بۇگىن استانا ۋاقىتى بويىنشا 22.25-تە باستالاتىن ءحححىىى جازعى وليمپيادانىڭ اشىلۋ سالتاناتىنا 3 مىڭعا جۋىق، ءبيشى، ءانشى، ارتيست قاتىسادى. سولاردىڭ ىشىندەگى ەڭ باستى جۇلدىز – R&B ستيلىندە ءان ايتاتىن ايا ناكامۋرا.

ايا ناكامۋرا – ءدال قازىر فرانتسيانىڭ ەڭ تانىمال انشىلەرىنىڭ ءبىرى. كەيىنگى جىلدارى ونىڭ اندەرى ءتۇرلى مۋزىكالىق چارتتاردىڭ، حيت-شەرۋلەردىڭ كوش باسىنان تۇسپەي كەلەدى. ونىڭ ءستيلى وزىندىك سونىلىعىمەن بولەك: ءانشى تۋىندىلارىنىڭ ءون بويىنان فرانتسۋز مۋزىكالىق داستۇرىنە ءتان ەرەكشەلىكتەرمەن قاتار افروبيت (ۇرمەلى اسپاپتار مەن گيتارانىڭ سۇيەمەلدەۋىنە سۇيەنەتىن ويناقى افريكالىق ىرعاقتارى باسىم جانر) ەلەمەنتتەرى دە كەزدەسەدى. بۇل تۇسىنىكتى دە، ويتكەنى ايانىڭ شىققان تەگى – افريكالىق. ول قارا قۇرلىقتىڭ باتىس بولىگىندە ورنالاسقان مالي ەلىنىڭ استاناسى – باماكو قالاسىندا 1995 جىلى دۇنيەگە كەلگەن. ءوز فاميلياسى – دانيوكو، ال «ناكامۋرا» دەگەن – «قاھارماندار» تەلەسەريالى ارقىلى تانىلعان كەيىپكەردىڭ تەگى، ايا ونى ءوز ەسىمىنە لاقاپ ات رەتىندە تىركەپ العان. بولاشاق ءانشى ەس بىلەر-بىلمەستە-اق ونىڭ اتا-اناسى فرانتسياعا قونىس اۋدارىپ، پاريج ماڭىنداعى ونە-سۋ-بۋا ەلدى مەكەنىنە ورنىققان.

ايا ناكامۋرانىڭ پاريج وليمپياداسىنىڭ اشىلۋ سالتاناتىندا باستى جۇلدىز بولىپ، ءان سالۋىنا قارسىلار دا از بولعان جوق. نەگىزگى سەبەپ – ونىڭ قارا ءتۇستى ەكەندىگى، شىققان تەگىنىڭ افريكالىق بولۋى. فرانتسيانى دۇنيە ءجۇزى حالقىنا تانىتا تۇسەتىن ەڭ ماڭىزدى ساتتە تاڭداۋدىڭ اق ءناسىلدى ارۋعا ەمەس، قارا ءتۇستى بيكەشكە تۇسكەنى تالايلارعا ۇناماپتى. ونىڭ ۇستىنە، كەيىنگى جىلدارى ەۋروپادا وڭشىل كۇشتەردىڭ، وڭشىل كوزقاراستاردىڭ كۇشەيە تۇسكەنى دە جاسىرىن ەمەس. «وليمپيادانىڭ اشىلۋ راسىمىندە باستى ءاندى شىققان تەگى افريكالىق ونەرپاز ورىندايدى ەكەن» دەگەن اڭگىمە تۋىنداعان ساتتەن باستاپ فرانتسۋز قوعامىنداعى پىكىرلەر لەگى قاق جارىلدى. قولداۋشىلار دا بارشىلىق بولعانىمەن، ساۋالناماعا قاتىسقانداردىڭ باسىم بولىگى «فرانتسيادا زاتى فرانتسۋز ءانشى قالماپ پا ەدى؟» دەپ، نارازىلىقتارىن اشىق بىلدىرگەن. الەۋمەتتىك جەلىلەردە ءتىپتى ايانى بالاعاتتاۋشىلار دا از بولعان جوق. ولار ءتىپتى شەكتەن شىعىپ بارا جاتقان سوڭ پاريج قالاسىنىڭ پروكۋرورى ءانشىنى ناسىشىلدىك نەگىزدە تىلدەگەندەرگە قارسى تەرگەۋ-تەكسەرۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋ كەرەك دەپ باستاما دا كوتەردى.

