«ءبىر شاڭىراق استىندا»
«بارماساڭ، كەلمەسەڭ جات بولارسىڭ» دەگەندەي، وبلىس ورتالىعى اقتاۋ قالاسىنىڭ اكىمدىگى كورشى رەسپۋبليكالارمەن تىعىز قارىم-قاتىناس ورناتۋعا ەرەكشە ءمان بەرەدى. وسى ماقساتتا قالادا ء«بىر شاڭىراق استىندا» جوباسى قابىلدانىپ، جۇزەگە اسۋدا.
اتالعان جوبا اياسىندا دۇيسەنبى كۇنى اقتاۋعا سولتۇستىك وسەتيانىڭ دەلەگاتتارى كەلىپ، قالانىڭ ءوندىرىس جانە مادەني ورىندارىمەن تانىستى، تۇرعىندارىمەن كەزدەستى. ساپار سو-ڭىندا قوناقتاردى قالا اكىمى ەدىل جاڭبىرشين قابىلدادى.
كەزدەسۋدە ەدىل تەرەكبايۇلى مەن دەلەگاتسيا باسشىسى، سول-تۇستىك وسەتيا-الانيا رەسپۋبليكاسى ءمينيسترىنىڭ ۇلتتىق قارىم-قاتىناستار جونىندەگى ءبىرىنشى ورىنباسارى سوسلان حاديكوۆ قازاقستان مەن سولتۇستىك وسەتيا اراسىنداعى قارىم-قاتىناستى نىعايتۋ جونىندە كەلەلى اڭگىمە ءوربىتتى.
قالا اكىمى قوناقتاردى ءشول دالادان بوي كوتەرىپ، بۇل كۇندەرى گۇلزار باققا ورانعان اقتاۋ قالاسىنىڭ قالىپتاسۋ تاريحىمەن، ەكونوميكالىق جانە مادەني دامۋ دەڭگەيىمەن تانىستىردى. ساۋلەتىمەن تالايدى تامسانتقان قالانىڭ وركەندەپ، وسۋىندە قازاقتارمەن قاتار، ءتۇرلى ۇلتتار مەن ۇلىستاردىڭ، سونىڭ ىشىندە وسەتيندەردىڭ دە قوسقان ۇلەسى زورلىعىن، حالىقتار اراسىنداعى دوستىق پەن تاتۋلىق ەلىمىز تاۋەلسىزدىك العاننان كەيىن دە نىعايا تۇسكەندىگىن، وعان وبلىسىمىزدا جيىرماعا جۋىق ۇلتتىق مادەني ورتالىقتاردىڭ جۇمىس جاسايتىندىعى دالەل ەكەندىگىن ايتتى.
«بارماساڭ، كەلمەسەڭ جات بولارسىڭ» دەگەندەي، وبلىس ورتالىعى اقتاۋ قالاسىنىڭ اكىمدىگى كورشى رەسپۋبليكالارمەن تىعىز قارىم-قاتىناس ورناتۋعا ەرەكشە ءمان بەرەدى. وسى ماقساتتا قالادا ء«بىر شاڭىراق استىندا» جوباسى قابىلدانىپ، جۇزەگە اسۋدا.
اتالعان جوبا اياسىندا دۇيسەنبى كۇنى اقتاۋعا سولتۇستىك وسەتيانىڭ دەلەگاتتارى كەلىپ، قالانىڭ ءوندىرىس جانە مادەني ورىندارىمەن تانىستى، تۇرعىندارىمەن كەزدەستى. ساپار سو-ڭىندا قوناقتاردى قالا اكىمى ەدىل جاڭبىرشين قابىلدادى.
كەزدەسۋدە ەدىل تەرەكبايۇلى مەن دەلەگاتسيا باسشىسى، سول-تۇستىك وسەتيا-الانيا رەسپۋبليكاسى ءمينيسترىنىڭ ۇلتتىق قارىم-قاتىناستار جونىندەگى ءبىرىنشى ورىنباسارى سوسلان حاديكوۆ قازاقستان مەن سولتۇستىك وسەتيا اراسىنداعى قارىم-قاتىناستى نىعايتۋ جونىندە كەلەلى اڭگىمە ءوربىتتى.
