كەشە تاجىكستان پرەزيدەنتى ەمومالي راحمون قازاقستانعا رەسمي ساپارمەن كەلدى. مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ تاجىك باسشىسىن ءوزى شىعىپ، قۇرمەت-سالتاناتىمەن استانا اۋەجايىندا قارسى الدى.

بۇگىن ەكىجاقتى ماڭىزدى كەلىسسوزدەر ءجۇرىپ جاتىر.

قاسىم-جومارت توقاەۆ تاجىكستان قازاقستاننىڭ سەنىمدى ستراتەگيالىق سەرىكتەسى، سونداي-اق باۋىرلاس ءارى جاقىن مەملەكەت ەكەنىن اتاپ ءوتتى.

«ءبىزدى ەجەلدەن ورتاق تاريح، مادەني جانە رۋحاني قۇندىلىقتار تىعىز بايلانىستىرادى. ەكى ەل اراسىنداعى ديپلوماتيالىق قارىم-قاتىناستاردىڭ 30 جىلدىعىندا وداقتاستىق ءوزارا ءىس-قيمىل تۋرالى دەكلاراتسياعا قول قويىپ وتىرمىز. مۇنىڭ سيمۆولدىق ءمانى بار. بۇل قۇجات وتە ماڭىزدى ءارى بولاشاققا ارنالعان. سونداي-اق ءبىزدىڭ مەملەكەتتەرىمىزدىڭ ۇلتتىق مۇددەلەرىنە تولىق ساي كەلەدى. بۇل باعىتتا ارامىزدا ەشقانداي كۇماندى ماسەلە جوق. قازاقستان مەن تاجىكستان ساۋدا-ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىقتى بەلسەندى دامىتىپ كەلەدى»، – دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.

قاسىم-جومارت توقاەۆ ۇزاق جىلداردان بەرى قازاقستان – تاجىكستاننىڭ ەكىنشى ءىرى ساۋدا سەرىكتەسى ەكەنىن ايتا وتىرا، بىلتىر ەكىجاقتى ساۋدا اينالىمىنىڭ 18,5 پايىزعا ارتىپ، 1,4 ميلليارد دوللارعا جەتكەنىن اتاپ ءوتتى.

«قازىرگى جاعدايدا بۇل – جاقسى ناتيجە. ونەركاسىپ، اۋىل شارۋاشىلىعى، كولىك جانە باسقا دا سالالارداعى بىرقاتار ەكونوميكالىق جوبا جۇزەگەە اسىرىلۋ ساتىسىندا تۇر. ءسىزدىڭ ساپارىڭىز اياسىندا ەكونوميكانىڭ ءتۇرلى سەكتورىنداعى ءوزارا ءىس-ارەكەتتى ودان ءارى كەڭەيتۋگە باعىتتالعان جاڭا كەلىسىمدەردىڭ ماڭىزدى توپتاماسىنا قول قويىلادى»، – دەدى مەملەكەت باسشىسى.

الداعى ۋاقىتتا قازاقستان-تاجىكستان اراسىنداعى ساۋدا ەكى ميلليارد دوللارعا دەيىن ارتتىرۋعا مۇمكىندىك بار ەكەنىن ايتتى توقاەۆ.

«كەشە ەلدەرىمىز اراسىنداعى ىنتىماقتاستىقتىڭ پەرسپەكتيۆالارىنا قاتىستى بەيرەسمي ءارى ءوزارا سەنىمگە نەگىزدەلگەن جاعدايدا پىكىر الماستىق. ەڭ باستىسى، ساۋدا كولەمىن ءبىز بيزنەسمەندەردىڭ 1,8 ميلليارد دوللار كولەمىندەگى كەلىسىمشارتتارعا قول قويعانىنا كوڭىلىمىز تولاتىنىن اتاپ وتتىك. بۇل – وتە جاقسى ناتيجە. ەكى ەل ۇكىمەتتەرى وسى كەلىسىمشارتتاردىڭ ورىندالۋىن مۇقيات قاداعالاپ وتىرۋعا ءتيىس»، – دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.

