ەلىمىزدىڭ ەگەمەندىك العانىنا وسى جىلى 32 جىل بولادى. تاعدىرىمىزدىڭ وسى قۋانىشتى كەزەڭىندە بولاشاعىمىزدى بولجاپ كورەلىك. ول ءۇشىن اۋەلى وتكەن كەزەڭ مەن بۇگىنگى ومىرىمىزگە كوز جىبەرۋىمىز كەرەك.

شىن مانىندە، ءبىز الەمدەگى وتە باقىتتى حالىقتىڭ ءبىرىمىز. تاعدىر قازاق حالقىنا نەندەي ءبىر كەرەمەت بايلىقتار بەرىپ، قيىندىقسىز شالقىپ ءومىر سۇرۋگە بارلىق جاعدايدى جاساعان. بالداي ءتاتتى ءمولدىر سۋى بار وزەن-كولدەرىمىز، جايقالعان ورمان-توعايىمىز، اسقار تاۋلارىمىز، شەكسىز جەر استى بايلىعىمىز، الەمدەگى ەڭ اسىل ءداندى داقىل بەرەتىن كەڭ بايتاق دالامىز ءتارىزدى اتا-بابالارىمىزدان قالعان قۇندىلىقتار بىزگە ەشكىمگە تاۋەلدى بولماي، ەركىن ءومىر سۇرۋىمىزگە مۇمكىندىك بەرەدى. مۇنداي بايلىعى بار ەل الەمدە سيرەك كەزدەسەدى.

ەگەمەندىك العاننان كەيىن  تاعدىردىڭ بەرگەن بۇل ۇلكەن مۇمكىنشىلىگىن دۇرىس پايدالانىپ، وركەنيەتتىڭ سارا جولىنا تۇسۋگە مۇمكىندىك تۋدى. كوممۋنيستىك جۇيە ادامدى باقىتتى ومىرگە ەمەس، كەرىسىنشە، تىعىرىققا تىرەپ، جاردان قۇلاتاتىن جول ەكەنىن كوردىك. بىزگە باسقا باعىت كەرەگىن تۇسىندىك. ەندى بۇرىنعىداي باسقانىڭ اۋزىنا قاراۋدىڭ قاجەتى جوق. اباي سوزىمەن ايتقاندا «اداسقاننىڭ الدى – ءجون، ارتى – سوقپاق». ەندى ءجوندى جولعا ءتۇسۋىمىز كەرەك ەدى. وسى شەكسىز مۇمكىندىكتى دۇرىس پايدالانا ءبىلىپ، ەشبىر زارداپسىز ءومىر سۇرۋگە بولار ەدى. بىراق، اباي ايتقانداي «جوق، ءبىز ولاي قىلمادىق، ۇزاقتاي شۋلاپ، قارعاداي بارقىلداپ، اۋىلداعى بوقتىقتان ۇزامادىق». بۇرىنعى جارتاس – سول جارتاس بولىپ، بۇرىنعى قالپىمىزدان وزگەرمەدىك. ءالى كۇنگە دەيىن ءبىز ءومىر شىرعالاڭىنان شىعا الماي، جان-جاققا جالتاقتاي قاراپ، قولىمىزدى ءوز اۋزىمىزعا جەتكىزە الماي وتىرمىز.

ەلدەگى ءۇردىس باعىتى سول باياعى كەڭەس داۋىرىنەن كوپ وزگەرگەن جوق. ساياسي-الەۋمەتتىك تۇرعىدان الاتىن بولساق، قوعام ءومىرى جاقسارۋدىڭ ورنىنا ناشارلاپ كەتتى. كەيبىر بولىمسىز وزگەرىستەر بولعانىمەن، ولاردىڭ شەشۋشى ماڭىزى بولمادى. قۇلدىراۋ قارقىنى تومەندەگەنىمەن، وركەنيەتتىڭ جالپى باعىتى سول بۇرىنعىداي كۇننەن كۇنگە تومەندەۋدە. بۇگىنگى جاعدايىمىز ءبىز ءۇشىن قۇلدىراۋ كەزەڭىنەن جوعارى ورلەۋ كەزەڭىنە وتەتىن وتپەلى ءداۋىر بولىپ تابىلادى. بۇل وتپەلى داۋىردەن قاشان شىعاتىنىمىز ءالى بەلگىسىز.

سەبەبى نەدە؟ بۇعان كىم كىنالى؟ وسى ماسەلەنىڭ توڭىرەگىنە كەلەيىك.

