مىناۋ قوستاناي قالاسىنىڭ قاق ورتاسى. نەگىزىنەن ورىستانىپ كەتكەن شاھار. تەك كەيىنگى كەزدەرى عانا قازاقتانا باستاعان سىڭايى بار.

وسىنىڭ ءبىر بەلگىسى مىناۋ قازاقتىڭ قاسيەتتى قارا دومبىراسىمەن سيقىرلى ساز، سان ءتۇرلى كۇيدى كۇمبىرلەتىپ وتىرعان ءاپ-ادەمى قوس بويجەتكەن. بۇرىن قازاقتىڭ كۇيى تۇگىلى جاي عانا ءانىنىڭ ءوزى مۇندا قوس قاناتىن قاعا المايتىن. مۇنداعى ورىستار مەن ولاردىڭ شاشباۋىن كوتەرىپ جۇرگەن ماڭگۇرت قازاقتارعا سول قازاقتىڭ سازىنىڭ ءوزى قۇلاقتارىنا تۇرپىدەي ءتيىپ، مۇلدەم مازاسى كەتەتىن. بۇرىن مۇندا ورىستىڭ تەاترى قالانىڭ ورتاسىندا «مەن مۇندالاپ» تۇرسا دا، قازاقتىڭ وزىنە ونداي مادەني دۇنيە ەش ۋاقىتتا ماڭدايىنا جازىلماعان. ال ەسكىدەن قالعان ءبىر جۇرناق – ماڭدايعا بىتكەن جالعىز مەشىتىمىز جاستاردىڭ كەشكىلىك كوڭىل كورەتىن جەرى – كينوتەاترعا اينالعاندىعىن ايتۋعا اۋىز بارمايدى. ول تۇستا مۇنداعى ۇلكەن ءبىر بۋىن مادەنيەت سالاسىنا باسىشىلىققا ەشبىر قازاقتى جولاتپاعان. مۇنى دا از دەسەڭىز، وسىنداعى ماڭدايىمىزعا بىتكەن جالعىز پەدينستيتۋتتا انا تىلىمىزگە مۇلدەم ورىن بۇيىرماي، ەسىكتەن سىعالاۋعا دا جاراماعان.

ەندى مىنە زامان وزگەردى. تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ تۇعىرى نىعايدى. قوستانايدىڭ قاق تورىندە قارا دومبىراسىنان كۇي قالىقتادى. قازاقتىڭ قارا دومبىراسىنىڭ بابىن كەلتىرىپ، شاناعىنان كۇي توككىزىپ وتىرعان قوس قارلىعاش ورىمدەي جاستار. ەكى قۇربىنىڭ ءبىرى ارۋجان نۇرمۇحامبەت 15 جاستا بولسا، ونىڭ قۇربىسى اسەم مىرزاگەلدىقىزى 13-كە ەندى عانا قادام باسقان بايشەشەكتەر. الايدا بۇلار كۇي ونەرىن تەرەڭ مەڭگەرگەن جاپ-جاس ونەرلى ورەندەر. تالانتتى جاستار مىنە، 6 جىلدان بەرى بالالار مۋزىكالىق مەكتەبىندە بىلىمدەرىن ۇشتادى.

قازىر بىرەۋى مەكتەپتە، ال ەكىنشىسى كوللەدج ستۋدەنتى. ارۋجاندى كۇي ونەرىنە گۇلحاۋان ءامىروۆا، ال اسەمدى الماگۇل مۇراتقىزى باۋلاۋدا. ەكى جاس قالا ورتالىعىنا شىعىپ، ونەر كورسەتۋدى وسى مامىر ايىنىڭ باسىندا باستاعان كورىنەدى.

ارۋجاننىڭ ايتۋىنا قاراعاندا العاشىندا وسى ورتالىقتىڭ جاي عانا ورىندىقتارىندا وتىرىپ-اق ويناي بەرگەن. كەيىن تاجىريبە جيناقتاپ، جاڭا جابلىقتار الىپ، كاسىبي تۇردە كىرىسكەن.

«كۇندە كۇي تارتامىز. وسىندا جينالعان حالىققا ونەرىمىز قاتتى ۇنادى»، - دەيدى ارۋجان. «جاستار دا كەلەدى، ال ۇلكەن كىسىلەر جاقسى تىلەكتەرىن ءبىلدىرىپ، قولداۋ كورسەتەدى. كەيدە تويلارعا، قىز ۇزاتۋلارعا شاقىرادى. ءبىز نەگە مۇندا وتىرىپ، ونەر كورسەتەمىز؟ ماقساتىمىز - كيەلى قارا دومبىرانى ناسيحاتتاۋ. «ناعىز قازاق – قازاق ەمەس، ناعىز قازاق – دومبىرا» دەگەندەي، قازاقتىڭ وسى قاسيەتتى اسپابىنىڭ ءۇنىن حالىققا ەستىرتىپ، ۇمىتتىرماۋ»، - دەيدى ورەندەر.

ءالى دە بۋىنى بەكىپ، بوي جەتە قويماعان قوس قارلىعاشتىڭ ۇكىلى ءۇمىتى وسىنداي. وزدەرى تىم جاس بولعانىمەن رەپەرتۋارىندا اناۋ-مىناۋ ەمەس، 40-قا تارتا كۇيى بار بالعىنداردىڭ كۇنى ەرتەڭ ونەر ورىنە ەركىن قۇلاش ۇرارىنا ەش كۇمان جوق. ءبىز دە وسى تىلەكتى قوستىق.

ال مەن بولسام، كۇن سايىن وسى اراعا كەلىپ، «اداي»، «بالبىراۋىن» جانە «ەركە سىلقىم» كۇيلەرىنىڭ قالا ورتالىعىن سىرلى سازعا تولتىرعان كەزىنە كۋا بولىپ، ىشتەي ءبىر تۇلەپ قايتام. كوكىرەگىمدە كەرەمەت ءبىر كۇي كۇمبىرلەيدى.

جايبەرگەن بولاتوۆ

Abai.kz