ەمومالي راحمون استاناعا مەملەكەتتىك ساپارمەن كەلۋگە شاقىرعانى جانە قازاق حالقىنىڭ ءداستۇرلى قوناقجايلىعى ءۇشىن قاسىم-جومارت توقاەۆقا العىس ايتتى. سونداي-اق ول شاعىن قۇرامداعى كەلىسسوزدىڭ ناتيجەلى بولعانىن جانە بىرلەسكەن جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋ ماڭىزدى ەكەنىن اتاپ ءوتتى.

«تاجىكستان مەن قازاقستان –ستراتەگيالىق ارىپتەستەر، ءبىزدىڭ قارىم-قاتىناستارىمىز تۇراقتى تۇردە دامىپ كەلەدى. ءبىز ونى ودان ءارى نىعايتۋعا ۇلكەن ءمان بەرەمىز. قازاقستان بۇگىندە باستى ساۋدا سەرىكتەستەرىمىزدىڭ اراسىندا ەكىنشى ورىندا. بىلتىرعى تاۋار اينالىمىنىڭ ءوسىمى 20 پايىزدان استى. ءبىز باسقا سالالاردا دا قارقىندى ديالوگ جۇرگىزەمىز. سىزبەن ەلدەرىمىزدىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋ پەرسپەكتيۆالارىن، سونداي-اق حالىقارالىق جانە وڭىرلىك ماسەلەلەردى تالقىلاۋعا دايىنمىن. ءسىزدى جانە بارشا قازاقستان حالقىن پارلامەنت سايلاۋىنىڭ ءساتتى وتۋىمەن قۇتتىقتايمىن. سىزگە الداعى ۋاقىتتا باۋىرلاس قازاقستاننىڭ دامۋىنا باعىتتالعان رەفورمالاردى جۇزەگە اسىرۋدا تابىس تىلەيمىن. ءبىز تۇراقتى بايلانىستار مەن جوعارى دەڭگەيدەگى ۇزاقمەرزىمدى ساياسي ديالوگتىڭ يگى داستۇرلەرىن ساقتاپ، ودان ءارى كەڭەيتەمىز. مەن دوستىق قارىم-قاتىناسىمىزدى باعالايمىن»، – دەدى تاجىكستان پرەزيدەنتى.

كەلىسسوز بارىسىندا قازاق-تاجىك ىنتىماقتاستىعىن ودان ءارى دامىتۋ پەرسپەكتيۆالارى تالقىلاندى. سونداي-اق ساۋدا-ەكونوميكالىق، سونىڭ ىشىندە ونەركاسىپ، اۋىل شارۋاشىلىعى جانە كولىك سالالارىنداعى ىنتىماقتاستىقتى كەڭەيتۋگە ەرەكشە نازار اۋدارىلدى.

«مەملەكەتتەرىمىز اراسىندا بارلىق دەڭگەيدە سەنىمدى ساياسي ديالوگ جولعا قويىلعان. ءبىز ورتالىق ازيانىڭ تۇراقتى دامۋى مەن قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتە وتىرىپ، بىرنەشە حالىقارالىق قۇرىلىم اياسىندا ءوزارا ءىس-ارەكەت جۇرگىزەمىز. ەكى ەل اراسىندا ءتۇرلى سالا بويىنشا 100-دەن اسا كەلىسىمشارتتان تۇراتىن ماڭىزدى كەلىسىمشارتتىق-قۇقىقتىق بازا بار.  بۇگىن بۇل ءتىزىم جاڭا كەلىسىمدەرمەن تولىعادى»، – دەدى قاسىم-جومارت توقاەۆ.

