قۇل-كەرىم ەلەمەس. بەتاشار
ءبيسميللاھير-راحمانير-راحيم
(جىر)
ەسكەرتۋ:
ءبيسميللاھير-راحمانير-راحيم
(جىر)
ەسكەرتۋ:
نەگىزى ادامنىڭ باسى تەك عالامداردىڭ يەسى بولعان جالعىز اللاھ تاعالاعا عانا ءيىلۋى شارت. سوندىقتان كەلىن سالەم جاساعاندا ونىڭ باسى ناماز رۋكۋعىنداعىداي دارەجەدە تىم ءيىلىپ كەتپەۋى ءتيىس. تەك باستى ءسال عانا يشارالاپ نەمەسە يزەپ، ىشتەي اۋەلى اللاھ تاعالانى ۇلىقتاپ: «اللاھۋ اكبار!» دەپ، سوسىن سالەم بەرگەلى تۇرعان ادامىنا دا ىشتەي «اسسالامۋعالايكۋم ءۋا راحماتوللاھي ءۋا باراكاتۇھ!» دەپ سالەم بەرسىن. (نەگىزى كىم-كىمگە، قاي ۋاقىتتا دا سالەم بەرۋگە تۋرا كەلسە وسىلاي سالەمدەسۋى شارت. بۇل ۇكىمى قاسيەتتى قۇراندا اياتپەن بەكىتىلگەن تولىق سالەمدەسۋ ءتۇرى)! مۇندا بەت اشۋشى ازامات دەمەۋشى جەڭگەلەرىنە كەلىننىڭ باسىن تىم يۋگە ماجبۇرلىك جاساماۋىن ەسكەرتسىن. جانە سالەم الۋشىعا دا «ۋاعالايكۋممۋسساللام ءۋا راحماتوللاھي ءۋا باراكاتۇھ! يماندى بول! كوپ جاسا!» دەپ ايتۋىن قۇلاققاعىس ەتۋدى ۇمىتپاسىن. «بەتاشار» سالت ءارى جاس كەلىنگە كەلگەن اۋىلىندا قانداي ىستەرگە ەرەكشە كوڭىل ءبولۋ كەرەك ەكەنىن وسيەت ەتۋ جانە تىلەك بولعاندىقتان، ونىڭ مازمۇنىنا ەرەكشە ءمان بەرىلۋى ءتيىس. بەتالباتى بادىك جانە حاق دىنىنە قارسى سوزدەر مۇلدە ايتىلماۋى كەرەك. قىسقاسى شاريعاتتان شىقپاي، مۇمكىندىگىنشە قاسيەتتى ءدىنىمىزدىڭ ۇكىمدەرىن جەتكىزىپ، ول اتقار دەگەندى اتقارتۋعا، ول تيعاننان جاس كەلىندى تيۋعا ۇندەيتىن سالماقتى سوزدەر ايتىلۋى شارت. ويتكەنى، كەلىن سول بارعان رۋىنىڭ بولاشاق ۇرپاق جالعاۋشىسى. ونىڭ تاندىك تە، رۋحاني دا تازالىعى سول رۋ بولاشاعىنىڭ سافتىعىنىڭ كەپىلى. مىنە، سوندىقتان بەت اشۋشى اۋەلى ءوزى ءدىندى، رۋحاني دا، ءتانني دە تازا، كىسىلىكتى ادامنان بولۋى ەرتەڭ قيامەتتە سول سوزدەرىنە اللاھ تاعالا الدىندا جاۋاپ بەرەتىنىنەن تولىق حابارلى، دانا، ءسوزى يلانىمدى، ءپاتۋالى، يناباتتى، يبالى، بىلگىر ادام بولۋى شارت.