ءاربىر كۇردەلى ماسەلەنىڭ سەبەبى بار.

كوممۋنيستىك يدەيامەن قارۋلانعان بۇرىنعى توتاليتارلىق جۇيە ەركىندىكتى شەكتەپ، اباي كورسەتكەن جان قۇمارى مەن ءتان قۇمارىنىڭ ۇيلەسىمدىلىگىن بۇزدى. وسىلاي دەموكراتيا تومەندەپ ەلىمىزدەگى وركەنيەت قۇلدىرادى. قوعامنىڭ ماتەريالدىق بولمىسى مەن رۋحاني بولمىسى ۇيلەسىمگە كەلمەي، بولمىس زاڭدىلىعىنان شىعىپ كەتتى. ەگەمەندىك العان سوڭ تابيعاتتىڭ بۇل ۇيلەسىمدىلىك زاڭدىلىعىن كەزىندە ەسكەرمەدىك (مۇمكىن تۇسىنبەدىك). ناتيجەسىندە ەلىمىزدە كوپ نارسەنىڭ اتى وزگەرگەنىمەن، زاتى وزگەرمەي، جاعداي سول بۇرىنعى قالپىندا قالدى. ەلدىڭ جاعدايى بۇرىنعىدان دا ناشارلاي باستادى. كەڭەس داۋىرىندە كوممۋنيستىك پارتيا از دا بولسا قوعامدى ءبىر باعىتقا سالىپ، ەلدى ءبىر ماقساتقا جۇمىلدىرىپ وتىراتىن. ال بۇگىنگى كۇندەرى ول دا جوق. وسىلاي ءتارتىپ پەن ەركىندىك تومەندەپ، ءارى ۇيلەسىمدىلىگىنەن ايرىلعان دەموكراتياسى ءالسىز ەلگە اينالدىق.

شىن مانىندە، 1991 جىلى ەگەمەندىك العاننان كەيىنگى قۇلدىراعان جاعدايىمىز تابيعي قۇبىلىس ەدى. مۇنداي تابيعي قۇبىلىستاردى رەسەي يمپەرياسىنان باستاپ، كەڭەس داۋىرىندەگى جاعدايلاردان دا كورە الامىز. ەلىمىزدەگى جاعداي رەسەي يمپەرياسىنداعى 1917 جىلعى رەۆوليۋتسيادان كەيىنگى كەزەڭمەن سايكەس كەلەدى. بۇل جىلدار دا ەلدىڭ قۇلدىراۋ جىلدارى بولعانى بەلگىلى. بۇرىنعى جاسالعان قاتەلىكتەر وسىلاي قايتادان قايتالانىپ وتىر. تاريحتان ساباق الۋ وڭاي ەمەس ەكەن. كوزىمىزدى جەتكىزۋ ءۇشىن وتكەن كۇندەرىمىزگە كوز سالايىق.

ەگەمەندىك العان العاشقى جىلدار. رەسەيدە 1917 جىلعى توڭكەرىستەن كەيىن قانداي جاعداي بولسا، ءبىزدىڭ العاشقى جىلدارىمىز دا سونداي بولدى. وركەنيەتتىڭ جەتىلۋىندە سينۋسويدا زاڭدىلىعى بويىنشا قۇلدىراۋ مەن ورلەۋ اراسىندا وتپەلى كەزەڭ بولادى. توڭكەرىستەر مەن رەۆوليۋتسيالار تۋدىراتىن بۇل  وتپەلى كەزەڭدەر ءوزارا ۇقساس كەلەدى. ول ۇقساستىق – قوعامداعى حاوس، ونى جونگە كەلتىرۋ ءۇشىن قاتاڭ ءتارتىپ ورناتۋ، ساياسي-ەكونوميكالىق رەفورمالار جانە تاعى تاعىلار. بىراق، وتپەلى كەزەڭنىڭ مەرزىمى، رەفورمالار باعىتى مەن  تۇرلەرى ءتارىزدى كەيبىر ايىرماشىلىقتارى دا بولادى. مىسالى، كوممۋنيستەردىڭ وتپەلى كەزەڭى 1917-1932 جىلدار اراسىندا ون بەس جىلعا عانا سوزىلسا، ال ءبىزدىڭ ەلدە بۇل كەزەڭنىڭ باستالعانىنا وتىز جىلدان استى، بىراق قاشان اياقتالاتىنى ءالى بەلگىسىز. ەكەۋىندە دە بوستاندىق العاننان كەيىن ادام ەركىندىككە يە بولدى. بىراق، اۋەلدە جاۋاپكەرشىلىكتەن ايرىلعان بۇل ەركىندىك انارحيا بەينەسىن الىپ،  ۋاقىت وتە كەلە شەكتەلىپ، بۇگىنگى كۇندەرى السىرەپ، شىنايى ەركىندىكتىڭ قۇر سۇلدەرى عانا قالدى دەۋگە بولادى. ناتيجەسىندە دۇرىس پايدالانباعان ەركىندىك ءوزىنىڭ كەرى اسەرىن بەرىپ، ەلىمىزدىڭ ەكونوميكاسى بۇرىنعىدان دا جىلدام قۇلدىراي باستادى. مۇنداي جاعداي ءبىزدىڭ ەل عانا ەمەس، كەڭەس وداعى ىدىراپ، ەركىندىك العان ەلدەردىڭ بارلىعىنا ءتان قۇبىلىس. سەبەبى، اتەيستىك ومىردەن قالعان رۋحاني مەشەل وي جۇيەسى ادامدارعا دەموكراتيا شارتى بولىپ تابىلاتىن ءتارتىپ پەن ەركىندىك ۇيلەسىمدىلىگىن دۇرىس تۇسىنۋگە مۇمكىندىك بەرمەيدى.

