ءپۋتيننىڭ 2022 جىلى 24 اقپاندا ۋكرايناعا اشقان سوعىسى ەۋروپانى ۇيقىدان وياتتى. جۇيەدەن الەم ەلدەرى دە ەكىگە جارىلدى. ۋكراينا - ەركىندىكتى، دەموكراتيانى قورعاۋدىڭ سيمۆولىنا اينالدى. رەسەي بولسا - وتكەن عاسىرلارداعى يمپەريالىق باسقىنشىلىقتىڭ قايتا تىرىلگەن قورقىنىشتى ەلەسىندەي باعالاندى.

امەريكا باستاعان ناتو ەلدەرى ستراتەگيالىق مۇددەسى تۇرعىدان ۋكراينانى قولداسا، وزگە ەلدەر ءار ءتۇرلى جول تاڭدادى. اقش-تان كەيىنگى ەكونوميكاسى قۋاتتى ەل - قىتاي رەسەي جاعىنا شىقتى. كورىنىسكە بەيتاراپ مايدان ۇستانعان سياقتى كورىنگەنىمەن، باتىس سانكتسياسىنان الەمنەن وقشاۋلانعان رەسەيدىڭ باستى ساۋدا ارىپتەسىنە اينالدى. ەۋروپا مەن اقش كۇنى بۇگىنگە دەيىن قىتاي بيلىگىن رەسەيگە استىرتىن كومەك بەرىپ كەلەدى دەپ ايىپتاۋمەن كەلەدى.

ترامپ اق ۇيگە كەلگەننەن كەيىن ءۇش جىلدان بەرگى قالىپتاسقان جوعارىداعى گەوساياسي قارىم-قاتىناستار وزگەرە باستادى. ترامپ بايدەن سياقتى رەسەيدى وقشاۋلاۋ ساياساتىن ەمەس، حالىقارالىق ارەنەعا قايتا تارتۋ باعىتىن ۇستاندى. ەۋروپالىق ارىپتەستەرىنىڭ قارسىلىعىن ەلەپ جاتقان جوق. ول سونىمەن بىرگە، قىتايعا ساۋدا سوعىسىن كۇشەيتىپ، قىتاي تاۋارىنان ءتاريفتى تاريحتا بولماعان دەڭگەيگە كوتەرىپ، اشىق قارسىلىققا كوشتى.

كورىپ وتىرعانىمىزداي الەمنىڭ قازىرگى گەوساياسي بەينەسى اقش پەن قىتايدىڭ، ەۋروپا مەن رەسەيدىڭ تەكە-تىرەسىنە اينالىپ كەلە جاتىر.

ەۋروپا مەن رەسەيدىڭ قاقتىعىسى ۋكراينا ماسەلەسىندە ايقىن كورىنىس تاۋىپ وتىر. ۋكراينانى قويىپ، فينلانديا، بالتىق تەڭىزى رەسپۋبليكالارى رەسەيمەن شەكاراسىنا مينا كومىپ تاستادى. ناتو توراعاسى كۇنى كەشە ترامپتىڭ پۋتينمەن بەيبىتشىلىك كەلىسىمىنە كەلىپ، سوعىستى توقتاتامىن دەۋىنىڭ قيىن شارۋا ەكەنىن اشىق ايتتى.

قىتاي توراعاسىنىڭ ۆەتنام، مالايزيا، كامبودجاعا ساپارى كەزىندە اقش پەن فليپپين اسكەرى بىرلەسكەن اسكەري جاتتىعۋدى باستادى. اقش پەن قىتايدىڭ ساۋدا سوعىسى ۋشىعىپ، اسكەري قاقتىعىسقا ۇلاسسا، تىنىق مۇحيت ايماعى مەن قىتايدىڭ وڭتۇستىك تەڭىز الابى سوعىس الاڭىنا اينالادى دەگەن ءسوز.

رەسەي مەن ۋكراينا سوعىسى كەلىسسوزدەردىڭ باستالعانىنا قاراماستان توقتاۋدىڭ ورنىنا ۋشىعىپ بارادى. ورىس اسكەرى شابۋىلدى ۇدەتىپ جاتىر. كرەمل ترامپتىڭ تاريف ساياساتىنىڭ الەم ەلدەرىن اڭكى-تاڭكى ەتكەنىن جاقسى ءتۇسىنىپ وتىر. سوعىستى ۇزارتا تۇسۋگە تاپتىرمايتىن وراي ەكەنىن پايىمداپ جانتالاسۋدا.

قىتاي دا اقش-قا جىلى قاباق تانىتپاۋدا. الدىندا عانا سىرتقى ىستەر ءباسپاسوزى: "اقش-پەن كەز كەلگەن سوعىسقا دايىنبىز", - دەپ مالىمدەگەن ەدى. اقش پەن قىتاي، ەۋروپا مەن رەسەي قاقتىعىسى ۋشىقسا دۇنيەجۇزىلىك ءۇشىنشى سوعىسقا الىپ كەلۋى مۇمكىن.

Abai.kz