بۇل ەندى سالت بولعاسىن، ەگەر توي يەسى ءسوزسىز «كەلىننىڭ بەتى اشىلۋى كەرەك» دەپ بىلگەن جاعدايدا عانا وسىلاي، ءتىپتى بۇدان دا كۇردەلىرەك، بۇدان دا ماڭىزدىراق، بۇدان دا جاۋاپكەرشىلىرەك، بىلايشا سارى مايدان قىلشىق ايىرارداي نازىك كوڭىلمەن ىستەلەتىن ءىس. سەبەبى، نەكە ماسەلەسى حاق تاعالانىڭ ءىسى. حاق تاعالا ءوزى تاعدىر ەتكەن ءىس. سوندىقتان وعان وتە ابايلاعان ماقۇل! «بۇل ىسىمە اللاھ تاعالا ريزا بولار ما ەكەن؟» دەگەن سۇراق بەتتى اشتىرۋشى تاراپقا دا، بەتىن اشۋعا كەلىسىمىن بەرگەن كەلىننىڭ وزىنە دە، بەت اشۋشى ادامعا دا ىشتەي قويىلۋى ءلازىم. دەمەك، ءسىزدىڭ بۇل ىسىڭىزگە، ونداعى قيمىلعا جانە ايتىلعان ءار سوزگە اللاھ تاعالا ريزا بولۋى شارت. ونىڭ عازابىن شاقىرماۋى ءتيىس. مۇنداعى جونسىزدىكتەر جوعارعى ءۇش تاراپتىڭ دا باعىنان گورى سورىن بارلىقتاماق. ايتەۋىر سالت ەكەن دەپ قالاي بولسا، سولاي ىستەي سالۋعا استە بولمايدى.
ماسەلەن، وسى سالتتاعى «سالەم» دەگەن ءسوزدىڭ وزىنە ۇڭىلەر بولساق، «اسسالامۋعالايكۋم (اللاھتىڭ نۇرى جاۋسىن، بەيبەتشىلىگى بولسىن)» دەگەن دىنشە امانداسۋدان كەلىپ شىققان امانداسۋدىڭ ءسوز ۇلگىسى ەكەنىن بىلەمىز. تەك مۇندا تولىق ءسوزدىڭ الدىڭعى «ءاسى» مەن سوڭعى «مۋعالايكۋمى» الىنىپ تاستالىپ، تەك «سالەم» ءسوزى عانا پايدالانىلعان. بۇل ءسوز انىعىندا اللاھ تاعالانىڭ 99 سيپاتتى ەسىمىنىڭ ءبىرى - ءاس-ءسالام. «اللاھتىڭ 99 كوركەم ەسىمى» اتتى كىتاپشادا بۇل ۇلىق ەسىم جايلى: «اللاھ تاعالانىڭ وسى عاجايىپ ەسىمىن كىمدە-كىم وقىپ وتىرسا، وندا اللاھ تاعالا ونى بارلىق اپاتتاردان قورعايدى. ەگەر وسى ەسىمدى 115 (نەمەسە 160) رەت وقىپ، اۋىرۋ ادامعا دەم سالسا، وندا اللاھ تاعالا دەم سالىنعان كىسىنىڭ دەنساۋلىعىن قالپىنا كەلتىرەدى. ينشاللاھ!» دەپ انىقتاما دا بەرىلگەن.
دەمەك «سالەم» سوزىندە ءبىزدىڭ اقىلىمىز جەتپەيتىن نىعمەت پەن حيكمەتتى سىر جاتىر. سوندىقتان كەلىنگە سالەم جاساتقاندا بۇل سالتتىڭ اسىلگى استارىنداعى كەلىن كەلگەن اۋىلىنداعى جاڭا ءارى بولاشاق ءوزى كوكتەيتىن ورتاسىنىڭ شىن تىلەكشىسىنىڭ ءبىرى بولسىنعا، ۇلكەن-كىشىسىمەن اماندىق ءبىلىسىپ جاقىندىعىن ۇزبەسىنگە، تۋىستىعىن جالعاسىنعا، ولارعا دا، وزىنە دە اللاھتىڭ سالەمىن (تىنىشتىعىن) دۇعا ەتسىنگە ساياتىن يلاھي ماڭىزىنا، مازمۇنىنا ەرەكشە دەن قويدىرىلعان ورىندى. ويتكەنى بەتاشاردىڭ ماقساتىندا ونداعى تالاپتاردى ورىنداۋدى كەلىنگە اماناتتاۋ بار. ال اماناتتى ورىنداماۋ قيانات ەكەندىگى، ول اللاھ تاعالا الدىندا اۋىر كۇنا ەكەندىگى يسلام شاريعاتىندا ايقىن كورسەتىلگەن ۇكىم.
