كەشە لوندوندا ەۋروپانىڭ جەتەكشى ەلدەرىنىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترلەرىنىڭ قاتىسۋىمەن ترامپ ۇسىنعان رەسەي-ۋكراينا سوعىسىن توقتاتۋدىڭ ەڭ سوڭعى قارارى تالقىلانباق ەدى.

بىراق كەي ەۋروپا باسشىلارى ترامپتىڭ ءوزى ماقتاعان اتالمىش بەيبىتشىلىك جوباسىنىڭ رەسەي پايداسىنا شەشىلەتىنىنە نارازىلىق رەتىندە ءوز وكىلدەرىن جىبەرۋدەن ىركەس-تىركەس باس تارتقان. سونىڭ كەسىرىنەن لوندونعا ۇشپاق بولعان اقش مەملەكەت ىستەر حاتشىسى رۋبيو امالسىز ورتا جولدان قايتۋعا ءماجبۇر بولعان.

انگليا تارابىنىڭ مالىمەتىنشە، كەزدەسۋ مينيسترلەر دەڭگەيىندە ەمەس، ەلشىلەردىڭ قاتىسۋىمەن، تومەن ساتىدا، جابىق جاعدايدا وتكەن. وعان اقش تارابى ادەتتەگىدەي زەلەنسكيدى ايىپتادى.

ترامپتىڭ:

* ۋكراينانىڭ قىرىمنان باس تارتۋى;
* قازىرگى مايدان شەبىندە سوعىس قيمىلدارىن توقتاتۋ;
* اقش-تىڭ رەسەي فەدەراتسياسىنا قارسى بارلىق سانكتسيالاردى الىپ تاستاۋى;
* زاپوروجە اەس-ءىن اقش باقىلاۋىنا بەرۋ. اقش پەن رەسەي اراسىنداعى ەنەرگەتيكالىق ىنتىماقتاستىق;
* ۋكراينا مەن رەسەي اراسىنداعى تىكەلەي كەلىسسوزدەر. قاۋىپسىزدىك كەپىلدىگى جوق;
* ۋكراينانىڭ ناتو-عا كىرۋدەن باس تارتۋى، بىراق ەو-عا كىرۋ مۇمكىندىگى;
* پايدالى قازبالار بويىنشا كەلىسىمگە قول قويۋ -  قاتارلى مازمۇندار قامتىلعان ءبىر بەتتىك بەيبىتشىلىك جوسپارى باق بەتىندە جاريا بولعاننان كەيىن ۋكراينا،  مەن ەۋروپا وعان قولداۋ بىلدىرگەن جوق.

زەلەنسكي قىرىمدى - ورىس جەرى دەپ تانۋ ۋكراينانىڭ نەگىزگى زاڭىنا قايشى ەكەنىن اتاپ ءوتتى.

ەۋرووداقتىڭ سىرتقى ىستەر وكىلى كايا كاللاس تا: «ەۋروپا قىرىمدى رەسەي تەرريتورياسى دەپ ەشقاشان مويىندامايدى»، - دەدى.

ترامپتىڭ سوعىستى توقتاتۋ شارتى ءوز پايداسىنا شەشىلىپ تۇرسا دا، رەسەي جاعى دا وعان قارسى پىكىر ءبىلدىرىپ جاتىر. دۋما باسشىسى: «رەسەي جاعى ۋكرايناعا بىتىمگەرلىك كۇشتەرىن ورنالاستىرۋ كەلىسسوزىنە ەشقاشان قاتىسپايدى»، - دەدى.

جۋاستى جۇندەۋگە ۇيرەنىپ قالعان ترامپ ادەتتەگىدەي زەلەنسكيگە شۇيلىكتى. ونىڭ ورىنسىز سوزدەرى كەلىسسوزگە كەسىرىن تيگىگىپ جاتىر-مىس.

«مىقتى بولساڭ كەزىندە قىرىمدى نەگە بەرىپ قويدىڭ؟ قوي دەگەندە قويماساڭ، ءۇش جىلدان كەيىن تەرروتورياڭنىڭ بارىنەن ايىرىلاسىڭ!»، - دەپ ايبار شەكتى.

ونىڭ ورىنباسارى ۆەنس تە: «ەكى تاراپ سوڭعى نۇسقانى قابىلداماسا، سوعىستى توقتاتۋعا ارالاسۋدان باس تارتامىز»، - دەدى.

الەم باق-تارى ترامپتىڭ كەلىسىم شارتىن سىناپ: «ۋكرايناعا سوعىستا جەڭىلگەن ەل سياقتى مامىلە جاسالعان»، - دەپ جازۋدا.

زەلەنسكيدىڭ كەلىسسوزدىڭ العىشارتى - جالپى سوعىس توقتاتۋ دەگەنى وتە ورىندى ەكەنى انىق. ونداي جاعدايدا باسىپ الىنعان جەرلەردىڭ تاعدىرىن حالىقارالىق قاۋىمداستىقتىڭ قاتىسۋىمەن شەشۋگە بولار ەدى. كرەمل تارابى بولسا ۋكراينانىڭ ناتو-عا كىرۋدەن باس تارتۋىن مىسە تۇتىپ تۇرعان جوق. «ەۋروپا ۋكرايناعا قارۋ بەرۋىن توقتاتقاندا عانا، سوعىسىتى توقتاتامىز»، - دەيدى.

اينالىپ كەلگەندە ۋكراينانى اسكەري كەپىلدىكتەن، ماڭگىلىك قاۋىپسىزدىكتەن جۇرداي ەتۋ. سول ارقىلى تۇپكى ويلارىن جۇزەگە اسىرۋ – قولبالا ەلگە اينالدىرۋ ەكەنى انىق.

قىتايعا ساۋدا سوعىس اشامىن دەپ، ەل ىشىندە ەكونوميكالىق تۇراقسىزدىق ورناتقان ترامپ سايلاۋ الدىندا سوعىستى 24 ساعاتتا توقتاتامىن دەپ ءسوز بەرىپ، ارتىنان 100 كۇنگە وزگەرتكەنى بەلگىلى. 24 ساعات ەمەس، 100 كۇن دە وتە شىقتى. كەسىمدى مەرزىم بىتكەندە «ءبىزدى تىڭدامادى» دەپ ءپۋتيندى ەمەس، زەلەنسكيدى ايىپتاپ، تايقىپ شىقتى.

Abai.kz