ماجىلىستە بيىلعى پارلامەنتتىك سەسسياداعى العاشقى ۇكىمەت ساعاتى ءوتتى. وتىرىس اۋىلدىق جەرلەردەگى دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنىڭ قازىرگى جاعدايى مەن دامۋ پەرسپەكتيۆالارىنا ارنالدى.

دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمينيسترى اجار عينيات اۋىل تۇرعىندارىن مەديتسينالىق قامتاماسىز ەتۋدە بۇگىندە مەملەكەت تاراپىنان اتقارىلىپ جاتقان شارالارعا توقتالىپ، مەملەكەت باسشىسىنىڭ جولداۋىندا ايتىلعان رەفورمالاردى جۇزەگە اسىرۋ بارىسى تۋرالى دەپۋتاتتاردىڭ ساۋالدارىنا جاۋاپ بەردى.

جيىندى اشقان پارلامەنت ءماجىلىسى توراعاسىنىڭ ورىنباسارى بالايم كەسەباەۆا قازىرگى تاڭدا قازاقستاندىقتاردىڭ شامامەن 41 پايىزى اۋىلدىق جەرلەردە تۇراتىنىن، ونىڭ 3,6 ميلليونى نەمەسە 46 پايىزى بالالار مەن قارتتار ەكەنىن اتاپ ءوتتى. ال ولاردى ساپالى مەديتسينامەن قامتاماسىز ەتۋ ەرەكشە نازار اۋدارۋدى جانە جاڭا جۇمىس ادىستەرىن قولدانۋدى تالاپ ەتەدى.

«وكىنىشكە وراي بىرقاتار سەبەپتەرگە بايلانىستى اۋىلدىق جەرلەردە دەنساۋلىق ساقتاۋ ماسەلەلەرىن جەدەل شەشۋدى قاجەت ەتەتىن كوپتەگەن ماسەلەلەر قوردالانىپ قالعان. مەديتسينالىق كومەكتىڭ قول جەتىمدىلىگىن ارتىرۋ اۋىلدىق جەرلەردە ماڭىزدى ماسەلەگە اينالىپ وتىر. بۇنىڭ بارلىعى ەسكىرگەن ماتەريالدىق-تەحنيكالىق بازاعا، دارىگەرلەر مەن كىشى مەديتسينالىق پەرسونالدىڭ تاپشىلىعىنا، مەديتسينالىق تەحنيكانىڭ جەتكىلىكسىزدىگىنە، ءدارى-دارمەكتەرگە قول جەتىمدىلىكتىڭ بولماۋىنا جانە باسقا دا جايتتارعا بايلانىستى بولىپ وتىر»، – دەدى ب.كەسەباەۆا.

ءماجىلىس توراعاسىنىڭ ورىنباسارى مەملەكەت باسشىسىنىڭ «ادىلەتتى مەملەكەت. ءبىرتۇتاس ۇلت. بەرەكەلى قوعام» اتتى جولداۋىندا بەرگەن تارپسىرماسىن ورىنداۋ ماقساتىمەن كەلەسى جىلدان باستاپ «اۋىلدىق جەردەگى دەنساۋلىق ساقتاۋدى جاڭعىرتۋ» ۇلتتىق جوباسى ىسكە اسىرىلاتىنىن اتاپ ءوتتى.

«بۇل جوبانىڭ باستى ماقساتى – مەديتسينالىق ينفراقۇرىلىمدى كەشەندى تۇردە جاقسارتۋ. ول ءۇشىن الداعى ەكى جىلدا 655 العاشقى مەديتسينالىق-سانيتاريالىق كومەك كورسەتۋ نىساندارى، 32 اۋدانارالىق كوپسالالى اۋرۋحانالار اشىلاتىن بولادى. وعان 217 ملرد. تەڭگەدەن استام قارجى بولىنەدى»، – دەدى ب.كەسەباەۆا.

ءوز سوزىندە دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمينيسترى اجار عينيات بۇگىندە اۋىلداردا 5 مىڭنان استام ۇيىم مەديتسينالىق كومەك كورسەتەتىنىن ايتتى. ونىڭ ىشىندە 2 مىڭنان استام مەديتسينالىق پۋنكت، 800 فەلدشەرلىك-اكۋشەرلىك بەكەت، 1 مىڭنان استام دارىگەرلىك امبۋلاتوريا، 200 ەمحانا مەن 200 اۋرۋحانا بار. اۋرۋلاردى ۋاقىتىلى انىقتاۋ ءۇشىن جىل سايىن 3,1 ميلليوننان استام بالانى قامتيتىن پروفيلاكتيكالىق تەكسەرۋ، 1,6 ميلليوننان استام ەرتە شاقتاعى بالالارعا سكرينينگتىك زەرتتەۋ جۇرگىزىلەدى.

بۇل رەتتە مينيستر اۋىلدىق جەرلەردەگى دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىندا بىرقاتار ماسەلە بار ەكەنىن جوققا شىعارعان جوق. ولاردىڭ كوپشىلىگىن بۇگىن دەپۋتاتتار دا كوتەردى.

«مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسى بويىنشا اۋىلداعى نىسانداردى تۇگەندەۋ جۇرگىزىلدى. ناتيجەسىندە 200-دەن استام ەلدى مەكەندە مەديتسينالىق مەكەمە جوق. 400-گە جۋىق اۋىلدا مەديتسينالىق نىسان جالعا الىنعان، اپاتتىق، بەيىمدەلگەن عيماراتتاردا ورنالاسقان. اۋىلدا العاشقى مەديتسينالىق كومەك ينفراقۇرىلىمىنىڭ 50%-دان استامى توزعان»، – دەدى ا.عينيات.

ءماجىلىس دەپۋتاتى ءجاميلا نۇرمانبەتوۆا ءوز بايانداماسىندا اۋىلدارداعى دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىن ودان ءارى دامىتۋدىڭ وزەكتى ماسەلەلەرىنىڭ ءبىرى – مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسى بويىنشا ازىرلەنگەن «اۋىلدىق دەنساۋلىق ساقتاۋدى جاڭعىرتۋ» ۇلتتىق جوباسىن ساپالى جۇزەگە اسىرۋ ەكەنىنە نازار اۋداردى.

«سالىنىپ جاتقان نىسانداردى سالا ماماندارىمەن، سونىڭ ىشىندە ۋلترا دىبىستىق زەرتتەۋ، مرت، كت اپپاراتتارىندا جۇمىس ىستەي الاتىن مەديتسينالىق ماماندارمەن قامتاماسىز ەتۋ بويىنشا كۇنتىزبەلىك جوسپار ازىرلەۋ قاجەت دەپ ەسەپتەيمىز. ول ءۇشىن مەديتسينا قىزمەتكەرلەرىنىڭ تاپشىلىعىنا زەرتتەۋ جۇرگىزگەن ءجون»، – دەدى ج.نۇرمانبەتوۆا.

جيىن بارىسىندا ءماجىلىس دەپۋتاتتارىنىڭ ساۋالدارىنا قۇزىرلى ورگان وكىلدەرى دە جاۋاپ بەردى. مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرمالارىن ورىنداۋ جانە اۋىل تۇرعىندارىنىڭ وزەكتى ماسەلەلەرىن شەشۋ بويىنشا ءبىراز تاقىرىپ قوزعالدى. ول – جۇمىسسىز ازاماتتارعا مەديتسينالىق قولداۋ كورسەتۋ، بىلىكتى مەديتسينالىق كادرلاردى تارتۋ، جاڭا اۋرۋحانالار مەن فەلدشەرلىك پۋنكتتەر سالۋ، جەدەل مەديتسينالىق كومەك كورسەتۋ، اۋىل اۋرۋحانالارىن ينتەرنەتپەن قامتاماسىز ەتۋ.

ءوز كەزەگىندە دەپۋتات زارينا كاماسوۆا مينيسترگە جانە الەۋمەتتىك مەديتسينالىق ساقتاندىرۋ قورىنىڭ توراعاسىنا ساۋال جولدادى.

«وزدەرىڭىز بىلەتىندەي، بۇگىندە قازاقستاننىڭ 3,5 ملن ازاماتى مىندەتتى الەۋمەتتىك مەديتسينالىق ساقتاندىرۋ جۇيەسىمەن قامتىلماعان. ولاردىڭ 46%-ى اۋىلدى جەرلەردە تۇرادى. 1,6 ميلليون ساقتاندىرىلماعان اۋىل تۇرعىندارىنا مەديتسينالىق قىزمەت تەك شۇعىل جاعدايدا عانا كورسەتىلەدى. باسقا كەزدە اقىلى تۇردە بولادى. بۇل رەتتە 2021 جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا اۋىلدا جۇرەك-تامىر جۇيەسى اۋرۋلارىنان بولاتىن ءولىم-ءجىتىم 11 پايىزعا ارتقان. سونىمەن قاتار ونكولوگيالىق اۋرۋلاردىڭ 10,5 پايىزعا ءوسۋى بايقالادى. وسىعان بايلانىستى الەۋمەتتىك مەديتسينالىق ساقتاندىرۋ قورىنىڭ توراعاسىنا سۇراق قويعىم كەلىپ وتىر. ءمامس جۇيەسىنە اۋىل تۇرعىندارىن قالاي تارتاسىزدار؟»  – دەدى دەپۋتات.

سونداي-اق ز.كاماسوۆا دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنە بارلىق اۋىل تۇرعىنى ءۇشىن ساقتاندىرۋ مارتەبەسىن ەسكەرمەي، سكرينينگتەر مەن باسقا دا ماڭىزدى مەديتسينالىق قىزمەتتەردى جۇرگىزۋدى ۇسىندى.

