شەنەۋىكتەر مەملەكەتتىك ساتىپ الۋدا «سيقىرلار» جاساۋدا!
«اق جول»: «شەنەۋىكتەر مەملەكەتتىك ساتىپ الۋدا ءتۇرلى «سيقىرلار» ويلاپ تابۋدا»، - دەيدى. بۇگىن ءماجىلىستىڭ جالپى وتىرىسىندا «اق جول» فراكتسياسىنىڭ دەپۋتاتتىق ساۋالىن ازات پەرۋاشەۆ جاريالادى. ءبىز اتالعان دەپۋتاتتىق ساۋالدى پورتال وقىرماندارىنىڭ تالقىسىنا ۇسىنىپ وتىرمىز.
قر پرەمەر-ءمينيسترى
و. بەكتەنوۆكە،
قر باس پروكۋرورى
ب.ن. اسىلوۆقا!
دەپۋتاتتىق ساۋال
پرەزيدەنت ق.توقاەۆتىڭ بىرقاتار تاپسىرماسى اياسىندا ۇكىمەت مەملەكەتتىك ساتىپ الۋ جۇيەسىن جۇيەلى تۇردە رەتكە كەلتىرۋدە.
الايدا، ادالدىقتان جۇرداي، بالكىم، جەمقور، جەرگىلىكتى شەنەۋنىكتەر مەملەكەتتىك ساتىپ الۋلارداعى اشىقتىق تالاپتارىن اينالىپ ءوتۋدىڭ جاڭا جولدارىن ويلاپ تاۋىپ جاتىر.
ماسەلەن، مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ ساتىپ الۋدىڭ ارنايى راسىمدەرىن قولدانىپ، ساتىپ الاتىن تاۋارلاردى، جۇمىس مەن قىزمەتتەردى ءوز قالاۋىمەن مەملەكەتتىك قۇپياعا جاتقىزۋدىڭ كوبەيۋى جونىندە «اق جول» دەمپارتياسىنا كاسىپكەرلەر شاعىمدانىپ جاتىر.
«مەملەكەتتىك ساتىپ الۋ تۋرالى» قر زاڭىنا سايكەس ەرەكشە تارتىپپەن ساتىپ الۋلار مالىمەتتەرى مەملەكەتتىك قۇپيالاردى قۇرايتىن جانە تاراتىلۋى شەكتەلگەن قىزمەتتىك اقپاراتى بار تاۋارلاردى، جۇمىستاردى، كورسەتىلەتىن قىزمەتتەردى ساتىپ العان جاعدايدا جۇزەگە اسىرىلادى.
سونىمەن قاتار، «مەملەكەتتىك قۇپيالار تۋرالى» قر زاڭىنا سايكەس مەملەكەتتىك قۇپيالارعا ستراتەگيالىق ماڭىزى بار نىساندار مەن ولارداعى جۇمىستار تۋرالى مالىمەتتەر جاتادى. مۇنداي اقپاراتتى مەملەكەتتىك قۇپياعا جاتقىزۋ ءتارتىبى مەن قۇپيالاۋعا جاتاتىن بەكىتىلگەن ءتىزىم بار.
دەگەنمەن، بيزنەس مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ جەكەلەگەن قىزمەت كورسەتۋشىلەردىڭ مۇددەلەرىن قولداۋ ماقساتىندا ءوز ساتىپ الۋداعى نىساننىڭ مەملەكەتتىك قۇپياعا قاتىسى بارىن العا تارتىپ، ساتىپ الۋدى ەرەكشە رەجيمگە كوشىرەتىن مىسالدىڭ كوبەيگەنىن حابارلايدى.
مىسالى ءۇشىن، 2024 جىلعى 29 ساۋىردە مەملەكەتتىك ساتىپ الۋ ۆەب-پورتالىندا جالپى سوماسى 7,8 ملرد.تەڭگەگە «ەكىباستۇز قالاسىنداعى باس تومەندەتۋ قوسالقى ستانتسياسىنىڭ قۇرىلىسى» فەرروقورىتپالپر ءوندىرىسى بويىنشا زاۋىتتىڭ كونكۋرسى جاريالانعان بولاتىن.
ال 2024 جىلدىڭ 5 ماۋسىمىندا «پاۆلودار وبلىسىنىڭ مەملەكەتتىك ساتىپ الۋ باسقارماسى» مم تۇرىندەگى ۇيىمداستىرۋشى ەش زاڭدى نەگىزدەمەسىز، باعانى تۇزەتۋدى سىلتاۋراتىپ كونكۋرستىڭ كۇشىن جويىپ، ساتىپ الۋدى ەرەكشە ءتارتىپتى قولدانۋ ارقىلى جۇرگىزەدى.
الايدا، بۇل جاعدايدا اتالمىش ساتىپ الۋ نىسانىن مەملەكەتتىك قۇپيالار نەمەسە تاراتىلۋى شەكتەۋلى اقپارات قاتارىنا جاتقىزۋعا بولمايدى، ويتكەنى ۇيىمداستىرۋشى قۇرىلىسقا قاتىستى بارلىق اقپاراتتى ءساۋىر ايىندا جاريالاپ تاستاعان.
