كەشەلى-بەرى الەۋمەتتىك جەلىنىڭ قازاقستاندىق سەگمەنتىندە سارىاعاش قالاسىنداعى «Abdusattar» مەشىتىندە بولعان جاعداي ىزۋ-قىزۋ تالقىلانۋدا.

جەلىگە تاراعان بەينە جازبادان نامازدا بارىسىندا ساپتا تۇرعان ەر ازامات قاسىنداعى ادامدى ۇرعانىن انىق كورۋگە بولادى. ال وقيعا بايانى مىناداي: يمام: «ناماز ۇستىندە «ءامين» دەگەن ءسوزدى داۋىستاپ ايتۋعا بولمايدى»، - دەپ ەسكەرتكەن. الايدا بۇل ەسكەرتۋدى ەلەمەگەن ءبىر ادام: «ءامين»، - دەپ داۋىستاپ ايتقان. بۇعان شىداماعان بىرەۋ الگىنى بەتىنەن ۇرىپ، شالقاسىنان تۇسىرەدى.

سۋرەت: ۆيدەو سكرينى.

بۇل وقيعاعا قاتىستى قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسى رەسمي تۇسىنىكتىمە بەردى. وندا:

«وقىس وقيعا دەر كەزىندە توقتاتىلىپ، پوليتسيا قىزمەتكەرلەرى ءتيىستى جۇمىس جۇرگىزۋدە. قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسى مەشىتكە كەلۋشى جاماعاتتى مەشىت ەرەجەسىنە باعىنۋعا، سونىمەن قاتار قۇلشىلىق ۇيىندە سابىر ساقتاپ، كوركەم مىنەز تانىتۋعا شاقىرادى. ەسكە سالا كەتسەك، قمدب بەكىتكەن «مەشىت ەرەجەسى» بويىنشا قازاقستان مۇسىلماندارىنىڭ اۋىزبىرشىلىگى مەن بىرتۇتاستىعىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن ناماز بەن ءدىني راسىمدەر ءابۋ حانيفا ءمازھابى بويىنشا ورىندالادى»، - دەلىنگەن.

سۋرەت: اعابەك قوناربايۇلى جازباسىنىڭ سكرينى.

ءبىز تاقىرىپقا تۇزدىق رەتىندە، جۋرناليست ءامىرحان الماعانبەتوۆتىڭ اقمولا وبلىسى، قوسشى قالاسىنداعى «بوگەنباي باتىر» مەشىتىنىڭ نايب-يمامى قازانعاپ ىبىراي قاجىمەن جاساعان سۇحباتىن Abai.kz وقىرماندارىنىڭ تالقىسىنا ۇسىنعاندى ءجون سانادىق.

قازىرگى كەزدەرى ەل ىشىندە دۇمشەلەر ابدەن تايراڭداپ بولدى. تايراڭداعانى سول، ينتەرنەت جەلىسىن ەمىن-ەركىن پايدالانىپ، حالىققا تۇسىنىكسىز ماعىناداعى ءدىني ۋاعىزداردى اشىق ناسيحاتتاۋدا. سونىڭ ءبىرى، «شاريعاتتىڭ ءبىر تۇسىندا جۇمىسىننان ايرىلىپ قالماس ءۇشىن باسشىنا پارا بەرۋىڭ قۇپتالعان» دەۋى، ءتىپتى جاعا ۇستاتىپ وتىر. مازاسىز ويدىڭ جەتەگىمەن ساۋالدارىمىزعا ناقتى جاۋاپ الماق بولىپ، اقمولا وبلىسى، قوسشى قالاسىنداعى «بوگەنباي باتىر» مەشىتىنىڭ نايب-يمامى قازانعاپ ىبىراي قاجىعا جولىقتىق.

