تۇڭعىش ءدىن كىتابى ءتاۋراتتى ەكىنشى قايتالاپ وقىپ جاتىرمىن. ءبىر قىزىعى التى كۇن ءبارىن جاراتقان سوڭ شارشاپ قالىپ، جەتىنشى كۇنى دەمالىپتى. (سۇراق: جاراتۋشى نەگە شارشاسىن، ول ادام ەمەس قوي؟!).

ادامدى جاراتقان سوڭ ونى قازىرگى يراقتاعى ەۆفرات وزەنىنىڭ باسىنداعى ەدوم دەگەن جەردەگى جەمىس باعىن باپتايتىن جۇمىسشى ەتكەن ەكەن. اقىلدى اشاتىن جەمىستى جەمە دەپ شەكتەپتى. بىراق جىلان ادام، ياعني جەر استى كەسىرتكە ادام وعان: «ونى جەسەڭ اقىل كىرەدى»، - دەپ ايتقان سوڭ، ايەلى ەكەۋى جەپ قويىپتى دا، اقىلدارى كىرىپ، وزدەرىنىڭ جالاڭاش ەكەندىكتەرىن سەزىپ، بۇتتارىنا جاپىراق بايلاپ الىپتى... (بارىنە قۇدىرەتى جەتكەندە شايتانعا ەشتەڭە قىلماعانى قىزىق). ءتاۋراتتا شايتان دەمەگەن، تەك جىلان دەگەن. سوعان قاراعاندا اراب، پارسى ەرتەگىلەرىندەگى كەسەرتكە ادام بولسا كەرەك. سوسىن نە كەرەك، ادامدى باقتان قۋىپ جىبەرەدى.

ادام مەن حاۋادان ەكى ۇل بولادى، ۇلكەنى قابىل ەگىنشى، كىشىسى ءابىل مالشى بولادى. ەكەۋى دە جاراتۋشى يەگە سالىققا تارتۋ اكەلەدى (جاراتۋشى تارتۋعا مۇقتاج با؟ بۇل دا تاۋراتتاعى قۇدايدىڭ قۇداي ەمەس ەكەنىنە دالەل). قابىل ءابىلدى ولتىرگەن سوڭ قارعىسقا ۇشىرايدى. ول ءوزى: «ەندى جەر بەتىندە كىم ماعان كەزدەسسە، سول مەنى ولتىرەتىن بولادى»، - دەيدى (بۇل ادام اتادان وزگە دە جەر بەتىندە كىسى بالاسى بار ەكەنىنە دالەل ءسوز).

سوسىن نۇح توپانى باستالادى، جەر بەتىندەگى تىرشىلىك ۇزىنى 150 مەتر، ەنى 50 مەتر، ءۇش قاباتتىق كەمەگە سىيىپتى-مىس. ونىسىن قويا تۇرايىق، توپاننان كەيىن نۇحتىڭ ءۇش ۇلىنان تاراعانداردىڭ كىمدەر ەكەنى ايتىلادى. ءتاۋراتتا باتىسى - مىسىر، شىعىسى - يراقتاعى ەلدەردەن ارى اسپاعان، دەمەك نۇح تۇتاس ادامزاتتىڭ ەمەس، تەك سەميتتەردىڭ اتاسى دەسە دۇرىس بولادى.

بابيلون اڭىزدارى بويىنشا، قۇدايلار ءبىر-ءبىرىن ولتىرە دە الادى، ادامدارشا تاماق جەيدى، ادامدار ەڭ جاقسى مالىن، جەمىسىن، نانىن قۇدايلارعا بەرەدى. شاماسى ادامداردى جاساپ قۇل رەتىندە پايبالانعان، قۇدايدىڭ قۇلىمىز دەيتىندەرى سودان.

دەمەك بابيلون وركەنيەتىن جاراتۋعا وزگە عالامشارلىقتار ۇلەس قوسقان سياقتى، سولاردىڭ ىشىندە ەڭ كورنەكتىسى انۋناككي اۋلەتى. وگە عالامشارلىق وسى اۋلەت ول كەزدەگى ادامداردان ميلليونداعان جىل الدا بولعاندىقتان، وسى وزگە عالامشارلىق وزىق وركەنيەت وكىلدەرىن قۇداي ساناعان. ولاردىڭ ادام ءتارىزدى بەينەلەرىنەن سۋرەت سىزىپ، ءمۇسىن جاساپ، وعان تابىنعان. كەيبىر وزگە عالامشارلىقتار ادامداردان ءتىپتى، تۇڭعىش بالالارىن سولارعا تاماق رەتىندە بەرۋدى تالاپ ەتكەن، سوسىن ءار جىلى بابيلون حالقى تۇڭعىش بالالارىن ولارعا ارناعان، وتقا سالاتىن بولعان.