مىنە، وسىنداي تولىپ جاتقان «سالەم جاساۋدىڭ» استارىنداعى حيكمەتتى قايىرىپ قويىپ، ونى قايداعى ءبىر اقشا جاساۋدىڭ تالكەگىنە اينالدىرۋدىڭ، كەلىننىڭ ەكى جاعىنا ارناۋلى ەكى ادام تۇرىپ الىپ، ونى زورلىقپەن بۋدديستەردىڭ تاس قۇدايلارىنا شوقىناتىنىنداي ەتىپ كەلسە-كەلمەس، بالاعا دا، جاتقا دا، تويعا كەلگەننىڭ كۇللىسىنە جانە كۇللى جۇرتتىڭ كوزىنشە توڭقاڭداتۋدىڭ ەش كەرەگى جوق. بۇل جاساۋ بەتاشار استارىنداعى يگى ءماندى جويادى. ەكىنشى، قۇزىرلى تاراپتاردى قاراپ تۇرىپ كۇناعا باتىرادى. ويتكەننەن گورى كەلىن بەتىن اشتىرماعان قايىرلى. نەگىزى بەتاشار تەك تىكە تۋىستار اراسىندا عانا جاس كەلىنگە ءتالىم-تاربيە رەتىندە ىستەلەتىن ادەپ پەن يبا ساباعى.
سوسىن، كەي ءوڭىر قازاقتارى كەلىننىڭ بەتىن اشتىرمايدى دا. ونىڭ ەكى ءتۇرلى سەبەبى بار. بىرىنشىدەن، «كەلىننىڭ بەتىن اشسا بەتى اشىلىپ كەتەدى» دەپ ەسەپتەلىنەدى. ەكىنشى سەبەپ، كەلىن بەتىن اشۋداعى جوعارىداعى سياقتى كەيبىر شاريعي ماسەلەلەرگە تولىق، قاناعاتتانارلىق ءپاتۋا جوقتىعىنان بولسا كەرەك. نەگىزى بەتاشارداعى تاسىلدەر مەن وندا ايتىلاتىن ءسوز مازمۇنى ءمانسىز بولسا، ءارى كەلىن ونى بولاشاعىندا دۇرىستاپ اتقارۋىنان كۇماندانىلسا، قىسقاسى كەلىننىڭ ونى اتقاراتىنىنا، وندا دا دۇرىس اتقاراتىنىنا كوز جەتپەسە بەتاشار جالعان ويىن دەڭگەيىنە ءتۇسىپ قالماق. ونداي جاعدايدا كەلىن بەتىن اشپاعاننىڭ ماڭىزى الدەقايدا زور بولماق.
اللاھ تاعالا: «سەندەر مەنى ەسكە الساڭدار، مەن دە سەندەردى ەسكە الامىن» دەگەن. دەمەك، ادام بالاسى جانە ونىڭ كۇللى ءىسى اللاھ تاعالانىڭ قۇزىرىندا بولادى. سوندىقتان بەتاشاردان باستالاتىن نەكەنىڭ تۇتاس بارىسى اللاھ تاعالانىڭ تاعدىر ەتكەن ءىسى ەكەنى نازاردا ۇستالىپ، ءار قيمىل مەن ءىس ءسوزسىز اللاھ تاعالانى ەسكە الۋمەن ماندەنىپ تۇرۋى ءتيىس. ادام بالاسى مەيلى قاي ىستە بولماسىن، ونىڭ بەلگىلەپ بەرگەن شاريعاتىنان شىعىپ كەتپەۋى ءلازىم. بەتاشار بۇعان دەيىن باستان-اياق وسى ءتۇيىن شەڭبەرىنەن شىعىپ كورمەگەن. بۇدان كەيىن دە سولاي بولۋى شارت!
«بەتاشار باسى ءبيسميللاھ!
ءبيسميللاھ كەلگەن مىڭ جىلدا...
وسيەتىمدى ايتايىن،
قۇلاعىڭ سال، ءسوز تىڭدا»:
ون سەگىز مىڭ عالامدى
اللاھ ءوزى جاراتقان.
ادام، حاۋا انادان،
كۇللى ادامدى تاراتقان.
بەرىلگەنى ادامعا،
ون سەگىز مىڭ عالامدا،
بارىنەن دە مول بوپتى...
حاۋا ادامعا قوسىلىپ،
ۇيلەنۋ سودان جول بوپتى...
سودان بىزدەر كەلەمىز،
مۇحاممەدكە ۇمبەت بوپ...
«ءلاا ءيلااھا يلاللاھ،
ءمۇحاممادۋر راسۋلوللاھ»
دەگەن سەنىم دىڭگەك بوپ!..
سول جول - جول بوپ مىنەكي،
اللاھ جار بوپ اۋىلعا،
شاتتىق سىيلاپ قاۋىمعا،
باقىت اكەپ باۋىرعا...
