قوزى مەن باياننىڭ «شوقتەرەگى»
قازاقستان رەسپۋبليكاسى مادەنيەت جانە اقپارات مينيسترلىگىنىڭ;
اباي وبلىسى اكىمدىگىنىڭ نازارىنا!
«قوزى كورپەش – بايان سۇلۋ» جىرىن بىلمەيتىن قازاق جوق. 1500 جىل بۇرىن ءومىر سۇرگەن اتا-بابالارىمىزدىڭ عاجايىپ داستانى، ماحاببات حيكاياسى اۋىز ادەبيەتى ارقىلى بۇگىنگە جەتكەن.
مۇحتار اۋەزوۆ قازاق اراسىندا «قوزى كورپەش - بايان سۇلۋ» جىرىنىڭ 16 نۇسقاسى بار دەيدى. بىرنەشەۋى بەرگى XVIII-XIX عاسىردا وڭدەلىپ جاڭعىرعان. ءبىر نۇسقاسىن شوقان ءۋاليحانوۆ اتاقتى جاناق اقىننىڭ ءوز ايتۋىنان جازىپ العانىن ايتادى.
تۇركى حالىقتارىنىڭ، ونىڭ ىشىندە تاتار، باشقۇرت، التايلىقتاردىڭ دا ءوز نۇسقالارى بار. مىسالى، ويرات تىلىندەگى «قوزىن ەركەش» دەيتىن كونە جىر ساقتالعان. قاراپ وتىرساڭىز، سولاردىڭ ءبارى دە «قوزى كورپەش - بايان سۇلۋ» ەپوسىن وزدەرىنە مەنشىكتەيدى.
ال، ونىڭ قازاققا عانا تيەسىلى تاريحي-كوركەم جىر ەكەنىن دالەلدەۋ ءۇشىن جىر كەيىپكەرلەرىنىڭ ءومىر سۇرگەن تاريحي ورىندارىن ىزدەپ تاۋىپ، ءدال انىقتاۋىمىز قاجەت. بۇل شارۋا مەملەكەتتىك دەڭگەيدە جۇرگىزىلۋگە ءتيىستى دەپ ويلايمىز.
وسىنىڭ الدىندا ءبىز «قودار قازعان قۇدىقتار» اتتى بەينەسيۋجەت جاريالاپ، اياگوز وڭىرىندەگى قوداردىڭ قۇدىقتارى تۋرالى بايانداعان بولاتىنبىز.
بۇگىن «قوزى كورپەش – بايان سۇلۋ» جىرىندا ايتىلاتىن، ىنتىزار قوس عاشىقتىڭ ءبىر-بىرىمەن كەزدەسەتىن عاجايىپ شوقتەرەك تۋرالى ايتپاقپىز.
اباي وبلىسى تاڭسىق اۋىلىنىڭ تۇسىنداعى اياگوز وزەنىن بويلاي تومەن جۇرسەڭىز، عاشىقتار كەسەنەسىنەن 52 شاقىرىم جەردە كوگىلدىر شوقتەرەك مەنمۇندالاپ تۇر. اقتوعاي ستاتسياسىنىڭ كۇنباتىسىنداعى قوپا دەيتىن كونە اۋىلدان شامامەن بەس-التى شاقىرىمداي جەردە.
ەرتەگىگە بەرگىسىز شىتىرمان وقيعانىڭ سوڭى وسى شوقتەرەكتىڭ تۇبىندە اياقتالادى.
ماڭگىلىك ماحاببات يەلەرى – قوزى مەن باياننىڭ كوزىندەي ساقتالعان، شەجىرەلى، قاسيەتتى شوقتەرەك الداعى ۋاقىتتا قازاقستاننىڭ كيەلى جەرلەر كارتاسىنىڭ قاتارىن تولىقتىرىپ، تۋريستەردىڭ ەڭ كوپ كەلەتىن تاريحي جادىگەرگە اينالارىنا سەنىمىمىز مول.
قايىم-مۇنار تابەەۆ،
جۋرناليست-جازۋشى، حالىقارالىق «الاش» ادەبي سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى، قازاقستاننىڭ قۇرمەتتى ءجۋرناليسى
Abai.kz