سونىمەن، قانداي قوعام بولسا دا ەگەمەندىك العاننان كەيىن بىردەن كوتەرىلىپ كەتپەيدى. وتپەلى كەزەڭ بولادى. ينەرتسيانىڭ اسەرى بار. سول سەبەپتەن رەسەيدە 1917 جىلعى رەۆوليۋتسيادان كەيىنگى جاعدايلار ەگەمەن بولعان سوڭ ءبىزدىڭ ەلدە دە قايتالاندى. بۇل – بىزدەگى بۇگىنگى وتپەلى كەزەڭ. ايتەۋىر، قۇداي ساقتاپ، رەسەيدەگىدەي ازامات سوعىسى ءبىزدىڭ ەلدە بولعان جوق. ال سوعىستان باسقا جاعدايلار ءدال سونداي بولماسا دا، ءوزارا ۇقساستىعى بارىنا كوز جەتكىزۋگە بولادى.

توقسانىنشى جىلدارى ەلىمىزدە ء(بىزدىڭ ەلدە عانا ەمەس، ەگەمەندىك العان باسقا ەلدەردە دە) ءتارتىپ السىرەپ، ەركىندىك العان ءتۇرلى توپتار قوعام بايلىعىن تالان-تاراجعا سالدى. ەركىندىك العان جاۋاپكەرشىلىكتى بىلمەيتىن قارا كۇشتەر ءتارتىپتىڭ السىزدىگىن پايدالانىپ، سول كەزدە ەل بايلىعىن توناۋعا كىرىستى. ەلدە زورلىق-زومبىلىق، رەكەت، رەيدەرلىك ارەكەتتەر ءتارىزدى ءتۇرلى باسسىزدىقتار ۇلعايىپ، ادامدار كۇيزەلىسكە ۇشىرادى. ادىلەتتىلىك اياققا باسىلىپ، قوعامداعى ءتارتىپ كەڭەس وداعىنىڭ داۋىرىنەن دە جىلدام قۇلدىرادى. ەلدىڭ ەكونوميكالىق جاعدايى ناشارلاپ، حالىق قالادا عانا ەمەس، اۋىلدا دا تاعدىردىڭ شىرعالاڭىنا ءتۇسىپ قالدى.

قالاي دەگەنمەن، ەكونوميكا قانشا قۇلدىراسا دا، ادامدار ەركىندىك الىپ، بۇرىنعى جان كۇيزەلىسىنەن ارىلۋعا مۇمكىندىك تۋدى. سوندىقتان، وركەنيەت زاتتىق جانە رۋحاني قۇندىلىقتاردان قۇرالاتىن بولعاندىقتان، ونىڭ جالپى باعىتى كۇرت تومەندەمەي، تەك قانا قۇلدىراۋ قارقىنىن تومەندەتتى دەۋگە بولادى. سينۋسويدا كورىنىسى 1991 جىلى ءبىزدىڭ ەلدە دە وتپەلى كەزەڭىنە، ياعني تومەنگى دوعاعا جەتتى. بۇل دوعا – قۇلدىراۋ مەن ورلەۋ داۋىرلەرىن جالعاستىراتىن وتپەلى كەزەڭ.

