جاقىندا ساياسات عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، «نۇر وتان» حدپ ءبىرىنشى ورىنباسارى دارحان كالەتاەۆتىڭ «قازاقستان - بولاشاققا ۇمتىلعان ەل. ۇلتتىق كوشباسشىنىڭ فاكتورى» اتتى كىتابى جارىق كوردى.

قازىرگى تاڭدا ەلباسىنىڭ   قىزمەتى مەن ءومىرى جايلى كىتاپتارمەن  بىرەۋلەردى تاڭ قالدىرۋ ارينە قيىن. الايدا، اتالعان كىتاپتىڭ ءجونى بولەك. سەبەبى بۇل كىتاپ عىلىمي قۇندىلىعىمەن قاتار، قازىرگى زامانعى ساياسي كوشباسىنىڭ جاڭا فەنومەنىن  اشىپ وتىر.

اۆتور ۇلكەن فاكتولوگيالىق ماتەريالدار نەگىزىندە، وسى فەنومەندى تولىقتاي اشا وتىرىپ، قازاقستاننىڭ ءبىرىنشى پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان ءابىشۇلى نازارباەۆتىڭ ءىرى ماسشتابتاعى تۇلعا ەكەندىگىن ايگىلەپ قانا قويماي، ەلباسىن  قازاقستاندى قازاقستان ەتكەن،  قازاقتاردى ساياسي ۇلت جاساۋشى تۇلعا رەتىندە تولايىم كورسەتە بىلگەن.

وسى ۋاقىتقا دەيىن  پرەزيدەنت جونىندە كوپتەگەن اۆتورلار جازدى.ولار دا پرەزيدەنتتىڭ  سان-سالالى قىزمەتىن جان-جاقتى قىرىن اشا ءبىلدى. مىسالى: جازۋشى جانە جۋرناليست گ.تولماچەۆ، پرەزيدەنت كەڭەسىنىڭ باستىعى م.قاسىمبەكوۆ، اكادەميك س.ساتىبالدين، بريتان ساياساتتانۋشىسى د.ايتكەن، رەسەيلىك روي مەدۆەدەۆ جانە ت.ب.

دارحان كالەتاەۆ - ول  جاڭا تولقىن جاس ۇرپاقتىڭ وكىلى. دارحان امانۇلىنىڭ «قازاقستان - بولاشاققا ۇمتىلعان ەل. ۇلتتىق كوشباسشىنىڭ فاكتورى»  كىتابى ەلباسىنىڭ حالىق الدىنداعى مەرەيى مەن قىزمەتىندە جان-جاقتى جەتكەن جەتىستىكتەرىنە تولىقتاي تالداۋ بەرىلگەندىگىمەن ەرەكشەلەنەدى.

جاقىندا ساياسات عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، «نۇر وتان» حدپ ءبىرىنشى ورىنباسارى دارحان كالەتاەۆتىڭ «قازاقستان - بولاشاققا ۇمتىلعان ەل. ۇلتتىق كوشباسشىنىڭ فاكتورى» اتتى كىتابى جارىق كوردى.

قازىرگى تاڭدا ەلباسىنىڭ   قىزمەتى مەن ءومىرى جايلى كىتاپتارمەن  بىرەۋلەردى تاڭ قالدىرۋ ارينە قيىن. الايدا، اتالعان كىتاپتىڭ ءجونى بولەك. سەبەبى بۇل كىتاپ عىلىمي قۇندىلىعىمەن قاتار، قازىرگى زامانعى ساياسي كوشباسىنىڭ جاڭا فەنومەنىن  اشىپ وتىر.

اۆتور ۇلكەن فاكتولوگيالىق ماتەريالدار نەگىزىندە، وسى فەنومەندى تولىقتاي اشا وتىرىپ، قازاقستاننىڭ ءبىرىنشى پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان ءابىشۇلى نازارباەۆتىڭ ءىرى ماسشتابتاعى تۇلعا ەكەندىگىن ايگىلەپ قانا قويماي، ەلباسىن  قازاقستاندى قازاقستان ەتكەن،  قازاقتاردى ساياسي ۇلت جاساۋشى تۇلعا رەتىندە تولايىم كورسەتە بىلگەن.

وسى ۋاقىتقا دەيىن  پرەزيدەنت جونىندە كوپتەگەن اۆتورلار جازدى.ولار دا پرەزيدەنتتىڭ  سان-سالالى قىزمەتىن جان-جاقتى قىرىن اشا ءبىلدى. مىسالى: جازۋشى جانە جۋرناليست گ.تولماچەۆ، پرەزيدەنت كەڭەسىنىڭ باستىعى م.قاسىمبەكوۆ، اكادەميك س.ساتىبالدين، بريتان ساياساتتانۋشىسى د.ايتكەن، رەسەيلىك روي مەدۆەدەۆ جانە ت.ب.