كەلىن كەلدى، كورىڭدەر.
بۇرىنعىنىڭ جولى ەكەن،
كورىمدىگىن بەرىڭدەر!
كەلىن بولىپ كەلگەن سوڭ،
سەن دە، شىراق، بول ەسەن.
كەلىن تۇسسە بەت اشۋ،
اتا-بابا جولى ەكەن.
ولەڭىمدى قاشايىن،
جىردان شاشۋ شاشايىن.
ايداي بەتىن كەلىننىڭ،
«يا، اللاھ» دەپ اشايىن!
كەلىن بولساڭ كورىك بول،
جىگىتىڭە سەرىك بول.
بەس پارىز بار اللاھتان،
بەس پارىزعا بەرىك بول.
شىنشىل كەلىن اتالىپ،
وسى اۋىلعا كورىك بول!
اۋەلى ماداق اللاھقا،
ريزاسى ءۇشىن اللاھتىڭ،
حاق اللاھقا ءبىر تاعزىم!
اق كەلىن-اۋ، اق كەلىن،
ساۋىسقاننان ساق كەلىن.
جۇمىرتقادان اق كەلىن.
سوزىمە مەنىڭ باق كەلىن:
كەلگەن جەرىڭ، كەلىنجان،
وتىرارى قازاقتىڭ.
كوبى وسىننان باستالعان،
قازاققا ءتان عاجاپتىڭ...
بۇل مەكەن بە، بۇل مەكەن،
ءفارابيدىڭ مەكەنى.
بۇل مەكەن بە، بۇل مەكەن،
ءشاشتى ءازيزدىڭ مەكەنى.
بۇل مەكەن بە، بۇل مەكەن،
ارىستان-باب مەكەنى.
بۇل مەكەن بە، بۇل مەكەن،
ءياسساۋيدىڭ مەكەنى.
بۇل مەكەن بە، بۇل مەكەن،
سانسىز بابتىڭ مەكەنى.
بۇل مەكەن بە، بۇل مەكەن،
تۇمەن بابتىڭ مەكەنى...
اۋ كەلىنجان، كەلىنجان،
وڭ جاعىڭنان ابايلا،
سول جاعىڭنان ابايلا،
ال جاعىڭنان ابايلا،
ارت جاعىڭنان ابايلا!..
انە، سونداي، بۇل مەكەن،
يەلىلەر مەكەنى.
انە، سونداي، بۇل مەكەن،
كيەلىلەر مەكەنى.
انە، سونداي، بۇل مەكەن،
نۇرلىلاردىڭ مەكەنى.
انە، سونداي، بۇل مەكەن،
سىرلىلاردىڭ مەكەنى.
انە، سونداي، بۇل مەكەن،
اۋليەلەردىڭ مەكەنى...
اۋ، كەلىنجان، كەلىنجان،
سول بابالار سياقتى،
جولىن ۇستاپ اللاھتىڭ،
يمانىڭا بەرىك بول!
يماندىلىق بەلگىسى،
دۇرىس كيىپ كيىمدى،
دۇرىس ۇستاپ ءۇيىڭدى،
اۋەس قۋىپ شىرىتپەي،
اقىلىڭ مەن ميىڭدى،
نۇرلى جىگىت سۇيىكتىڭ،
سۇيىكتىڭە سەرىك بول!
كەلگەن ەلىڭە كورىك بول!..
ريزاسى ءۇشىن اللاھتىڭ،
ەل مەن جەرگە ءبىر سالەم!
اق كەلىن-اۋ، اق كەلىن،
ساۋىسقاننان ساق كەلىن.
جۇمىرتقادان اق كەلىن.
حاقپەن كەلدىڭ بۇل ۇيگە،
سوزىمە مەنىڭ باق كەلىن:
ۇلكەننەن بۇرىن ءسوز سويلەپ،
ءسوز سويلەسەڭ تەز سويلەپ،
جۇرمە اتانىپ «جاق» كەلىن!..
انادان قىز بوپ تۋعان سوڭ،
ۇزاتىلۋ ورىندى.
كەلىن بولىپ كەلگەن سوڭ،
سىيلا كەلگەن ءتورىڭدى!
سىيلا كەلگەن ەلىڭدى!
سىيلا كەلگەن جەرىڭدى!
ريزاسى ءۇشىن اللاھتىڭ،
شاڭىراققا ءبىر سالەم!
