(اپسانالىق ەتيۋد)

ەل اۋزىندا «مىسىق-تىشقان ويىنى» دەگەن ءسوز بار. كىشكەنتايدان قۇلاققا سىڭگەن تانىس تىركەس، سوندىقتان ونى كوپ ءسوز ەتۋدىڭ قاجەتى شامالى بولار. دەگەنمەن، ءسوز قۇبىلىپ وتىرادى. مىسالى، جوعارىداعى ءسوز ايتىلعان زاماننان بەرى مىسىق تا، تىشقان دا تانىماستاي وزگەردى. قالاي بولعانىمەن - ەكەۋىنە بۇل ويىن جاراسادى: مىسىق ءۇشىن تىشقان ءوز اياعىمەن جۇرگەن شۇجىق، ءارى-بەرى قاقپاقىلداتىپ، قۇمارى قانعانشا ويناپ، بابىنا كەلتىرىپ جەگەن جاقسى. تىشقانعا بۇل - نامىسقا سەرت. ومىرىندە ەڭ بولماعاندا ءبىر رەت باس كوتەرىپ، مىسىق سەكىلدى تاجالمەن ويناپ كورمەگەن تىشقان - تىشقان ەمەس! جاراسىپ-اق تۇر!

(اپسانالىق ەتيۋد)

ەل اۋزىندا «مىسىق-تىشقان ويىنى» دەگەن ءسوز بار. كىشكەنتايدان قۇلاققا سىڭگەن تانىس تىركەس، سوندىقتان ونى كوپ ءسوز ەتۋدىڭ قاجەتى شامالى بولار. دەگەنمەن، ءسوز قۇبىلىپ وتىرادى. مىسالى، جوعارىداعى ءسوز ايتىلعان زاماننان بەرى مىسىق تا، تىشقان دا تانىماستاي وزگەردى. قالاي بولعانىمەن - ەكەۋىنە بۇل ويىن جاراسادى: مىسىق ءۇشىن تىشقان ءوز اياعىمەن جۇرگەن شۇجىق، ءارى-بەرى قاقپاقىلداتىپ، قۇمارى قانعانشا ويناپ، بابىنا كەلتىرىپ جەگەن جاقسى. تىشقانعا بۇل - نامىسقا سەرت. ومىرىندە ەڭ بولماعاندا ءبىر رەت باس كوتەرىپ، مىسىق سەكىلدى تاجالمەن ويناپ كورمەگەن تىشقان - تىشقان ەمەس! جاراسىپ-اق تۇر!

ەل اراسىندا «يت پەن مىسىقتاي» دەگەن دە ءسوز بار. بۇل ويىن دا قيسىنعا كەلەدى: مىسالى، ءيتتىڭ مىسىقتا قايتپاس كەگى بار! سوناۋ ىقىلىم زاماندا ادام اتا مەن حاۋا انانىڭ قاسىنان ورىن الماققا كوپ حايۋان كەلگەن دەيدى... يت ادالدىعىنان تايماي «ولاردىڭ دۇنيە-مۇلكىن كۇزەتسەم  جاعارمىن» دەپ الاشاقپىن بولىپ جۇرگەندە، مىسىق ۇندەمەي عانا سۇيكەنىپ، مۇنىڭ توردەگى ورنىن الىپ العان ەكەن. سودان بەرى يت بەيشارا قاسقىرمەن جاعالاسىپ، ىستىق پەن سۋىققا قاقتالىپ كۇنىن كورۋدە. ال مىسىق بولسا ءۇي تورىندەگى قۇس توسەكتە، كۇزەتشى ءيتتىڭ ارقاسىندا كەلگەن قايماقتى جالاپ، پىرىلداپ ۇيىقتاۋىنان جازبايدى... سوندىقتان مىسىقتى كورگەن زاماتتا يت ادىلەتتىلىكتى قالپىنا كەلتىرۋ ءۇشىن ونى تارپا باس سالعىسى كەلەتىنى راس. الايدا مىسىق وڭاي شاعىلاتىن جاڭعاق ەمەس، اعاش باسىنا ورمەلەپ كەتىپ جان ساقتايدى. قاراپ وتىرسا ءبىر ءسارى - ارپىلداعان يتكە ميىعىنان كۇلە قارايتىنىن قايتەرسىڭ! ءبىرى - ىزادان جارىلارداي بولسا، ەكىنشىسى - ءۇستى-باسىن سىلاپ-سيپاپ، كەلەكە-مازاق ەتپەك...

بۇل ويىندار ادامدارعا دا ءتان. بىراق، ەڭ وكىنىشتىسى، مۇندا جاراسىمدىلىق جوق. مىسالى، بيلىك پەن حالىقتىڭ اراسىندا وسىنداي «ويىن» بولۋى مۇمكىن. بىراق بيلىكتىڭ ويىنى ويىن دا،  حالىقتىڭ «ويىنى» - ءومىر ءۇشىن جانتالاس. مۇندا كىمنىڭ يت، كىمنىڭ مىسىق، كىمنىڭ تىشقان ەكەنىن اجىراتۋ قيىن...  ويتكەنى، يت تە، مىسىق تا قۇدايدىڭ قۇتتى كۇنى تىشقانعا «بالەنشە جىلداردان كەيىن باقىتتى ءومىر كەشەسىڭ، ۇلدە مەن بۇلدەگە ورايمىز» دەپ جاتسا دا - نامىسشىل تىشقان تىستەنىپ العان، ۇندەمەيدى...

Abai.kz