بۇگىن 1941 جىلعى 22-ماۋسىم دەيىك.
لەۆيتان سوعىستىڭ باستالعانىن راديودان حابارلادى.
سودان باستاپ بۇتكىل ەل ءوز وي جۇيەسىن، تۇرمىسىن، ءوندىرىسىن، اۋىلشارۋاسىن، وقۋ-ءبىلىم، مادەنيەتىن... كۇرت وزگەرتكەنى بەلگىلى.

ء"بارى دە مايدان ءۇشىن، ءبارى دە جەڭىس ءۇشىن!" دەگەن ءسوز ۇران بولدى. 1418 كۇن قانقاساپ قىرعىنعا توتەپ بەردىك. ودان كەيىن دە اۋىر بولماسا، جەڭىل بولعان جوق.
بىراق باستىسى، جاعدايعا ساي ادامدار وزگەردى. وي جۇيەسىن، قارەكەتىن وزگەرتتى...

ءبىز شە؟
نە وزگەردى، نە وزگەرتتىك، كىم وزگەردى، قالاي وزگەردى؟
سول بۇرىنعى سۇرلەۋ-سوقپاققا قايتا ءتۇسىپ، سوعىمنىڭ ەتىن جەپ، سورپاسىن ءىشىپ، سۇيەگىن كەمىرىپ جاتىرمىز با؟

باستى ماقسات نە؟
"نۇروتاندى" ساقتاپ قالۋ ما؟ وتاندى ساقتاپ قالۋ ما؟
ءبىزدىڭ ستراتەگيالىق ماقساتىمىز نە؟

ءماسليحاتتار مەن ءماجىلىس، سەنات پەن سوت، پرەزيدەنت پەن ۇكىمەت، پروكۋراتۋرا مەن ادۆوكاتۋرا، قوعامدىق قاۋىپسىزدىك پەن قوعامدىق ءتارتىپ قۇرىلىمدارى، قورعانىس پەن شەكارا، سايلاۋ جۇيەسى، بانكتەر مەن كرەديتتەر، حولدينگتەر مەن ۇلتتىق كومپانيالار، مادەنيەت پەن سپورت، ءبىلىم مەن عىلىم، زاڭدار مەن ەرەجەلەر — ءبارى-ءبارى ورنىندا، باياعى ەسكى سۇرلەۋىنە قايتا ءتۇسىپ، سول تاز قالپىنا قايتا ورالسا، وندا نەسىنە كۇشەندىك؟

نەنى تارك ەتتىك، نەگە ۇمتىلدىق؟
ءيا، تۇسىنەمىن. ءبىر كۇندە وزگەرمەيدى.
بىراق، وتىز جىل ىشىندە ءوزىن وتە ءتيىمسىز ەتىپ كورسەتكەن قۇرىلىمداردى قۇرت پەن كۇيە تۇسكەن قۇرىم كيىزدەي سىرتقا شىعارىپ، وتقا تاستاماس پا؟

ءبىز كاسىپوداقتاردى، ادۆوكاتۋرانى قولجاۋلىق ەتىپ الدىق.
دارىگەرلەر مەن مۇعالىمدەردى قولعا قارايتىن ەتتىك!
دارىگەر ەمشى ەمەس، جەمشى بولدى.
ۇستاز ۇستانىمشى ەمەس، قولعا سۋ قۇيۋشى بولدى.
شەكاراشىلار مەن كەدەنشىلەردىڭ كوزىن كورمەيتىن، قۇلاعىن ەستىمەيتىن ەتتىك.
سپورتشى ءتانىن شىڭداپ، نامىسىن قايراۋدىڭ ورنىنا دوپينگ تۇتىنۋعا كوشتى. الماس نامىس ەمەس، التىن مەدال كوكەيتەستى بولدى.
مادەنيەت ديماشتاردى تۇنشىقتىرۋمەن كەلدى. تالاي ەرىك قۇرمانعاليەۆتەردەن ايرىلدىق.

حالىق قالاۋلىلارى جاعدايدى حالىققا ەمەس، وزىنە جانە وزەۋرەۋشىلەرگە جاساپ، كوز بوياۋدا اككى بولىپ الدى.

عىلىم گرانتتارى، تەندەرلەر قولدى بولىپ كەلدى.
عىلىم مەن تەحنيكا كەنجەلەدى. مەشەل كۇيگە ءتۇستى.
تىڭداۋشىسى، دەمەۋشىسى، ىزدەۋشىسى سەلدىرەگەن سوڭ، فيلوسوفيا مەن قۇقىقتىق وي قۇلدىرادى.