اق كەلىن-اۋ، اق كەلىن،
سوزىمە مەنىڭ باق كەلىن:
ەرتە تۇرىپ ەنەڭنەن،
وتىڭدى ءوزىڭ جاق كەلىن!
ەل-جۇرت، اتاڭ، اناڭ بار،
تۋىس، باۋىر، اعاڭ بار.
بولعاننان سوڭ ەل ءىشى،
جاقسى دا بار، جامان بار...
بولعاننان سوڭ ەل ءىشى،
جۇيرىك تە بار، شابان بار...
بولعاننان سوڭ ەل ءىشى،
اقىلدى بار، نادان بار...
اق كەلىن-اۋ، اق كەلىن،
پەرىشتەدەي پاك كەلىن.
كوڭىلىن، انە، سولاردىڭ،
اقىلىڭمەن تاپ كەلىن!
جاڭا كەلگەن ۇياڭا،
مىنەزىڭمەن جىبەكتەي،
ارادان ەش قىل وتپەي،
جاقسى ىسىڭمەن جاق كەلىن!
ريزاسى ءۇشىن اللاھتىڭ،
كوپشىلىككە ءبىر سالەم!
اۋ، حالايىق، حالايىق،
كەلىن كەلدى باق تۇنىپ...
باسىنا ۇكى تاقتىرىپ.
اتا-انانىڭ كوڭىلىن،
قۋانىشپەن شات قىلىپ.
اق كەلىن-اۋ، اق كەلىن،
سوزىمە مەنىڭ باق كەلىن:
اۋەلى سىيلا اتاڭدى،
اتاڭنان ال كوپ باتاڭدى.
سىيلاساڭ، كەلىن، اتاڭدى،
اللاھ كەشەر قاتاڭدى...
ريزاسى اللاھتىڭ -
رازىلىعاندا اتاڭنىڭ.
ريزاسى ءۇشىن اللاھتىڭ،
اتاڭىزعا ءبىر سالەم!
اق كەلىن-اۋ، اق كەلىن،
سوزىمە مەنىڭ باق كەلىن:
اتاڭنان سوڭ سىيلا ەنەڭدى،
ەكى ەتپە ەنەڭ دەگەندى.
كەلىن بوپ جەلەك كيگەسىن،
بالا ەمەسسىڭ سەن ەندى.
ريزاسى اللاھتىڭ -
رازىلىعىندا ەنەڭنىڭ.
ريزاسى ءۇشىن اللاھتىڭ،
ەنەڭىزگە ءبىر سالەم!
اۋ، كەلىنجان، كەلىنجان،
اي دەسە اۋزى كورىنگەن،
كۇن دەسە كوزى كورىنگەن،
شىراقتايسىڭ جايناعان.
ءوز اعاڭنان كەم ەمەس،
سىيلاي الساڭ قايناعاڭ.
ءجونسىز كۇلىپ، جايراڭداپ،
تايلاقتايىن تايراڭداپ،
كوڭىلدەرىن ويرانداپ،
اتتاپ اتا سالتىنان،
قيىپ وتپە الدىنان.
ريزاسى ءۇشىن اللاھتىڭ،
قايناعاڭا ءبىر سالەم!
اۋ، كەلىنجان، سەن ءۇشىن،
سىيلاسۋعا ەڭ كەرەك،
سىيلاسا الساڭ ەگەردە،
«ابىسىن» دەپ، «جەڭگە» دەپ،
مۇڭداساتىن دوسىڭ بار.
سىرلاساتىن دوسىڭ بار.
«كەلىن» دەيتىن قوسىندار،
ءبىر-ءبىرىڭدى توسىڭدار.
اقىلعا اقىل قوسىڭدار.
سەندەر تاتۋ بولساڭدار،
بۇزىلماس جول-جوسىندار...
ريزاسى ءۇشىن اللاھتىڭ،
ابىسىندارىڭا ءبىر سالەم!
اق كەلىن-اۋ، اق كەلىن،
ساۋىسقاننان ساق كەلىن.
جۇمىرتقادان اق كەلىن.
سوزىمە مەنىڭ باق كەلىن:
قارا نارداي قايىسپاس،
ناعاشىڭ بار ارقالى.
ناعىز ەرلەر، نار ەرلەر،
ناعاشىعا تارتادى.
ولار سەنى ەشقاشان،
جاماندىققا قيمايدى.