«ءبىز مىندەتتى الەۋمەتتىك مەديتسينالىق ساقتاندىرۋعا تولەم اۋدارۋ تۋرالى نورمانى ءتۇسىندىرۋ بويىنشا اقپاراتتىق جۇمىس جۇرگىزىپ، ءمامس-ءتىڭ ارتىقشىلىقتارى تۋرالى ايتاتىن بولامىز»، – دەپ ءتۇسىندىردى قور باسشىسى ايدىن اشۋەۆ.

«دارىگەر رەتىندە مەن بارلىق كاسىبي تەكسەرۋلەردى، سكرينينگتەردى تەگىن مەديتسينالىق كومەكتىڭ كەپىلدىك بەرىلگەن كولەمىنىڭ (تمككك) اياسىندا جۇرگىزۋدى قولدايمىن. بىراق بۇگىنگى كۇنى تمككك-دا قاراجات جەتكىلىكسىز. بۇل وتە ماڭىزدى ماسەلە. سوندىقتان ونى بولاشاقتا قاراستىرامىز، مۇمكىن تاسىلدەردى وزگەرتەمىز. ءبىز سكرينينگتى ون جىلعا جۋىق ۋاقىت بويى جۇزەگە اسىرىپ كەلەمىز جانە اۋىلدا انىقتالۋ دەڭگەيى وتە تومەن. ول تەك 5-7 پايىزدى قۇرايدى. ەندى ءبىز كاسىبي مەديتسينالىق تەكسەرۋ جۇرگىزەمىز، اۋىل تۇرعىندارىنىڭ دەنساۋلىق جاعدايىن كورەمىز. سودان كەيىن شارالار قابىلدانادى»، – دەپ جاۋاپ بەردى مينيستر ز.كاماسوۆانىڭ ۇسىنىسىنا.

ۇكىمەت ساعاتىنا بەينەكونفەرەنتسيا فورماتىندا دەنساۋلىق ساقتاۋ كوميتەتتەرىنىڭ، مەديتسينالىق ۇيىمداردىڭ باسشىلارى، ءوڭىر اكىمدەرى مەن دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارمالارىنىڭ وكىلدەرى دە قاتىستى.

پارلامەنت عيماراتىنىڭ الدىنداعى الاڭدا كولىك مەديتسيناسى قۇرالدارىنىڭ، سانيتارلىق اۆتوكولىكتەردىڭ، جىلجىمالى ءدارىحانا بەكەتتەرىنىڭ كورمەسى ءوتتى. ال ءماجىلىس زالىندا ءۇش اۋدانارالىق اۋرۋحانا – ەڭبەكشىقازاق، اياگوز جانە مەركى ورتالىق كوپسالالى اۋرۋحانالارىنىڭ ۇزدىك تاجىريبەلەرى تانىستىرىلدى.

«مەملەكەت باسشىسىنىڭ اۋىلداعى دەنساۋلىق ساقتاۋ جۇيەسىن جاڭعىرتۋ جونىندەگى باستامالارىن ساپالى ءارى ۋاقتىلى ىسكە اسىرۋىمىز كەرەك. دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى، اكىمدىكتەر جانە الەۋمەتتىك مەديتسينالىق ساقتاندىرۋ قورلارى العا قويعان ماقساتتارعا قول جەتكىزۋ ءۇشىن تىعىز بايلانىستا بولىپ، پارمەندى ءارى شۇعىل شارالار قابىلداۋى قاجەت»، – دەپ تۇيىندەدى بالايم كەسەباەۆا.

ايتا كەتەيىك، «اۋىلدىق دەنساۋلىق ساقتاۋدى جاڭعىرتۋ» ۇلتتىق جوباسى تۋرالى مەملەكەت باسشىسىنىڭ 2022 جىلعى 1 قىركۇيەكتەگى جولداۋىندا ايتىلدى. قاسىم-جومارت توقاەۆ ۇلتتىق جوبا شەڭبەرىندە ەكى جىل ىشىندە 650 اۋىلدا مەديتسينالىق جانە فەلدشەرلىك-اكۋشەرلىك پۋنكتتەر سالۋدى، ولاردى تولىق جاراقتاندىرۋدى، اۋداندىق اۋرۋحانالاردى كوپسالالى مەديتسينالىق مەكەمەلەر دەڭگەيىنە دەيىن جاڭعىرتۋدى، مامانداندىرىلعان مەديتسينالىق كومەكتىڭ قولجەتىمدىلىگىن جانە اۋىل تۇرعىندارىن سكرينينگپەن قامتۋدى ۇلعايتۋدى، سونداي-اق مەديتسينالىق ۇيىمدار بازاسىندا ەلدى مەكەندەردە ءدارىحانا پۋنكتتەرىن اشۋدى، كادر ماسەلەلەرىن شەشۋدى جانە اۋىلداعى بىرقاتار مەديتسينالىق ۇيىمداردى دامىتۋدىڭ باسقا دا باعىتتارىن جەتىلدىرۋدى تاپسىردى.

Abai.kz