وعان قوسا، قالايشا زاۋىتتىڭ قاراپايىم قۇرىلىسى اياق استىنان "قۇپيا" نىسان بولىپ شىعادى؟
ساتىپ الۋلار بويىنشا ءدال وسىنداي جاعداي 2024 جىلى تۇركىستان (No 12633715-1, № 11631243-1, № 11630961-1) جانە اتىراۋ وبلىسىندا دا (No 11616492-1) ورىن الىپ، ادەتتەگى راسىمدەر ويدا جوقتا "ستراتەگيالىق" جانە "قۇپيا" بوپ شىققان.
ەسكە سالا كەتەيىك، 2017 جىلى وسكەمەن قالاسىنىڭ قۇرىلىس ءبولىمى ەكى قوسالقى ستانسانىڭ (110/10-10 كۆ) قۇرىلىسىنا كەلىسىم-شارتتار جاساسقان ەدى. اتالمىش نىساندار قۇپيالاۋعا جاتاتىن تىزىمگە كىرمەسە دە، ساتىپ الۋلار قۇپيا رەجيمدە وتكەن.
الايدا، شقو بويىنشا ىشكى مەملەكەتتىك اۋديت دەپارتامەنتى بۇل ساتىپ الۋلاردى زاڭسىز دەپ تانىپ، ولاردىڭ كۇشىن جويۋ تۋرالى شەشىم قابىلدادى.
ياعني، قارجى مينيسترلىگى بىلىكتى قىزمەت كورسەتۋشىلەردىڭ ساتىپ الۋعا قاتىسۋى ماقساتىندا زاڭنامالىق اكتىلەردى ازىرلەسە، كەيبىر مەملەكەتتىك ساتىپ الۋدى ۇيىمداستىرۋشىلار وزدەرىنىڭ سىبايلاس جەمقورلىق سحەمالارىمەن «تاڭداۋلى» مەردىگەرلەردىڭ پايداسىنا بارلىق زاڭداردى اينالىپ وتەدى ەكەن.
«اق جول» دەمپارتياسى شەنەۋنىكتەردىڭ مۇنداي ارەكەتتەرىن سىبايلاس جەمقورلىقتىڭ ايقىن بەلگىلەرى بار ادال باسەكەنى زاڭسىز شەكتەۋ دەپ سانايدى.
ساتىپ الۋدى ۇيىمداستىرۋشىلاردىڭ مۇنداي ارەكەتتەرىن قر قىلمىستىق كودەكسىنىڭ 361-بابىنا ساي قىزمەتتىك وكىلەتتىكتەردى اسىرا پايدالانۋ رەتىندە قاراستىرۋ كەرەك دەپ سانايمىز.
مەملەكەت باسشىسى ق.توقاەۆ 2019 جىلعى ءوزىنىڭ العاشقى جولداۋىندا مەملەكەتتىك ساتىپ الۋلاردىڭ 75 پايىزى ءبىر كوزدەن الۋ تاسىلىمەن باسەكەسىز جۇزەگە اسىرىلعانىن اتاپ ءوتىپ، شەنەۋنىكتەر مەن باسقا دا ورتا جولدان پايدا تابۋشىلار ءۇشىن بۇل مۇمكىندىكتى جابۋدىڭ ۋاقىتى كەلگەنىن ايتقان ەدى.
الايدا، كورىپ وتىرعانىمىزداي شەنەۋنىكتەر بۇعان بەلسەندى تۇردە قارسىلاسىپ، جاڭا فوكۋستار شىعارۋدا.
جوعارىدا ايتىلعانداردى ەسكەرە وتىرىپ "اق جول" قدپ كەلەسىنى سۇرايدى:
1) ۇكىمەتتەن - جەرگىلىكتى مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ ارنايى ساتىپ الۋ ءراسىمىن ءوز بەتىنشە پايدالانۋىنا تىيىم سالۋ، مەملەكەتتىك ساتىپ الۋدىڭ اشىقتىعى مەن ايقىندىلىعى تالابىن نەگىزسىز اينالىپ ءوتۋ ءۇشىن مۇنداي ءراسىمدى قولدانۋدى بولدىرمايتىن قاتاڭ كريتەريلەردى انىقتاۋدى.
2) باس پروكۋراتۋرادان – ساتىپ الىنعان تاۋارلاردىڭ، جۇمىستاردىڭ، كورسەتىلەتىن قىزمەتتەردىڭ مەملەكەتتىك قۇپيالارعا قاتىستىلىعىنا سىلتەمە جاساي وتىرىپ، ەرەكشە ءتارتىپتى قولدانعان مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ ساتىپ الۋلارىنا پروكۋرورلىق تەكسەرۋ جۇرگىزۋىن سۇرايمىز.
ازات پەرۋاشەۆ،
«اق جول» فراكتسياسىنىڭ دەپۋتاتتارى
Abai.kz