اتۋ جازاسىن 345 كۇن كۇتكەن باتىر مىرزاعۇل ابدىقۇلوۆ كىم؟
ول 1986 جىلى جەلتوقسان كوتەرىلىسى كەزىندە، قازاق قىزىنىڭ ابىرويىن قورعايمىن دەپ ارماتۋرا تەمىرمەن قارۋلانعان ارنايى جاساقتى ءولتىرىپ، اتۋ جازاسىنا كەسىلىپ، جالعىز ءوزى ءبىر ادامدىق كامەرادا 345 كۇن ۇكىمنىڭ ورىندالۋىن كۇتكەن قازاقتىڭ باتىر ۇلى مىرزاعۇل ابدىقۇلوۆ بولاتىن.
باتىرعا تاعىلعان ايىپتار
- ول قازاق كسر قىلمىستىق كودەكسىنىڭ 60-بابى بويىنشا ۇلت ارازدىعىن قوزدىرعانى ءۇشىن 3 جىلعا;
- 65-باپ بويىنشا تارتىپسىزدىككە قاتىسىپ، ۇيىمداستىرعانى ءۇشىن 15 جىلعا;
- 202-باپتىڭ 3-تارماعى بويىنشا سۋىق قارۋ الىپ جۇرگەنى ءۇشىن 1 جىلعا;
- 214-باپ ناشاقور، ماسكۇنەم قالتاسىنان اناشا تابىلدى دەگەن جالا دا جابىلدى.
- 88- باپتىڭ 1-تارماعىنىڭ «ب» بولىگى بويىنشا قاساقانا ادام ولتىرگەنى ءۇشىن – اتۋ جازاسىنا كەسىلگەن.
مىرزاعۇل اعا 2 اي بويى جەلتوقسان باتىرى قايرات رىسقۇلبەكوۆپەن ءبىر كامەرادا بولعان كىسى.
تۇرمەدە نەشە ءتۇرلى قورلىق پەن زورلىق كورسە دە ەشكىمگە باسىن يمەگەن، ساعى سىنباعان ەر.
سوتتا پروكۋرورعا "مەن ۇلتىمنىڭ ارى مەن نامىسىن، قازاق قىزىنىڭ ابىرويىن قورعادىم، ەگەر دە ونداي جاعداي قايتالانسا تاعى دا ولتىرەر ەدىم" دەپ جاۋاپ بەرگەن باتىر.
اتۋ جازاسىن 345 كۇن كۇتۋ
مىرزاعۇل ابدىقۇلوۆ 1986 جىلى 19 جەلتوقسان كۇنى ۇستالادى.
اعامىز ءبىرىنشى اتۋ جازاسىنا كەسىلەدى. جالعىز ءوزى ءبىر ادامدىق وتە تار كامەرادا 345 كۇن بويى اجالىن كۇتىپ وتىرادى.
ەشكىممەن جولىقتىرمايدى، تەرەزەسى جوعارىدا، ىشىندە توسەك-ورىن جوق. تاڭنىڭ اتقانى، كۇننىڭ باتقانى، قىس پا، جاز با بەلگىسىز. ەشكىم بۇنىمەن سويلەسپەيدى.
اراسىندا تار قاپاستان الىپ شىعادى، بۇل «اتۋ جازاسىن بۇگىن ورىندايتىن بولار» دەپ كۇتەدى. جوق اتپايدى، تەك پسيحولوگيالىق قىسىم جاسايدى.
ەڭ سوڭىندا «مەنى اتىڭدار» دەپ ايقايلاعان كەزدەرى دە بولعان.
جالعىز ادامدىق ءولىم كامەراسىندا وتىرعانىنا 345 كۇن بولعاندا، مىرزاعۇلدى تاعى دا كامەرادان شىعارادى. جالعىز ءوزىن ايداپ اپارىپ، جۋىندىرادى، ۇستىندەگى كيىمىن اۋىستىرادى. بۇل كۇندەگى ادەتتەن وزگەشە بولادى.
مىرزاەكەڭ بۇگىن مەن مىناۋ جارىق دۇنيەمەن قوشتاساتىن سوڭعى كۇن بولدى عوي دەپ ويلايدى.
ارتىندا اڭىراپ قالعان اناسى «اكەشىم قاشان كەلەدى»، دەپ شىرىلداپ جىلاپ جۇرگەن بالاسى، جولداسىنىڭ جولىن توسقان ادال جارى ءبارى، ءبارى مىرزاعۇلدىڭ كوز الدىنان ەلەس بولىپ ءوتىپ جاتتى.
