قازىر كۇيىپ تۇرعان ماسەلە - ەلىمىزدەگى وتراشىلىق داۋىردە اتاۋى مىڭ قۇبىلعان، كەڭەستەنگەن، ورىستانعان جەر-سۋ اتاۋلارىن اۋىستىرىپ، تاريحي اتاۋلاردى قايتارۋ بولىپ وتىر.

قازاقى وڭىرلەردە ءبارى ءوز ورنىنا كەلسە، وزگە ۇلت وكىلدەرى باسىم ايماقتاردا جاعداي مۇلدەم وزگەشە.

اتاپ ايتار بولساق، 2022 جىلى اقمولا وبلىسىندا 11 ەلدى مەكەن، 4 اۋىلدىق وكرۋگ جانە 90 كوشە اتاۋلارى وزگەرتىلدى. مىسالى، اقمولا وبلىسىنىڭ زەرەندى اۋدانىندا «ەلەنوۆكا» اۋىلىنىڭ اتاۋى «سامالتاۋ» بولىپ اۋىستىرىلدى. سول كەزدە جەرگىلىكتى حالىق بۇعان ۇلكەن قارسىلىق كورسەتتى.

وسى قارسىلىق «ششۋچينسك» قالاسىنىڭ اتاۋىنىڭ وزگەرۋىنە بايلانىستى كەڭىنەن ورىستەدى. اكىمدىك «ششۋچينسك» قالاسىنىڭ اتاۋىن «ابىلاي حان» دەپ وزگەرتۋ تۋرالى:

«بۇل ماسەلەنى از عانا ادام كوتەرەدى»، - دەپ قىسقا قايىرعانى جانعا باتادى. بۇل تۋرالى qaz365.kz سايتى جازدى.

قالانىڭ اتىن وزگەرتۋ ماسەلەسى ارقاشان ءوڭىر تۇرعىندارىمەن قىزۋ تالقىعا تۇسكەنى جاسىرىن ەمەس.

الەۋمەتتىك جەلىلەردە قوعامدىق پىكىر «ششۋچينسك» قالاسىنىڭ اتاۋىنىڭ وزگەرۋىنە بايلانىستى قاققا جارىلعانى جۇرەكتى اۋىرتادى. ءبىر ەلدە تۇرىپ، ءبىر اسپان استىندا ءومىر ءسۇرىپ، جەرگىلىكتى ۇلتتىڭ ءوز ءتول تاريحىن قالپىنا كەلتىرۋگە قارسى شىعۋ – جاقسىلىقتىڭ بەلگىسى ەمەس ارينە. كەيبىرەۋلەرى بۇرىنعى «ششۋچينسك» اتاۋىن قالدىرعىسى كەلسە، كەيبىرەۋلەرى ونى «ابىلاي حان» دەپ وزگەرتۋ ءجون دەپ سانايدى.

بۇل رەتتە ءبىز جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاننىڭ ۇستانىمىن بىلۋگە تىرىستىن بولساق، اقمولا وبلىسى ىشكى ساياسات باسقارماسىنىڭ باسشىسى الماس الين باق ساۋالىنا بەرگەن جاۋابىندا:

«وبلىس اۋماعىندا ەلدى مەكەندەرگە اتاۋ بەرۋ جانە ولاردى قايتا اتاۋ كەزىندە رەسپۋبليكالىق ونوماستيكا كوميسسياسىنىڭ وتىرىسىندا ماقۇلدانعان «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى ونوماستيكالىق جۇمىستاردى ۇيىمداستىراتىن ادىستەمەلىكۇسىنىمدار» باسشىلىققا الىنادى.

اتالعان ادىستەمەلىك ۇسىنىمداردىڭ «اكىمشىلىك-اۋماقتىق بىرلىكتەر وبەكتىلەرىنە اتاۋ بەرۋ جانە قايتا اتاۋ كەزىندەگى ۇسىنىمدار» دەپ اتالاتىن 3-ءبولىمىنىڭ 4-تارماعىندا: قالالارعا، قالا ۇلگىسىندەگى كەنتتەرگە، اۋداندارعا، اۋىلدارعا، اۋىلدىق وكرۋگتەرگە كىسى ەسىمدەرىن بەرۋگە جول بەرمەۋ تۋرالى جازىلعان.