سەن سىيلاساڭ ول جۇرتتى،
اللاھ سەنى سىيلايدى...
ريزاسى ءۇشىن اللاھتىڭ،
ناعاشىعا ءبىر سالەم!
اق كەلىن-اۋ، اق كەلىن،
ساۋىسقاننان ساق كەلىن.
پەرىشتەدەي پاك كەلىن.
سوزىمە مەنىڭ باق كەلىن:
سىلبىر بولماي سالپى ەتەك
تەتىك بولىپ، تەزدەڭىز.
جاماندىقتى سەزبەڭىز.
جاقسىلىقتى كوزدەڭىز.
ءوز اعاڭداي ول داعى،
سىيلاسساڭىز جەزدەڭىز.
ريزاسى ءۇشىن اللاھتىڭ،
جەزدە اعاڭا ءبىر سالەم!
اق كەلىن-اۋ، اق كەلىن،
پەرىشتەدەي پاك كەلىن.
ساۋىسقانداي ساق كەلىن.
سوزىمە مەنىڭ باق كەلىن:
قۇدايى ىسكە جاق بولساڭ،
جارىڭا ادال، اق بولساڭ،
باقىت قونعان باسىنا،
كەلىن بولماس تاپ سەندەي.
قايىنبيكەڭ سىيلاساڭ،
ول داعى ءوزىڭ اپكەڭدەي.
شىن سىيلاسقان ادامعا،
ىرىس كەم بە، باق كەم بە-ەي؟!
ريزاسى ءۇشىن اللاھتىڭ،
قايىنبيكەڭە ءبىر سالەم!
اۋ، كەلىنجان، كەلىنجان،
شىعىستان شىققان كۇنىڭدەي،
اۋمايتىن ءوز ىنىڭدەي،
قايىندارىڭ بار تاعى.
«جەڭگەمىز دەپ سۇيكىمدى»،
ءوزدى-وزىنە تارتادى.
جەڭگەتايلاپ قوياتىن،
ازىلدەرى بار تاعى...
جاقسى جەڭگە بولا الساڭ،
ۇمىتتەرىن ارتادى.
ۇمىتتەرىن جەر ەتپەي،
تابىسا ءبىل ولارعا،
يماندى، ەركە جار، تاعى.
ريزاسى ءۇشىن اللاھتىڭ،
قايىندارىڭا ءبىر سالەم!
اق كەلىن-اۋ، اق كەلىن،
پەرىشتەدەي پاك كەلىن.
ساۋىسقانداي ساق كەلىن.
سوزىمە مەنىڭ باق كەلىن:
«ءازىل ەكەن» دەپ قالماي،
جامان ءسوز بەتىن قاق كەلىن.
باسقا قونعان باق كەلىن.
«كۇيەۋ» دەگەن ءبىر جۇرت بار،
شەتتەرىنەن قالجىڭباس.
اتتاپ كەتپەي ۇياتتان،
ادەپپەنەن قالجىڭداس.
ريزاسى ءۇشىن اللاھتىڭ،
جاقسى ىسكە جاق بول دا،
جامان ىسكە بولعىن قاس!
كۇيەۋلەرگە ءبىر سالەم!
اق كەلىن-اۋ، اق كەلىن،
پەرىشتەدەي پاك كەلىن.
ساۋىسقانداي ساق كەلىن.
جۇمىرتقاداي اق كەلىن.
سوزىمە مەنىڭ باق كەلىن:
بۇل اۋىلدا تاعى دا،
شەتتەرىنەن ۇياتتى،
شەتتەرىنەن مياتتى،
اڭىز بولعان قازاققا،
قىزجىبەكتەر سياقتى.
قايىن سىڭلىلەرىڭ بار،
ءوز ءسىڭىلىڭ سياقتى.
ريزاسى ءۇشىن اللاھتىڭ،
سولارعا دا ءبىر سالەم!
اۋ، كەلىنجان، كەلىنجان،
ەركەلەگەن قىز ەدىڭ،
كەلىن بولدىڭ كەرىلىپ.
سۇيگەنىڭە قوسىلدىڭ،
قوس اققۋداي ءورىلىپ.
كەلگەن جەرىڭە سۋداي ءسىڭ،
ىقىلاسپەن بەرىلىپ.
يمان، سالتتان، باقىتتان،
قۇر قالماڭىز ەرىنىپ.
التىن بەسىك ەل ءىشى،
تۇراتىن جاۋھار سەبىلىپ.