ەڭ بولماسا، بىرەۋىن كورىپ باۋىرىنا باسىپ قوشتاسقىسى كەلەدى. بىراق ول ارمان عانا...
مىرزەكەڭ بۇگىن ەڭ سوڭعى جارىق دۇنيەمەن قوشتاسىپ، ىشتەي كۇبىرلەپ يمانىن وقيدى.
سارت-سۇرت اشىلىپ جابىلعان بىرنەشە تەمىر ەسىكتەردەن وتەدى.
ءبىر كەزدە ۇلكەن زالعا الىپ كەلەدى. ۇلكەن ستولدىڭ باسىندا اسكەري شەندى باسشىلار. بۇل ەسىكتىڭ الدىندا تۇرادى.
قاق توردە وتىرعان اسكەري ادام ۇكىمدى وقي باستايدى. مىرزاعۇل ابدىقۇلوۆ اتۋ جازاسىنىڭ ۇكىمى بولار دەپ ىشتەي دايىن بولىپ، ۇكىمدى قاسقيىپ كۇتىپ تۇرادى.
بىراق بۇل كۇتكەندەي ۇكىم بولماي شىعادى. كەڭەس وداعىنىڭ باسشىسى ا. ا. گرومىكونىڭ بۇيرىعىمەن «اتۋ جازاسى 20 جىل» وسوبىي رەجيمگە اۋىستىرىلدى» دەپ تۇر.
مىرزەكەڭنىڭ قۇلاعى شۋىلداپ كەتەدى. ءولىم جازاسىنا كەسىلگەن ادامعا تاعى دا 20 جىل ءومىر ءسۇرۋ باقىتى بۇيىردى.
مۇمكىن انامدى، بالالارىمدى، جارىمدى كورەتىن بولدىم-اۋ دەگەن ءۇمىت وتى جارق ەتكەندەي بولدى.
20 جىلعا وسوبىي رەجيم، ول دا وڭاي ەمەس.
رەسەي تۇرمەسى، 20 جىل «وسوبىي رەجيم»
مىرزاعۇلدى رەسەيدىڭ ءسىبىر تۇرمەسىندە ەتاپپەن الىپ كەتەدى «وسوبىي رەجيمدەگىلەر» مىرزاعۇلدى جاقسى قارسى الادى.
كەشەگى اتۋ جازاسىن كۇتكەن كۇندەردىڭ قاسىندا بۇل قۇداسىنىڭ ۇيىنە قۇدالىققا كەلگەندەي بولادى...
تۇرمە قايدان جاقسى بولسىن، بۇل تۇرمەدە دە تالاي قيىندىقتاردى كورەدى. سوندا دا قازاقتىڭ قايسار ۇلىنىڭ ساعى سىنباي شىعادى.
وسوبىي رەجيمنەن وسكەمەنگە، ودان سوڭ زارەچنىيدىڭ تۇرمەسىندە وتىرعان.
اقىرى ەلىمىز تاۋەلسىزدىك العاسىن 1993 جىلى ەڭ سوڭعى جەلتوقسانشى بولىپ تۇرمەدەن بوستاندىققا شىعادى.
مىرزاعۇل اعامىزدىڭ جانۇياسى دا كوپ قورلىق كورەدى.
مىراعۇل كورگەن ازاپ تۋرالى كينو تۇسىرسە ءسوزسىز وسكار سىيلىعىن الاتىن بولادى.
كۇيىكتەن ولگەن انا مەن قورلىقتان شەتىنەگەن بالا، ازاپ كورگەن جار
مىرزاعۇل اعامىزدىڭ جولداسى ابدىقۇلوۆا قازىناگۇلدى كگب كۇنى-ءتۇنى تەرگەۋگە الادى. «كۇيەۋىم اراق ىشەدى، ناركومان، ماسكۇنەم بولدى، مەنى ۇراتىن ەدى» دەپ تۇسىنىك بەرۋىن تالاپ ەتەدى.
بىراق ادال جارى قانداي قورلىق كورسە دە، جولداسىنا ساتقىندىق جاسامايدى.
سول قورلىقتىڭ سالدارىنان، ايازبەن سۋىقتان 7 ايلىق ءسابيى شەتىنەپ كەتەدى.
مىرزاعۇلدىڭ اناسى سۇلۋقاس اجەمىز كۇنى-ءتۇنى بالاسىن ساعىنىپ، جىلاۋمەن وتەدى.