كوممۋنيستەر ءتارىزدى ءبىزدىڭ ۇكىمەت تە قوعامداعى وزگەرىستەردى كەزىندە قولعا الىپ، تالان-تاراجعا سالۋمەن قاتتى كۇرەسىپ، ونى ءبىر قالىپقا كەلتىردى. قوعامنىڭ تومەنگى توپتارىندا وسىلاي ءتارتىپ ورنادى. بىراق قوعامنىڭ جوعارى دەڭگەيىندەگىلەردى اۋىزدىقتاۋ وڭاي ەمەس ەدى. ونىڭ دا سەبەبى بولدى. مىسالى، كوممۋنيزم يدەياسىمەن قارۋلانعان كوممۋنيستەر 1917 جىلدان كەيىنگى انارحيانى جەڭىپ، قوعامنىڭ بارلىق دەڭگەيىندە قاتاڭ ءتارتىپ ورناتا ءبىلدى. ال ءبىزدىڭ ەلدە حالىقتى بىرىكتىرەتىن ونداي كۇشتى يدەيا بولمادى. ءتان قۇمارىن جەڭىپ، تارتىپكە شاقىراتىن جوعارى يدەيالى كۇش تابىلمادى. كوپشىلىك ەگەمەندىكتى تاعدىردىڭ بەرگەن سيىنداي قابىلدادى. سوندىقتان، ەل ءالى ساياسي ويانىپ، ءپىسىپ-جەتىلمەگەن، دەموكراتيالىق كۇشتەر ءالسىز. وسىنداي جاعدايدا بۇرىنعى كوممۋنيستەر بيلىككە قايتا كەلىپ، ەندى ءوز قامدارى ءۇشىن ەل بايلىعىن تالان-تاراجعا سالىپ، بولىسۋگە كىرىستى. دەموكراتيا ءالسىز بولعاندىقتان، ادامگەرشىلىكتەن ايىرىلعان ولار حالىق قاھارىنان قورىقپادى. ەندى ەل توناۋ ءۇردىسى تومەنگى دەڭگەيدەن جوعارىعا، ەلدى باسقارۋشىلار دەڭگەيىنە كوتەرىلىپ، ۇيىمداسقان توپ قۇرىلىپ، ۇدەپ كەتتى. ەل بيلىگىندە وتىرعان وسىنداي الاياقتار وزدەرىنە ەلدى تونايتىن جۇيە جاساپ، حالىق بايلىعىن وزدەرىنىڭ قامى ءۇشىن ەركىن پايدالانۋعا مۇمكىندىك الدى دەۋگە بولادى. اتەيستىك توتاليتارلىق جۇيەدەن كەيىنگى بۇل قۇبىلىس تابيعي كورىنىس ەدى.

سولاي دەسەك تە، بوستاندىقتىڭ اتى – بوستاندىق. ەلدىڭ تابيعي بولمىسى وياندى. ەركىندىككە ۇمتىلعان حالىق بيزنەسكە ۇمتىلىپ، 2000 جىلداردان كەيىن ەلدىڭ ەكونوميكاسىن جانداندىرا باستادى. جاسامپازدىققا جول اشىلىپ، قۇشتارلىق پايدا بولدى. بۇل جاعداي كەڭەس وداعىنىڭ العاشقى كەزەڭىندەگى جاڭا ەكونوميكالىق ساياساتىمەن ۇقساس (نەپ) ەدى. سوندىقتان ونىمەن سالىستىرا وتىرىپ، ءوزىمىزدىڭ بۇگىنگى جاعدايىمىزدى تۇسىنۋگە مۇمكىندىك الامىز.

نەپ كەڭەس وداعىندا  وركەندەۋ ءداۋىرىنىڭ وتپەلى كەزەڭىنىڭ باسى بولدى. ءبىز دە سونداي داۋىردەن وتتىك. بۇل كەزەڭنىڭ جالپى زاڭدىلىقتارى ءوزارا ۇقساس. ولاردىڭ ۇقساستىعى – ەكى جاعدايدا دا ەركىندىك پايدا بولىپ، حالىق شارۋاشىلىعىنىڭ جاندانا باستاۋى جانە سونان كەيىنگى قۇلدىراۋى.