ودان ابىرامعا كەلەيىك: ابىرام دا بالا كەزىندە سول جيرەنىشتى سالتتىڭ قۇربانى بولىپ، وتقا تاستالىپ، امان قالادى. ويتكەنى وعان باسقا ءبىر قۇداي كومەكتەسەدى. سوسىن ول اكەسىنەن بەزىپ، بابيلوننان كەتىپ قالادى. ابىرام سيريا، پالاستين جەرىنە بارعان. ەل دەگەن قۇدايعا تابىنادى، ارينە كۇنىنە بەس ۋاق ەمەس، اندا-ساندا سىيىنىپ، مال شالادى. بىراق اعاسىنىڭ قىزى سارادان تۋعان ۇلى ىسحاقتى قۇداي ماعان ارناپ قۇربانعا شال دەيدى. ابىرام ونى دا ىستەمەك بولعاندا، ەل قۇدايى ونى توقتاتادى.

قوش دەيىك، يۋسۋف مىسىرعا ساتىلىپ، ونان ءۋازىر بولعان سوڭ، پەرعاۋىنعا بۇكىل مىسىرلىقتاردى قۇل ەتىپ بەرەدى. مۇساعا ياحۋە دەگەن قۇداي كەزىگىپ، جاقىپ ۇرپاعىن مىسىردان الىپ شىعۋ ءۇشىن مىسىرلىقتارعا ماسا اپاتى، شەگىرتكە اپاتى، باقا اپاتى، بۇرشاق اپاتىن، سوڭىندا ءار مىسىرلىقتاردىڭ تۇڭعىشتارىن ءولتىرىپ جىبەرەدى. بۇدان ياحۋە قۇدايدىڭ جاۋىز ەكەنىن كورۋگە بولادى.

سينناي تاۋىندا يسرايىل اۋلەتىمەن كەلىسەدى، مۇساعا يسرايىل بويسۇناتىن زاڭ-ەرەجەلەردى ايتىپ بەرەدى. «مەن تەك سەندەردىڭ قۇدايلارىڭمىن، وزگە حالىقتىڭ قۇدايى ەمەسپىن»، - دەپ اشىق ايتادى. «سول ءۇشىن وزگە حالىقتىڭ قۇدايىنا تابىنباڭدار، تابىنساڭدار سەندەردى قۇرتامىن»، - دەپ قورقىتادى. ايتالىق، كەلىسىم تاقتايشاسىن الۋعا كەتكەن كەزدە يسرايىل بۇرىن وزدەرى تابىنعان وگىز قۇدايعا تابىنا باستاعان سوڭ، ولاردى جازالاپ، 3000 ادامدى قىرىپ، قالعانىن ىندەتپەن جازالايدى. ونان: «مەن سەندەردى قۇتقاردىم، ءار تۇڭعىش ۇلدارىڭ، مالدارىڭ مەنىكى»، - دەيدى. سوندا ەلدىڭ بالاسىن جەيتىن قانداي قۇداي؟

كەي ەرتەگىلەردە ءبىر قالاعا ءار كۇنى ءبىر ادام جۇتاتىن ايداھار كەلىپتى نەمەسە قورقىت اتاداعى اسپاننان تۇسكەن پەرىدەن تۋعان جالعىز كوز جالماۋىزدىڭ ءار كۇنى ەكى ادام جەگەنىنەن پارقى نە؟ ال ادامعا اقىل بەرەتىن جەمىستى جەگىزگەن شايتان - ول شايتان ەمەس، ەۆرەيدىڭ قۇدايى ناعىز جالماۋىز بولىپ وتىر عوي؟ وعان قاراعاندا مىسىر پەرعاۋىنى جۇمىس ىستەتكەنى بولماسا، بۇلاي قورلاعان جوق ەدى.