قالا اكىمى قوناقتاردى ءشول دالادان بوي كوتەرىپ، بۇل كۇندەرى گۇلزار باققا ورانعان اقتاۋ قالاسىنىڭ قالىپتاسۋ تاريحىمەن، ەكونوميكالىق جانە مادەني دامۋ دەڭگەيىمەن تانىستىردى. ساۋلەتىمەن تالايدى تامسانتقان قالانىڭ وركەندەپ، وسۋىندە قازاقتارمەن قاتار، ءتۇرلى ۇلتتار مەن ۇلىستاردىڭ، سونىڭ ىشىندە وسەتيندەردىڭ دە قوسقان ۇلەسى زورلىعىن، حالىقتار اراسىنداعى دوستىق پەن تاتۋلىق ەلىمىز تاۋەلسىزدىك العاننان كەيىن دە نىعايا تۇسكەندىگىن، وعان وبلىسىمىزدا جيىرماعا جۋىق ۇلتتىق مادەني ورتالىقتاردىڭ جۇمىس جاسايتىندىعى دالەل ەكەندىگىن ايتتى.
وسى تاتۋلىقتىڭ، ەلباسى-مىزدىڭ سارابدال ساياساتىنىڭ ارقاسىندا قالا توقسانىنشى جىلداردىڭ الاساپىران كەزدەرىنەن امان شىعىپ، بۇل كۇندەرى ەلىمىزدەگى ەكونوميكاسى قارىشتاپ دامىعان ىرگەلى قالالاردىڭ بىرىنە اينالدى. حالىقتىڭ الەۋمەتتىك-تۇرمىستىق جاعدايىن جاقسارتۋ ماقساتىندا قالادا ءىرى-ءىرى جوبالار جۇزەگە اسۋدا. سولار-دىڭ قاتارىندا «قولجەتىمدى تۇرعىن ءۇي – 2020»، «بالاپان» باعدارلامالارى بار. وسى باعدارلامالاردىڭ ارقاسىندا جىل اياعىنا دەيىن 300 جاس وتباسى پاتەرلەرگە قونىستانسا، كوپتەگەن بۇلدىرشىندەر بالاباقشالار ەسىگىن اشاتىن بولادى.
– قالا قازىر سولتۇستىك-با-تىسقا قاراي قاناتىن جايا ءتۇ-سۋدە. جاڭا شاعىناۋداندار، الەۋمەتتىك نىساندار سالىنىپ جاتىر. وتكەن جىلى بيۋدجەتتەن قالا قۇرىلىسىنا 5 ميلليون اقش دوللارى بولىنسە، بيىل ول 10 مىڭعا كوبەيدى. قالادا سونداي-اق، كاسىپكەرلىكتى دامىتۋعا، شەتەلدەردەن ينۆەستيتسيا تارتۋعا زور كوڭىل بولىنۋدە. ينۆەستيتسيا كولەمى دە بيىل ەكى ەسەگە ءوستى. بىلتىر ول ءبىر جارىم ملرد. تەڭگە بولسا، بيىل ەكى ەسەگە ارتتى. مۇنىڭ ءبارى ەكى ەلدىڭ اراسىنداعى ساۋدا-ساتتىقتى، ەكونوميكالىق جانە مادەني قارىم-قاتىناستى دامىتۋعا نەگىز بولادى،-دەدى اكىم.
كەزدەسۋ بارىسىندا ەكى جاق الداعى ۋاقىتتا قارىم-قاتى-ناستى نىعايتىپ قانا قويماي، وڭتۇستىك كورەيانىڭ چحانۆون، يراننىڭ گورگان، قىتايدىڭ كاراماي جانە ءازىربايجاننىڭ سۋمگايت قالالارى سياقتى باۋىرلاس قالالار قاتارىنا ەنۋ جونىندە ءسوز بايلاستى.
– مەنى قاتتى تاڭقالدىرعانى – وبلىس پەن قالانىڭ قارقىندى دامۋى، ازاماتتىق ينستيتۋتتاردىڭ قالىپتاسقاندىعى. بۇل تەك بىزدەرگە عانا ەمەس، باسقالار ءۇشىن دە ۇلگى بولارلىق جاي،-دەدى سوسلان حاديكوۆ.