«ءبىز قازاقستانمەن اراداعى ءوزارا ءتيىمدى ىنتىماقتاستىققا باسا ءمان بەرەمىز. ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك قاعيداتتارىنا نەگىزدەلگەن تاجىك-قازاق قاتىناستارىنىڭ بارلىق باعىتىن دايەكتى تۇردە دامىتۋعا نيەتتىمىز. بۇگىن ءبىز تاريحي قۇجاتتى – وداقتاستىق ءوزارا ءىس-قيمىل تۋرالى دەكلاراتسيانى قابىلدايمىز. بۇل قۇجات ەكىجاقتى بايلانىستاردىڭ ىرگەتاسىن ايتارلىقتاي نىعايتا تۇسەدى. ديپلوماتيالىق قاتىناستار ورناعان وتىز جىلدا ءبىز ىنتىماقتاستىقتىڭ بارلىق سالاسىندا ەلەۋلى تابىسقا قول جەتكىزدىك. جوعارى دەڭگەيدەگى  تۇراقتى ساياسي ديالوگ بۇل ۇدەرىسكە ىقپال ەتەتىنى ءسوزسىز. وسى ۋاقىت ارالىعىندا مەملەكەتارالىق ىنتىماقتاستىقتىڭ قاجەتتى تەتىكتەرى جاسالدى جانە اۋقىمدى قۇقىقتىق بازا قالىپتاستى. ءبىز ونى بۇگىن جاڭا قۇجاتتار توپتاماسىمەن تولىقتىرامىز. ساۋدا-ەكونوميكالىق بايلانىستار ءبىزدىڭ قارىم-قاتىناسىمىزدىڭ ماڭىزدى بولىگى سانالادى. قازاقستان بىرنەشە جىلدان بەرى تاجىكستاننىڭ سىرتقى ساۋدا قۇرىلىمىندا جەتەكشى ورىنعا يە»، – دەدى تاجىكستان پرەزيدەنتى.

ەكى ەل اراسىندا ساۋدا-ەكونوميكالىق سالادان وزگە مادەني-گۋمانيتارلىق باعىتتا بىرنەشە ءىس-شارالار ۇيىمداستىرىلىپ وتىر.

«ءبىزدىڭ بەرىك ءارى ۇزاقمەرزىمدى قارىم-قاتىناسىمىزدىڭ مىزعىماس نەگىزى – تىعىز مادەني-گۋمانيتارلىق بايلانىستار. بىلتىر دۋشانبەدە قازاقستان كينوسى كۇندەرى تابىستى وتكىزىلدى. بيىل ءبىزدىڭ ەلىمىزدە تاجىكستاننىڭ مادەنيەت كۇندەرىن وتكىزۋ جوسپارلانىپ وتىر. ءبىز وسى شاراعا مۇقيات دايىندالۋىمىز كەرەك.

بۇل – ىنتىماقتاستىعىمىزدىڭ ماڭىزدى باعىتى.  ورتا عاسىرداعى ايگىلى عۇلاما، فيلوسوف ءارى شيپاگەر ءابۋ ءالي يبن سينانىڭ ەسكەرتكىشىن اشۋ جوسپارلانىپ وتىر. وسى جەتىستىكتەردىڭ ءبارى ەكى ەل حالىقتارىنىڭ ەرەكشە ىقىلاسىنا يە بولادى جانە ءوزارا تىعىز قارىم-قاتىناسىمىزدىڭ جارقىن ۇلگىسى سانالادى. ءبىز  ەلىمىزدە تاجىكستاننىڭ مادەنيەت كۇندەرىن وتكىزۋ جونىندە ۋاعدالاستىق. مادەنيەت كۇندەرى اياسىندا تاجىكستاننىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسىنداعى جەتىستىكتەرى دە تانىستىرىلادى. مۇنى اسا ماڭىزدى ءىس-شارا دەپ سانايمىز»، – دەدى قاسىم-جومارت توقاەۆ.

Abai.kz