ەۆرەيلەر ءار جىلى تۇگەلىمەن قۇداي ياحۋەگە التىن-كۇمىس اكەپ تۇرعان، ءار كۇنى ەكى توقتى اكەپ تۇرۋ كەرەك ەكەن. سوندا ول - قۇداي ەمەس، سيقىرلى قۇبىجىق بولىپ وتىر عوي؟

سونان ول اسپانعا شىعىپ كەتەدى، ءتىپتى نەشە ءجۇز جىل جوق بولىپ كەتەدى (مىسالى جاقىپ ۇرپاعى مىسىردا 400 جىل تۇرعاندا ياحۋە كەلمەگەن).

ياحۋە ەۆرەيلەرگە: «قاناحان جەرىن الىپ بەرەمىن، ونداعى لۋرلىقتار، فيليسترلەردى، اممونداردى جويىپ، جەرىن سەندەرگە بەرەمىن»، - دەيدى. سونداي-اق ءدال سولاي ىستەيدى.

مۇسانىڭ كەزىندە ياحۋە مۇساعا بۇيىرىپ، ءوزى جەرگە كەلگەندە تۇراتىن قۇدايدىڭ كيەلى شاتىرىن جاساتادى. ونى التىنمەن اپتاتىپ، كۇمىسپەن قاپتاتىپ، ساندەتەدى. ەۆرەيلەر تارتۋ تاماقتارى مەن مالدارىن، التىن-كۇمىستەرىن سوندا اكەلگەن. مىسىردان شىققان كەزدە دە مىسىرلىقتاردىڭ التىن-كۇمىستەرىن بۇلاتۋعا بۇيىرادى.

مۇساعا سويلەسكەنىمەن، بەينەسىن كورسەتۋدەن باس تارتادى. «بەينەمدى كورسەڭ امان قالمايسىڭ»، - دەيدى. دەمەك ءتۇرى قورقىنىشتى بولسا كەرەك.

سولوموننىڭ كەزىندە ياحۋە قۇدايعا ارناپ ساراي ءۇي سالادى، ونىڭ ىشىندە ياحۋەنىڭ ارنايى بولمەسى بولادى. وعان كىرۋگە بولمايدى، ودان وزگە وعان قۇلشىلىق ەتەتىن كەڭ ورىن بولعان. ەڭ اسىل التىن، كۇمىستەرىن، گاۋھارلارىن سوندا جيىپ وتىرىپتى. سوندا ياحۋە قۇداي ەلدەن سالىق الاتىن پاتشا ما؟ وعان بايلىق نەگە كەرەك؟ سوندا ول حالىقتى سۇلىكتەي سوراتىن جالماۋىز شايتان با؟

ال ناعىز قۇداي قانداي بولۋى كەرەك؟

ول ەش مەنسىز، ەشنارسە كەرەك ەتپەيتىن، ءتىپتى قۇلشىلىققا دا، ماقتاۋعا دا ءزارۋ ەمەس، شەكسىز قۇدىرەت يەسى بولۋى كەرەك! ادامدى قالاعانىن قورعاپ، قالاماعانىن قىراتىن، قورقىتىپ، ادام جەپ، مال جەپ، التىن-كۇمىس جياتىن قانداي قۇداي؟ ال سول ياحۋە، ەل قۇدايلارى كەرەك دەسەڭىز وزگە حالىقتاردى دا وزىنە تابىندىرماي، نەگە از عانا حالىققا قۇداي بولعىسى كەلەدى؟ الدە شاماسى جوق پا؟

قۇدايعا تاماق نە كەرەك؟ ءۇي نە كەرەك؟ دىنشىلدەردىڭ قۇدايدىڭ ءۇيى دەگەنى وسى ەۆرەيلەر قۇدايىنان شىققان بولسا كەرەك، ال قۇداي جالعىز بولسا، وعان جەر بەتىنە تولتىرىپ ميلليون ءۇي سالىپ نە كەرەك؟

ءدانىشپان بابالارىمىز قۇدايدى سەميتتەردەن دۇرىس تۇسىنگەن ەكەن. قۇدايعا كىتاپ، ءۇي، سالىق كەرەك ەمەس ەكەنىن، باعىت كەرەك ەمەس ەكەنىن، ونى ماقتاپ، تابىنا بەرۋ كەرەك ەمەس ەكەنىن جاقسى تۇسىنگەن. سەميت قۇدايلارى - قۇداي ەمەس، ادام جەيتىن، سالىق، بايلىق جياتىن شايتانعا ۇقسايدى.

ەرزات كارىباي

Abai.kz