سونداي-اق قازاقستان رەسپۋبليكاسى مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگىنىڭ 2023 جىلعى 1 تامىزداعى № 211 بۇيرىعىمەن بەكىتىلگەن «اكىمشىلىك-اۋماقتىق بىرلىكتەرگە، ەلدى مەكەندەردىڭ قۇرامداس بولىكتەرىنە اتاۋ بەرۋ، ولاردى قايتا اتاۋ، سونداي-اق ولاردىڭ اتاۋلارىنىڭ ترانسكريپتسياسىن ناقتىلاۋ مەن وزگەرتۋ كەزىندە ءتيىستى اۋماق حالقىنىڭ پىكىرىن ەسكەرۋ قاعيدالارىنا» سايكەس «ششۋچينسك» قالاسى تۇرعىندارىنىڭ پىكىرى ەسكەرىلۋى ءتيىس.

وسىعان وراي، «ششۋچينسك» قالاسى تۇرعىندارى (الەۋمەتتىك جەلىدە) الدىمەن قالانىڭ الەۋمەتتىك ماسەلەلەرىن (جولدى جوندەۋ، كوشەلەردى اباتتاندىرۋ، جارىقپەن قامتاماسىز ەتۋ، حالىقتىڭ تۇرمىسىن جاقسارتۋ جانە ت.ب) تۇزەتىپ، سودان كەيىن عانا قالانى قايتا اتاۋ ماسەلەسىن قاراستىرۋدى سۇرايدى. «ششۋچينسك» قالاسىنا «ابىلاي حان» ەسىمىن بەرۋ ماسەلەسىن ساناۋلى ادامدار عانا كوتەرىپ ءجۇر، وسى سەبەپتى اتالعان ماسەلە بۇگىنگى كۇنى كۇن تارتىبىندە تۇرعان جوق»، - دەيدى.

ايتارى جوق وڭىردە ونوماستيكالىق پروبلەمالار وتە كوپ. قالا، اۋدان، اۋىل اتاۋلارىنان باسقا كوپتەگەن كوشەلەر بىزگە تانىس ەمەس ادامداردىڭ ەسىمىمەن اتالدى. ولاردى قايتا اتاۋ ماسەلەسى ءوڭىر تۇرعىندارىمەن ارقاشان قىزۋ تالقىلانادى.

قالا اتاۋىن وزگەرتۋ «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ اكىمشىلىك-اۋماقتىق قۇرىلىسى تۋرالى» قازاقستان رەسپۋبليكاسى زاڭىنىڭ 14-بابىنىڭ 4-تارماقشاسىنا سايكەس جۇزەگە اسىرىلادى. «ششۋچينسك» تۇرعىندارىنىڭ پىكىرىن ەسكەرە وتىرىپ، شەشىم ونوماستيكالىق كوميسسيانىڭ قورىتىندىسى نەگىزىندە قابىلدانعان.

اقمولا وبلىسىندا جەر-سۋ اتاۋلارىن وزگەرتۋ ماسەلەسى قايىرا كوتەرىلىپ وتىرادى. وسىعان دەيىن ءوڭىر اكىمى مارات احمەتجانوۆقا جۋرناليستەر «ششۋچينسكىنى» «ابىلاي حان» دەپ قايتا اتاۋ تۋرالى سۇراق قويعان. احمەتجانوۆتىڭ دا جاۋابى كوڭىل كونشىتپەگەن.

اتاپ ايتار بولساق، بۇل ماسەلەمەن ءبىر كەزدەرى مارقۇم تاريحشى قادىرجان ابۋەۆ اينالىسىپ، قالانىڭ اتىن «ابىلاي حانعا» اۋىستىرۋدى دۇرىس دەپ ەسەپتەگەن ەدى. وسى پىكىر ءسوز بولعان شاقتا ايماق باسشىسى بۇل تۇستى زەرتتەپ، ونىڭ حالىقتىڭ پىكىرى مە، الدە جەك ادامدىكى مە وسى جاعىن ەسكەرۋدىڭ قاجەتتىگىن اتاپ وتكەن.

Abai.kz