– جاقىندا الەۋمەتتىك جەلى بەتىنەن «جۇمىسىننان ايرىلىپ قالماس ءۇشىن شاريعاتتىڭ ءبىر تۇسىندا پارا بەرۋگە رۇقسات ەتىلگەن» دەگەن ۆيدەو-ۋاعىز كورىنىس تاپتى. ءسىز بۇعان قاتىستى قانداي ءۋاج ايتاسىز؟

– شاريعات بويىنشا، ىستەپ جۇرگەن قىزمەتىنەن ايرىلىپ قالماس ءۇشىن باسشىنا پارا بەرۋگە بولادى دەگەن ۇيعارىم جوق. بۇل ءسوز ەلدى اداستىرۋعا باعىتتالعان دەپ ناقتى ايتا الامىن. ەشبىر باسشىنىڭ «كرەسلودا» قانشا ۋاقىتقا دەيىن وتىراتىنىن ادامزات بالاسى بىلمەيدى. سوندىقتان ءبىز ءۇشىن ريزىق اللانىڭ قۇزىرەتىندە ەكەنىن ەسكەرۋىمىز قاجەت.

– سوندا ادامنىڭ تۇسىنىگى مەن اقىل-پاراساتىنا كەرى اسەر ەتىپ جۇرگەن اراڭداتۋشىلارعا قالايشا توقتام جاسايمىز؟

– جالپى مىنا الەۋمەتتىك جەلىگە كىم بولسا دا شىعىپ، ءوزىنىڭ ويىن ايتۋعا قۇقىلى. وسىنى اراڭداتۋشىلار جاقسى بىلەدى. سوندىقتان دا بۇلار باسىنا تاقياسىن كيىپ الىپ، ادەيى يمام كەيپىنە ەنەدى. ەندەشە، وسىلار ايتتى ەكەن دەپ، سوزدەرىنە يلانۋعا ابدەن بولمايدى. سۋدى دا بۇلاقتىڭ تازا جەرىنەن ىشەتىنىمىز سياقتى، ءدىني ۋاعىز ايتۋشىنىڭ دا كىم ەكەنىن ابدەن انىقتاۋىمىز شارت. ايتپەسە، ءدىني ساۋاتى كەمشىن ادام مىقتاپ اداسادى.

– جەكەلەگەن ادام جۇمىسىندا وزىنە تاپسىرىلعان مىندەتتەردى تولىق ورىنداماي تۇرىپ، ناماز وقيتىنىن العا تارتادى دا، جۇمىس ورنىن تاستاپ كەتەدى. ونىڭ بۇل ارەكەتىنە ارىپتەستەرى رەنىشىن ءبىلدىرىپ جاتادى. جالپى ناماز وقۋدىڭ ەرەجەسى قانداي؟

– ادام بالاسى ناماز وقۋدى ءوزىنىڭ ەرىكتى شەشىمىمەن قابىلدايدى. الايدا، جۇمىس ورنىنداعى وزىنە جۇكتەلگەن تاپسىرمالاردى تولىق ورىنداماي تۇرىپ، جۇمىسىن تاستاپ، جۇما نامازعا بارامىن دەۋى ابەستىك بولىپ سانالادى. بۇل تالاپتى بىلايعى جۇمىس كۇندەرى دە قاتاڭ ەستە ساقتاۋى قاجەت. سول ءۇشىن نامازدى ءوزىنىڭ بوس ۋاقىتىندا وقۋى قۇپتالادى.

– ادام دۇنيەدەن وتكەندە، ول اللانىڭ بەرگەن جاسىن جاسادى دەيمىز. ال نەگىزىندە ءبىز قۇدىرەتتى كۇش يەسىنىڭ ادامزاتقا «ساقتانسان ساقتايمىن» دەگەنىن ۇمىتپاۋىمىز قاجەت. بۇعان قاتىستى ءسىزدىڭ پىكىرىڭىز قانداي؟

– راس ايتاسىز، ەشبىر ادام بالاسى ءوزىنىڭ قانشا جاسقا دەيىن ءومىر سۇرەتىنىن انىق بىلمەيدى عوي. وسى سەبەپتەن ءبىز ءوزىمىز ساقتانا ءبىلۋىمىز كەرەك. ءوز-ءوزىندى كۇتىنبەسەڭىز، دەنساۋلىعىڭىزعا ءمان بەرمەسەڭىز وعان اللانىڭ قاتىسى قانشا؟! باستىسى، ءوز تاعدىرىڭ ءوز قولىندا دەگەندى باسا ايتقىم كەلەدى.

– ساۋالدارىمىزعا ناقتى جاۋاپ بەرگەنىڭىز ءۇشىن العىس بىلدىرەمىن.

سۇحباتتاسقان ءامىرحان الماعانبەتوۆ

Abai.kz