اقىلىڭدى ىستەت، اق كەلىن،
بۇل ءسوزىمنىڭ تەگىن ۇق...
سالت بولعان سوڭ اتادان،
ساقتاسىن، اللاھ، قاتادان!..
تورىماسىن ماڭىڭدى،
جامان پيعىل جات ادام...
جار بولسىن ءوزى، جار بولسىن،
بار ىسىڭە جاساعان!
«ءامين!» دەپ قول جايىپ،
سۇرايىق باتا اتادان.
«ا، قۇدايلاپ» بەرگەسىن،
باقىت كەلمەك باتادان!
جىردان شاشۋ شاشايىن،
ابەس سوزدەن قاشايىن.
«اللاھ ءوزىڭ جار بول» دەپ،
كەلىن بەتىن اشايىن!
اۋ، كەلىنجان، كەلىنجان،
«اشىلدى ەكەن بەتىم» دەپ،
«بۇل وڭدى، - ەكەن، - شەشىم» دەپ،
ساقتا مىنانى ەسىڭدە:
ۇيات قالماي جۇرمەسىن،
ءىسىڭ، ءسوزىڭ، بەتىڭدە!..
بۇل ءبىر جوسىن، بىراق تا،
شىعۋ تەگى جىراقتا...
ار، يمانىڭ ساقتاي ءبىل،
جەتەم دەسەڭ مۇراتقا!
اللاھىڭا باس ۇرىپ،
قۇلشىلىعىڭدى اسىرىپ،
ءجۇر، كەلىنجان، يبامەن
اۋراتىڭدى جاسىرىپ.
دارەتسىز جەر باسپاعىن،
ادەپتەن ەش اسپاعىن.
سويتكەندى اللاھ ۇناتپاق،
جۇرتتى يمانعا باستاعىن!
اۋ، كەلىنجان، كەلىنجان،
بولعىڭ كەلسە باقىتتى،
بولعىڭ كەلسە تاقىتتى،
قۇلشىلىقسىز وتكىزبە،
ءار كۇنگى التىن ۋاقىتتى.
(اللاھ سونى بىلگىزدى...):
بولىپ جاتساڭ ۇل-قىزدى،
ەمىزبە استە دارەتسىز،
بولسىن دەسەڭ جۇلدىزدى!..
اۋ، كەلىنجان، كەلىنجان،
ۇقسايسىڭ جاس قۇراققا.
ۇقسايسىڭ نۇر شىراققا.
كەلدىڭ ەكەن كەلىن بوپ،
تەك وسىندا تۇراقتا.
وسيەتىم سوڭعى بۇل،
قۇيىپ العىن قۇلاققا.
«ءبيسميللاھ» دەپ ىستەي ءبىل،
كۇللى ءىسىڭدى، بىراق تا!
سويتسەڭ ءسوزسىز جەتەسىڭ،
ەكى الەمدىك مۇراتقا!
اۋ، حالايىق، حالايىق،
كەلىن كەلدى، كوردىڭدەر.
كورىمدىگىن بەردىڭدەر.
اق ساقالدى اتالار،
اق سامايلى انالار،
كەلىن بەتى اشىلدى.
اللاھ نۇرى شاشىلدى.
اق كەلىندى ۇيالتپاي،
پاك كەلىندى ۇيالتپاي،
قايتادان ءبىر كورىڭدەر.
كورىمدىككە «اللاھ» دەپ،
اق ءبىر باتا بەرىڭدەر؟!
ءامين،
اللاھۋ اكبار!
باتا:
ءبيسميللاھير-راحمانير-راحيم!
ءلاا ءيلااھا يلاللاھ،
ءمۇحاممادۋر-راسۋلوللاھ!
اللاھتان باسقا ءتاڭىر جوق،
مۇحاممەد ونىڭ ەلشىسى!
حاقتان تۇسكەن حاق قۇران،
ادامزاتتىڭ ەنشىسى!
بارلىق ماداق اللاھقا!
بارلىق قۇدىرەت اللاھتا!
قۇل باقىتىن تاپپاق-تى،
ءوزىن جالعاپ اللاھقا!
بۇل نەكەنى قوسقان حاق،
حاق قوسقاندى توسقان باق...
كەنەلىڭدەر سول باققا،
حاقتىڭ جولىن, قوش، تاڭداپ!
ءامين،
اللاھۋ اكبار!
Abai.kz
