مەيرام مۇقىشەۆ. تاۋەلسىزدىك كۇنىن اۋىستىرۋ قاجەتتىلىگى بار ما؟
16-نشى جەلتوقسان - تاۋەلسىزدىك كۇنى. راس، قازاقستاننىڭ ازاتتىعى دا، ەگەمەندىك العانى دا، ەشبىر ەلگە كىرىپتار ەمەستىگىن تاۋەلسىز مەملەكەت بولعانىن جەر جاھانعا جاريا ەتكەنى دە - زور قۋانىش، ايتۋلى مەرەكە. ات شاپتىرىپ، استا توك ەتىپ تويلاۋعا تۇرارلىق مەرەكە. بىراق...مەن تويلامايمىن. نەگە؟
16-نشى جەلتوقسان - تاۋەلسىزدىك كۇنى. راس، قازاقستاننىڭ ازاتتىعى دا، ەگەمەندىك العانى دا، ەشبىر ەلگە كىرىپتار ەمەستىگىن تاۋەلسىز مەملەكەت بولعانىن جەر جاھانعا جاريا ەتكەنى دە - زور قۋانىش، ايتۋلى مەرەكە. ات شاپتىرىپ، استا توك ەتىپ تويلاۋعا تۇرارلىق مەرەكە. بىراق...مەن تويلامايمىن. نەگە؟
سەبەبى، بۇگىن - 16-جەلتوقسان. 86-نىڭ اق قار، كوك مۇزىندا جەر قۇشىپ تاۋەلسىزدىك جولىندا قۇربان بولعان باۋىرلارىمىزدىڭ قانى بار بۇل كۇندە. باۋىرلارىمىزدىڭ قانى سۋداي اققان كۇنى ءبىز نەگە تويلاۋىمىز كەرەك؟ تاۋەلسىزدىكتى ۇلىقتاۋعا جىل 12 اي، 365 كۇننىڭ باسقا كۇنى جاراماي قالىپ پا؟ الدە ءبىز وسى كۇنى تاۋەلسىزدىگىمىزدى جاريالادىق دەپ بايلانىپ وتىرامىز با؟ تويلاعاننىڭ ورنىنا ەل بولىپ، مەملەكەت بولىپ نەگە قارالى كۇن جاريالاپ، ازا تۇتپايمىز؟ قازاقتا «ءولى رازى بولماي، ءتىرى بايىمايدى» دەگەن تانىمى تەرەڭ، اتالى ءسوز بار. مەملەكەتتىك دارەجەدە تۋىمىزدى ءتۇسىرىپ، قارالى كۇن جاريالايتىن كۇن 16-شى جەلتوقسان. 86-نىڭ ىزعارى ەتىنەن ءوتىپ سۇيەگىنە تيگەن تۋعانىنان، دوسىنان، قۇبىسىنان، باۋىرىنان ايرىلىپ، ايرىلماسا دا جانىن قاريتىنداي ىزبارلى ىز قالدىرعان قايبىر سانالى جان تويلايدى دەيسىز. ونىڭ ۇستىنە تاۋەلسىزدىك مەرەكەسى جاڭا جىلدىق مەرەكەنىڭ كولەڭكەسىندە قالىپ قوياتىنى تاعى بار. مەملەكەت مەرەكەلىك كۇن دەپ جاريالاپ دەمالىس بەرگەسىن دەمالعاننىڭ ارتىعى جوق دەگەن نيەتتە قابىلدايدى. ءسىز كوردىڭىز بە، ءدال سول 16 -شى جەلتوقسان كۇنى شىن نيەتىمەن، شىنايى مەرەكەلەپ جۇرگەن جاندى؟! مەن كورمەدىم. مەملەكەت باس بولىپ 1 -ءشى جەلتوقساندا جاڭا جىلدىق شىرشانى ۇلىقتاپ جارىعىن جاعىپ بەرگەسىن نە سۇرايسىز. مەملەكەت بۇل قىلىعىنىڭ ءوزى 16-جەلتوقسان - تاۋەلسىزدىك كۇنىنە كولەنكە ءتۇسىرىپ وتىرعانى ەمەس پە؟ ەلدىڭ بار نازارىن جاڭا جىلدىق مەرەكەگە اۋدارىپ، قالا كوشەلەرى، دۇكەندەر، جارنامالىق بيلبوردتار، نە كەرەك اينالاداعىنىڭ ءبارى «ۇلى» مەرەكەنى جارنامالاپ كەتەدى. ال بۇل ادامنىڭ ساناسىنا اسەر ەتەدى، ادامنىڭ ساناسى قوعامعا اسەر ەتەدى.
ەكىنشى سەبەپ، بىلتىرعى 16 - جەلتوقسانداعى جاڭاوزەن، شەتپە وقيعاسى. 16-جەلتوقسان كۇنى ءبىر ەمەس، ەكىنشى رەت قان توگىلدى. دىم بولماعانداي ەش دۇنيە بۇزىلماعانداي ءباز-باياعى قالىپپەن تويلاتا بەرەمىز بە؟ ادامزاتتىق ار قايدا، نامىس قايدا، قۇدايشىلىق قايدا؟
مەنىڭ پايىمىمشا، تاۋەلسىزدىك مەرەكەسىنىڭ كۇنىن اۋىستىرۋ كەرەك. ەكى رەت قان توگىلگەن كۇندى قالايشا مەرەكەلەۋگە بولادى؟! 16 جەلتوقساندى قارالى كۇن رەتىندە بەلگىلەۋ كەرەك. ال تاۋەلسىزدىك كۇنىن جاز مەزگىلىنە اۋىستىرسا بولادى. جەلتوقسان ايىندا - اق قار، كوك مۇزدا جالپى حالىقتىق مەرەكە بولىپ تويلانىپ جاتقانى دا شامالى. مەكتەپ وقۋشىلارىن، ستۋدەنتتەردى، مۇعالىمدەردى، دارگەرلەردى، نە كەرەك، مەملەكەتتىك بيۋدجەتكە كۇنى تۇسكەن بار مەكەمەنىڭ ادامدارىنا تۋ بەرىپ، سارى شۇناق ايازعا قاراماي ورتالىق الاڭعا الىپ شىققاننان باسقا توي نىشانىن كورگەمىز جوق. ەلدى جاساندىلىق جالىقتىردى.
ەل مەرەكەنى اق نيەت، شىن كوڭىلمەن تويلاۋى كەرەك. اسىرەسە ەڭ ۇلىق مەرەكە - تاۋەلسىزدىك مەرەكەسىن. قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا تاريحقا قاتىستى جاز مەزگىلىندە تويلاناتىن مەملەكەتتىك مەرەكە جوق. جاز مەزگىلى ادام كوڭىلىن مارقايتىپ اسەر ەتسە6 مەرەكەنى دە جازداي جايدارى كوڭىلمەن جىلى قابىلدايتىن ەدى.
Abai.kz