جاۋىنگەرلىك تۋ - ءور رۋح بەلگىسى!
كەز كەلگەن مەملەكەت ءۇشىن ارنايى قاسيەتتى نىشاندار بولادى. مەملەكەتتىك دارەجەدە ول تۋ، ەلتاڭبا جانە ءانۇران. بۇل مەملەكەتتىڭ تاۋەلسىز ءارى ءوز الدىنا ەل ەكەنىن ايشىقتايتىن باستى بەلگىلەر.
ال بۇل بەلگىلەردى جانە مەملەكەتتى قورعايتىن نە؟ ارينە اسكەر. قارۋلى كۇشتەر. قۋاتتى اسكەر - قۋاتتى مەملەكەت. بۇل ەجەلدەن قالىپتاسقان، وزگەرمەس قاعيدا. قازاقستان اسكەرىنىڭ ءوز نىشاندارى بارىن دا ايتا كەتۋگە ءتيىسپىز. ءار بولىمشەنىڭ، ءار كۇشتەردىڭ ءوز تۋى، ۇرانى جانە نىشاندارى بار. بۇل دا وتە ماڭىزدى. اسكەردىڭ تۋى دەگەنىمىز نامىس، قايسارلىق جانە مىقتىلىقتىڭ بەلگىسى. تۋدى قۇرمەتتەۋدى قازاق ەجەلدەن بىلگەن جانە حان الدىندا تۋۇستار باتىر ەڭ ايبىندى باھادۇرلەردەن تاڭدالىپ الىنعان. ۇرىس دالاسىندا بايراقتىڭ قۇلاۋى، ەلدىكتىڭ شايقالۋى ىسپەتتەس قابىلدانعان جانە ول شىندىق.
قازاق جاۋىنگەرلىك تۋدى جوعارى ۇستاۋدى ۇرپاققا ۇلگى ەتكەن، ونەگە تۇتقان. «تۋ تۇبىندە تۋلاپ ولگەن قازىمبەت» اتتى ءسوز تىركەسى سودان قالعان. قازاق-جوڭعار شايقاسىندا جانىنان تۋدى ارتىق كورىپ، كەۋدەسىنە جاۋ جەبەسى قادالسا دا بايراقتى جىقپاي، ەلدىكتى تىك ۇستاعان قازىمبەت باتىردىڭ ارەكەتى تۋعا دەگەن، جاۋىنگەرلىك بايراققا دەگەن قازاقتىڭ ءبىر ناقتى كورىنىسى. بۇل قازىر دە وزەكتى، قازىر دە ماڭىزدى.
ەلىمىزدە اسكەري رامىزدەر كۇنى دە بار. بۇل داتا 1996 جىلعى 18 شىلدەدە ەلباسىنىڭ «قازاقستان رەسپۋبليكاسى قارۋلى كۇشتەرىنىڭ اسكەري رامىزدەرى تۋرالى» جارلىعىنىڭ قابىلدانۋىمەن بايلانىستى قۇرىلعان بولاتىن.
اسكەري رامىزدەردىڭ تەرەڭ پاتريوتتىق جانە رۋحاني-ادامگەرشىلىك ءمانى بار. ولارعا اسكەر تۇرلەرىنىڭ تۋلارى، اسكەري بولىمدەردىڭ جاۋىنگەرلىك تۋلارى جانە قارۋلى كۇشتەردىڭ ءرامىزى (ەلتاڭباسى) جاتادى. ەلتاڭبا بەس بۇرىشتى جۇلدىز تۇرىندە جاسالعان. التىن سۇلبامەن كومكەرىلگەن جۇلدىزدىڭ ورتاسىندا ساۋلەسى بار كۇن مەن ونىڭ استىندا قالىقتاعان قىران بەينەلەنگەن. قىران قاشاندا ورلىكتىڭ، مارتتىك پەن باتىرلىقتىڭ ءسيمۆولى. ال كۇن ادامزاتقا ورتاق، جارىقتىڭ نىشانى، تۇنەككە قارسى كۇش.
قۇرلىق اسكەرلەرىنىڭ، اسكەري-اۋە كۇشتەرىنىڭ، اۋە قورعانىسى كۇشتەرىنىڭ جانە اسكەري-تەڭىز كۇشتەرىنىڭ تۋلارى اسكەري ۇجىمنىڭ ەرلىك پەن داڭق، باۋىرلاستىق پەن بىرلىك يدەيالارىن بەينەلەيدى. ولار جاۋىنگەرلىك تۋدا وتانعا ادال بولۋعا انت بەرەدى. جادىگەر ءاربىر ساربازدىڭ قانى مەن ءومىرىن اياماي، وتاندى قورعاۋ – قاسيەتتى بورىشىن بەينەلەيدى.
جاۋىنگەرلىك ازىرلىكتە جانە مەملەكەتتىك-قۇقىقتىق دايىندىقتا ەرەكشە كوزگە تۇسكەن وفيتسەرلەر، اسكەري قىزمەتشىلەر مەن اسكەري وقۋ ورىندارىنىڭ كۋرسانتتارى ءبولىمنىڭ جايىلعان جاۋىنگەرلىك تۋىندا سۋرەتكە ءتۇسۋ قۇرمەتىنە يە بولادى.
اسكەري رامىزدەر ارقىلى قارۋلى كۇشتەردىڭ مەملەكەتتىك تيەسىلىگى انىقتالادى. ول وتان قورعاۋشىنىڭ ۇلتتىق بولمىسىن جانە حالىقتىڭ رۋحاني قۇندىلىقتارىن ىقشام كورنەكى قۇرالدار مەن ءتۇس گاممالارىنىڭ كومەگىمەن كورسەتەدى. اسكەري رامىزدەر جاۋىنگەرلىك رۋح پەن جەكە قۇرامنىڭ ەلىمىزدىڭ اۋماقتىق تۇتاستىعى مەن ەگەمەندىگىن قورعاۋ جونىندەگى مىندەتتەردى ورىنداۋعا دايىندىعىن ارتتىرۋدىڭ ءتيىمدى قۇرالى بولىپ تابىلادى.
جاۋىنگەرلىك تۋدىڭ ماڭىزىن ادامزات تاريحىنىڭ سان ءتۇرلى سوعىسى كورسەتىپ بەردى. ەكىنشى جاھان سوعىسىندا قازاق ساربازى راحىمجان قوشقارباەۆ رەيحستاگقا تۋ تىگىپ، زۇلىمدىققا قارسى نۇكتەنى قويدى. اقش ساربازدارى جاپونيامەن سوعىستا يۆودزيما تۇبىندە تۋ تىككەن ءساتى الەم تاريحىنا التىن ارىپپەن جازىلدى، ال قاراباق سوعىسىندا شۋشانى باسقىنشى ارميان اسكەرىنەن قايتارعان ازەربايجان ساربازدارى تۋ تىگىپ، وتاندى ازات ەتكەنىن جاريالادى. بۇل ارەكەتتىڭ بارلىعىندا مەملەكەتتىك تۋمەن قاتار، جاۋىنگەرلىك تۋ دا قاتار جەلبىرەدى. مىنە، بۇل ناعىز ۇلگى بولارلىق ارەكەت.
Abai.kz