رەسەيمەن شەكاراسىنا مينا كومەتىن ەلدەر...

رەسەيمەن كورشى ەلدەر شەكارانى مينالاۋدى شەكتەيتىن "وتتاۆا كونۆەنتسياسىنان" ىركەس-تىركەس شىعا باستادى. ماۋسىمنىڭ 27-كۇنى بالتىق ەلدەرى ەستونيا، ليتۆا، لاتيۆيا باستاماشى بولىپ بۇۇ-نا جوعارداعى كەلىسىمنەن شىعاتىنىن جاريالاپ، رەسمي قۇجات تاپسىرعان. ماۋسىمنىڭ 29-كۇنى ۋكراينا پرەزيدەنتى زەلەنسكي دە اتالمىش كەلىسىمنەن شىعاتىنىن مالىمدەدى. ۋكراينا راداسى قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ مۇشەسى رومان كوستەنكا "بۇل سوعىستا ورىس اسكەرىنىڭ جويقىن مينالاردى جاپپاي قولدانۋىنا جاۋاپ" دەپ ءتۇسىندىردى.
پولشا مەن فينلانديادا "وتتاۆا كونۆەنتسياسىنان" شىعۋعا قاتىستى قۇجاتتاردى دايىنداپ جاتىر ەكەن. وسىلايشا بەلارۋستان باسقا رەسەيمەن كورشىلەس التى ەل سولتۇستىك كورشىمىزبەن شەكاراسىنا مينا كومە باستايدى دەگەن ءسوز. تەمىر تور - قالىپتى قاتىناستىڭ كورىنىسى بولسا، مينا كومۋ - قاۋىپتەن الدىن-الا ساقتانۋدىڭ شاراسى بولماق.
ءسويتىپ ەل امان، جۇرت تىنىشتا ۋكرايناعا باسىپ كىرىپ ەۋروپانى شىرت ۇيقىدان وياتقان ورىس بيلىگى وزىنە جاۋدى كوبەيتىپ جاتىر.
گوللانديادا وتكەن كەزدەسۋدە ناتو ەلدەرى ترامپتىڭ ايتقانىنا كونىپ، ءىجو -دەگى قورعانىس قارجىسىنىڭ ۇلەسىن 5 پايىزعا جەتكىزۋگە ءبارى دەرلىك كەلىستى. جاپپاي قارۋلانۋعا كوشتى. كرەمل تارابى ەكونوميكاسىن اسكەري ماقساتقا بۇرامىن دەپ، ەۋروپانى دا سونداي جولعا تۇسۋگە يتەرمەلەدى.
ساراپشىلار ءپۋتيندى برەجنەۆپەن سالىستىرىپ، برەجنەۆتىڭ كەزىندە مەملەكەتتىك ءتۇسىمنىڭ ءبارى دەرلىك اسكەري ماقساتقا جۇمسالىپ، سونىڭ اسەرىنەن برەجنەۆ 1979-جىلى اۋعانستانعا سوعىس اشقانىن، 10 جىلدان كەيىن كۇيرەي جەڭىلىپ، 2 جىلدان كەيىن كەڭەس وداعىنىڭ دا تاراعانىن العا تارتۋدا. پۋتين دە قازىر سونداي قەتەرلى جولدى تاڭدادى، پۋتين بيلىگىن باسقا ەمەس، اسكەري باسەكە قۇردىمعا كەتىرۋى مۇمكىن دەيدى.
ناتو-عا كىرەتىن رەسەيمەن كورشىلەس ەلدەردىڭ سوڭعى قادامى سونىڭ ايقىن نىشانى سياقتى.
"وتتاۆا كونۆەنتسياسى" 1997-جىلى دايىندالىپ، 1999-جىلى كۇشىنە ەنگەن. 164 ەل قول قويعان. كەلىسىم-شارت تالابى بويىنشا جويقىن مينالاردى وندىرۋگە، تاسىمالداۋعا، ساتۋعا تىيىم سالىنادى. ايتا كەتەرلىگى اتالمىش كەلىسىمگە اقش، قىتاي، رەسەي باستاعان يادرولىق دەرجاۆالار قول قويماعان. ميان قورى جاعىنان رەسەي الدىنعى ورىندا دەلىنەدى. شامامەن 26 ميلليون داناسى بار بولعان ەكەن. ۋكراينا سوعىسىندا كوبىن دەرلىك قولدانعان.
الدىن-الا قامدانىپ رەسەيمەن شەكاراسىن مينالاپعا جاپپاي كىرىسەتىن جوعارىداعى 6 ەل ءوز ماقساتتارىنا جەتۋ ءۇشىن ءبىرشاما جىلدار كەرەك ەكەن. ورىندى قورعانۋ بولعانىمەن ەكولوگيالىق ورتاعا، بەيبىت تۇرعىنداردىڭ ومىرىنىە ىقتيمال قاۋىپتەر تۋدىرۋى مۇمكىن.
Abai.kz