سونىمەن، ەركىندىك العان سوڭ حالىق جىگەرلەنىپ، بارلىق قۇشتار-قايراتىمەن ءومىرىن جاقسارتۋعا كىرىستى. اركىم قولىنان كەلگەنشە امال جاساپ، جەكە شارۋاشىلىق جاندانا باستادى. وسىلاي حالىق شارۋاشىلىعى وركەندەپ، ەكونوميكا تۇزەلە باستاپ ەدى. جەكە مەنشىك تەز جەتىلدى. ءالى ەسىمىزدە، ول كەزدە ەل قۇشتارلىعىنىڭ ويانعانى سونشالىقتى، ءتىپتى سالىق بولىمىندە حالىقتىڭ كوپتىگىنەن پاتەنت، نە بولماسا باسقا قۇجات الۋ ءۇشىن بىرنەشە ساعات كۇتۋ كەرەك بولاتىن.

بىراق بۇل ورلەۋ كەزەڭى ۇزاققا سوزىلمادى. نەپ ءداۋىرى قالاي قۇلدىراسا، بۇل ءداۋىر دە سولاي قۇلدىراۋ جولىنا ءتۇستى. ەكەۋىنىڭ قۇلدىراۋ سەبەپتەرى دە بىردەي. ول سەبەپ – ەكونوميكانىڭ جەتىلۋىنە جاساندى كەدەرگى كەلتىرۋ. نەپ داۋىرىندە بۇل كەدەرگى كوممۋنيستەردىڭ كاپيتاليستىك قاتىناستان قورىققان يدەولوگيالىق ساياساتىنان بولسا، ال ءبىزدىڭ ەلدە رۋحاني مەشەۋلىك، سودان شىعاتىن كوررۋپتسيا، قاعازباستىق، جەمقورلىق ءتارىزدى قوعام كەمشىلىكتەرىنەن بولدى. ءبىرىنشىسىن تۇزەتۋ مۇمكىن ەمەس ەدى، بىراق ەكىنشىسىن تۇزەتۋگە بولاتىن ەدى. وكىنىشكە وراي، ول كەزدە ەل باسقاراتىن پارتيا دا، سوعان سايكەس ەلدى العا باستايتىن ادال، كەمەل باسشىلىق تا بولمادى. وسىلاي حالىقتىڭ جارقىن بولاشاققا دەگەن العاشقى ىنتاسى سۋ قۇيىلعانداي باسىلدى.

جەكە شارۋاشىلىق سانى كۇرت تومەندەدى. ەندى بيزنەس قامىنان قورقىپ، ونىمەن اينالىسۋدان ادامدار قاشا باستادى. ولار وزدەرىنە سەنۋدىڭ ورنىنا، كومەكتى سىرتتان، ۇكىمەتتەن ىزدەيتىن بولدى.  ناتيجەسىندە ەلىمىز ءالى كۇنگە دەيىن ەكونوميكالىق تىعىرىقتا، ال ءوندىرىس قۇلدىراپ، قازىرگى كەزدە سىرىڭكەگە دەيىن شەت ەلدەن ساتىپ الاتىن بولدىق.

ەلىمىزدەگى بيزنەستىڭ تەز قۇلدىراۋىنىڭ تاعى ءبىر سەبەبى – كەڭەس وداعىنان قالعان مەنتاليتەت. كەڭەس وداعى ءسوتسياليزمدى 70 جىل قۇردى، بۇل ۋاقىتتىڭ ىشىندە ءۇش ۇرپاق وزگەردى. العاشقى ەكى ۇرپاقتىڭ جەكە مەنشىككە دەگەن ىنتاسى بولعاندارى تۇگەلدەي قۇرتىلدى. ءۇشىنشى ۇرپاقتا قۇرتاتىن ەشكىم قالمادى – بارلىعىنىڭ وي جۇيەسى قوعامدىق مەنشىككە اۋىستى. سوندىقتان ەگەمەندىك العاننان كەيىن ەلدە جەكە مەنشىكپەن شۇعىلدانۋعا دەگەن وي جۇيە، ىنتا-جىگەر، تىلەك-ارمان قالمادى. ءتىپتى حالىقتىڭ وعان دەگەن  ىڭعايى دا جوق ەدى. ءالى جەتىلمەگەن، ءالسىز بولدى. سونىمەن بىرگە، ەكونوميكالىق جۇيە مەن كاپيتاليستىك قاتىناس دايىن ەمەس ەدى. ەكونوميكالىق جۇيە مەن كاپيتاليستىك قاتىناس ءبىر-بىرىمەن بايلانىستى.