دارحان كالەتاەۆ - ول  جاڭا تولقىن جاس ۇرپاقتىڭ وكىلى. دارحان امانۇلىنىڭ «قازاقستان - بولاشاققا ۇمتىلعان ەل. ۇلتتىق كوشباسشىنىڭ فاكتورى»  كىتابى ەلباسىنىڭ حالىق الدىنداعى مەرەيى مەن قىزمەتىندە جان-جاقتى جەتكەن جەتىستىكتەرىنە تولىقتاي تالداۋ بەرىلگەندىگىمەن ەرەكشەلەنەدى.

بۇل كىتاپتا نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ ساياساتشى عانا ەمەس،  مەملەكەتتىڭ نەگىزىن سالۋشى، ۇلتتىق كوشباسشى رەتىندەگى جاڭا مەتاباسبالداققا كوتەرىلگەنى تۋرالى باياندالادى. ەلباسىنىڭ اتقارىپ جاتقان قىزمەتىنىڭ ناتيجەسىندە،  قازاقستان الەمنىڭ وزىق ەلدەرىنىڭ قاتارىنا قوسىلدى، قازاقتار XXI عاسىردىڭ تەگەۋرىنى مەن تالابىنا ساي ساياسي ۇلت بولىپ قالىپتاسا ءبىلدى.

باسقا ۇلت وكىلدەرى قازاقتاردى توپتاستىرۋشى، مەملەكەت قۇرۋشى ۇلت رەتىندە  مويىندادى.

قازاقستان ينۆەستيتسيالار تارتۋ بويىنشا تمد ەلدەرى اراسىنداعى رەسەيدەن كەيىنگى ەكىنشى ورىندا. ءبىزدىڭ ەل سوڭعى 20 جىلدا  وركەنيەتتەر مەن مادەنيەتتەردى جاقىنداتۋشى ديالوگ الاڭىنا اينالدى.   ارابتار مەن يزرايلدىكتەر سونداي-اق ء ۇندى جانە پاكستان وكىلدەرىنىڭ ارسىنداعى كەشەندى كەلىسسوزدەر دە ەلباسىنىڭ ارا اعايىندىق ەتۋىمەن قااقستاندا ءوتتى.

قازاقستاننىڭ ءتۇرلى مادەنيەت پەن ۇلت وكىلدەرى قارىم-قاتىناس جاساي الاتىن الاڭعا اينالۋى ءۇشىن پرەزيدەنت قولىنان كەلگەننىڭ ءبارىن جاساۋدا.  وسى ايتىلعانداردىڭ بارىنە وسىلاردان ارتىق دايەك كەلتىرۋدىڭ قاجەتى شامالى شىعار؟

ءبىرىنشى جانە ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستىڭ ارالىعىندا الەم ادەبيەتىندە  «جوعالعان ۇرپاق» دەگەن  فەنومەن  پايدا بولدى.

«جوعالعان ۇرپاق» - بۇعاناسى بەكىمەستەن بۇرىن  شىم-شىتىرىعى، شۇعىل بەلەستەرى كوپ ءومىر جولىن كەشىپ وتۋگە ءتيىستى ءجالاڭتوس ۇرپاق.

1960-70- ءشى جىلدارى قازاق ەلىندە دۇنيە ەسىگىن اشقان بۋىننىڭ دا «جوعالعان ۇرپاق» سەكىلدى قيلى زاماننىڭ قىلشا شاتقالىنان وتۋىنە تۋرا كەلدى. سول بۋىننىڭ جارقىن وكىلى دارحان كالەتاەۆقا دا وتكەن عاسىردىڭ 90-شى جىلدارى وڭاي  تيگەن جوق. ەسكى بيلىك ينستيتۋتتارى، ەسكى  قۇندىلىقتار مەن داستۇرلەر كەيىنگە ىسىرىلىپ، ال جاڭا قۇندىلىقتار بولسا ءالى قالىپتاسىپ ۇلگەرمەگەن كەزەڭ ەدى. وسى ۇرپاققا الەمدىك دەڭگەيدەگى الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق، ساياسي تسۋناميلەر مەن  وزگەرىستەردى، ساناداعى سىلكىنىستەر مەن دۇمپۋلەردى باستان كەشە وتىرىپ ازامات بولىپ قالىپتاسۋدىڭ مىندەتى جۇكتەلدى. ءسويتىپ زامانانىڭ اقجال تولقىنىندا وسكەن جاستاردىڭ الدى ۇلت كوشباسىشىسى  جايىنداعى كىتاپتىڭ اۆتورى بولىپ جاتسا، بۇل ەڭ باستىسى  70-ءشى جىلدارداعى ۇرپاقتىڭ قالىپتاسقاندىعىن دالەلدەيتىن فاكتور.ولار ەلباسىنىڭ جەتەكشىلىگىمەن بەلسەندى ساياسي كۇش رەتىندە بۋىن بەكىتىپ،   تەرەڭ  قوعامدىق كوزقاراس پەن مادەني سانا-سەزىمنىڭ تولقۋى تاريحتا تاڭبالانعان ءولارا كەزەڭدى  جەڭىپ شىقتى.