كەيىن بەلگىلى بولعانىنداي. ايا ناكامۋراعا «وليمپيادانى اشۋعا قاتىس» دەگەن ۇسىنىستى فرانتسيا پرەزيدەنتى ەممانۋەل ماكروننىڭ ءوزى ايتقان ەكەن. مەملەكەت باسشىسى بۇل ءوتىنىشىن «فرانتسۋز ءان ونەرىنىڭ 1950-جىلدارداعى جارىق جۇلدىزى ەديت پيافتىڭ ايگىلى اندەرىن جاستاردىڭ بۇگىنگى ءپىرى – ايا ناكامۋرا شىرقاسا، سپورت مەرەكەسىنىڭ اشىلۋ سالتاناتىن تىپتەن اجارلاندىرا، ارلەي تۇسەر ەدى» دەگەن پىكىرىمەن نەگىزدەگەن. سودان باستاپ-اق فرانتسۋز قوعامى «كۇللى الەمنىڭ كوزىنشە پيافتىڭ حيتتارىن شىرقايتىنداي بۇل ايا دەگەنىڭنىڭ ءوزى قانشالىقتى فرانتسۋز ەدى؟» دەگەن تاقىرىپتى تالقىعا سالدى.

انشىگە قاتتى شۇيلىككەندەردىڭ ءبىرى – فرانتسيا پارلامەنتى سەناتىنىڭ توراعاسى جەرار لارشە بولدى. ول ايانىڭ فرانتسۋزشاسىن «ناشار» دەپ سىنادى، «ونىڭ زاماناۋي سلەنگتەر مەن جارگوندارعا تولى سوزدەرى جاستارعا كەرى ىقپال ەتەدى» دەپ الاڭداۋشىلىق ءبىلدىردى، «اندەرىنىڭ تاقىرىبى مەن مازمۇنى فرانتسۋزدىڭ شىنايى رۋحىنا سايكەس ەمەس» دەپ تە سوكتى. وعان قارسى شىققان ەسترادا جۇلدىزى ەريكا (بۇل دا افريكادان – ناقتىراق ايتقاندا، كامەرۋننان كەلگەن): «ايانىڭ فرانتسۋزشاسى – قازىرگى فرانتسيا قالالارىنىڭ كوشەلەرىندە جاستار سويلەيتىن ءتىل. لارشە مىرزا مەن ءبىز ءبىر ەلدە تۇرىپ جاتىرمىز با ءوزى؟» – دەپ سالدى.

– ءبىز وليمپيالىق قوزعالىستىڭ بىرلىك، تەڭدىك، باۋىرلاستىق سىندى رۋحىنا سىزات تۇسىرمەۋىمىز كەرەك. ناسىلشىلدىك ۇستانىم ەشكىمدى دە ۇشپاققا شىعارعان ەمەس. مباپپە باستاعان قارا ءناسىلدى فۋتبولشىلار گول سوقسا، جەڭىسكە جەتسە، ءسويتىپ، ەلدىڭ داڭقىن شىعارسا – ءبارى دە ولاردى ناعىز فرانتسۋز دەپ، ۇلت ماقتانىشىنا بالاپ جاتادى. ال سولار قاتەلەسىپ، ۇتىلىپ قاپ، ساتسىزدىككە ۇشىراي قالسا ءبىتتى – «بۇلار ءتىپتى دە فرانتسۋز ەمەس، كەلگەن جاعىنا قايتا كەتسىن، قۇرىسىن!» دەپ بولەكتەپ شىعا كەلەدى. مۇنداي جاعدايدا ءبىز ءبىر ەلمىز، ءبىرتۇتاس ۇلتپىز دەپ قالاي ايتا الامىز؟ – دەدى الەم جانە ەۋروپا چەمپيونى، فۋتبولشى ليليان تيۋرام (ول كاريب تەڭىزىندەگى فرانتسۋز تەرريتورياسى – گۆادەلۋپەدە تۋعان).

فرانتسيادا ناسىلگە ءبولىنۋ ماسەلەسى كەيىنگى جىلدارى ۋشىعا ءتۇستى. الەۋمەتتانۋشىلاردىڭ مالىمەتىنشە، بۇرىن فرانتسيا وتارى بولعان ولكەلەردەن كوشىپ كەلگەندەردىڭ ۇلەس سالماعى قازىر پاريج تۇرعىندارىنىڭ ۇشتەن ءبىرىن قۇرايدى (باسقا قالالاردى ايتپاعاندا). مۇنىڭ ءوزى ماريا لە پەن باسقاراتىن «ۇلتتىق بىرىگۋ» سەكىلدى ۋلتراوڭشىل پارتيالار مەن قوزعالىستاردىڭ نارازىلىعىن تۋدىرىپ ءجۇر.

مىنە، وسىنداي كۇردەلى ساياسي-الەۋمەتتىك احۋال كەزىندە ايا ناكامۋرا سەكىلدى قارا ءناسىلدى ءانشىنىڭ وليمپيادانىڭ اشىلۋ سالتاناتىندا باستى جۇلدىز بولىپ تاڭدالۋى فرانتسۋز قوعامىنداعى تولەرانتتىلىقتىڭ ۋاقىتشا بولسا دا ءبىر جەڭىسى دەپ باعالانىپ وتىر. بىراق ماسەلەنىڭ جاي-جاپسارى مەن ءتۇيىن-شەشىمى ءالى دە تىم تەرەڭدە جاتقانى انىق.

ساكەن سىبانباي

Abai.kz