بۇگىنگى كۇندەرى ادامداردىڭ جەكە مەنشىككە سالقىندىعىن سالىق بولىمىنە كىرگەن ادام دا جاقسى كورە الادى. بۇرىنعى قاپتاعان حالىقتان ەندى ەشكىم جوق. بولسا ءبىر-ەكى ادام. وسىلاي نەپ كەزىندەگى قاتەلىكتى ەسكەرمەي، ونى تاعى قايتالادىق. وتكەن ءداۋىردىڭ ماڭىزدى تاجىريبەسىن قولدانبادىق. حالىقتىڭ العاشقى ىنتاسىن قولداعاننىڭ ورنىنا، ونى  باسىپ تاستادىق.

بۇل قاتەلىكتى جىبەرمەۋگە بولاتىن ەدى. ول ءۇشىن بيلىكتە وتىرعاندارعا ەركىندىك العان ادامنىڭ ىنتا-جىگەرىن باسۋدىڭ ورنىنا، ونى  قولداپ، تولىق ەركىندىك بەرۋ كەرەك ەدى. قىتاي ەلى نە سەبەپتەن جىلدام قارقىنمەن جەتىلىپ كەلە جاتىر؟ سەبەبى ولار ادامنىڭ ىنتاسىنا، بوگەت جاساماي، كەرىسىنشە، تولىق قولداپ، جاسامپازدىققا ەركىندىك بەرىپ، ءتىپتى ولارعا بارلىق جاعداي جاسايدى. ونىڭ جاقسى ناتيجەسىن بۇكىل الەم كورىپ وتىر.

ۇكىمەت تاراپىنان الاتىن بولساق، بىزدە بارلىعى كەرىسىنشە بولدى. بۇگىنگى كۇنگى جاعدايدى ەل بىلەدى. سوندىقتان، تەرەڭىنە بارماي-اق، وعان قىسقاشا كوز جىبەرەتىن بولساق، جەكە بيزنەسكە ءتۇرلى كەدەرگىلەر جاسالىپ، شەك قويىلىپ، ونىڭ قالاۋ-نيەتىن تەجەگەنىن كورەمىز. بيزنەسكە ۇمتىلعان ادامدى قاعازباستىققا شىرماپ، ءتۇرلى قۇجاتتاردىڭ كومەگىمەن شارۋاشىلىعىن جەتىلدىرۋگە مۇمكىندىك بەرمەدى. كەرەكتى-كەرەكسىز كوپتەگەن تەكسەرۋ ۇيىمدارى اشىلدى، سونىمەن بىرگە، ولارعا قولىندا بيلىگى بار ادامدار قوسىلىپ، رەكەت، رەيدەرلىك ارەكەتتەرمەن بيزنەستى توناپ، تۇنشىقتىرىپ جىبەردى. وسىلاي رۋحاني ناداندىق جەڭىپ، جەكە شارۋاشىلىقتارعا ۇلكەن سالىقتار سالىنىپ، ارنايى سالىق پوليتسياسى قۇرىلىپ ادامنىڭ جاسامپازدىق قۋاتىن تۇنشىقتىرا باستادى. بيلىكتى پايدالانعان ادامدار قولىنا ەل بايلىعىن شوعىرلاندىرىپ، مونوپوليا كۇشەيدى. ۇكىمەت توتاليتارلىق جۇيەگە اينالىپ، دىننەن باستاپ ءبىلىم الۋ، مەديتسينا سالالارى، سوت-پروكۋراتۋرا جۇيەلەرىن ءبىر ورتالىققا، جوعارى جاققا باعىندىرىلىپ، ولار سولاردىڭ نۇسقاۋىنا قارايتىن بولدى. ادام ءوز ەركىنەن ايىرىلىپ، ادىلەتتىلىك اياققا باسىلا باستادى. وسىلاي دەموكراتيالىق قۇندىلىقتاردان ايىرىلىپ قالدىق. ناتيجەسى - بۇگىنگى ءومىر كورىنىسى.

بۇل كورىنىستەر وركەنيەتتى دامىتۋ ءۇشىن ادامنىڭ جاسامپازدىق قۋاتىن ارتتىرۋ قاجەتتىگىن، ول ءۇشىن ەركىندىك پەن ءتارتىپتى ۇيلەسىمگە كەلتىرىپ، ەلدى دەموكراتيالىق جولعا سالۋ كەرەگىن تاعى دا دالەلدەي تۇسەدى.

دوسىم وماروۆ،

ابايتانۋشى، تەولوگ-عالىم

Abai.kz