اقىرى قايعى مەن كۇيىك ىشىنە ءتۇسىپ 77 جاسىندا 1990 جىلى قايتىس بولادى. اناسى بالاسىنىڭ امان كەلگەنىن كورمەدى، بالاسى اناسىنا ءبىر ۋىس توپىراق سالا المادى. ەڭ وكىنىشى سول بولدى...
تۇرمەدەن كەيىنگى تاعدىر
تۇرمەدەن كەلگەندە دە مىرزاعۇلدى ەشكىم قارسى العان جوق. كوپكە دەيىن ءوزىنىڭ جەلتوقسانشى ەكەنىن بيلىككە دالەلدەي الماي كەلدى.
ول كەزدەردە مىرزەكەڭە قاراپايىم جۇمىسقا كىرۋ قيىن بولدى.
مىرزاعۇل اعامىزدى تاعى دا، تاعدىردىڭ ەڭ اۋىر سىناعى كۇتىپ تۇرادى.
اعامىزدىڭ جانىناندا ارتىق جاقسى كورەتىن اياۋلى قىزى الماگۇل اق قان اۋرۋىنا شالدىقتى.
قىزىن ەمدەتۋگە مۇمكىندىگى بولمادى. بيلىكتەن دە كومەك كورمەدى.
اقىرى 2004 جىلى 7 قاڭتار كۇنى 21 جاستاعى الماگۇل قىزىنان ايىرىلدى. قىزعالداق عۇمىر ءۇزىلىپ ءتۇستى. جەر بەتىندە اتا مەن انا ءۇشىن بالاسىنىڭ ولىمىنەن اسقان قاسىرەت جوق بولار.
جەلتوقسانشى ەكەنىن جەلتوقسانشىلارعا دالەلدەۋ قيىن ەكەن.
مەنىڭ 17.12.2021 جىلى جازعان ماقالامدى حالىق قاتتى قولدادى.
مىرزاعۇلعا قارسى پىكىر جازعاندار دا بولدى.
ولاردىڭ ايتاتىن اڭگىمەلەرى، وقيعا الاڭنىڭ ورتاسىندا ەمەس، الاڭنىڭ سىرتىندا بولعان.
ول جەلتوقسانشى ەمەس، ادام ولدىرگەن ادام.
تاعى باسقا پىش-پىش وسەك اڭگىمە جازدى.
ەگەر دە بۇل ءجاي وقيعا بولسا مىرزاعۇلدى قازاق كسر قىلمىستىق كودەكسىنىڭ 5 بابىمەن سوتتاماس ەدى.
جەلتوقسان كوتەرىلىسىندە مىرزاعۇل ابدىقۇلوۆتاي قيىندىق كورگەن، ازاپ شەككەن ادام وتە از بولار.
باتىرىن باعالاي بىلمەگەن حالىق
مەن مىرزاعۇل اعا تۋرالى قر پرەزيدەنتتى قاسىم- جومارت توقاەۆقادا، بارلىق قۇزىرلى ورىندارعا جازدىم بىراق مىرزەكەڭە ەشقانداي كومەك بولمادى.
قايتا كەيبىر «جەلتوقسانشىلار» «ارنايى ورىس جاساعىن ولتىرگەن قىلمىسكەر» دەپ قارسى شىقتى.
سوندىقتان دا بۇل جولى ەشكىمگە جازعانىم جوق.
ەڭ بولماعاندا جاستار ءبىلسىن، اعامىزدىڭ ەرلىگى تاريحتا قالسىن دەپ قايتالاپ جازىپ وتىرمىن.
ءوزىم سىيلايتىن دەپۋتاتتاردى بەلگىلەدىم، ەڭ بولماعاندا ارامىزدا وسىنداي ازامات بار ەكەنىن ءبىلىپ ءجۇرسىن.
ءسىزدىڭ باتىرعا كورسەتكەن كومەگىڭىز بولسىن، ەڭ بولماعاندا ماقالانى بارلىق الەۋمەتتىك چاتتارعا تاراتىڭىزدار!
بيلىككە كەرەك بولماسادا حالىق باتىرىن ءبىلىپ ءجۇرسىن!
ال ەگەردە، مىرزاعۇل باتىر اعاعا حابارلاسامىن، كومەكتەسەمىن دەپ جاتقان مەيرىمدى ادامدار بولسا
كاسپي گولد: +7 701 547 3851 مىرزاگۋل ا. مىرزاعۇل اعا 72 جاستا الماتىدا تۇرادى.
جانىبەك قوجىق،
ماڭعىستاۋ وبلىسى، وندى اۋىلى
15.12.2023 ج.
Abai.kz