ءبىزدىڭ ەلدە ادۆوكاتۋرا ينستيتۋتى مىقتى بولسا، ازاپتاۋلار مەن قيناۋلار وسىنشا اۋقىمدى بولماق تۇگىل، ەش بولماس ەدى.
ادۆوكاتۋرا نەگە مىقتى ەمەس؟
سوت تاۋەلدى بولدى. ادۆوكاتۋرانىڭ ءوزىن ءبوز، ءسوزىن سولكەباي قۇرلى كورمەدى. سودان.
قۇقىق قىرىق جاماۋ. سودان.
زاڭدار وزبىر، ولپى-سولپى. سودان.
نەگە؟
بيلىك ءبىر پارتيانىڭ مونوپولياسىندا بولدى. پارلامەنتتى سول پارتيا ءتۇزدى. سول پارلامەنت بەلدەن باسا زاڭ ءتۇزدى. كونستيتۋتسيالىق كەڭەس زاڭ تالقىلاۋدا اسا ءبىر كەڭشىلىكتەرگە جول بەردى.
سول ءبىر پارتيا كوممۋنيستىك پارتيا ءتارىزدى تايراڭدادى. ءبىر ادامنىڭ وزىنە، وتباسىنا، اۋلەتىنە، سولاردىڭ قارجىلىق، ماتەريالدىق، ناپسىلىك مۇددەلەرىنە قىزمەت ەتتى.

كوممۋنيستىك پارتيا قايدا؟
وعان نە بولدى؟

ەگەر راسىندا پارتيا دەگەن ۇلى كۇش، ساياسي كۇش بولسا، بىزدەگى بيلىك پارتياسى ەل الدىنا شىعىپ، حالىقتان كەشىرىم سۇراپ، ساياسي ساحنادان كەتۋى ءتيىس. پارتيا مۇشەسى بولعان، اسىرەسە، ونىڭ باسشىلىعىندا، ماسليحاتتىق، پارلامەنتتىك تىزىمىندە بولعان ازاماتتاردىڭ حالىق الدىندا ارىلۋ ناۋقانى جۇرگەنى ءجون.

ءبىر كەزدە پرايمەريز جاريالاعان "نۇروتان" بۇگىنگى احۋالدا ءوزىن ساياسي بانكروت دەپ جاريالاسا، ءجون بولار ما ەدى؟

ونداعى ءجونى ءتۇزۋ، ءجىبى ءبۇتىن، ءسوزىنىڭ سالماعى بار، اۋزىنىڭ دۋاسى بارلار جاڭاشا ويلانىپ، جاڭاشا ساياسي ورتا جاساقتاۋى كەرەك.
باسشىسى كەتكەن، باسشىلىعى ىدىراعان، توبەدەن ەڭىسكە قۇلديلاپ بارا جاتقان اربا سياقتى سەلكىلدەپ، شىندىعىندا شاشىلىپ قالعان قۇر دەنە كىمگە تۇتقا بولماق؟!
بۇلىنگەننەن بۇلدىرگى الما دەيدى.

ساياسي قۇرىلىمنىڭ نەگىزى بيلىك پارتيا جۇيەسى تۇبەگەيلى وزگەرسە، قالعان دۇنيە دوڭگەلەنە باستايدى.

بۇل ناقتى بىرەۋگە قارسى ايتاق ەمەس، دوعال نايزا شوشايتقان شيكى شابۋىل ەمەس. دۇرمەككە ىلەسۋ ەمەس. مىستان ىزدەۋ ناۋقانىنا شاقىرۋ ەمەس.
باسقا كەلگەن ويدان تۇزىلگەن ءسوز. كەرەگىن الىڭىزدار.

كەشە عانا ء#فاشيزمدى جەڭگەن ءبىزدىڭ ەلدە تۇتقىندالعانداردى #ازاپتاۋ، #قيناۋ ءجۇرىپ جاتقانى ماسقارا جاعداي.
1937-ءنىڭ تاقسىرەتىن ءالى كۇنگە سەزىنىپ، تاريحىن ءالى قوپارۋدامىز.
1937-ءنىڭ سۋبەكتىلەرىنەن نەمەرەلەرى جاۋاپ تالاپ ەتۋدە.
1986, 2011 مەن 2022 جىلداردىڭ دا ءوز كەزەگى كەلەدى.

ءبىز، بۇگىنگى بۋىن، بالالارىمىزدىڭ الدىندا ەمەس، نەمەرەلەرىمىزدىڭ الدىندا جاۋاپ بەرەمىز.
اركىم نەمەرەسى الدىندا جاۋاپ بەرەدى. مۇنى تاريح دادەلدەگەن. ءبىز كوزىمىزبەن كورىپ وتىرمىز. اۋەلى نەمەرە اتاسىنان سۇراي باستادى. اقىرى، مىنە...

ويتكەنى، ءبىز بالالارىمىز ءۇشىن تەك اسىراۋشىمىز. ياعني، جەم بەرۋشى عانامىز. ولار ءبىزدىڭ جالاقىمىز بەن جاعدايىمىزدى باعالايدى. ال نەمەرە ءۇشىن اتاسىنىڭ ابىرويى مەن بەدەلى قىمبات.
وتىز جىل دەگەن بالاڭ بيلىككە كەلىپ، نەمەرەڭ سەنەن جاۋاپ سۇرايتىن مەرزىم ەكەن.

مەن دە وسىنى بولاشاق نەمەرەلەرىمنىڭ الدىنداعى جاۋاپتىڭ سالماعىن سەزىپ جازىپ وتىرمىن.

بولات سىزدىق