كەزىندە «بيولوگيالىق قارۋ جاسادى» دەپ نەگىزسىز ايىپتاپ، ساددام قۇسايىندى دارعا اسقان اقش بيلىگى بۇگىندە نەتانياحۋدىڭ ايتاعىمەن «اتوم بومباسىن جاساۋعا جاقىن قالدى» دەگەن جەلەۋمەن يران يسلام رەسپۋبليكاسىنا اۋىر سوققى جاسادى.

سونىمەن بىرگە يران بيلىگىن اۋىستىرۋ نيەتى دە ايقىن كورىنىس تاپتى.

شەتەلدە بوسقىن بولىپ جۇرگەن پارسى شاحى مۇراگەرى يران حالقىنا ۇندەۋ جاساپ: «مەن بيلىككە كەلسەم دەموكراتيا ورناتامىن، ءدىن مەن بيلىكتى ءبىر-بىرىنەن بولەمىن، ءسوز بوستاندىعىن جۇزەگە اسىرامىن»، - دەپ بەلسەنە باستادى.

ونىڭ ايتقاندارىنان ارتىندا كىم تۇرعانى سوقىرعا تاياق ۇستاتقانداي انىق كورىنىپ تۇر. جالپى اقش-تىڭ مۇسىلمان ەلدەرىنە جاساعان دەموكراتيا جورىعى ءبىر بۇل ەمەس ەكەنى انىق. سونى ءبىر شولىپ وتسەك:

2001 جىلى «11 قىركۇيەك» وقيعاسىنان كەيىن اقش باستاعان ناتو اسكەرى اۋعانستاندى سوققىنىڭ استىنا الىپ، تالىپتەردى كابۋلدان قۋىپ شىقتى.

اقش اۋعانستانعا دەموكراتيا ورناتتى دەلىنگەن 2001-2021 جىلدار ارالىعىندا 3600 امەريكا ساربازى مەن 50 مىڭ بەيبىت تۇرعىن قايتىس بولدى.

2021 جىلدىڭ جازىندا اقش امالسىز اۋعانستاندى تاستاپ شىقتى. تالىپتەر قايتا بيلىككە كەلدى. اق ءۇيدىڭ اۋعانستاندى دەموكراتيالاندىرۋعا جۇمساعان 1 تريلليون دوللارى ءبىر تۇندە قۇمعا سىڭگەندەي كۇيىپ كەتتى.

اقش ساددام بيلىگىن اۋدارعان 20 جىلدان استام ۋاقىتتان بەرى يراك ىشكى سوعىستىڭ قۇرساۋىندا قالدى. ءدىني توپتار اراسىنداعى قايشىلىقتار ۋشىعىپ، قاندى سوعىسقا ۇلاستى. 2014 جىلى يسلام مەملەكەتى تەرروريستىك ۇيىمى حاليفات ورناتۋعا شاق قالدى.

2011 جىلى 20 قازاندا اقش-تىڭ اسكەري كومەگىنە يەك ارتقان ليۆيا ەرەۋىلشىلەرى ەل كوسەمى كاددافيدى اتىپ ءولتىردى. سودان بەرى بۇل ەلدەن تىنىشتىق كەتتى. ءالى كۇنگە دەيىن ەكى ءتۇرلى بيلىك، قارۋلى توپتار قاتار ءومىر ءسۇرىپ، قاقتىعىسىپ كەلەدى.

جوعارىداعى فاكتىلەر اقش-تىڭ مۇسىلمان ەلدەرىنە جاساعان دەموكراتيا جورىعىنىڭ ەل تىنىشتىعىن بۇزعاننان باسقا ەشقانداي پايدا اكەلمەگەنىن كورۋگە بولادى. نەتانياحۋ مەن ترامپتىڭ يران بيلىگىن اۋىستىرۋ ويىنان تەز اينۋى دا سول وتكەننەن ساباق الۋدىڭ باستاماسى بولسا كەرەك.

ەسبول ۇسەنۇلى

Abai.kz