ قايتالانباۋىنا اتسالىسۋىمىز كەرەك. تىنىشتىقتىڭ كەرەمەت سىي ەكەنىن ءتۇسىنىپ جاتىرمىز. مەنىڭ تىلەگىم: حالقىمىز وسى تۇراقتىلىق پەن تىنىشتىقتى باعالاي بىلسە دەيمىن.

Abai.kz